Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .
Ngaa ang Akon Pinakasuod nga Abyan Nagsaylo?
‘DAW biniyaan ka sang imo pinakasuod nga abyan.’ Ginasiling ini sang mga tawo kon ang isa medyo masinulub-on ukon napung-awan. Apang kon nadulaan ka gid man sang imo pinakasuod nga abyan, makahulugan gid ini nga hulubaton.
Ti, ang matuod nga pag-abyanay isa ka butang nga pinasahi kag malahalon. Ang Biblia nagasiling: “Ang matuod nga kaupod nagahigugma sa tanan nga tion, kag isa ka utod nga natawo kon may kapiutan.” (Hulubaton 17:17) Ang maayo nga mga abyan nagahatag sa aton sing kaupod kag pagsakdag. Ginabuligan nila kita nga magtubo sa emosyon kag sa espirituwal. Samtang mahimo madamo ang ordinaryo nga abyan ukon kakilala, malaka lamang ang mga indibiduwal nga imo gid malauman kag masaligan.
Gani kon ang imo pinakasuod nga abyan nagsaylo, natural lamang nga mahimo masubuan gid ikaw. Ang pamatan-on nga si Bryan naghinumdom sang iya ginbatyag sang nagsaylo ang iya pinakasuod nga abyan. “Hinadlukan ako, nasubuan, kag nasakitan,” siling niya. Ayhan amo man sini ang imo nabatyagan.
Pag-atubang sa Katunayan
Ang pagbinagbinag sa mga kabangdanan kon ngaa nagsaylo ang imo abyan mahimo makabulig. Sing pat-od, indi ini bangod sang kakulang sing apresasyon sa inyo pag-abyanay. Ang pagsaylo sing puluy-an bahin na sang moderno nga pagkabuhi. Kada tuig sa Estados Unidos lamang, kapin sa 36 milyones ka tawo ang nagasaylo sing puluy-an! Suno sa Bureau of Census sang Estados Unidos, ang kinaandan nga Amerikano magasaylo sing puluy-an sing 12 ka beses sa iya bug-os nga kabuhi.
Ngaa may amo sini nga pagsulusaylo? Nanuhaytuhay ang mga rason. Madamo nga pamilya ang nagasaylo agod makatigayon sing mas maayo nga trabaho kag puluy-an. Sa imol nga kadutaan, napilitan magsaylo ang minilyon ka pamilya bangod sang inaway kag kaimulon. Kag samtang ang mga pamatan-on nangin lamharon nga mga adulto, madamo ang nagasaylo kag nagakabuhi sing kinaugalingon. Ang iban nagasaylo agod magminyo. (Genesis 2:24) Apang ang iban mahimo nagasaylo bangod sang espirituwal nga kabangdanan. (Mateo 19:29) Sa mga Saksi ni Jehova, madamo ang nagabiya sa masulhay naandan nga palibot agod mag-alagad sa mga duog—ayhan sa iban pa gani nga pungsod—diin may mas daku nga pagkinahanglan para sa Cristianong mga ministro. Ang iban nagasaylo sa sulod mismo sang ila pungsod agod mag-alagad sa Bethel, subong amo ang pagtawag sa mga pasilidad nga nagadumala sang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova. Huo, walay sapayan nga ginahigugma naton ang aton mga abyan, dapat naton tamdon ini subong bahin na sang kabuhi nga samtang nagaligad ang tion, mahimo nga magsaylo sila.
Ano man ang kabangdanan sang pagsaylo sang imo abyan, ayhan nabalaka ikaw kon paano mo malandas ang kasubo. Apang, samtang natural lamang nga medyo masubuan ka kag mapung-awan sa sulod sang pila ka tion, ayhan marealisar mo nga ang pagpamuyuko sa sulod sang balay indi gid makabulig. (Hulubaton 18:1) Gani binagbinagon naton ang pila ka mga butang nga sarang makabulig.
Pagpakig-angot
“Hibalua nga ang inyo pag-abyanay wala matapos,” laygay sang pamatan-on nga si Bryan. Huo, ang pagsaylo sang imo pinakasuod nga abyan magabag-o gid sang inyo kaangtanan, apang wala ina nagakahulugan nga magauntat ang inyo pag-abyanay. Ang manuglaygay sa mga tin-edyer nga si Dr. Rosemarie White nagsiling: “Ang kadulaan mabudlay gid sa bisan anong bahin sang kabuhi, apang agod malandas ini sing madinalag-on hunahunaa lamang ini nga isa ka pagbag-o, kag indi ang katapusan.”
