“Ang Kahadlok kay Jehova—Ina Amo ang Kaalam”
“ANG katapusan sang butang, sang nabatian na ang tanan, amo: Magkahadlok sa matuod nga Dios kag magtuman sa iya mga sugo. Kay amo ini ang bug-os nga katungdanan sang tawo.” (Manugwali 12:13) Daw ano ka maalamon nga konklusion ni Hari Solomon sang dumaan nga Israel sa idalom sang pag-inspirar sang Dios! Nahangpan man ni Job ang balor sang pagkahadlok sa Dios, kay nagsiling sia: “Yari karon! Ang kahadlok kay Jehova—ina amo ang kaalam, kag ang pagtalikod sa malain amo ang paghangop.”—Job 28:28.
Ginahatagan sang Biblia sing daku nga importansia ang pagkahadlok kay Jehova. Ngaa ang pagpalambo naton sing matinahuron nga kahadlok sa Dios maalamon? Sa anong paagi nagabenepisyo kita gikan sa diosnon nga kahadlok—sing indibiduwal kag subong isa ka grupo sang matuod nga mga sumilimba? Ginasabat sang bersikulo 26 tubtob 35 sang Hulubaton kapitulo 14 ini nga mga pamangkot.a
Ginhalinan sang “Mabakod nga Pagsalig”
“Sa kahadlok kay Jehova yara ang mabakod nga pagsalig,” siling ni Solomon, “kag ang iya mga anak may duog nga dalangpan.” (Hulubaton 14:26) Ang tuburan sang pagsalig sang tawo nga mahinadlukon sa Dios wala sing liwan kundi ang mainunungon kag labing gamhanan nga Dios, nga si Jehova. Indi katingalahan nga maatubang niya ang palaabuton nga may mabakod nga pagsalig! Ang iya palaabuton malawig kag makalilipay.
Apang, ano ang aton masiling tuhoy sa palaabuton sang mga nagasalig sa kalibutan—sa mga padugi sini, sa mga organisasyon sini, sa mga ideolohiya sini, kag sa mga butang sini? Ang bisan ano man nga palaabuton nga ginalauman nila indi magadugay, kay ang Biblia nagasiling: “Ang kalibutan nagataliwan kag amo man ang kailigbon sini, apang sia nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios nagapabilin sing dayon.” (1 Juan 2:17) Kon amo, may rason bala kita nga ‘higugmaon ang kalibutan ukon ang mga butang sa kalibutan’?—1 Juan 2:15.
Ano nga mga tikang ang mahimo himuon sang mga ginikanan nga mahinadlukon sa Dios agod siguraduhon nga “may duog nga dalangpan” para sa ila mga anak? “Kari kamo, mga anak, pamatii ninyo ako,” amba sang salmista, “ang pagkahadlok kay Jehova amo ang itudlo ko sa inyo.” (Salmo 34:11) Kon ang mga kabataan ginatudluan sang mga ginikanan nga magkahadlok sa Dios paagi sa halimbawa kag pagpanudlo, posible gid nga magadaku sila nga may mabakod nga pagsalig kay Jehova.—Hulubaton 22:6.
“Ang kahadlok kay Jehova amo ang tuburan sang kabuhi,” padayon ni Solomon, “agod makalikaw gikan sa mga siod sang kamatayon.” (Hulubaton 14:27) Ang kahadlok kay Jehova “tuburan sang kabuhi” bangod ang matuod nga Dios “tuburan sang tubig nga buhi.” (Jeremias 2:13) Ang pagkuha sing ihibalo tuhoy kay Jehova kag kay Jesucristo magakahulugan sing kabuhi nga walay katapusan para sa aton. (Juan 17:3) Ang diosnon nga kahadlok magapahilayo man sa aton sa mga siod sang kamatayon. Paano? Ang Hulubaton 13:14 nagasiling: “Ang kasuguan sang maalam amo ang tuburan sang kabuhi, agod ipahilayo ang isa gikan sa mga siod sang kamatayon.” Kon may kahadlok kita kay Jehova, ginatuman ang iya kasuguan, kag ginatugutan ang iya Pulong sa pagtuytoy sa aton mga tikang, wala bala kita ginaamligan gikan sa makahalalit nga mga buhat kag mga emosyon nga makadul-ong sa hilaw nga kamatayon?
