Kapitulo Siete
Kailo sa Di-matutom nga Ulubasan!
1, 2. Ano ang gintanom sang “hinigugma,” apang paano ini nangin makapalaslaw?
“KON tuhoy sa himpit nga katahom sang lenguahe kag sang daku gid nga kalantip sa epektibo nga pagpaalinton, ini nga parabola daw walay kaanggid.” Amo ang ginsiling sang isa ka komentarista sa Biblia nga ang ginapatuhuyan amo ang nagabukas nga mga bersikulo sang Isaias kapitulo 5. Kapin pa sa isa lamang ka buhat sang taliambong, ginalaragway sang mga pulong ni Isaias ang mahigugmaon nga pag-atipan ni Jehova sa iya katawhan. Sa amo man nga tion, ining mga pulong nagapaandam sa aton batok sa mga butang nga wala nagapahamuot sa iya.
2 Ang parabola ni Isaias nagsugod: “Paambaha ninyo ako, palihug, sa akon hinigugma sing isa ka ambahanon sang akon hinigugma nahanungod sang iya ulubasan. Ang akon hinigugma may ulubasan sa isa ka mabungahon nga bakulod. Kag ginkutkutan niya ini kag ginkuhaan ini sing mga bato kag gintamnan ini sing pinili nga ubas nga pula, kag ginpatindugan sa tunga sini sing torre. Kag ginkutkutan man niya ini sing linasan sang ubas. Kag nagpaabot sia nga magpatubas ini sing mga ubas, apang sang ulihi nagpatubas ini sing mga ubas nga talunon.”—Isaias 5:1, 2; ipaanggid ang Marcos 12:1.
Ang Pag-atipan sa Ulubasan
3, 4. Anong mahigugmaon nga pag-atipan ang ginpakita sa ulubasan?
3 Gin-amba man ukon wala sing literal ni Isaias ining parabola sa iya mga tagpalamati, pat-od nga nakuha sini ang ila igtalupangod. Mahimo nga pamilyar ang kalabanan sa hilikuton nga pagtanom sing ulubasan, kag ang paglaragway ni Isaias maathag kag realistiko. Kaangay sang mga manugtanom sing ulubasan karon, ang tag-iya sang ulubasan nagtanom, indi sing mga liso sang ubas, kundi sing “pinili,” ukon maayo sing klase nga “ubas nga pula”—isa ka sanga ukon hunol gikan sa iban nga puno sang ubas. Sing nagakaigo, gintanom niya ini “sa isa ka mabungahon nga bakulod,” isa ka duog diin nagapamuhi sing maayo ang ulubasan.
4 Kinahanglan ang lakas nga pagpangabudlay agod mamunga ang isa ka ulubasan. Ginlaragway ni Isaias ang tag-iya nga ‘nagakutkot sang duta kag ginakuhaan ini sing mga bato’—makatalaka kag makakalapoy nga hilikuton! Mahimo gid nga dalagku nga mga bato ang gingamit niya sa ‘pagpatindog sing torre.’ Sang dumaan nga mga tion ini nga mga torre gingamit subong mga estasyon para sa mga bantay nga nagaguardia sang mga tanom batok sa mga kawatan kag mga sapat.a Subong man, ginpatindugan niya sing pader nga bato ang ulubasan. (Isaias 5:5) Kinaandan nga ginahimo ini anay agod indi maanod ang naibabaw nga duta.
5. Ano ang natural lamang nga ginpaabot sang tag-iya gikan sa iya ulubasan, apang ano ang iya natigayon?
5 Bangod sang lakas nga pagpangabudlay agod amligan ang iya ulubasan, natural lamang nga magpaabot ang tag-iya nga mamunga ini. Sa pagpaabot sini, nagkutkot sia sing linasan sang ubas. Apang nag-abot bala ang ginapaabot nga tig-alani? Wala, ang ulubasan nagpatubas sing mga ubas nga talunon.
