Pagpalambo sing Diosnon nga Kahadlok
“Kahadluki si Jehova kag talikod sa malaut.”—HULUBATON 3:7.
1. Para kay sin-o ginsulat ang Hulubaton?
ANG tulun-an sang Hulubaton sa Biblia nagaunod sing isa ka manggad sang espirituwal nga laygay. Gin-aman ni Jehova ining giya nga tulun-an una agod tudluan ang iya huwaran nga pungsod sang Israel. Karon, nagaaman ini sing maalamon nga mga pulong para sa iya balaan nga Cristianong pungsod, “nga naabutan sang katapusan sang sistema sang mga butang.”—1 Corinto 10:11; Hulubaton 1:1-5; 1 Pedro 2:9.
2. Ngaa ang paandam sa Hulubaton 3:7 nagakaigo gid karon?
2 Nagabukas sa Hulubaton 3:7, aton mabasa: “Dili ka magpakaalam sa imo kaugalingon nga mga mata. Kahadluki si Jehova kag talikod sa malaut.” Sugod sang panahon sang aton unang mga ginikanan, sang ginsulay sang Man-ug si Eva paagi sa panaad nga “mahibaluan [nila] ang maayo kag malain,” ang tawhanon lamang nga kaalam napaslawan sa pagpaayaw sa mga kinahanglanon sang katawhan. (Genesis 3:4, 5; 1 Corinto 3:19, 20) Wala sing dag-on sa maragtas nga nangin mas maathag ini sangsa sining ika-20 nga siglo—ining “katapusan nga mga adlaw” nga ang katawhan, nagaani sang mga bunga sang ateistiko, ebolusyunaryo nga panghunahuna, ginasit-an sang rasismo, kasingki, kag tanan nga sahi sang imoralidad. (2 Timoteo 3:1-5, 13; 2 Pedro 3:3, 4) Isa ini ka ‘bag-ong kalibutan nga kagamo’ nga indi malubad sang NU ukon sang nabahinbahin nga mga relihion sang kalibutan.
3. Anong mga hitabo ang gintagna para sa aton adlaw?
3 Ang matagnaon nga Pulong sang Dios nagasugid sa aton nga ang yawan-on nga mga puwersa nagkadto sa “mga hari sa bug-os napuy-an nga duta, sa pagtipon sa ila sing tingob sa inaway sang dakung adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan . . . sa duog nga ginatawag sa Hebreo nga Har–Magedon.” (Bugna 16:14, 16) Sa dili madugay ang kakugmat gikan kay Jehova magalikop sa sadtong mga hari, ukon mga gumalahom. Mangin kaangay ini sa kahadlok sang mga Canaanhon sang si Josue kag ang mga Israelinhon nagkari sa paglaglag sa ila. (Josue 2:9-11) Apang sa karon ini amo ang isa nga ginalaragway ni Josue, si Cristo Jesus—ang “Hari sang mga hari kag Ginuo sang mga ginuo”—nga ‘magalabo sa mga pungsod kag magabantay sa ila sa bilugon nga salsalon’ bilang pagpakita sang “kapintas sang kasingkal sang Dios nga Labing Gamhanan.”—Bugna 19:15, 16.
4, 5. Sin-o ang makasapo sing kaluwasan, kag ngaa?
4 Sin-o ang makasapo sing kaluwasan sa sina nga tion? Ang mga pagaluwason, indi ang mga hinadlukan, kundi ang tanan nga nagpalambo sing matinahuron nga pagkahadlok kay Jehova. Sa baylo nga magpakaalam sa ila kaugalingon nga mga mata, sila ‘nagtalikod sa malain.’ Bilang pagpaubos, ginpasulod nila sa ila mga hunahuna kon ano ang maayo, agod ang malain madula sa ila panghunahuna. Ginapakabahandi nila ang maayo nga pagtahod para sa Soberanong Ginuo nga si Jehova, ang “Hukom sang bug-os nga duta,” nga magalaglag sa tagsatagsa nga nagapanguyapot sa kalainan, subong sang paglaglag niya sa malauton nga mga Sodomanhon. (Genesis 18:25) Sa pagkamatuod, para sa kaugalingon nga katawhan sang Dios, “ang kahadlok kay Jehova amo ang tuburan sang kabuhi, agod nga ang isa makalikaw sa mga siod sang kamatayon.”—Hulubaton 14:27.
