Mga Leksion Gikan sa Kasulatan: Oseas 1:1–14:9
Maluluy-on si Jehova nga Aton Dios
SI Jehova isa ka “Dios nga nagapatawad, mainayuhon kag maluluy-on, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaluoy.” (Nehemias 9:17) Ginasunod niya ang iya matarong nga mga talaksan apang nagaagda sa mga nagahimo sing sala nga maghinulsol kag agumon ang maayong kaangtanan sa iya. Nagakaigo gid nga gin-ilustrar ini sang ginsiling sang Dios sa batinggilan nga mga Israelinhon paagi sa iya manalagna nga si Oseas!
Ang tolon-an sa Biblia nga nagadala sang ngalan ni Oseas natapos sang manalagna sa distrito sang Samaria sa tapos sang iya malawig nga pag-alagad sing mga 59 ka tuig (kutob sang mga 804 B.C.E. tubtob sa tapos sang 745 B.C.E.). Nagpanagna si Oseas sa napulo-ka-tribo nga ginharian sang Israel sang mga adlaw ni Hari Jeroboam II kag sang mga manuggahom sang Juda nga sanday Uzias, Jotam, Acaz, kag Ezequias. (Oseas 1:1) Bangod wala pagsapaka sang Israel ang pangabay sa paghinulsol, napukan ang pungsod sa mga Asirianhon, kag ang kapital nga siudad, ang Samaria, ginlaglag sang 740 B.C.E. Bisan pa ang tagna ni Oseas ginpatuhoy sa katawhan sang nagligad nga mga siglo, may mga leksion ini para sa aton tuhoy sa kaluoy sang aton Dios, nga si Jehova.
Ang Batinggilan nga Dalanon sang Israel
Nagapakita si Jehova sing kaluoy pasad sa tinagipusuon nga paghinulsol sang makasasala. (Salmo 51:17; Hulubaton 28:13) Ang pagkahanda sang Dios sa pagkaluoy sa Israel gin-ilustrar sang mga pagpakig-angot ni Oseas sa iya asawa, nga si Gomer. Subong ginsugo, nagkuha sia sing “asawa sang pagkamakihilawason.” Sa tapos makapanganak sing isa ka anak kay Oseas, si Gomer nag-anak sing duha ka anak sa panghilahi. Apang, maluluy-on nga ginbaton liwat sang manalagna ang iya asawa. Sing kaanggid, ang Israel nangin kaangay sang dimatutom nga asawa kay Jehova, paagi sa pagpadungog sang mga pagpakamaayo sa dimatuod nga dios nga si Baal. Apang nangin handa si Jehova sa pagkaluoy kon maghinulsol sila sa ila espirituwal nga panghilahi.—1:1–3:5.
Ang mga makasasala nga luyag kaluy-an sang Dios dapat magliso gikan sa ila makasasala nga dalanon kag magpahisuno sa ihibalo tuhoy sa Dios. (Salmo 119:59, 66, 67) May kasuayon si Jehova batok sa mga pumuluyo sang Israel bangod wala sa ila pungsod ang kamatuoran, mahigugmaon nga kaluoy, kag ang pagkilala sa Dios. Sanglit ginsikway nila ang ihibalo, sikwayon man sila ni Jehova. May pagpakighusay sa idolatroso nga Israel kag Juda. Apang gintagna nga pangitaon nila ang Dios kon masapwan nila ang ila kaugalingon “sa kapipit-an.”—4:1–5:15.
Pag-ani sing Buhawi!
Kinahanglanon ang mga buhat nga nagakaigo sa paghinulsol agod kaluy-an sang Dios ang mga nagahimo sing sala. (Binuhatan 26:20) “Magbalik kita kay Jehova,” pakiluoy ni Oseas. Apang ang mahigugmaon nga kalolo sang Israel (gintawag Efraim bangod sang nagapanguna nga tribo sini) kag sang Juda “subong sang ton-og nga nagakapanas sing aga pa.” Ginlalis sang katawhan ang katipan sang Dios kag wala magpatubas sing mga bunga nga nagakaigo sa paghinulsol. “Kaangay sang tukmo nga kulangkulang kag wala sing paghangop,” nangayo sila sing bulig gikan sa Egipto kag sa Asiria. Apang ining politikal nga mga tikang indi makabulig sa ila subong sang “hugak nga baslay” nga indi makapalupad sang pana sa ginapuntariya.—6:1–7:16.
