Pamati—Ang Manugbantay ni Jehova Nagapamulong!

“Ginhimo ko ikaw nga manugbantay sa panimalay sang Israel, . . . kag paandami sila gikan sa akon.”​—⁠EZEQUIEL 3:⁠17.

 1. Ngaa dapat mamati kon ang “manugbantay” ni Jehova nagapamulong?

ANG “manugbantay” ni Jehova nagapamulong karon sang mensahe sang Dios. Nagapamati ka bala? Ang imo kabuhi nasandig sa paghulag mo sa sinang mensahe upod ang apresasyon kag buhat. Sa dili madugay, ‘makilala sang mga pungsod si Jehova’ kon pakabalaanon niya ang iya balaan nga ngalan paagi sa paglaglag sa sining malaut nga sistema kag pag-amlig sa iya katawhan. Nagalaum ka bala nga mangin kaupod nila? (Ezequiel 36:23; 39:7; 2 Pedro 3:​8-13) Mahimo nga mangin kaupod ka, lamang kon mamati ka kon ang “manugbantay” ni Jehova nagapamulong.

 2. Ang indi pagpamati sa mga manalagna sang Dios nagresulta sing ano para sa ginharian sang Juda?

² Ang indi pagpamati sa mga manalagna sang Dios nagdala sing kapahamakan sa ginharian sang Juda sang 607 B.C.E. Ang kaaway nga mga pungsod nagkasadya sa sinang kahapayan sa mga kamot sang taga-Babilonia. Apang nahimaya gid ang ngalan ni Jehova sang ginmaniobra niya ang pagbalik sang matutom nga mga Judiyo sa ila dutang natawhan sang 537 B.C.E.!

 3. Ano ang ginaunod sang tolon-an ni Ezequiel?

³ Inang paghapay kag pagpasag-uli lunsay gintagna sang manugbantay ni Jehova, si Ezequiel. Ang tolon-an sang Biblia nga nagadala sang iya ngalan kag gintapos niya sa Babilonia sang mga 591 B.C.E. nagaunod sang (1) pagtangdo kay Ezequiel; (2) matagnaon nga mga pag-arte; (3) mga mensahe batok sa Israel; (4) pagtagna sa mga paghukom sa Jerusalem; (5) mga tagna batok sa iban nga mga pungsod; (6) mga saad sang pagpasag-uli; (7) tagna batok kay Gog sang Magog; kag (8) palanan-awon nahanungod sa santuario sang Dios. Ginaagda namon kamo sa pagbasa sang tolon-an samtang ginaton-an naton ini. Busa makita ninyo kon paano ini nagaapektar sa aton karon kag magapamati kamo samtang ang “manugbantay” ni Jehova nagapamulong.*

Ang Manugbantay sang Dios Gintangdo

 4. (a) Ano ang nakita ni Ezequiel sa palanan-awon? (b) Sin-o ang “mga sapat nga buhi,” kag anong mga kinaiya ang ginapanag-iyahan nila?

⁴ Sang Tammuz 5, 613 B.C.E. (sa ikalima nga tuig sang pagtapok kay Hari Joaquin sang Juda sa Babilonia), ang 30-anyos nga saserdote nga si Ezequiel amo ang isa sa mga Judiyong bihag sa “suba sang Kebar,” isa ka kilala nga kanal sang Eufrates. Sa palanan-awon, nakita niya ang langitnon nga kangga, nga ginabantayan sang “apat ka sapat nga buhi.” (Basaha ang Ezequiel 1:​4-10.) Ang tagsa ka ‘sapat nga buhi,’ ukon may pakpak nga kerubin, may apat ka nawong. (Ezequiel 10:​1-20; 11:22) Nagapakita ini nga ang mga kerubin nagapanag-iya sang hatag-Dios nga gugma (ang tawo), hustisya (ang leon), gahom (ang baka), kag kaalam (ang agila). Ang tagsa ka kerubin nagatindog sa tupad sang daku nga ‘aliling sa sulod sang aliling,’ kag ginapaandar ini sang espiritu sang Dios, ukon aktibo nga puersa, sa bisan ano nga direksion.​—⁠Ezequiel 1:​1-21.