“Puni sang Hari”
Sa daku nga bahin sang iya paggahom, si Solomon isa ka mahinadlukon-sa-Dios nga hari nga nagtuman kay Jehova. Nagresulta ini sa isa ka madinalag-on nga pagginahom. Paano mahibaluan nga ang paggahom sang isa ka hari madinalag-on? Ang Hulubaton 14:28 nagasabat: “Ang kadam-an sang katawhan amo ang puni sang hari, apang ang kakulang sang pumuluyo amo ang kalaglagan sang mataas nga opisyal.” Ang hari masiling nga madinalag-on kon maayo ang kahimtangan sang iya mga sakop. Kon madamo nga tawo ang luyag nga magpabilin nga sakop sang iya pagginahom, nagapakita ini nga isa sia ka madinalag-on nga manuggahom. Si Solomon ‘may mga sakop kutob sa dagat [nga Pula] tubtob sa dagat [Mediteraneo] kag kutob sa Suba [Eufrates] tubtob sa kaukbungan sang duta.’ (Salmo 72:6-8) Ang iya pagginahom may yara di-matupungan nga kalinong kag kahamungaya. (1 Hari 4:24, 25) Ang pagginahom ni Solomon madinalag-on. Sa pihak nga bahin, kahuluy-an para sa isa ka mataas nga opisyal kon indi sia maluyagan sang mga pumuluyo.
May kaangtanan sa sini, ano ang aton masiling tuhoy sa himaya sang Daku Pa nga Solomon, ang Mesianikong Hari, nga si Jesucristo? Hunahunaa ang iya mga sakop bisan sa karon. Sa bug-os nga duta, kapin sa anom ka milyon ka mahinadlukon-sa-Dios nga mga lalaki kag mga babayi ang namat-od na nga magkabuhi sa idalom sang pagginahom ni Cristo. Nagatuo sila kay Jesus kag nahiusa sa matuod nga pagsimba sa buhi nga Dios. (Juan 14:1) Pagkatapos sang Milenyo nga Paggahom, ang tanan nga yara sa handumanan sang Dios pagabanhawon. Nian, ang paraiso nga duta mapuno sang malipayon kag matarong nga katawhan nga nagapakita sing pagpasalamat sa ila Hari. Isa gid ini ka pamatuod sa kadalag-an sang pagginahom ni Cristo! Manguyapot kita sa aton makalilipay nga paglaum sa Ginharian.
Espirituwal kag Pisikal nga mga Benepisyo
Ang matinahuron nga pagkahadlok sa Dios makahatag sa aton sing malinong nga tagipusuon kag hunahuna. Ini bangod nalakip sa madamo nga kinaiya sang kaalam amo ang maayo nga pagdesisyon kag paghantop. Ang Hulubaton 14:29 nagasiling: “Ang makuli sa pagpangakig bugana sing paghantop, apang ang walay pailob nagapataas sang kabuangan.” Ang paghantop nagabulig sa aton agod marealisar nga ang di-mapunggan nga kaakig may makahalalit nga epekto sa aton espirituwalidad. Ang “mga pag-ilinaway, pagpinuyas, kaimon, mga pagsilabo sang kaakig, mga pagbaisay” nalakip sa listahan sang mga buhat nga makaupang sa aton sa ‘pagpanubli sang ginharian sang Dios.’ (Galacia 5:19-21) Ginalaygayan kita nga indi magtanom bisan sing makatarunganon nga pagkaakig. (Efeso 4:26, 27) Kag ang indi pagpailob mahimo magdul-ong sa binuang nga hambal kag buhat nga hinulsulan naton sa ulihi.
Nagapakita sang malain nga epekto sang kaakig sa lawas, ang hari sang Israel nagsiling: “Ang malinong nga tagipusuon amo ang kabuhi sang undanon nga organismo, apang ang kahisa amo ang pagkagabok sang mga tul-an.” (Hulubaton 14:30) Lakip sa mga balatian nga resulta sang kaakig kag kasingkal amo ang problema sa pagginhawa, alta-presyon, balatian sa atay, kag makahalalit nga epekto sa balabag. Ginalista man sang mga doktor ang kaakig kag kasingkal subong mga emosyon nga nagapalala, ukon ginatunaan pa gani, sang mga balatian subong sang ulser, alaw, hapo, balatian sa panit, kag problema sa pagtunaw. Sa pihak nga bahin, “ang mahidaiton nga tagipusuon nagahatag sing kabuhi sa lawas.” (Hulubaton 14:30, New International Version) Kon amo, maalamon nga “tinguhaon naton ang mga butang nga nagadala sing paghidait kag ang mga butang nga makapalig-on sa isa kag isa.”—Roma 14:19.
Ang Kahadlok sa Dios Nagabulig sa Aton nga Mangin Walay Ginapasulabi
“Ang nagadaya sa kubos nagapakahuya sang Iya Magbubuhat,” siling ni Solomon, “apang ang nagapakita sing kaluoy sa imol nagahimaya sa Iya.” (Hulubaton 14:31) Narealisar sang isa ka tawo nga mahinadlukon sa Dios nga ang tanan nga tawo may isa lamang ka Magbubuhat, si Jehova nga Dios. Gani, ang kubos nagapatuhoy sa isigkatawo, kag ang aton paagi sa pagtratar sa iya mahimo magpakahuya ukon maghimaya sa Manunuga sang katawhan. Agod mahimaya ang Dios, dapat naton pakig-angutan sing alangay kag sing walay pagpasulabi ang iban. Ang imol nga Cristiano dapat makabaton sing espirituwal nga igtalupangod nga wala sing pagpasulabi. Dapat naton ipalab-ot ang maayong balita sang Ginharian sang Dios lunsay sa mga imol kag sa mga manggaranon.