Ang Ulubasan kag ang Tag-iya Sini
6, 7. (a) Sin-o ang tag-iya sang ulubasan, kag ano ang ulubasan? (b) Ano nga paghukom ang himuon sang tag-iya?
6 Sin-o ang tag-iya, kag ano ang ulubasan? Ginpatalupangod sang tag-iya sang ulubasan ang mga sabat sa sini nga mga pamangkot sang sia mismo naghambal: “Karon, O kamo nga mga pumuluyo sang Jerusalem kag kamo nga mga tawo sang Juda, maghukom kamo palihug sa tunga nakon kag sang akon ulubasan. Ano pa bala ang himuon sa akon ulubasan nga wala ko mahimo sa sini? Ngaa nagpaabot ako nga magpatubas ini sing mga ubas, apang nagpatubas ini sang ulihi sing mga ubas nga talunon? Kag karon, palihug, tuguti ako nga isugid sa inyo kon ano ang himuon ko sa akon ulubasan: Kuhaon ang kudal nga tanom sini, kag sunugon ini tubtob maupos. Rumpagon ang pader nga bato sini, kag himuon ini nga isa ka duog nga tasakon.”—Isaias 5:3-5.
7 Huo, si Jehova ang tag-iya sang ulubasan, kag daw subong bala nga ginpahamtang niya ang iya kaugalingon sa isa ka korte, nga nagapangabay nga hukman sia kag ang iya napaslawan nga ulubasan. Ano, nian, ang ulubasan? Ang tag-iya nagpaathag: “Ang ulubasan ni Jehova sang mga kasuldadusan amo ang panimalay sang Israel, kag ang mga tawo sang Juda amo ang pananom nga iya ginpalangga.”—Isaias 5:7a.
8. Ano ang talalupangdon sa pagtawag ni Isaias kay Jehova nga “akon hinigugma”?
8 Gintawag ni Isaias si Jehova, nga tag-iya sang ulubasan, nga “akon hinigugma.” (Isaias 5:1) Mapatuhuyan ni Isaias ang Dios sing subong sini ka suod bangod lamang sang iya suod nga kaangtanan sa Iya. (Ipaanggid ang Job 29:4; Salmo 25:14.) Apang, ang gugma sang manalagna sa Dios indi subong kabaskog sang gugma nga ginpakita sang Dios sa iya “ulubasan”—ang pungsod nga iya ‘gintanom.’—Ipaanggid ang Exodo 15:17; Salmo 80:8, 9.
9. Paano gin-atipan ni Jehova ang iya pungsod kaangay sang hamili nga ulubasan?
9 “Gintanom” ni Jehova ang iya pungsod sa duta sang Canaan kag ginhatagan sila sang iya mga kasuguan kag mga regulasyon, nga nangin isa ka pader agod amligan sila gikan sa malain nga impluwensia sang iban nga mga pungsod. (Exodo 19:5, 6; Salmo 147:19, 20; Efeso 2:14) Dugang pa, ginhatagan sila ni Jehova sing mga hukom, mga saserdote, kag mga manalagna agod tudluan sila. (2 Hari 17:13; Malaquias 2:7; Binuhatan 13:20) Sang yara sa peligro ang Israel nga salakayon sila, nag-aman si Jehova sing mga manluluwas. (Hebreo 11:32, 33) May rason gid si Jehova sa pagpamangkot: “Ano pa bala ang himuon sa akon ulubasan nga wala ko mahimo sa sini?”