 5. Ano ang ginarepresentar sang langitnon nga kangga, kag paano ang pagtan-aw sa sini dapat mag-apektar sa katawhan ni Jehova?

⁵ Ang Nagasakay sa kangga isa ka mahimayaon nga representasyon ni Jehova. (Basaha ang Ezequiel 1:​22-28.) Daw ano gid ka nagakaigo nga marepresentar sang kangga ang angheliko nga espiritung organisasyon sang Dios! (Salmo 18:10; 103:​20, 21; Daniel 7:​9, 10) Si Jehova nagasakay sa sini sa kahulugan nga ginagahoman niya ining mga tinuga kag ginagamit sila suno sa iya katuyuan. Ang Nagasakay kalmante, kaangay sang nagaupod nga balangaw, apang si Ezequiel napunaw sa kahadlok. Sa pagkamatuod, ining makahalawhaw nga pagtan-aw sa himaya kag gahom ni Jehova subong ang Supremo nga Organisador sang iya langitnon nga kasoldadosan mapainubuson nga magapahalipay sa aton tungod sang pribilehiyo nga maalagad sia subong bahin sang iya dutan-on nga organisasyon.

 6. (a) Ano nga pagtangdo ang nabaton ni Ezequiel, kag paano niya gintamod ang pag-alagad sa Dios? (b) Sa tunga sang anong sahi sang katawhan si Ezequiel magapanagna, kag ano ang kaayuhan sang paghibalo kon paano ang Dios nakig-angot sa iya?

⁶ Bisan pa ginpahanumdom nahanungod sa iya tawhanon nga ginhalinan kag kubos nga kahimtangan paagi sa pagtawag sa iya nga “anak sang tawo,” si Ezequiel gintangdo subong manalagna ni Jehova. (Basaha ang Ezequiel 2:​1-5.) Si Ezequiel magakadto sa “mabinatuon nga mga pungsod,” ang ginharian sang Israel kag Juda. Una, paagi sa balaan nga sugo ginkaon niya ang linukot nga nagaunod sang masubo nga ambahanon, apang nangin subong ini sang dugus sa katam-is bangod nagapasalamat sia nga mangin manalagna sang Dios. Sing kaanggid, ang hinaplas nga mga Cristiano kag ang ila kaupod nga mga alagad nagakabig nga matam-is nga mangin mga saksi ni Jehova. Si Ezequiel magapanagna sa tunga sang matig-a sing tagipusuon kag matig-a sing ulo nga katawhan, apang patig-ahon sang Dios ang iya nawong subong sang ila nawong, ang iya agtang subong katig-a sang diamante. Masidla sia nga magapanagna mamati man sila ukon indi. Makalilipay mahibaluan nga subong nga ginsakdag sang Dios si Ezequiel sa mabudlay nga mga sirkunstansia, buligan Niya kita nga makapanaksi sing maisog sa bisan ano nga teritoryo.​—⁠Ezequiel 2:6–3:⁠11.

 7. Ano nga responsabilidad ang ginlakip sa pagtangdo kay Ezequiel?

⁷ Ang pagkaon sa linukot nagtuga kay Ezequiel sang ‘kainit sang espiritu’ nga nagakabagay sa mensahe sini. Sa Tel-abib nagpuyo sia nga ‘pito ka adlaw nga naorongan’ sa paghangop sa mensahe. (Ezequiel 3:​12-15) Kita man dapat magpamalandong kag magtuon sing maukod agod mahangpan ang madalom nga espirituwal nga mga butang. Bangod may mensahe nga ibantala, si Ezequiel gintangdo subong manugbantay sang Dios. (Basaha ang Ezequiel 3:​16-21.) Ang bag-o lang matangdo nga manugbantay dapat magpaandam sa malinapason sa kasuguan nga mga Israelinhon nga nagaatubang sila sing balaan nga kalaglagan.