Agod makaani sing maayo, dapat magsab-ug sing maayo ang mga nagapangita sang kaluoy ni Jehova. (Galacia 6:7, 8) Bangod ginhaboy sang mga Israelinhon ang maayo, gin-ani nila ang malain. ‘Nagsab-ug sila sing hangin kag nag-ani sing buhawi.’ ‘Silutan [sang Dios] ang ila mga sala,’ kag anihon nila indi ang iya kaluoy kundi ang iya malaglagon nga paghukom. Sila mangin “laaslaas sa tunga sang mga pungsod,” bangod mahimo sang pagbihag sang mga Asirianhon.—8:1–9:17; Deuteronomio 28:64, 65; 2 Hari 15:29; 17:1-6, 22, 23; 18:9-12; 1 Cronica 5:26.
Makabenepisyo lamang kita sa kaluoy sang Dios kon magpadayon kita sa pag-apresyar sang balaan nga mga butang. (Hebreo 12:14-16) Ang mga Israelinhon wala sina nga apresasyon. Sa baylo nga magsab-ug sing binhi sa pagkamatarong kag mag-ani nahisuno sa mahigugmaon nga kaluoy, nag-arado sila sing kalautan kag nag-ani sing pagkadimatarong. Gintawag sang Dios ang Israel gikan sa Egipto subong isa ka anak, ang Iya gugma ginbayaran sing limbong. “Balik ka sa imo Dios, hupti ang kalolo kag ang katarungan,” laygay ni Jehova. Apang nagpatuyang ang Efraim sa daku nga sala kag takus sabdungon sa baylo nga kaluy-an.—10:1–12:14.
Magbalik kay Jehova
Bisan ang nakasala sing daku sarang makabalik kay Jehova kag pakitaan sing kaluoy. (Salmo 145:8, 9) Ginsambit liwat ni Oseas ang gugma sang Dios sa mga Israelinhon. Bisan pa nagtalikod ang pungsod kay Jehova, nagsaad sia sing pagpasag-uli, nga nagasiling: ‘Gawaron ko sila sa gahom sang Sheol; tubson ko sila sa kamatayon.’ Dapat bayaran sang Samaria (Israel) ang ila pagrebelde. Apang ginpalig-on ang mga Israelinhon nga magbalik sa Dios paagi sa matahom nga mga pulong, ‘ang mga tinday nga baka nga lalaki sang mga bibig.’ Ang tagna naghinakop paagi sa makapalig-on nga panghunahuna nga ang maalam kag ang matarong nga nagalakat sa matadlong nga mga dalanon ni Jehova makaagom sang iya kaluoy kag gugma.—13:1–14:9.
Mga leksion nga dumdumon: Nagapakita si Jehova sing kaluoy pasad sa tinagipusuon nga paghinulsol sang nakahimo sing sala. Ang mga makasasala nga nagahandum sang iya kaluoy dapat magkilala sa Dios kag magpatubas sing mga buhat nga nagakaigo sa paghinulsol. Dapat sila magsab-ug sing maayo kag magpadayon sa pag-apresyar sa balaan nga mga butang. Kag makapalig-on mahibaluan nga bisan ang nakasala sing daku sarang makabalik sa Labing Mataas nga may paglaum, kay si Jehova nga aton Dios maluluy-on.