Pagpakilala sa Ulubasan Sang Dios Karon
10. Ano nga parabola ang ginhatag ni Jesus tuhoy sa ulubasan?
10 Mahimo gid nga ginahunahuna ni Jesus ang mga pulong ni Isaias sang ginhatag niya ang parabola tuhoy sa manugpatay nga mga mangunguma: “May isa ka tawo, isa ka tag-iya sang balay, nga nagtanom sing ulubasan kag ginpalibutan ini sing kudal kag nagkutkot sing linasan sang ubas sa sini kag nagpatindog sing isa ka torre, kag ginpaagsahan ini sa mga mangunguma, kag naglakbay sa iban nga kadutaan.” Makapasubo nga ginluiban sang mga mangunguma ang tag-iya sang ulubasan, kag ginpatay pa nila ang iya anak. Ginpakita ni Jesus nga indi lamang ang literal nga Israel ang nadalahig sa sining parabola sang magsiling sia: “Ang ginharian sang Dios kuhaon gikan sa inyo [undanon nga Israel] kag ihatag sa pungsod nga magapatubas sing mga bunga sa sini.”—Mateo 21:33-41, 43.
11. Anong espirituwal nga ulubasan ang nagluntad sang nahauna nga siglo, apang ano ang natabo sa tapos mapatay ang mga apostoles?
11 Ining bag-o nga “pungsod” nangin amo “ang Israel sang Dios”—isa ka espirituwal nga pungsod sang hinaplas nga mga Cristiano nga may kabug-usan nga 144,000. (Galacia 6:16; 1 Pedro 2:9, 10; Bugna 7:3, 4) Ginpaanggid ni Jesus ining mga disipulo sa “mga sanga” sang “matuod nga puno sang ubas,” nga amo, sia mismo. Natural lamang nga ining mga sanga ginapaabot nga mamunga. (Juan 15:1-5) Dapat sila magpakita sing tulad-Cristo nga mga kinaiya kag makigbahin sa hilikuton nga pagbantala ‘sining maayong balita sang Ginharian.’ (Mateo 24:14; Galacia 5:22, 23) Apang sugod sang mapatay ang napulog-duha ka apostoles, ang kalabanan sang mga nagapangangkon nga mga sanga sang “matuod nga puno sang ubas” nangin huwad—nagapatubas sing mga ubas nga talunon sa baylo sang maayo nga mga bunga.—Mateo 13:24-30, 38, 39.
12. Paano ang mga pulong ni Isaias nagapakamalaut sa Cristiandad, kag ano ang leksion sini para sa matuod nga mga Cristiano?
12 Busa, ang pagpakamalaut ni Isaias sa Juda naaplikar karon sa Cristiandad. Ang pag-usisa sa iya maragtas—ang iya mga inaway, mga krusada, mga Inkisisyon—nagabuyagyag kon daw ano kaaslom ang iya mga bunga! Walay sapayan, ang matuod nga ulubasan sang hinaplas nga mga Cristiano kag ang ila “dakung kadam-an” nga mga kaupod dapat mamati sa mga pulong ni Isaias. (Bugna 7:9) Kon luyag nila pahamut-an ang tag-iya sang ulubasan, dapat sila, sing indibiduwal kag subong isa ka grupo, magpatubas sing mga bunga nga nagapahamuot sa iya.
“Mga Ubas nga Talunon”
13. Ano ang himuon ni Jehova sa iya ulubasan bangod nagpatubas ini sing malain nga bunga?
13 Sa tapos maatipan kag mapatubo ang iya ulubasan sa tumalagsahon nga paagi, natural lamang nga si Jehova magpaabot nga ini mangin “isa ka ulubasan sang nagabukal nga alak!” (Isaias 27:2) Apang, sa baylo nga magpatubas sing mapuslanon nga bunga, nagpatubas ini sing “mga ubas nga talunon,” literal nga “mabaho nga mga butang” ukon “dunot nga mga berry.” (Isaias 5:2; footnote; Jeremias 2:21) Busa, nagsiling si Jehova nga kuhaon niya ang iya nagaamlig nga “kudal nga tanom” sa palibot sang pungsod. Ang pungsod ‘himuon nga isa ka butang nga ginlaglag’ kag biyaan kag magaantos sing tigpalamangag. (Basaha ang Isaias 5:6.) Nagpaandam si Moises nga matabo ini sa ila kon lalison nila ang Kasuguan sang Dios.—Deuteronomio 11:17; 28:63, 64; 29:22, 23.