5 Sa sining adlaw sang balaan nga paghukom, ang tanan nga nagadedikar sang ila kaugalingon sing bug-os kay Jehova sa kahadlok nga indi sia mapahamut-an makahangop sang kamatuoran nga ginpamulong sing malaragwayon sa Hulubaton 3:8: “Kabay nga [ang kahadlok kay Jehova] mangin kaayuhan sa imo pusod kag paumpaw sa imo mga tul-an.”
Pagpadungog kay Jehova
6. Ano ang dapat magapahulag sa aton sa pagpamati sa Hulubaton 3:9?
6 Ang aton mainapresyahon nga kahadlok kay Jehova, upod ang hanuot nga gugma sa iya, dapat magapahulag sa aton sa pagpamati sa Hulubaton 3:9: “Padunggi si Jehova sang imo hamili nga mga pagkabutang kag sang nahauna nga mga bunga sang tanan mo nga patubas.” Wala kita ginaipit nga padunggan si Jehova sa aton mga halad. Boluntaryo ini, subong sang ginapakita sing mga 12 ka bes gikan sa Exodo 35:29 tubtob Deuteronomio 23:23 may kaangtanan sa mga halad sa dumaan nga Israel. Ining nahauna nga mga bunga kay Jehova dapat mangin ang pinakamaayo nga dulot nga masarangan naton ihalad, bilang pagkilala sa pagkaayo kag mahigugmaon nga kalulo nga naagom naton sa iya kamot. (Salmo 23:6) Dapat ini magapabanaag sang aton pamat-od nga ‘padayon nga . . . pangitaon anay ang ginharian kag ang iya pagkamatarong.’ (Mateo 6:33) Kag ano ang resulta sang pagpadungog kay Jehova sa aton hamili nga mga pagkabutang? “Gani ang imo mga damisag pun-on sang kabuganaan; kag ang imo mga linasan magaawas sing bag-o nga alak.”—Hulubaton 3:10.
7. Anong unang mga bunga ang dapat naton ihalad kay Jehova, kag mangin ano ang resulta?
7 Ang nahaunang paagi sang pagpakamaayo ni Jehova sa aton espirituwal. (Malaquias 3:10) Gani, ang nahauna nga mga bunga nga ginahalad naton sa iya dapat nga una espirituwal. Dapat naton gamiton ang aton tion, enerhiya, kag kinahanglanon nga kusog sa paghimo sang iya kabubut-on. Ini man magapabakod sa aton, kon paano ina nga hilikuton nangin nagapabakod nga “pagkaon” kay Jesus. (Juan 4:34) Ang aton espirituwal nga mga damisag sang suplay mapuno, kag ang aton kalipay, nga ginalaragway sang bag-o nga alak, magaawas. Dugang pa, samtang masinaligon kita nga nagapangamuyo para sa isa ka nagakaigo nga materyal nga pagkaon kada adlaw, padayon kita nga makaamot sing maalwan gikan sa aton ikasarang sa pagsakdag sa bug-os kalibutan nga hilikuton sang Ginharian. (Mateo 6:11) Ang tanan nga butang nga aton ginapanag-iyahan, lakip ang materyal nga mga pagkabutang, naghalin sa aton mahigugmaon nga langitnon nga Amay. Ibubo niya ang dugang pa nga mga pagpakamaayo, tubtob sa kasangkaron nga ginagamit naton ining hamili nga mga pagkabutang sa iya kadayawan.—Hulubaton 11:4; 1 Corinto 4:7.
Mga Pagsabdong sa Gugma
8, 9. Paano naton dapat tamdon ang pagsabdong kag pagdisiplina?