Ano ang mahimo mo agod mahuptan nga bukas ang ganhaan sang pag-abyanay? Binagbinaga ang rekord sang Biblia nahanungod kanday David kag Jonatan. Walay sapayan nga daku ang antad sang ila edad, suod gid sila nga mag-abyan. Sang napilitan si David sa pagpalagyo bangod sang mga sirkunstansia, wala sila magbulagay nga wala makahambalanay. Sa kabaliskaran, ginpalig-on nila ang ila dayon nga pag-abyanay, naghimo pa gani sing katipan, ukon kasugtanan, nga magpabilin nga mag-abyan.—1 Samuel 20:42.
Sing kaanggid, mahimo mo hambalon ang imo abyan antes sia maghalin. Pahibalua ang imo abyan nga ginapabilihan mo gid ang pag-abyanay kag nga luyag mo gid nga huptan nga bukas ang komunikasyon. Ginhimo ini nanday Patty kag Melina, suod nga mag-abyan nga ginbulag sang 5,000 milyas nga kadutaan kag kadagatan. “Ginplano namon nga makig-angot,” paathag ni Patty. Apang, ina nga mga plano mahimo mapaslawan, luwas lang kon may pat-od kamo nga mga kasugtanan.—Ipaanggid ang Amos 3:3.
Ginasugiran kita sang Biblia nga sang wala makita ni apostol Juan ang iya abyan nga si Gayo, nagpakig-angot sia paagi sa ‘pagsulat sa iya sa tinta kag pluma.’ (3 Juan 13) Mahimo man kamo magsugtanay nga magpadala sing tayuyon sa isa kag isa sing sulat ukon card, ayhan makaisa sa isa ka semana ukon makaisa sa isa ka bulan. Kag kon wala nagareklamo ang imo ginikanan sa long-distance nga mga balayran sa telepono, ayhan makatawganay kamo kon kaisa kag magsugiray sing pinakaulihi nga mga hitabo sa inyo kabuhi. Ukon mahimo kamo magsugtanay sa pagpadala sa isa kag isa sing mga mensahe nga narekord sa cassette ukon video tape. Sa palaabuton, ayhan mahimo pa gani nga planuhon ang isa ka pagduaw sa talipuspusan sang semana ukon pagbakasyon nga magkaupod. Sa amo ang pag-abyanay magapadayon.
Pagpuno sa Kadulaan
Walay sapayan, ang pagbiya sang pinakasuod nga abyan magaresulta sa kadulaan sa imo kabuhi. Subong resulta, masapwan mo nga may madamo ka nga tion. Ti, indi pag-uyangi ina nga tion. (Efeso 5:16) Gamita ini sa paghimo sing mapuslanon nga butang—ayhan makatuon ka sa pagtokar sing instrumento sa musika, magtuon sing bag-o nga lenguwahe, ukon maglingawlingaw. Ang pagbulig sa hilikuton sang mga nagakinahanglan isa pa ka mabungahon nga paggamit sing tion. Kon isa ikaw sang mga Saksi ni Jehova, mahimo mo dugangan ang imo pagpakigbahin sa pagbantala nga hilikuton sa publiko. (Mateo 24:14) Ukon mahimo mo sugdan ang isa ka makawiwili nga pagtuon sa Biblia.
Dugang pa, ginlaygayan ni apostol Pablo ang mga Cristiano sa Corinto nga ‘magpasangkad’—buot silingon, paglakip sa iban subong ila mga abyan. (2 Corinto 6:13) Ayhan naghinguyang ka sing madamo nga tion sa isa lang ka abyan amo nga nawasi mo ang iban pa maayo nga pag-abyanay. Nasapwan sang mga pamatan-on nga mga Saksi ni Jehova nga madamo sing kahigayunan sa pagpakig-abyan sa sulod mismo sang ila lokal nga mga kongregasyon. Gani tinguhai nga mag-abot sing temprano sa mga miting sa kongregasyon kag magpabilin sing pila ka tion pagkatapos. Magahatag ini sa imo sing dugang nga tion sa pagpangilala sa mga tawo. Ang Cristianong mga kombension kag magagmay sosyal nga mga pagtinipon nagahatag sing iban pa nga kahigayunan nga makatigayon sing bag-o nga mga abyan.