14. Ano nga bunga ang ginpaabot ni Jehova sa iya pungsod, apang ano sa baylo ang ginpatubas sini?
14 Ginpaabot sang Dios nga ang pungsod magapatubas sing maayong mga bunga. Ang katubotubo ni Isaias nga si Miqueas nagsiling: “Ano bala ang ginapatuman ni Jehova sa imo kundi ang paghimo sing pagkamatarong kag ang paghigugma sang kalulo kag ang paglakat sing maugdang upod sa imo Dios?” (Miqueas 6:8; Zacarias 7:9) Apang, wala mamati ang pungsod sa laygay ni Jehova. ‘Ang Dios padayon nga nagpaabot sing paghukom, apang, yari karon! ang paglapas sa kasuguan; sing pagkamatarong, apang, yari karon! ang pagtuaw.’ (Isaias 5:7b) Gintagna ni Moises nga ang di-matutom nga pungsod magapatubas sing makahililo nga mga ubas gikan sa “puno sang ubas sang Sodoma.” (Deuteronomio 32:32) Gani, mahimo gid nga ang seksuwal nga imoralidad, lakip ang homoseksuwalidad, isa ka bahin sang ila pagsipak sa Kasuguan sang Dios. (Levitico 18:22) Ang ekspresyon nga “paglapas sa kasuguan” mahimo man badbaron nga “pagpaagay sing dugo.” Ini nga kapintas walay duhaduha nga nagresulta sa “pagtuaw” sang mga ginpintasan—isa ka pagtuaw nga nakalab-ot sa mga igdulungog sang Manugtanom sang ulubasan.—Ipaanggid ang Job 34:28.
15, 16. Paano malikawan sang matuod nga mga Cristiano ang pagpatubas sing malain nga bunga nga ginpatubas sang Israel?
15 Si Jehova nga Dios “mahigugmaon sa pagkamatarong kag katarungan.” (Salmo 33:5) Ginsugo niya ang mga Judiyo: “Dili kamo maghimo sing pagkadimatarong sa paghukom. Dili ka magpasulabi sa imol, kag dili pagpalabiha ang daku nga tawo. Dapat mo hukman ang imo kaupod sa katarungan.” (Levitico 19:15) Busa dapat naton likawan ang pagpasulabi kon nagapakig-angot kita sa isa kag isa, wala ginatugutan ang mga butang subong sang kaliwatan, edad, manggad, ukon kaimulon nga mag-apektar sang aton paghukom sa mga tawo. (Santiago 2:1-4) Importante ilabi na sa mga nagadumala nga “indi maghimo sing bisan ano nga may nadampigan,” dapat pirme pamatian anay ang duha ka bahin sang isa ka butang antes maghimo sing paghukom.—1 Timoteo 5:21; Hulubaton 18:13.
16 Dugang pa, mahapos lamang para sa mga Cristiano nga nagapuyo sa malinapason nga kalibutan nga magpatubo sing negatibo ukon rebelyuso nga panimuot batok sa diosnon nga mga talaksan. Apang ang matuod nga mga Cristiano dapat “handa sa pagtuman” sa kasuguan sang Dios. (Santiago 3:17) Walay sapayan sang seksuwal nga imoralidad kag kasingki sang “malaut nga sistema sang mga butang karon,” dapat sila ‘magbantay sing maayo nga ang ila paglakat indi subong sang di-maalam kundi subong sang mga tawo nga maalamon.’ (Galacia 1:4; Efeso 5:15) Luyag nila likawan ang matinuguton nga mga pagtamod sa sekso, kag kon mag-utwas ang mga di-paghangpanay, dapat nila husayon ini nga wala sing “kaakig kag kasingkal kag sininggitanay kag maparas nga hambal.” (Efeso 4:31) Paagi sa pagpalambo sing pagkamatarong, ang matuod nga mga Cristiano nagadala sa Dios sing kadungganan kag nagaangkon sang iya kahamuot.