 8. Sin-o ang nagaalagad subong “manugbantay” ni Jehova karon, kag sin-o ang kaupod nila?

⁸ Kon si Ezequiel mapaslawan subong manugbantay, salabton niya kay Jehova ang kamatayon sang mga biktima. Bisan pa yadtong indi maluyag nga ipatuman niya ang pagsabdong magabutang sing malaragwayon nga gapus sa iya, masidla niya nga ibantala ang mensahe sang Dios. (Ezequiel 3:​22-27) Sa aton adlaw, ang Cristiandad nagadumili sa pagpamati kag nagatinguha sa pagpugong sa hinaplas nga mga Cristiano. Apang kutob sang 1919 ining mga hinaplas nag-alagad subong “manugbantay” ni Jehova, maisog nga nagabantala sang iya mensahe para sa “panag-on sang katapusan” sining sistema. (Daniel 12:⁠4) Kaupod nila sa sining hilikuton amo ang nagadugang nga “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero” ni Jesus. (Bugna 7:​9, 10; Juan 10:16) Sanglit ang “manugbantay” nga klase padayon nga nagapamulong sang mensahe sang Dios, sa pagkamatuod ang kada isa sang hinaplas kag sang “dakung kadam-an” maluyag sa pagbantala sini subong tayuyon nga manugbantala.

Mga Tagna nga Gin-arte

 9. (a) Paano si Ezequiel nagpahamtang sing halimbawa para sa aton? (b) Ano ang ginhimo ni Ezequiel sa paglarawan sa paglikop sang Babilonia sa Jerusalem, kag ano ang kahulugan sang 390 ka adlaw kag 40 ka adlaw?

⁹ Masunod nga gin-arte ni Ezequiel ang matagnaon nga mga hitabo upod ang pagpaubos kag kasidla, nagapahamtang sing halimbawa nga dapat magapahulag sa aton sa pagtuman sa hatag-Dios nga mga asaynment sing mapinaubuson kag maisugon. Sa paglaragway sa Babilonianhon nga paglikop, magahigda sia nga nagaatubang sa tisa nga gintigiban niya sang larawan sang Jerusalem. Si Ezequiel magahigda sa iya kilid nga wala sa sulod sang 390 ka adlaw agod pas-anon ang kalautan sang napulo ka tribo nga ginharian sang Israel, nian sa iya kilid nga tuo sa sulod sang 40 ka adlaw sa pagdala sa kalautan sang duha ka tribo nga Juda. Ang isa ka adlaw nagakahulugan sing isa ka tuig. Gani ang 390 ka adlaw nagadalagan kutob sa pagpasad sa Israel sang 997 B.C.E. tubtob sa paglaglag sa Jerusalem sang 607 B.C.E. Ang 40 ka tuig sang Juda nagadalagan kutob sa pagtangdo kay Jeremias subong manalagna sang Dios sang 647 B.C.E. tubtob sa paghapay sa Juda sang 607 B.C.E.​—⁠Ezequiel 4:​1-8; Jeremias 1:​1-3.

10. Paano gin-arte ni Ezequiel ang mga epekto sang paglikop, kag anong leksion ang maton-an naton gikan sa katunayan nga ginsakdag sia sang Dios?

¹⁰ Masunod nga gin-arte ni Ezequiel ang mga epekto sang paglikop. Sa paglaragway sa tiggulutom, nabuhi sia sa 0.2 kilogramo lamang nga pagkaon kag mga 0.5 libras nga tubig sa isa ka adlaw. Ang iya tinapay (indi legal nga miksla sang trigo, sebada, mga kusiparon, mga lentejas, dawa, kag espelta nga ginluto sa ibabaw sang ipot sang sapat) dimatinlo. (Levitico 19:19) Ini nga buhat nagpakita nga ang mga pumuluyo sang Jerusalem magaantos sing daku nga kapuraoton. Apang daw ano ka makalilipay mahibaluan nga subong sang pagsakdag ni Jehova kay Ezequiel sa idalom sang mabudlay nga mga sirkunstansia, ang Dios magabulig sa aton nga magpabilin nga matutom kag tumanon ang aton pagbantala nga hilikuton sa atubangan sang tanan nga kabudlayan!​—⁠Ezequiel 4:​9-17.