8 Sa bersikulo 11 kag 12, ang Hulubaton kapitulo 3 nagahinun-anon sa liwat sang makalilipay nga kaangtanan sang amay kag anak nga nagaluntad sa diosnon nga mga pamilya, subong man sa ulot ni Jehova kag sang iya hinigugmang espirituwal nga mga anak sa duta. Aton mabasa: “O anak ko, dili pagtamaya ang disiplina ni Jehova; kag dili magkataka sa iya pagsabdong, kay sia nga ginahigugma ni Jehova ginabadlong niya, subong sang amay sa anak nga sa iya nagakahamuot sia.” Ang mga tawo sang kalibutan naugot sa pagsabdong. Ang katawhan ni Jehova dapat magabaton sini sing malangkagon. Ginkutlo ni apostol Pablo ining mga tinaga gikan sa Hulubaton, nga nagasiling: “Anak ko, dili pagtamaya ang disiplina ni Jehova, ukon mapunaw kon silutan ka niya; kay ang ginahigugma ni Jehova ginadisiplina niya . . . Matuod, wala sing disiplina nga sa karon makalipay, kundi masakit; apang sa ulihi sa mga nahanas sa sini magapatubas ini sing mahidaiton nga bunga, nga amo, ang pagkamatarong.”—Hebreo 12:5, 6, 11.
9 Huo, ang pagsabdong kag pagdisiplina kinahanglanon nga bahin sang paghanas sa kada isa sa aton, mabaton man naton ini gikan sa mga ginikanan, paagi sa Cristianong kongregasyon, ukon samtang ginapamalandungan naton ang mga Kasulatan sa tion sang aton personal nga pagtuon. Isa ini ka butang sang kabuhi kag kamatayon para sa aton nga pamatian ang disiplina, subong sang ginasiling man sang Hulubaton 4:1, 13: “Pamatii, mga anak ko, ang disiplina sang isa ka amay kag magtalupangod, agod makilala ang paghangop. Kapti sing malig-on ang disiplina; dili ini pagbuhii. Bantayi ini, kay ini imo kabuhi.”
Ang Pinakadaku nga Kalipay
10, 11. Ano ang pila ka bahin sang makalilipay nga mga pulong sa Hulubaton 3:13-18?
10 Daw ano katahom nga mga pulong ang nagasunod karon, sa pagkamatuod ‘kalahamut-an kag matadlong nga mga pulong sang kamatuoran’! (Manugwali 12:10) Ining inspirado nga mga pulong ni Solomon nagalaragway sang matuod nga kalipay. Mga pulong ini nga dapat naton ipatudok sa aton mga tagipusuon. Aton mabasa:
11 “Malipayon ang tawo nga makakita sing kaalam, kag ang tawo nga makaagom sing paghangop, kay ang pagdaug sini maayo pa sangsa pagdaug sang pilak kag ang kapuslanan sini sangsa bulawan nga bus-og. Bilidhon pa ini sangsa mga rubi, kag wala sing bisan ano sang mga butang nga imo mahandum ang mapaanggid sa sini. Ang kalawigon sang mga adlaw yara sa kamot nga tuo sini; sa kamot nga wala sini yara ang mga manggad kag kadungganan. Ang mga dalanon sini mga dalanon sang pagkahamuot, kag ang tanan nga banas sini paghidait. Kahoy sang kabuhi ini sa mga nagakapyot sa sini, kag malipayon ang tagsatagsa nga nagahawid sa sini.”—Hulubaton 3:13-18.
12. Paano kita makabenepisyo sa kaalam kag paghantop?
12 Kaalam—daw ano kasunson ini ginasambit sa tulun-an sang Hulubaton, 46 ka bes tanan! “Ang kahadlok kay Jehova amo ang pamuno sang kaalam.” Ini amo ang diosnon, praktikal nga kaalam nga pasad sa ihibalo tuhoy sa Pulong sang Dios nga nagabulig sa iya katawhan sa paglakat sa luwas nga dalan nga nagalatas sang makahalalit nga unos nga nagalambas sa kalibutan ni Satanas. (Hulubaton 9:10) Ang paghantop, nga ginpatuhuyan sing 19 ka bes sa Hulubaton, amo ang katimbang sang kaalam, nagabulig sa aton sa pagbato sa mga padugi ni Satanas. Sa paghimo sang iya malimbungon nga mga buhat, ang dakung Kaaway may mga milenio na nga eksperiensia. Apang may butang kita nga mas bilidhon pa sangsa eksperiensia subong manunudlo—ang diosnon nga paghantop, ang ikasarang sa pagkilala sang husto gikan sa sala kag sa pagpili sang matadlong nga dalanon nga pagalaktan. Amo ini ang ginatudlo ni Jehova sa aton paagi sa iya Pulong.—Hulubaton 2:10-13; Efeso 6:11.