Ang Bayad Sang Kakagod
17. Anong malaut nga paggawi ang ginapakamalaut sa una nga kailo ni Isaias?
17 Sa bersikulo 8, wala na ginabalikwat ni Isaias ang mga pulong ni Jehova. Sa pagpakamalaut sa pila sang “mga ubas nga talunon” nga ginpatubas sa Juda, sia mismo ang naghambal sang nahauna sa anom ka kailo: “Kailo sa mga nagasugpon sing balay sa balay, kag sa mga nagatambi sing uma sa uma tubtob nga wala na sing lugar kag kamo na lamang ang nagapuyo sa tunga sang duta! Sa akon mga igdulungog si Jehova sang mga kasuldadusan nanumpa nga madamo nga balay, bisan pa dalagku kag matahom, ang mangin butang nga kalatingalahan, nga wala sing pumuluyo. Kay bisan ang napulo ka akre nga ulubasan magapatubas sing isa ka bat lamang, kag bisan ang isa ka homer sang binhi magapatubas sing isa ka epa lamang.”—Isaias 5:8-10.
18, 19. Paano ginsikway sang mga katubotubo ni Isaias ang kasuguan ni Jehova tuhoy sa propiedad, kag ano ang mangin resulta para sa ila?
18 Sa dumaan nga Israel ang tanan nga duta iya ni Jehova. Ang tagsa ka pamilya may palanublion halin sa Dios, nga sarang nila mapahinakayan ukon maarenduhan apang indi gid mabaligya “sing dayon.” (Levitico 25:23) Ginpunggan sini nga kasuguan ang mga pag-abuso, subong sang pagpanag-iya sang pila lamang ka tawo sa duta. Gin-amligan man sini ang mga pamilya nga indi magsobra kaimol. Apang, ang iban sa Juda makagod nga naglapas sa kasuguan sang Dios tuhoy sa propiedad. Si Miqueas nagsulat: “Ginkaibugan nila ang mga latagon kag gin-agaw ini; ang mga balay man, kag gin-agaw nila ini; kag gindayaan nila ang mabukod nga lalaki kag ang iya panimalay, ang isa ka lalaki kag ang iya pinanubli nga pagkabutang.” (Miqueas 2:2) Apang ang Hulubaton 20:21 nagapaandam: “Ang panublion ginaagom paagi sa kakagod sa umpisa, apang ang palaabuton sini indi pagpakamaayuhon.”
19 Nagsaad si Jehova nga panguhaon niya gikan sa sining mga makagod ang mga butang nga ila naangkon sa madaya nga paagi. Ang mga balay nga ila naangkon sing pakusog mangin “walay pumuluyo.” Ang mga duta nga ila ginhamkon magapatubas sing isa ka bahin lamang sang bug-os nga masarangan sini. Wala ginsambit kon paano gid kag kon san-o matuman ini nga sumpa. Sa di-magkubos sa bahin, mahimo gid nga nagapatuhoy ini sa mga kahimtangan nga paluntaron sang palaabuton sadto nga pagkatapok sa Babilonia.—Isaias 27:10.
20. Paano malikawan sang mga Cristiano karon ang makagod nga panimuot nga ginpakita sang pila sa Israel?
20 Dapat kangil-aran sang mga Cristiano karon ang walay kabulusgan nga kakagod kaangay sang ginpakita sang pila ka Israelinhon sadto. (Hulubaton 27:20) Kon ang materyal nga mga butang mangin tuman ka importante, madali lang magpasulay sa madaya nga mga paagi agod makakuwarta. Ang isa mahapos masiod sa maduhaduhaan nga mga transaksion ukon di-realistiko nga mga padihot sa pagmanggaranon sa madali. “Sia nga nagadali nga magmanggaranon indi magapabilin nga walay sala.” (Hulubaton 28:20) Daw ano ka importante, nian, nga mangin kontento sa kon ano ang yara sa aton!—1 Timoteo 6:8.
