Si Jehova, ang Nagahimo sing Makatilingala nga mga Butang
“Ikaw daku kag nagahimo sing makatilingala nga mga butang; ikaw lamang ang Dios.”—SALMO 86:10.
1, 2. (a) Paano naapektuhan ang kalibutan sang mga imbension sang tawo? (b) Diin kita makasapo sing mas maayo nga paglaum?
MAHIMO ipabugal sang moderno nga tawo nga ang iya mga imbension makatilingala—de-koryente nga mga kagamitan, telekomunikasyon, video, awto, jet nga eroplano, kag de-kompyuter nga teknolohiya. Naghimo ini sang kalibutan nga isa ka kasilingan. Apang daw ano nga kasilingan! Sa baylo sang paghidait, kahamungayaan, kag kabuganaan para sa tanan, ang katawhan ginasalot sang makamamatay nga inaway, krimen, terorismo, polusyon, balatian kag kaimulon. Kag ang nuklear nga mga hinganiban nga nalapta sa palibot sang kalibutan, bisan pa nabuhinan ang kadamuon, makalaglag gihapon sa tawhanon nga rasa. Ang mga manugbaligya sang kamatayon, ang mga manughimo sang armas, padayon nga nagapalakat sing pinakadaku nga negosyo sa duta. Ang manggaranon labi nga nagamanggaranon, kag ang imol labi nga nagaimol. Makakita bala ang isa sing solusyon?
2 Huo! Kay may Isa nga nagagarantiya sing kahilwayan, “isa nga mataas pa sa mataas,” si Jehova nga Dios. (Manugwali 5:8) Ginbugna niya ang pagsulat sa mga salmo, nga nagahatag sing daku nga lugpay kag maalamon nga laygay para sa tion sang kasisit-an. Ang isa sini amo ang Salmo 86, nga may yara simple nga superskripsion: “Pangamuyo ni David.” Pangamuyo ini nga sarang mo mahimo nga imo.
Ginsit-an Apang Matutom
3. Sa sining tion, anong makapalig-on nga halimbawa ang ginahatag ni David sa aton?
3 Si David nagsulat sining salmo sang napaidalom sa kasisit-an. Kita sa karon, nga nagakabuhi sa “katapusan nga mga adlaw” sang sistema ni Satanas, ining “makahalanguyos nga tion nga mabudlay atubangon,” nagaatubang sing kaanggid nga mga pagtilaw. (2 Timoteo 3:1; tan-awa man ang Mateo 24:9-13.) Kaangay naton, si David nag-antos sing mga kabalaka kag kapung-aw bangod sang mga problema nga nagaapektar sa iya. Apang wala gid niya pagtuguti yadtong mga pagtilaw sa pagpaluya sang iya maunungon nga pagsalig sa iya Manunuga. Nagsinggit sia: “Iduko ang imo igdulungog, O Jehova. Sabta ako, kay ako imol kag nawad-an. Tipigi ang akon kalag, kay maunungon ako. Luwasa ang imo alagad—ikaw nga akon Dios—nga nagasalig sa imo.”—Salmo 86:1, 2.
4. Paano naton dapat ipakita ang aton pagsalig?
4 Makasalig kita, kaangay ni David, nga “ang Dios sang tanan nga paglipay,” si Jehova, magaliso sang iya igdulungog sa duta kag magapamati sa aton mapainubuson nga mga pangamuyo. (2 Corinto 1:3, 4) Nagasalig sing bug-os sa aton Dios, sarang naton masunod ang laygay ni David: “Itungtong kay Jehova ang imo lulan, kag sia magaalay-ay sa imo. Indi sia magtugot nga malingkang ang matarong.”—Salmo 55:22.
Pagkasuod kay Jehova
5. (a) Paano ginrebisar sang iban nga maayong mga badbad ang sala sang Judiyong mga escriba? (b) Sa anong paagi nga ang ika-85 kag ika-86 nga salmo nagapakadaku kay Jehova? (Tan-awa ang footnote.)