13. Ano ang makaamlig sa aton sa tion sang mapiot nga panahon sang pangabuhi, kag paano?
13 Ang mga kagamo sa pangabuhi sa karon nga kalibutan amo ang nagabalita sang katumanan sang tagna sa Ezequiel 7:19: “Ihaboy nila sa mga dalan ang ila pilak, kag ang ila bulawan mangin subong sang dimatinlo nga butang. Ang ila pilak kag ang ila bulawan indi makasarang sa pagluwas sa ila sa adlaw sang kasingkal ni Jehova.” Ang tanan nga materyal nga manggad sa duta indi mapaanggid sa nagaluwas nga gahom sang kaalam kag paghantop. Ang maalamon nga si Hari Solomon nagsiling sang isa ka okasyon: “Ang kaalam pangapin subong nga ang kuwarta pangapin; apang ang pagkalabaw sang ihibalo amo nga ang kaalam nagatipig sang kabuhi sang may iya sini.” (Manugwali 7:12) Malipayon gid ang tanan nga nagalakat karon sa mga dalanon sang pagkahamuot ni Jehova kag nga sa kaalam nagapili sang “kalawigon sang mga adlaw,” ang kabuhi nga walay katapusan nga amo ang dulot sang Dios sa tagsatagsa nga nagatuo sa halad-gawad ni Jesus!—Hulubaton 3:16; Juan 3:16; 17:3.
Pagpalambo sing Matuod nga Kaalam
14. Sa anong mga paagi nagpakita si Jehova sing huwaran nga kaalam?
14 Nagakaigo nga kita nga mga tawo, nga gintuga sa larawan sang Dios, magapanikasog sa pagpalambo sing kaalam kag paghantop, mga kinaiya nga ginpakita mismo ni Jehova sang ginhimo niya ang iya makatilingala nga mga buhat sang pagpanuga. “Si Jehova tungod sa kaalam nagtukod sang duta. Tungod sa paghantop ginpalig-on niya ang mga langit.” (Hulubaton 3:19, 20) Naghimo sia sing buhi nga mga tinuga, indi paagi sa pila ka makatalanhaga, dimaathag nga proseso sang ebolusyon, kundi paagi sa direkta nga mga buhat sang pagpanuga, ang tagsa “suno sa iya sahi” kag tungod sa isa ka maalamon nga katuyuan. (Genesis 1:25) Sang ang tawo sang ulihi gintuga nga may kaalam kag mga ikasarang nga labaw pa sangsa mga sapat, ang palakpak sang anghelikong mga anak sang Dios mahimo nga naglanog kag liwat nga naglanog sa mga langit. (Ipaanggid ang Job 38:1, 4, 7.) Ang mahantupon nga paghunahuna ni Jehova sa palaabuton, ang iya kaalam, kag ang iya gugma maathag nga makita sa tanan nga mga binuhatan niya sa duta.—Salmo 104:24.
15. (a) Ngaa indi bastante nga palambuon lamang ang kaalam? (b) Anong pagsalig ang dapat pukawon sa aton sang Hulubaton 3:25, 26?
15 Indi lamang kinahanglan nga ipalambo naton ang mga kinaiya ni Jehova nga kaalam kag paghantop kundi manguyapot man sing malig-on sa sini, nga wala nagapatumbaya sang aton pagtuon sa iya Pulong. Nagalaygay sia sa aton: “Anak ko, dili sila pagpahalina sa imo mga mata. Bantayi ang maayo nga kaalam kag pagbinagbinag, kag gani mangin kabuhi sila sa imo kalag kag bugay sa imo liog.” (Hulubaton 3:21, 22) Busa mahimo kita makalakat nga may kalig-unan kag may kalinong sing hunahuna, bisan sa tion sang kaangay sang makawat nga pagkari sang adlaw sang ‘hinali nga kalaglagan’ nga magalaglag sa kalibutan ni Satanas. (1 Tesalonica 5:2, 3) Sa tion sang dakung kapipit-an mismo, “dili magkahadlok sang hinali nga kakulba, ukon sang kalaglagan sang malauton, kon mag-abot ini. Kay si Jehova mangin imo salaligan kag magabantay sia sang imo tiil nga indi makuha.”—Hulubaton 3:23-26.