Ang Siod sang Maduhaduhaan nga Kalingawan
21. Ano nga mga sala ang ginpakamalaut sa ikaduha nga kailo ni Isaias?
21 Masunod amo ang ikaduha nga kailo ni Isaias: “Kailo sa mga nagabangon sing aga pa agod mangita lamang sila sing makahulubog nga ilimnon, nga nagapabilin tubtob sa managob nga kagab-ihon agod mapainit sila sang alak! Kag may arpa kag de-kuwerdas nga instrumento, pandereta kag plawta kag alak sa ila mga piesta; apang ang hilikuton ni Jehova wala nila ginatan-aw, kag ang binuhatan sang iya mga kamot wala nila makita.”—Isaias 5:11, 12.
22. Ano nga kakulang sa pagpugong ang dayag sa Israel, kag ano ang mangin resulta para sa pungsod?
22 Si Jehova amo ang “malipayon nga Dios” kag wala sia nagapamatok sa rasonable nga paglingawlingaw sang iya mga alagad. (1 Timoteo 1:11) Apang, ining mga mahuyugon sa kalipayan nagapasobra! “Sila nga nagakahubog masunson nga nagakahubog sa kagab-ihon,” siling sang Biblia. (1 Tesalonica 5:7) Apang ang mga nagakinalipay sing magansal nga ginsambit sa tagna nagasugod sang ila pagpahubog sa pamanagbanag kag padayon nga nagapahubog tubtob sa gab-i! Nagagawi sila nga subong daw wala nagaluntad ang Dios, nga subong daw indi sia magaobligar sa ila nga manabat sa ila mga ginabuhat. Nagtagna si Isaias sing madulom nga palaabuton para sa ila. “Ang akon katawhan magakadto sa pagkatapok bangod sang kakulang sa ihibalo; kag ang ila himaya mangin amo ang mga tawo nga gutom katama, kag ang ila kadam-an magakigas sa kauhaw.” (Isaias 5:13) Bangod sang pagpangindi sa paghikot suno sa matuod nga ihibalo, ang nakigkatipan nga katawhan sang Dios—ang mataas kag manubo—magapanaug sa Sheol.—Basaha ang Isaias 5:14-17.
23, 24. Ano nga pagpugong kag pagkahaganhagan ang ginapahimo sa mga Cristiano?
23 Ang “magansal nga kinalipay,” ukon “magaris nga mga sinalusalo,” nangin problema man sa tunga sang pila ka Cristiano sang nahauna nga siglo. (Galacia 5:21, Byington; 2 Pedro 2:13) Gani indi makapakibot nga ang pila ka dedikado nga mga Cristiano karon nagpakita sing di-maalamon nga desisyon kon tuhoy sa sosyal nga mga pagtinipon. Bangod sang walay pagpugong nga pag-inom sing alkoholiko nga mga ilimnon ang iban nangin magahod kag magamo. (Hulubaton 20:1) May iban pa gani nga naggawi sing imoral sa idalom sang impluwensia sang sobra nga alkohol, kag ang iban nga mga pagtinipon gintugutan nga magpadayon tubtob sa halos bug-os nga gab-i, kag nag-upang sa Cristianong mga hilikuton sa masunod nga adlaw.
24 Apang, ang balanse nga mga Cristiano nagapatubas sing diosnon nga bunga kag nagapakita sing pagpugong kag pagkahaganhagan sa ila pagpili sing kalingawan. Ginapamatian nila ang laygay ni Pablo sa Roma 13:13: “Subong nga sa adlaw maglakat kita sing disente, indi sa magansal nga kinalipay kag paghinubog.”
Pagdumot sa Sala kag Paghigugma sa Kamatuoran
25, 26. Anong malaut nga panghunahuna sang mga Israelinhon ang ginbuyagyag ni Isaias sa iya ikatlo kag ikap-at nga mga kailo?