5 Sa ika-86 nga Salmo, ginagamit ni David ang ekspresyon nga “O Jehova” sing 11 ka beses. Daw ano ka hanuot ang pangamuyo ni David kag daw ano gid sia kasuod kay Jehova! Sang ulihi, inang suod nga paggamit sa ngalan sang Dios wala maluyagi sang Judiyong mga escriba, labi na ang mga Soferim. Ginpalambo nila ang disparatis nga kahadlok sa sayop nga paggamit sa ngalan. Nagasikway sa katunayan nga ang tawo gintuga sa larawan sang Dios, wala nila ginpatungod sa Dios ang mga kinaiya nga ginapakita man sang tawo. Gani sa 7 sang 11 nga mabasa ang balaan nga ngalan sa Hebreong teksto sining isa ka salmo, gintal-us nila ang titulo nga ʼAdho-naiʹ (Ginuo) para sa ngalan nga YHWH (Jehova). Nagapasalamat kita nga ginpasag-uli sang New World Translation of the Holy Scriptures, subong man sang madamo iban pa nga maayong badbad, ang balaan nga ngalan sa iya makatarunganon nga duog sa Pulong sang Dios. Subong resulta, ang aton kaangtanan kay Jehova ginapadaku subong amo ang nagakadapat gid.a
6. Sa anong mga paagi mapakita naton nga ang ngalan ni Jehova hamili sa aton?
6 Ang pangamuyo ni David nagapadayon: “Kahamut-i ako, O Jehova, kay sa imo padayon ako nga nagapanawag sa bug-os nga adlaw. Lipaya ang kalag sang imo alagad, kay sa imo, O Jehova, ginabayaw ko ang akon kalag.” (Salmo 86:3, 4) Talupangda nga si David padayon nga nanawag kay Jehova “sa bug-os nga adlaw.” Sa pagkamatuod, masunson sia nangamuyo sa bug-os nga gab-i, subong sang sia isa anay ka laaslaas sa kamingawan. (Salmo 63:6, 7) Amo man sa karon, ang iban nga mga Saksi nga ginpahog nga luguson ukon sakiton nagpanawag sing mabaskog kay Jehova. Kon kaisa nakibot sila sa makalilipay nga resulta.b Ang ngalan ni Jehova hamili sa aton, subong nga amo man ini kay “Jesucristo, ang anak ni David,” sang yari sia sa duta. Gintudluan ni Jesus ang iya mga disipulo sa pagpangamuyo nga pakabalaanon ang ngalan ni Jehova kag nagsugid sa ila sang ginarepresentar sang ngalan.—Mateo 1:1; 6:9; Juan 17:6, 25, 26.
7. Ano ang aton mga halimbawa sang pagbayaw ni Jehova sa kalag sang iya mga alagad, kag paano kita dapat magahulag?
7 Ginbayaw ni David ang iya kalag, ang iya bug-os nga kaugalingon, kay Jehova. Ginapalig-on niya kita nga himuon man ini, nga nagasiling sa Salmo 37:5: “Itugyan kay Jehova ang imo dalanon, kag salig sa iya, kag himuon niya ini.” Busa ang aton pangabay kay Jehova nga lipayon niya ang aton kalag pagasabton. Madamong nagahupot-sing-integridad nga alagad ni Jehova ang padayon nga nakasapo sing daku nga kalipay sa pag-alagad sa iya—walay sapayan sang mga kabudlayan, mga paghingabot, kag mga balatian. Ang aton mga kauturan sa nagainaway nga lugar sa Africa, subong sang Angola, Liberia, Mozambique, kag Zaire, nagpadayon sa pag-una sa ila kabuhi sang pag-alagad kay Jehova.c Tunay nga ginpahalipay niya sila sa isa ka bugana nga espirituwal nga ani. Subong nga nagabatas sila, dapat man kita magbatas. (Roma 5:3-5) Kag samtang nagabatas kita, ginapasalig kita: “Ang palanan-awon naigo pa sa pinat-od nga tion, kag nagadalidali ini sa katapusan . . . Indi ini magpalantang.” (Habacuc 2:3) Upod ang bug-os nga kompiansa kag pagsalig kay Jehova, kabay nga padayon man kita nga ‘magadalidali sa katapusan.’