[Kahon sa pahina 14]
GIN-USISA ANG MGA TEKSTO SA BIBLIA
o 2:21-23—Ang Jezreel nagakahulugan sing “Ang Dios Magasab-ug sing Binhi.” Tipunon ni Jehova ang matutom nga nagkalabilin kag isab-ug sila kaangay sang binhi sa Juda, nga sa diin mapatubas ang lamigas, matam-is nga alak, kag lana. Para sa imol nga nagkalabilin, ining maayong mga butang magapangabay sa duta nga ipadala ang mga mineral sa mga dagami sang lamigas, sa puno sang ubas, kag sa olibo nga mga kahoy. Ang duta magapangayo sa langit sing ulan, kag mangabay sila sa Dios nga magporma sing mga panganod nga magahatag sang ginakinahanglan nga ulan.
o 5:1—Ang apostata nga mga saserdote kag mga hari sang Israel nangin tugalbong kag siod sa katawhan kay ginhaylo nila sila sa dimatuod nga pagsimba. Mahimo nga ang Bukid sang Tabor (nakatundan sang Jordan) kag ang Mispa (siudad sa sidlangan sadto nga suba) amo ang mga sentro sang dimatuod nga pagsimba. Sa bug-os nga Israel, ang katawhan nagasimba sa mga idolo bangod sang malain nga halimbawa sang ila mga lider, nga laglagon sang Dios.
o 7:4-8—Ang makilahion nga mga Israelinhon ginpaanggid sa pugon sang manugtinapay ukon hurno, mahimo bangod sang malaut nga mga kailigbon nga nagadabdab sa sulod nila. Bangod sang pagsimpon sa mga pungsod paagi sa pagsunod sa ila mga dalanon kag pagpakig-abyan sa ila, ang Efraim (Israel) ginpaanggid man sa tinapay nga ginluto sa pihak nga bahin lamang.
o 9:10—Ang mga Israelinhon “nagtugyan sang ila kaugalingon sa butang nga makahuluya” sang ginbaton nila si Baal sang Peor sa kapatagan sang Moab. (Numeros 25:1-5) Gingamit ni Oseas ang Hebreong berbo nga nagakahulugan sing “pagbulag sang ila kaugalingon para sa; pagpain sang ila kaugalingon para sa.” Ang mga Israelinhon nadedikar sa Dios apang ginpain nila ang ila kaugalingon para kay Baal sang Peor. Mahimo nga ginsambit yadto nga hitabo bangod ang pagsimba kay Baal isa ka daku nga sala sang napulo-ka-tribo nga ginharian. (Oseas 2:8, 13) Kabay nga pamatian naton ining paandam kag indi gid pagbungkagon ang aton dedikasyon kay Jehova.—1 Corinto 10:8, 11.
o 10:5—Ang Beth-aven (nagakahulugan sing “Balay sang Kahalitan”) gingamit sa makatalamay nga kahulugan para sa Bethel, nga nagakahulugan sing “Balay sang Dios.” Ang Bethel balay anay sang Dios apang nangin balay sang kahalitan bangod sang pagsimba sa tinday nga baka nga ginbuhat didto. (1 Hari 12:28-30) Sang ang tinday nga baka nga idolo gindala sa duta nga gintapukan, dapat mahadlok ang katawhan bangod sini. Ang wala sing kabuhi nga idolo indi makaamlig sa iya kaugalingon, labi na sa mga nagasimba sa sini.—Salmo 115:4-8.
o 13:14—Indi pagluwason ni Jehova ang malalison nga mga Israelinhon paagi sa pagluwas sa ila sadto nga tion gikan sa gahom sang Sheol ukon pagtubos gikan sa kamatayon. Indi sia magpakita sing kaluoy, kay indi sila takus kaluy-an. Apang ginpakita ni apostol Pablo nga sa ulihi halunhunon sang Dios ang kamatayon sing dayon kag lupigon ang kadalag-an sini. Ginpasundayag ni Jehova ang iya gahom sa paghimo sini paagi sa pagbanhaw kay Jesucristo gikan sa kamatayon kag Sheol, sa amo naghatag sing garantiya nga ang mga tawo sa handumanan sang Dios banhawon sang iya Anak sa idalom sang paggahom sang Ginharian.—Juan 5:28, 29.