25 Pamatii karon ang ikatlo kag ikap-at nga mga kailo ni Isaias: “Kailo sa mga nagaguyod sang sayop paagi sa mga kalat sang pagkadimatuod, kag sang sala paagi sa gikos sang karo; sila nga nagasiling: ‘Padasiga ang iya hilikuton; padalidalia ini, agod makita namon ini; kag palapita kag pakariha ang laygay sang Isa nga Balaan sang Israel, agod mahibaluan namon ini!’ Kailo sa mga nagasiling nga ang maayo malaut kag ang malaut maayo, sila nga nagakabig sang kadudulman nga kapawa kag sang kapawa nga kadudulman, sila nga nagakabig sang mapait nga matam-is kag sang matam-is nga mapait!”—Isaias 5:18-20.
26 Daw ano ini kaathag nga paglaragway sa mga nagahimo sing sala! Naangot sila sa sala kaangay sang nagaguyod nga mga sapat nga nahigot sa mga karo. Ining mga makasasala wala mahadlok sa nagapakari nga adlaw sang paghukom. Mayubiton nga sila nagasiling: ‘Padalidalia [ang hilikuton sang Dios]!’ Sa baylo nga magsunod sa Kasuguan sang Dios, ginalubag nila ang mga butang, nagasiling nga ang “maayo malaut kag ang malaut maayo.”—Ipaanggid ang Jeremias 6:15; 2 Pedro 3:3-7.
27. Paano malikawan sang mga Cristiano karon ang panimuot nga kaangay sa ginpakita sang mga Israelinhon?
27 Dapat likawan sang mga Cristiano karon ini nga panimuot sa idalom sang bisan ano nga kahimtangan. Halimbawa, nagapangindi sila nga batunon ang pagtamod sang kalibutan sa pagpakighilawas kag sa homoseksuwalidad subong butang nga kalahamut-an. (Efeso 4:18, 19) Matuod, ang isa ka Cristiano mahimo “makahimo sing sayop nga tikang” nga makadul-ong sa paghimo sing isa ka daku nga sala. (Galacia 6:1) Handa ang mga gulang sa kongregasyon nga buligan ang mga nakasala kag nagakinahanglan sing bulig. (Santiago 5:14, 15) Sa bulig sang mga pangamuyo kag napasad sa Biblia nga laygay, posible ang espirituwal nga pagpasag-uli. Kay kon indi, may katalagman nga ang isa mangin “ulipon sang sala.” (Juan 8:34) Sa baylo nga yagutaon ang Dios kag kalimtan ang nagapakari nga adlaw sang paghukom, nagatinguha ang mga Cristiano sa pagpabilin nga “walay dagta kag walay kasawayan” sa atubangan ni Jehova.—2 Pedro 3:14; Galacia 6:7, 8.
28. Ano nga mga sala ang ginapakamalaut sa hingapusan nga mga kailo ni Isaias, kag paano malikawan sang mga Cristiano karon ini nga mga sala?
28 Nagakaigo nga gindugang ni Isaias ining hingapusan nga mga kailo: “Kailo sa mga maalam sa ila kaugalingon nga mga mata kag mainandamon bisan sa atubangan sang ila kaugalingon nga mga nawong! Kailo sa mga palainom sing alak, kag sa mga lalaki nga may kusog sa pagtimpla sing makahulubog nga ilimnon, sa mga nagapakamatarong sang malauton tungod sang hamham, kag nagakuha pa sang pagkamatarong sang matarong gikan sa iya!” (Isaiah 5:21-23) Mahimo gid nga ginpatuhoy ining mga pulong sa mga nagaalagad subong mga hukom sa duta. Ginalikawan sang mga gulang sa mga kongregasyon karon nga mangin daw “maalam sa ila kaugalingon nga mga mata.” Mapainubuson nga nagabaton sila sing laygay gikan sa mga masigkagulang kag nagasunod gid sa mga instruksion sang organisasyon. (Hulubaton 1:5; 1 Corinto 14:33) Haganhagan sila sa pag-inom sing alkoholiko nga mga ilimnon, nga wala gid nagapatuyang sa sini antes himuon ang ila mga salabton sa kongregasyon. (Oseas 4:11) Ginalikawan man sang mga gulang ang paghatag sing impresyon nga nagapakita sila sing paboritismo. (Santiago 2:9) Tuhay gid sila sa mga klero sang Cristiandad! Madamo sa ila ang nagatabon sa impluwensiado kag manggaranon nga mga makasasala sa tunga nila, nga batok gid sa mga paandam ni apostol Pablo sa Roma 1:18, 26, 27; 1 Corinto 6:9, 10; kag Efeso 5:3-5.