Apang, kinahanglan ang paghalong: Indi magdali nga makatigayon sing bag-o nga mga abyan nga bangod sini magapakigsuod ka sa mga pamatan-on nga wala nagaugyon sa imo espirituwal nga mga tulumuron kag mga prinsipio. Mahimo ka nila maimpluwensiahan kag makahalit ini sa imo sangsa makapaayo. (Hulubaton 13:20; 1 Corinto 15:33) Magpakig-upod lamang sa mahunahunaon sa espirituwal nga mga pamatan-on nga kilala sa ila maayong paggawi.
Kon makasapo ka sing isa nga kaangay sina, palambua ang pag-abyanay paagi sa pagplano nga himuon ang isa ka butang nga magkaupod. Magkaon nga magkaupod. Magkadto sa museo. Maglakatlakat. Maghimo sing kahimusan sa paghinguyang sing isa ka adlaw sa Cristianong ministeryo nga magkaupod, nagaduaw sa mga tawo dala ang maayong balita sang Ginharian sang Dios. Upod ang tion kag panikasog, ang bag-o nga pag-abyanay magalambo. Bangod ang Cristianong gugma masangkaron—‘nagasangkad’ ini sa paglakip sa iban—kon magtigayon ka sing bag-o nga mga abyan, indi ka dapat magbatyag nga nangin dimatutom ka sa imo abyan nga nagsaylo.
Mahimuslan mo man ang kahigayunan nga magsuod pa gid sa mga nagahigugma sing labi sa imo—ang imo mga ginikanan. Daku gid sila nga bulig, walay sapayan nga daw masaw-ahan ka sa primero sa pagpakig-upod sa ila. Ang pamatan-on nga si Josh nagsiling: “Halos ginapilit ko ang akon kaugalingon sa paghinguyang sing tion upod sa ila, bangod indi ako suod sa akon nanay kag tatay sadto. Apang karon sila ang akon pinakasuod nga mga abyan!”
Dumduma man, nga may abyan pa ikaw sa langit. Subong sang ginsiling sang 13-anyos nga si Dan, “wala gid ikaw nagaisahanon bangod yara pa si Jehova.” Pirme naton mapalapitan ang aton langitnon nga Amay paagi sa pangamuyo. Buligan ka niya nga malandas ining mabudlay nga kahimtangan kon magsalig ka sa iya.—Salmo 55:22.
Hupti ang Positibo nga Pagtamod
Ang maalamon nga si Hari Solomon naghatag sining laygay: “Dili ka magsiling: ‘Ngaa bala nga ang nahaunang mga adlaw maayo pa sa sini?’ ” (Manugwali 7:10) Sa iban nga pulong, indi pirme pagdumduma ang nagligad; himusli ang presente upod ang tanan nga mga kahigayunan sini. Ginhimo ini ni Bill, karon sa beintehon nga pangidaron, sang nadula niya ang iya pinakasuod nga abyan. Sia naghinumdom: “Sa tapos sang malip-ot nga tion nangita ako sing bag-o nga mga abyan kag gin-untatan ang pagpanumdom tuhoy sa nagligad. Ginahandaan ko ang palaabuton kag nagakabuhi sa presente.”
Mahimo makabulig ining mga panugda, apang masubo gihapon kon ang imo pinakasuod nga abyan magsaylo. Mahimo madugayan antes madula ang masakit nga mga memorya sang malipayon nga tion sang pag-updanay. Panumduma lamang, nga ining pagbag-o bahin sang kabuhi kag nagaaman ini sa imo sing kahigayunan nga maghamtong kag mag-uswag. Samtang daw imposible nga tal-usan sing bug-os ang isa ka espesyal nga abyan, makapalambo ka sing mga kinaiya nga makabulig sa imo nga ‘mangin kalahamut-an kay Jehova kag sa mga tawo.’ (1 Samuel 2:26) Kon himuon mo ini, may yara pirme isa nga matawag mo nga abyan!
[Retrato sa pahina 25]
Ang pagpaalam sa imo pinakasuod nga abyan isa ka masakit nga eksperiensia