Tuhoy sa isa pa ka benepisyo sang pagkahadlok sa Dios, ang maalam nga hari nagsiling: “Bangod sang iya kalainan ang malauton mapukan, apang ang matarong makakita sing dalangpan sa iya integridad.” (Hulubaton 14:32) Paano mapukan ang malauton? Suno sa pila ka iskolar sang Biblia, nagakahulugan ini nga wala sia sing ikasarang nga makabangon kon makaeksperiensia sia sing kalamidad. Sa pihak nga bahin, kon may kapipit-an, ang tawo nga mahinadlukon sa Dios makakita sing dalangpan sa iya integridad sa Dios. Bangod nagasalig sia sing bug-os kay Jehova bisan tubtob sa kamatayon, determinado man sia kaangay ni Job, nga nagsiling: “Tubtob nga mapatay ako indi ko pag-isikway ang akon integridad gikan sa akon!”—Job 27:5.
Ang paghupot sing integridad nagakinahanglan sing diosnon nga kahadlok kag kaalam. Kag diin masapwan ang kaalam? “Sa tagipusuon sang isa nga may paghangop yara ang kaalam,” sabat sang Hulubaton 14:33, “kag sa tunga sang mga buangbuang nadayag ini.” Huo, ang kaalam masapwan sa tagipusuon sang tawo nga may paghangop. Apang, sa ano nga paagi madayag ang kaalam sa tunga sang mga buangbuang? Suno sa isa ka reperensia, “ang buangbuang, sa kalangkag nga magpakita nga daw maalam, nagabungat sang ginahunahuna niya nga kaalam apang kabuangan gali.”
“Nagabayaw sa Pungsod”
Nagaliso sang aton igtalupangod halin sa epekto sang pagkahadlok sa Dios sa isa ka indibiduwal pakadto sa epekto sini sa bug-os nga pungsod, ang hari sang Israel nagsiling: “Ang pagkamatarong nagabayaw sa pungsod, apang ang sala kahuluy-an sa bisan ano nga pungsudnon nga mga grupo.” (Hulubaton 14:34) Ini nga prinsipio nakita gid sing maathag sa bahin sang pungsod sang Israel! Ang pagsunod sa mataas nga mga talaksan sang Dios nagresulta sa pagbayaw sa Israel sa ibabaw sang mga pungsod sa palibot. Apang, ang liwat-liwat nga mga buhat sang pagkadimatinumanon nagdul-ong sa kahuluy-an kag sa pagsikway sang ulihi ni Jehova sa Israel. Ini nga prinsipio naaplikar man sa katawhan sang Dios karon. Ang Cristianong kongregasyon tuhay sa kalibutan bangod ginasunod sini ang matarong nga mga prinsipio sang Dios. Apang, agod mahuptan ining mataas nga posisyon, ang kada isa sa aton dapat magkabuhi sing putli. Ang pagpakasala nagapakahuya lamang sa aton kag subong man sa kongregasyon kag sa Dios.
Tuhoy sa kon ano ang nagapahalipay sa hari, si Solomon nagsiling: “Ang kahamuot sang hari yara sa alagad nga nagapanghikot nga may paghangop, apang ang iya kasingkal mangin batok sa isa nga nagapanghikot sing makahuluya.” (Hulubaton 14:35) Kag ang Hulubaton 16:13 nagasiling: “Ang mga bibig nga matarong kalipay sa dakung hari; kag ang nagapamulong sing pagkamatarong ginahigugma niya.” Huo, ang aton Lider kag Hari, nga si Jesucristo, nagakalipay kon nagapanghikot kita sing matarong kag may paghantop kag ginagamit naton ang aton mga bibig sa hilikuton nga pagbantala sang Ginharian kag paghimo sing mga disipulo. Gani, magpabilin kita nga masako sa sini nga hilikuton samtang ginaagom naton ang mga pagpakamaayo bangod sang pagkahadlok sa matuod nga Dios.
[Nota]
a Para sa pagbinagbinag sa Hulubaton 14:1-25, tan-awa Ang Lalantawan sang Nobiembre 15, 2004, pahina 26-9, kag Hulyo 15, 2005, pahina 17-20.
[Retrato sa pahina 15]
Ang diosnon nga kahadlok mahimo itudlo