Ang Pagkaayo ni Jehova
8. Anong pagkasuod ang mahimo naton matigayon upod kay Jehova, kag paano niya ginpadayag ang iya pagkaayo?
8 Si David dugang nga nagapakiluoy sing hanuot: “Ikaw, O Jehova, maayo kag handa sa pagpatawad; kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo sa tanan nga nagatawag sa imo. Dungga, O Jehova, ang akon pangamuyo; kag pamatii ang tingog sang akon mga pag-ampo. Sa adlaw sang akon kalisdanan magatawag ako sa imo, kay ikaw magasabat sa akon.” (Salmo 86:5-7) “O Jehova”—liwat kag liwat kita nga nakunyag sa pagkasuod sina nga ekspresyon! Amo ini ang pagkasuod nga mahimo mapalambo sing padayon paagi sa pangamuyo. Si David nangamuyo sa iban nga okasyon: “O dili pagpanumduma ang mga sala sang akon pagkapamatan-on kag ang akon mga paglalis. Suno sa imo mahigugmaon nga kalulo dumduma ako, tungod sang imo pagkaayo, O Jehova.” (Salmo 25:7) Si Jehova amo gid ang larawan sang pagkaayo—sa pag-aman sang halad ni Jesus, sa pagpakita sing kaluoy sa mahinulsulon nga mga makasasala, kag sa pagpasagahay sing mahigugmaon nga kalulo sa iya matutom kag mainapresyahon nga mga Saksi.—Salmo 100:3-5; Malaquias 3:10.
9. Anong pasalig ang dapat binagbinagon sing hanuot sang mahinulsulon nga mga makasasala?
9 Dapat bala kita matublag tungod sang nagligad nga mga sayop? Kon ginatadlong naton karon ang banas sang aton mga tiil, malipay kita sa pagdumdom sa pasalig ni apostol Pedro sa mga mahinulsulon nga “ang mga panag-on sang pagpaumpaw” magagikan kay Jehova. (Binuhatan 3:19) Magpabilin kita nga suod kay Jehova sa pangamuyo paagi sa aton Manuggawad, si Jesus, nga mahigugmaon nga nagsiling: “Kari sa akon, tanan kamo nga ginabudlayan kag ginabug-atan, kag papahuwayon ko kamo. Itakod ang akon gota sa inyo kag magtuon kamo sa akon, kay ako malum-ok kag malulo sa tagipusuon, kag makakita kamo sing kapahuwayan sa inyo mga kalag.” Samtang ang matutom nga mga Saksi nagapangamuyo kay Jehova sa karon sa hamili nga ngalan ni Jesus, nakasapo gid sila sing kapahuwayan.—Mateo 11:28, 29; Juan 15:16.
10. Paano ginapadaku sang tulun-an sang Mga Salmo ang mahigugmaon nga kalulo ni Jehova?
10 Ang tulun-an sang Mga Salmo nagasambit sang “mahigugmaon nga kalulo” ni Jehova sing sobra sa isa ka gatos ka beses. Bugana gid inang mahigugmaon nga kalulo! Sa nahaunang apat ka bersikulo, ang ika-118 nga Salmo nagaapelar sa mga alagad sang Dios sa pagpasalamat kay Jehova, nga nagasulit sing apat ka beses “kay ang iya mahigugmaon nga kalulo tubtob sa walay katubtuban.” Ang ika-136 nga Salmo nagapadaku sang mapinalanggaon nga kinaiya sang “iya mahigugmaon nga kalulo” sing 26 ka beses. Sa bisan ano man nga nakasala kita—kag subong sang ginasiling sang Santiago 3:2, “kita tanan nagakasandad sing madamong beses”—kabay nga handa kita sa pagpangayo sing kapatawaran kay Jehova, nagasalig sa iya kaluoy kag mahigugmaon nga kalulo. Ang iya mahigugmaon nga kalulo isa ka pagpabutyag sang iya maunungon nga gugma sa aton. Kon maunungon nga ginahimo naton sing padayon ang kabubut-on sang Dios, ipakita niya ang iya maunungon nga gugma sa pagpabakod sa aton nga malandas ang tanan nga pagtilaw.—1 Corinto 10:13.