11. (a) Anong mga buhat ang ginsambit sa Ezequiel 5:​1-4, kag ano ang importansia sini? (b) Ano dapat ang epekto sa aton sang katunayan nga gintuman sang Dios ang mga gin-arte ni Ezequiel?

¹¹ Nagagamit sang espada, masunod nga ginkiskisan ni Ezequiel ang iya buhok kag bungot. (Basaha ang Ezequiel 5:​1-4.) Ang mga napatay bangod sang gutom kag kamatay mangin subong sa ikatlo nga bahin sang buhok sang manalagna nga ginsunog niya sa tunga sang Jerusalem. Ang mga napatay sa inaway mangin subong sa ikatlo nga ginpatay sa espada. Ang mga buhi magaalaplaag sa tunga sang mga pungsod subong sang ikatlo nga bahin sang iya buhok nga ginwaragwag sa hangin. Apang ang iban sa mga bihag mangin subong sang pila ka buhok nga ginkuha gikan sa sinang ginwaragwag nga bahin kag ginputos sa panapton ni Ezequiel agod ipakita nga himuon nila ang putli nga pagsimba sa Juda pagkatapos sang 70-ka-tuig nga kahapayan. (Ezequiel 5:​5-17) Ang katunayan nga gintuman ini ni Jehova kag ang iban pa nga matagnaon nga pag-arte dapat magpahulag sa aton nga magsalig sa iya subong ang Manugtuman sang tagna.​—⁠Isaias 42:9; 55:⁠11.

Ang Kalaglagan sa Unahan!

12. (a) Ang Ezequiel 6:​1-7 nagapakita nga ang mga naglikop magahimo sang ano? (b) Suno sa tagna ni Ezequiel, ano ang antitipiko nga Jerusalem, kag ano ang matabo sa iya?

¹² Sang 613 B.C.E., ginsingganan ni Ezequiel ang pungsod agod ipakita kon ano ang mahanabo sa idolatroso nga mga pumuluyo sang Juda. (Basaha ang Ezequiel 6:​1-7.) Ang mga manlilikop magaguba sang mataas nga mga lugar, mga bulutangan sang incienso, kag mga halaran nga gingamit sa dimatuod nga pagsimba. Ang paghunahuna nahanungod sa kahapayan paagi sa tiggulutom, kamatay, kag inaway magapasinggit sa isa sing “Ay!” kag ginapadaku ini paagi sa pagpamalakpak sang kamot kag pagpusadpusad sang tiil. Ang bangkay sang espirituwal nga mga makihilawason magahigko sa mataas nga lugar. Kon ang Cristiandad, ang antitipiko nga Jerusalem, pagalaglagon sing kaanggid, mahibaluan niya nga ang iya kalamidad naghalin kay Jehova.​—⁠Ezequiel 6:​8-14.

13. Ano ang “bilugon” sa kamot ni Jehova, kag ano ang magaresulta kon gamiton ini?

¹³ ‘Ang katapusan nagaabot sa apat ka pamusod sang duta,’ sa dimatutom nga relihiosong sistema sang Juda. Ang “korona nga bulak” sang malaglagon nga mga butang magalibot sa ulo sang diwatahan kon ang “bilugon” sa kamot sang Dios​—⁠si Nabokodonosor kag ang iya Babilonianhon nga hangaway​—⁠magapanghikot batok sa katawhan ni Jehova kag sa iya templo. Ang mga natungod sa “kadam-an” sang mga manugbakal kag mga manugbaligya sang Juda mahimo nga patyon ukon bihagon, kag ang mga kamot sang mga nakasalbar mangin maluya. Bangod sang pagkapukan sang ila dimatuod nga relihiosong sistema, kon hambalon pa, ginkiskisan nila ang ila mga ulo sa paglalaw.​—⁠Ezequiel 7:​1-18.