29. Anong malaglagon nga katapusan ang nagahulat sa Israelinhon nga ulubasan ni Jehova?
29 Gintapos ni Isaias ining matagnaon nga mensahe paagi sa paglaragway sing isa ka malaglagon nga katapusan para sa ila nga “nagsikway sa kasuguan ni Jehova” kag wala mamunga sing matarong nga mga bunga. (Isaias 5:24, 25; Oseas 9:16; Malaquias 4:1) Sia nagsiling: “Nagbayaw [si Jehova] sing sinyales sa isa ka daku nga pungsod sa malayo, kag ginpanihulan niya ini sa ukbong sang duta; kag, yari karon! dalidali nga magakari ini sing madasig.”—Isaias 5:26; Deuteronomio 28:49; Jeremias 5:15.
30. Sin-o ang magatipon sing “daku nga pungsod” batok sa katawhan ni Jehova, kag ano ang mangin resulta?
30 Sang dumaan nga mga tion ang tukon sa isa ka mataas nga duog mahimo mangin “sinyales,” ukon duog nga tilipunan, para sa katawhan ukon mga kasuldadusan. (Ipaanggid ang Isaias 18:3; Jeremias 51:27.) Tipunon karon ni Jehova mismo ining walay ngalan nga “daku nga pungsod” agod himuon ang iya paghukom.b ‘Panihulan niya ini,’ buot silingon, tawgon niya ang igtalupangod sini sa iya balingag nga katawhan subong butang nga takus bihagon. Masunod nga ginlaragway sang manalagna ang madasig kag makahaladlok nga pagsalakay sining tulad-leon nga mga manugbihag nga “magadakop sang tulukbon,” buot silingon, ang pungsod sang Dios, “kag dalhon ini nga hilway palayo” padulong sa pagkabihag. (Basaha ang Isaias 5:27-30a.) Kag daw ano ka masubo nga resulta para sa duta sang katawhan ni Jehova! “Ang isa magatulok sa duta, kag, yari karon! may makapasubo nga kadudulman; kag bisan ang kapawa nagdulom bangod sang mga tulo nga nagatupa sa sini.”—Isaias 5:30b.
31. Paano malikawan sang matuod nga mga Cristiano ang ginsilot sa Israelinhon nga ulubasan ni Jehova?
31 Huo, ang ulubasan nga mahigugmaon gid nga gintanom sang Dios nangin lamgod—takus lamang laglagon. Daw ano ka daku nga leksion ang ginahatag sang mga pulong ni Isaias para sa tanan nga magaalagad kay Jehova karon! Kabay nga magtinguha sila sa pagpamunga sing matarong lamang nga bunga, para sa kadayawan ni Jehova kag para sa ila mismo kaluwasan!
[Mga nota]
a Ang iban nga mga iskolar nagapati nga ang mas barato temporaryo nga mga tinukod, subong sang mga layanglayang, ukon mga payag, mas kinaandan sangsa mga torre nga bato. (Isaias 1:8) Ang presensia sang torre nagapakita nga tumalagsahon nga mga panikasog ang ginhimo sang tag-iya para sa iya “ulubasan.”
b Sa iban nga mga tagna, ginpakilala ni Isaias ang Babilonia subong ang pungsod nga magahimo sang makahalapay nga paghukom ni Jehova sa Juda.
[Retrato sa pahina 83]
Ang isa nga makasasala ginaangot sa sala kaangay sang nagaguyod nga sapat nga nahigot sa karo
[Retrato sa pahina 85]