11. Paano ang pagpanghikot sang mga gulang makabulig sa pagdula sang balatyagon nga nakasala?
11 Mahimo nga may mga okasyon nga masandad kita sang iban. Ang emosyonal ukon pisikal nga pag-abuso samtang bata pa nagbilin sa iban sing balatyagon nga nakasala ukon pagkawalay pulos. Ang isa ka biktima mahimo manawag kay Jehova, makasalig nga magasabat sia. (Salmo 55:16, 17) Ang isa ka malulo nga gulang mahimo makabulig sa katulad niya sa pagbaton sang kamatuoran nga indi ini sala sang biktima. Pagkatapos sina, ang pulupanag-on nga mainabyanon nga pagtawag sa telepono sang gulang makabulig sa iya tubtob nga sa ulihi masarangan na niya ang ‘pagdala sang lulan.’—Galacia 6:2, 5.
12. Paano nagdamo ang kalisud, kag paano naton madinalag-on nga malandas ini?
12 Madamong iban pa masubo nga hitabo ang dapat atubangon sang katawhan ni Jehova karon. Sugod sang Inaway Kalibutanon I sang 1914, ang dalagkung mga kalamidad nagsugod sa pagsalot sa sining duta. Subong sang gintagna ni Jesus, ini “pamuno lamang sang mga kasakit.” Ang mga kasakit nagdamo samtang nagaabante kita sing dugang pa sa “konklusion sang sistema sang mga butang.” (Mateo 24:3, 8) Ang “malip-ot nga tion” sang Yawa manugtapos na. (Bugna 12:12) “Subong sang nagangurob nga leon” nga nagapangita sing tulukbon, ginagamit sinang dakung Kaaway ang tanan nga daya sa pagpahamulag sa aton gikan sa panong sang Dios kag laglagon kita. (1 Pedro 5:8) Apang indi sia magamadinalag-on! Kay, kaangay ni David, nagasalig kita sing bug-os sa aton isa ka Dios, si Jehova.
13. Paano matigayon sang mga ginikanan kag sang ila mga kabataan ang pagkaayo ni Jehova?
13 Sa walay duhaduha, ginpatudok ni David sa tagipusuon ni Solomon nga anak niya ang kinahanglanon nga magsalig sa pagkaayo ni Jehova. Busa, si Solomon mahimo makasugo sa iya kaugalingon nga anak: “Salig kay Jehova sa bug-os mo nga tagipusuon kag dili magsandig sa imo kaugalingon nga paghangop. Sa tanan mo nga dalanon kilalaha sia, kag magatuytoy sia sa imo mga banas. Dili ka magpakaalam sa imo kaugalingon nga mga mata. Kahadluki si Jehova kag talikod sa malaut.” (Hulubaton 3:5-7) Ang mga ginikanan sa karon dapat man magtudlo sa ila mga kabataan kon paano mangamuyo sing masinaligon kay Jehova kag kon paano malandas ang mga pagsalakay sang walay kaluoy nga kalibutan—subong sang pag-ipit sang mga katubotubo sa eskwelahan kag sang mga pagsulay sa paghimo sing imoralidad. Ang pagkabuhi suno sa kamatuoran kaupod sang imo mga anak sa kada adlaw magapatudok sa ila lamharon nga tagipusuon sang matuod nga gugma kay Jehova kag mapangamuyuon nga magsandig sa iya.—Deuteronomio 6:4-9; 11:18, 19.
Ang Dimapaanggiran nga mga Binuhatan ni Jehova
14, 15. Ano ang pila sang dimatupungan nga mga binuhatan ni Jehova?
14 Upod ang tudok nga pagtuo, si David nagasiling: “Wala gid sing kaangay sa imo sa tunga sang mga dios, O Jehova, kag wala gid sing mga binuhatan kaangay sa imo mga binuhatan.” (Salmo 86:8) Ang mga binuhatan ni Jehova mas daku, mas matahom, mas halangdon, sang sa mahanduraw ni bisan sin-o. Subong sang ginapakita sang moderno nga siensia, ang gintuga nga uniberso—ang iya kalaparon, paghiusa, katahom—mas makatilingala sang sa nahantop ni David. Apang, bisan sia napahulag sa pagsiling: “Ang mga langit nagapahayag sang himaya sang Dios; kag ang kahawaan nagapakita sang binuhatan sang iya mga kamot.”—Salmo 19:1.