14. Ano ang indi mahimo sang paghiphip para sa Jerusalem, kag ano ang ginapakita sina para sa Cristiandad?

¹⁴ Si Jehova kag ang iya puersa sa pagpatay indi mahiphipan. (Basaha ang Ezequiel 7:19.) Ang paghiphip indi makaluwas sa “tinago nga duog,” ang Labing Balaan, sa pasipala subong nga ang Caldeanhon nga “mga makawat” magakuha sang balaan nga mga gamit kag magabilin sang templo sa kagulub-an. ‘Ginpauntat [ni Jehova] ang bugal sang mga makusog’ sang si Hari Zedequias ginbihag kag ang mga pangulo sang pagkasaserdote ni Levi ginpatay. (2 Hari 25:​4-7, 18-21) Indi, ang mga makasasala sa ginlikupan nga Jerusalem indi makapalagyo sa kapahamakan paagi sa paghiphip kon ‘hukman sila’ sang Dios subong mga manuglapas sang katipan. Sing kaanggid, sa nagahilapit nga pagpasipala sa mga butang nga ginapakabalaan sang Cristiandad, indi sia makahiphip agod makalampuwas sa balaan nga paghukom batok sa iya. Nian mangin ulihi na gid katama ang magpamati sa “manugbantay” ni Jehova.​—⁠Ezequiel 7:​20-27.

Pagpanghayhay sa Makangilil-ad nga mga Butang

15. Ano ang nakita ni Ezequiel sa Jerusalem, kag ano dapat ang epekto sini sa aton?

¹⁵ Sang makita ni Ezequiel sa palanan-awon ang Dios sa himaya sang Elul 5, 612 B.C.E., ‘ang dagway sang kamot nag-uyat sa iya sa nagabunghay nga buhok’ kag gindala sia sa Jerusalem paagi sa espiritu sang inspirasyon. Ang langitnon nga kangga nagsaylo man didto. Kon ano ang nakita sadto ni Ezequiel nagapaisol sa aton sa paghunahuna mismo sa pagpamati sa mga apostata. (Hulubaton 11:⁠9) Sa templo, ang Israelinhon nga mga apostata nagsimba sa idolatroso nga simbulo (ayhan isa ka sagrado nga haligi) nga nagpaimon sa Dios. (Exodo 20:​2-6) Nagasulod sa nasulod nga luwang, daw ano ka makangilil-ad nga butang ang nakita ni Ezequiel! (Basaha ang Ezequiel 8:​10, 11.) Daw ano ka makahuluya nga ang 70 ka Israelinhon nga mga gulang naghalad sing incienso sa dimatuod nga mga dios nga ginarepresentar sang makangilil-ad nga mga tinigib sa dingding!​—⁠Ezequiel 8:1-12

16. Ano ang ginapakita sang palanan-awon ni Ezequiel nahanungod sa mga epekto sang apostasya?

¹⁶ Ginapakita sang palanan-awon ni Ezequiel kon daw ano ka makamamatay sa espirituwal ang apostasya. Aba, ang Israelinhon nga mga babayi ginasiling nga nagahibi kay Tammuz, ang Babilonianhon nga diosdios kag kahagugma sang diosa sang pertilidad nga si Ishtar! Kag daw ano nga kangil-aran nga makita ang 25 ka Israelinhon nga mga lalaki sa nasulod nga luwang sang templo nga nagasimba sa adlaw! (Deuteronomio 4:​15-19) Sa ilong sang Dios ginbutang nila ang malaw-ay nga sanga, ayhan nagarepresentar sa kinatawo sang lalaki. Indi katingalahan nga si Jehova indi magpamati sa ila mga pangamuyo, subong nga ang Cristiandad magapangabay sa iya sing bulig sa walay pulos sa “dakung kapipit-an”!​—⁠Ezequiel 8:​13-18; Mateo 24:⁠21.