Gugma sa Paghimo sing Maayo
16. Anong buhat ang ginakinahanglan sa mga Cristiano dugang sa kakugi sa ministeryo?
16 Mga adlaw ini sa pagpakita sing kakugi sa pagbantala sining maayong balita sang Ginharian nga panaksi sa tanan nga kapungsuran. Apang ining pagpanaksi nga hilikuton dapat sakdagon sang iban pa nga Cristianong hilikuton, subong sang ginalaragway sa Hulubaton 3:27, 28: “Dili pagpunggi ang maayo gikan sa ila sa diin naigo ini, kon ini yara sa gahom sang imo mga kamot sa paghimo sini. Dili ka magsiling sa imo isigkatawo: ‘Lakat ka, kag kari liwat kag buwas magahatag ako,’ kon yara ini sa luyo mo.” (Ipaanggid ang Santiago 2:14-17.) Bangod ang daku nga bahin sang kalibutan may kaimulon kag gutom, may hilingagawon nga panawagan para buligan naton ang aton isigkatawo, labi na ang aton espirituwal nga mga kauturan. Paano naghulag ang mga Saksi ni Jehova?
17-19. (a) Anong hilingagawon nga kinahanglanon ang nahimo sang 1993, kag upod ang anong reaksion? (b) Ano ang nagapasundayag nga ang aton nasit-an nga mga kauturan ‘nagadaug’?
17 Binagbinaga ang isa ka halimbawa: Sang nagligad nga tuig, ang hilingagawon nga panawagan sa pagbulig naghalin sa anay Yugoslavia. Ang paghiliutod sa kaingod nga mga pungsod naghulag sing makatilingala. Sadtong mabugnaw nga binulan sang nagligad nga tigtulugnaw, nangin posible para sa pila ka kumboy sa pagbulig nga makalabay sa lugar nga may inaway, nagdala sing bag-o nga mga publikasyon, madamol nga panapton, pagkaon, kag mga bulong sa nagakinahanglan nga mga Saksi. Sang isa ka okasyon, ang mga kauturan nangayo sing permiso agod makapasulod sing 15 ka tonelada nga bulig, apang sang nabaton nila ang permiso, para ini sa 30 ka tonelada! Ang mga Saksi ni Jehova sa Austria gilayon nga nagpadala sing tatlo pa ka trak. Sa kabilugan, 25 ka tonelada ang nakalab-ot sa gintuyo nga kaladtuan gid sini. Daku gid ang kalipay sang aton mga kauturan sang nabaton nila ining bugana nga espirituwal kag materyal nga mga aman!
18 Ano ang reaksion sang mga nakabaton? Sang maaga nga bahin sini nga tuig, ang isa ka gulang nagsulat: “Ang mga kauturan nga lalaki kag babayi sa Sarajevo buhi kag mapagros, kag ang pinakaimportante gid, mabakod gihapon kami sa espirituwal sa pagbatas sining binuang nga inaway. Ang kahimtangan tuman kabudlay nahanungod sa pagkaon. Kabay nga pakamaayuhon kag padyaan kamo ni Jehova tungod sang inyo mga panikasog nga ginhimo para sa amon. Ang mga awtoridad may pinasahi nga pagtahod sa mga Saksi ni Jehova bangod sang ila huwaran nga dalanon sang kabuhi kag bangod sang ila pagtahod sa mga awtoridad. Nagapasalamat man kami tungod sang espirituwal nga pagkaon nga gindul-ong ninyo sa amon.”—Ipaanggid ang Salmo 145:18.
19 Ginpakita man sining yara sa katalagman nga mga kauturan ang pasalamat paagi sa ila makugi nga pag-alagad sa latagon. Madamo nga mga kaingod ang nagkadto sa ila nga nagapangabay sing mga pagtuon sa Biblia. Sa siudad sang Tuzla, diin lima ka tonelada nga bulig nga pagkaon ang napadala, 40 ka manugbantala ang nagreport sing promedyo nga 25 ka oras ang tagsa sa pag-alagad para sa bulan, bilang maayo nga pagsakdag sa siam ka payunir sang kongregasyon. May talalupangdon sila nga tumalambong nga 243 sa Memoryal sang kamatayon ni Jesus. Ining hinigugma nga mga kauturan ‘nagdaug paagi sa iya nga naghigugma sa aton.’—Roma 8:37.