15 Ang mga binuhatan ni Jehova ginalaragway man sing matahom sa kon paano niya ginpahamtang kag ginhanda ang duta, nagaaman sing adlaw kag gab-i, mga panag-on, pagsab-ug kag pag-ani, kag madamong kalipayan para sa palaabuton nga kasadya sang tawo. Kag daw ano ka makatilingala nga kita mismo ginahimo kag ginasangkapan, agod mahalipay kita sa mga binuhatan ni Jehova nga nagalibot sa aton!—Genesis 2:7-9; 8:22; Salmo 139:14.
16. Ano ang pinakadaku nga pagpakita sang pagkaayo ni Jehova, nagadul-ong sa anong dugang pa nga dimapaanggiran nga mga binuhatan?
16 Pagkatapos ginlapas sang aton unang mga ginikanan ang Dios, nga nag-umpisa sang mga kalisud nga nagsalot sa duta tubtob karon nga adlaw, si Jehova bangod sang iya gugma naghimo sing makatilingala nga buhat sa pagpadala sa iya Anak sa duta agod magbantala sang Ginharian sang Dios kag agod mapatay subong gawad sa katawhan. Kag makatilingala gid! Nian ginbanhaw sang Dios si Cristo nga mangin kaupod niya nga pinili nga Hari. (Mateo 20:28; Binuhatan 2:32, 34) Gikan sa matutom nga mga tawo nagpili man ang Dios sing “bag-ong tinuga” nga magagahom kaupod ni Cristo subong maluluy-on nga “bag-ong langit” sa ibabaw sang “bag-ong duta” nga katilingban nga magalakip sa binilyon ka nabanhaw nga katawhan. (2 Corinto 5:17; Bugna 21:1,5-7; 1 Corinto 15:22-26) Busa ang mga binuhatan ni Jehova magapadayon sa isa ka mahimayaon nga putukputukan! Sa pagkamatuod, makasiling kita: “O Jehova, . . . daw ano kadaku sang imo pagkaayo, nga gintipigan mo sa mga nagakahadlok sa imo!”—Salmo 31:17-19.
17. Nahanungod sa mga binuhatan ni Jehova, paano nagakatuman karon ang Salmo 86:9?
17 Ang karon nga mga binuhatan ni Jehova nagalakip sang ginalaragway ni David sa Salmo 86:9: “Ang tanan nga pungsod nga imo ginhimo magakari, kag magasimba sa atubangan mo, O Jehova, kag magahimaya sila sang imo ngalan.” Pagkatapos matawag gikan sa katawhan ang mga nagkalabilin sang iya bag-ong tinuga, ang “diutay nga panong” sang mga manunubli sang Ginharian, si Jehova nagpadayon sa pagtipon gikan sa “tanan nga pungsod” sing “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero,” ang minilyon nga nagatuo man sa ginpaagay nga dugo ni Jesus. Ginhimo niya sila nga isa ka dinamiko nga organisasyon, ang lamang tugob-globo nga katilingban sang mga mahigugmaon sing paghidait sa duta karon. Nagatan-aw sini, ang mga anghel nagahapa sa atubangan ni Jehova, nga nagasiling: “Ang pagpakamaayo kag himaya kag kaalam kag pagpasalamat kag dungog kag gahom kag kusog mangin sa aton Dios sing dayon kag dayon.” Ang dakung kadam-an nagahimaya man sang ngalan ni Jehova, nagaalagad sa iya sa “adlaw kag gab-i,” upod ang paglaum nga makalampuwas sa katapusan sining kalibutan kag magkabuhi sing dayon sa paraiso nga duta.—Lucas 12:32; Bugna 7:9-17; Juan 10:16.
Ang Pagkadaku ni Jehova
18. Paano ginpakita ni Jehova nga sia ‘lamang ang Dios’?
18 Masunod nga ginapatalupangod ni David ang pagka-Dios ni Jehova, nga nagasiling: “Ikaw daku kag nagahimo sing makatilingala nga mga butang; ikaw lamang ang Dios.” (Salmo 86:10) Halin pa sang una, si Jehova nagapasundayag nga sia, sa pagkamatuod, ang ‘lamang nga Dios.’ Ang mapintas nga si Paraon sang Egipto dimasinulundon nga naghangkat kay Moises: “Sin-o bala si Jehova, nga magpamati ako sa iya tingog kag magpalakat sang Israel? Ako wala makakilala kay Jehova.” Apang sang ulihi nahibal-an niya kon daw ano ka daku si Jehova! Ginpakahuy-an sang Labing Gamhanan nga Dios ang mga dios kag salamangkero nga mga saserdote sang Egipto paagi sa pagpadala sing malaglagon nga mga salot, nagpatay sa panganay nga mga anak nga lalaki sang Egipto, kag naglaglag kay Paraon kag sa iya pinakaisganan nga hangaway sa Dagat nga Mapula. Sa pagkamatuod, wala sing isa nga kaangay ni Jehova sa tunga sang mga dios!—Exodo 5:2; 15:11, 12.