Gintandaan Para sa Kaluwasan

17. Anong pito ka lalaki ang nakita sa palanan-awon, kag ano ang ginhimo nila?

¹⁷ Masunod, nakita naton ang pito ka lalaki​—⁠ang isa napanaptan sang lino nga manugsulat kag ang anum pa may hinganiban nga inug-ihaw. (Basaha ang Ezequiel 9:​1-7.) Ang “anum ka lalaki” nagarepresentar sa langitnon nga manugpatay nga puersa ni Jehova, bisan pa nga sarang niya magamit ang dutan-on nga mga ahente. Yadtong ang mga agtang gintandaan sang ‘lalaki nga napanaptan sang lino’ magaagom sang kaluoy sang Dios bangod wala sila nagasimpatiya sa makangilil-ad nga butang nga ginhimo sa templo. Ang pagpamatay sang “anum ka lalaki” nagsugod sa 70 ka idolatroso nga mga gulang, sa mga babayi nga nagahibi kay Tammuz, kag sa 25 ka manugsimba sang adlaw. Sila kag ang iban pa nga dimatutom sa Dios ginpatay sang mga Babilonianhon sang 607 B.C.E.

18. (a) Sin-o ang modernong-adlaw nga ‘lalaki nga napanaptan sang lino’? (b) Ano ang “tanda,” kag sin-o ang nagahimo sini, kag sa ano magaresulta ang pagpanag-iya sini?

¹⁸ Ang antitipiko nga ‘lalaki nga napanaptan sang lino’ amo ang klase sang hinaplas nga mga Cristiano. Nagapamalaybalay sila sa pagbutang sing simbuliko nga tanda sa sadtong mangin bahin sang “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero” ni Cristo. Ang “tanda” amo ang pamatuod nga inang mga karnero mga dedikado kag bawtismado nga mga indibiduwal nga may tulad-Cristo nga personalidad. Sila ‘nagapanghayhay kag nagabakho sa makangilil-ad nga mga butang’ nga ginhimo sa Cristiandad, kag nagguwa sila sa Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. (Bugna 18:​4, 5) Ang ila “tanda” magapaathag sa manugpatay nga puersa sang Dios nga dapat sila luwason sa “dakung kapipit-an.” Sarang nila mahuptan inang “tanda” paagi sa pagbuylog sa mga hinaplas sa pagtanda sa iban pa. Gani, kon ikaw ‘gintandaan’ na, makigbahin sing makugi sa hilikuton sa ‘pagtanda.’​—⁠Ezequiel 9:​8-11.

Kalayuhon nga Kalaglagan sa Unahan!

19. Ano ang ginsabwag sang modernong-adlaw nga ‘lalaki nga napanaptan sang lino’ sa Cristiandad?

¹⁹ Ang napanaptan sang lino nga lalaki nagsulod sa ulot sang mga aliling sang langitnon nga kangga sa pagkuha sang mga baga sang kalayo. Ginsabwag ini sa Jerusalem, nagapahibalo sing abanse nga ang kalaglagan niya mangin ekspresyon sang mainit nga kasingkal sang Dios. (Ezequiel 10:​1-8; Panalabiton 2:​2-4; 4:11) Sang panahon ni Ezequiel, ang kaakig ni Jehova ginbubo paagi sa mga Babilonianhon. (2 Cronica 36:​15-21; Jeremias 25:​9-11) Apang kamusta karon sa panahon naton? Ang antitipiko nga ‘lalaki nga napanaptan sang lino’ nagapalapnag sang matigdas nga mensahe sang Dios sa bug-os nga Cristiandad subong paandam nga ang kaakig sang Dios magaabot sa ulihi sa iya kag sa iban pa sa Babilonia nga Daku. Sa pagkamatuod, ang mga wala nagapamati sa “manugbantay” ni Jehova wala sing paglaum nga makalampuwas.​—⁠Isaias 61:​1, 2; Bugna 18:​8-10, 20.

20. (a) Paano kita dapat maapektuhan sang paghiusa sa ulot sang mga aliling sang langitnon nga kangga kag sang mga kerubin? (b) Ano ang ginahimo sang iban nga mga prinsipe, kag sa ano nila ginpaanggid sing sayop ang Jerusalem?