20. Anong “pag-alangay” ang natabo sa anay Unyon Sobyet?
20 Ang kaalwan nga ginpakita sa dalagku nga mga kumboy sang bulig nga pagkaon kag madamol nga panapton nga ginpadala sa anay Unyon Sobyet gintumbasan man sang kakugi sang mga kauturan didto. Halimbawa, sa Moscow ang nagtambong sa Memoryal sini nga tuig 7,549, ipaanggid sa 3,500 sang nagligad nga tuig. Sina man nga panag-on, ang mga kongregasyon sa sina nga siudad nag-uswag halin sa 12 pa 16. Sa bug-os nga anay Unyon Sobyet (wala labot sang Baltic nga mga Estado), ang pag-uswag sa mga kongregasyon 14 porsiento, sa mga manugbantala sang Ginharian 25 porsiento, kag sa mga payunir 74 porsiento. Daw ano nga espiritu sang kakugi kag pagsakripisyo sa kaugalingon! Nagapahanumdom ini sa isa tuhoy sadtong unang siglo sang may yara “pag-alangay.” Ang mga Cristiano nga may espirituwal kag materyal nga mga pagkabutang naghimo sing maalwan nga mga dulot sa sadtong sa kubos nga mga lugar, samtang ang kakugi sining nasit-an nga mga kauturan nagdala sing kalipay kag pagpalig-on sa mga nagdonar.—2 Corinto 8:14.
Dumti ang Malain!
21. Paano ginpaanggid ang mga maalam kag mga buangbuang sa katapusan nga mga tinaga sang Hulubaton kapitulo 3?
21 Ang ikatlo nga kapitulo sang Hulubaton masunod nga nagahatag sang isa ka serye sang mga kinatuhayan, nga nagtapos sa sining laygay: “Dili ka mahisa sa tawo nga maluguson, kag dili magpili sing bisan ano sang iya mga dalanon. Kay ang balingag kangil-aran kay Jehova, apang ang Iya pagpakig-abyan upod sa mga matadlong. Ang pagpakamalaut ni Jehova yara sa balay sang malauton, apang nagapakamaayo sia sang puluy-an sang matarong. Sa pagkamatuod nagayubit sia sa mga mayubiton, apang nagahatag sia sing bugay sa mga kubos. Ang mga maalam magapanag-iya sing kadungganan, apang ang mga buangbuang nagapakataas sang kahuluy-an.”—Hulubaton 3:29-35.
22. (a) Paano naton malikawan nga maisip sa tunga sang mga buangbuang? (b) Ano ang ginadumtan sang mga maalam, kag ano ang ila ginapalambo, upod ang anong padya?
22 Paano naton malikawan nga maisip sa tunga sang mga buangbuang? Dapat naton tun-an nga dumtan ang malain, huo, kangil-aran ang ginakangil-aran ni Jehova—ang tanan nga malauton nga mga paagi sining masingki, nakasala sa dugo nga kalibutan. (Tan-awa man ang Hulubaton 6:16-19.) Sa kabaliskaran, dapat naton palambuon ang maayo—pagkatadlong, pagkamatarong, kag pagkahagop—agod nga sa pagkamapainubuson kag pagkahadlok kay Jehova matigayon naton ang “manggad kag dungog kag kabuhi.” (Hulubaton 22:4) Mangin padya ini naton tanan nga matutom nga nagasunod sang laygay: “Salig kay Jehova sa bug-os mo nga tagipusuon.”
Ano ang Imo Komento?
◻ Paano ang tema nga teksto sining pagtinuon naaplikar karon?
◻ Paano naton mapadunggan si Jehova?
◻ Ngaa indi naton dapat pakadiutayon ang disiplina?
◻ Diin masapwan ang pinakadakung kalipay?
◻ Paano naton higugmaon ang maayo kag dumtan ang malain?
[Piktyur sa pahina 18]
Yadtong nagahatag sang ila pinakamaayo sa paghalad kay Jehova pakamaayuhon sing bugana