19, 20. (a) San-o ang ambahanon sa Bugna 15:3, 4 ipabutyag sa labing daku nga paagi? (b) Paano kita bisan sa karon makapakigbahin sa binuhatan ni Jehova?
19 Subong ang lamang nga Dios, si Jehova nagpadayon sa paghimo sing makatilingala nga mga butang bilang paghanda sa paghilway sa iya matinumanon nga mga sumilimba gikan sa moderno nga Egipto—ang kalibutan ni Satanas. Ginpahibalo niya ang iya balaan nga mga paghukom sa bug-os nga duta subong panaksi paagi sa pinakamasangkad nga kampanya sa pagbantala sa bug-os nga maragtas, busa nagatuman sang tagna ni Jesus sa Mateo 24:14. Sa dili madugay, “ang katapusan” magaabot, nga sa amo nga tion ipasundayag ni Jehova ang iya pagkadaku sa dimatupungan nga kasangkaron paagi sa pagpapas sa tanan nga kalautan sa duta. (Salmo 145:20) Nian ang ambahanon ni Moises kag ang ambahanon sang Kordero magadangat sa putukputukan: “Dalagku kag kalatingalahan ang imo mga binuhatan, Jehova nga Dios, ang Labing Gamhanan. Matarong kag matuod ang imo mga dalan, Hari sang katuigan. Sin-o bala ang indi mahadlok, Jehova, kag indi maghimaya sang imo ngalan, kay ikaw lamang ang matutom?”—Bugna 15:3, 4.
20 Kabay nga kita sa aton bahin mangin makugi sa pagsugid sa iban sining matahom nga mga katuyuan sang Dios. (Ipaanggid ang Binuhatan 2:11.) Si Jehova padayon nga magahimo sing daku kag makatilingala nga mga butang sa aton adlaw kag sa palaabuton, subong sang ilaragway sang amon masunod nga artikulo.
[Mga footnote]
a Ang isa ka komentaryo sa Biblia sang 1874 nagabalikwat kay Andrew A. Bonar nga nagasiling: “May madamo, madamo gid, sa pinasahi nga kinaiya sang Dios, ang iya ginpahayag nga mahimayaon nga ngalan sa ulihi nga bahin sang katapusan [ika-85] nga Salmo. Ayhan amo ini ang rason nga ginsundan ini sang isa pa, ‘Pangamuyo ni David,’ nga halos pareho man nga puno sang kinaiya ni Jehova. Ang importante sa sining [ika-86] nga Salmo amo ang ngalan ni Jehova.”
b Tan-awa ang pahina 28 sang Hunyo 22, 1984 nga guwa sang Awake! nga ginbalhag sang Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
c Para sa detalye, tan-awa ang tsart sa “Report sang 1992 nga Tuig sang Pag-alagad sang mga Saksi ni Jehova sa Bug-os nga Kalibutan,” nga magaguwa sa Enero 1, 1993 nga guwa sang Ang Lalantawan.
Madumduman Mo Bala?
◻ Ngaa dapat naton himuon nga aton ang pangamuyo sa Salmo 86?
◻ Paano kita makasapo sing pagkasuod kay Jehova?
◻ Paano ginapakita ni Jehova ang iya pagkaayo sa aton?
◻ Ano ang pila sang dimapaanggiran nga mga binuhatan ni Jehova?
◻ Paano si Jehova amo ‘lamang ang Dios’ kon tuhoy sa pagkadaku?
[Laragway sa pahina 10]
Sa nagapakari nga “bag-ong duta,” ang makatilingala nga mga binuhatan ni Jehova padayon nga magapamatuod sa iya himaya kag pagkaayo