²⁰ Gintuon liwat ang igtalupangod sa langitnon nga kangga, ang langitnon nga organisasyon sang Dios. Bangod kay natalupangdan ang paghiusa sa ulot sang mga aliling sang kangga kag sang mga kerubin, dapat kita pahulagon sa pagkooperar sing bug-os sa dutan-on nga organisasyon sang Dios. Bangod sang katutom, dapat man naton ini amligan gikan sa maluib nga mga tawo. (Ezequiel 10:​9-22) May amo sina nga tawo sang panahon ni Ezequiel, kay nakita niya ang 25 ka nagagahom nga mga prinsipe nga nagbuko sa pagpakig-away batok sa manugpatay nga puersa sang Dios sa bulig sang Egiptohanon. Ginpaanggid nila ang Jerusalem sa isa ka kawa, kag ang ila kaugalingon sa unod nga ginbutang sa sulod. Apang nagsayop gid sila! Ang “espada” sang Babilonianhon nga “mga dumuluong” magapatay sa iban nga mga manugbuko, samtang ang iban mangin mga bihag. Matabo ini kay makighusay ang Dios sa mga Judiyo bangod sang paglapas sa iya katipan. (Ezequiel 11:​1-13; Exodo 19:​1-8; 24:​1-7; Jeremias 52:​24-27) Bangod ang Cristiandad nagaangkon nga nakigkatipan sa Dios apang nagabutang sang pagsalig sa kalibutanon nga mga kaalyado, malaglag sia sa pagsalakay sang manugpatay nga mga puersa ni Jehova.

21. Ano ang natabo pagkatapos sang 70-ka-tuig nga pagkahapay sang Juda, kag anong kaanggid nga hitabo ang nag-apektar sa hinaplas nga nagkalabilin?

²¹ Bisan pa nga ang mga Israelinhon ‘naalaplaag sa tunga sang mga pungsod,’ subong sang 617 B.C.E., ang Dios “santuario,” ukon dalangpan, para sa mahinulsulon nga mga bihag. (Ezequiel 11:​14-16) Apang ano pa ang paabuton? (Basaha ang Ezequiel 11:​17-21.) Pagkatapos sang 70-ka-tuig nga pagkahapay sang Juda, ang isa ka nagkalabilin ginpasag-uli sa natinloan nga “duta sang Israel.” Sing kaanggid, pagkatapos sang Babilonianhon nga pagkabihag, ang hinaplas nga nagkalabilin ginhilway sang 1919, kag sa idalom sang pagtuytoy sang espiritu sang Dios, ang nahapay anay nga “duta” sang espirituwal nga Israel gintinloan. Busa, ang mga ‘gintandaan’ para sa kaluwasan nagaagom karon sang kahamuot sang Dios upod sa napasag-uli nga nagkalabilin sang espirituwal nga Israel. Kag kon padayon kamo nga magapamati sa “manugbantay” sang Dios, mangin isa kamo sa mga makalampuwas sa paggabot ni Jehova sa iya espada.

[Footnote]

Kon ginatugot sang tion, dapat ipabasa sang konduktor ang nagahilay nga mga sitasyon sa pagtuon sang kongregasyon sining artikulo kag sa duha pa nga nagasunod sini. Ang mga talalupangdon sa Biblia sa Teokratikong Eskwelahan sa Ministeryo mahimo man makuha gikan sining mga artikulo sa ulihi nga pagtuon sa tolon-an ni Ezequiel.

Nadumduman Mo Bala?

◻ Ngaa dapat mamati kon ang “manugbantay” ni Jehova nagapamulong?

◻ Ano ang ginarepresentar sang langitnon nga kangga sang Dios?

◻ Sin-o ang nagaalagad subong “manugbantay” ni Jehova karon?

◻ Anong apostata nga mga buhat ang nakita ni Ezequiel sa Jerusalem, kag paano kita dapat maapektuhan sini nga palanan-awon?

◻ Sin-o ang modernong-adlaw nga ‘lalaki nga napanaptan sang lino,’ kag ano nga “tanda” ang ginabutang niya sa mga agtang?