“Kabay nga Indi Magluya ang Imo mga Kamot”
“Kabay nga indi magluya ang imo mga kamot. Si Jehova nga imo Dios yara sa tunga nimo. Subong gamhanan nga Isa, sia magaluwas.”—SOFONIAS 3:16, 17.
1. Ano ang ginsiling sang isa ka eskolar sa Biblia tuhoy sa tagna ni Sofonias?
ANG tagna ni Sofonias nagatudlo lampas pa sa unang katumanan sini sang ikapito kag ikan-um nga siglo B.C.E. Sa iya komentaryo sa Sofonias, si Propesor C. F. Keil nagsulat: “Ang tagna ni Sofonias . . . wala lamang nagaumpisa sa pagpahibalo sang kabilugan nga paghukom sa bug-os nga kalibutan, diin ang paghukom mahanabo batok sa Juda bangod sang iya mga kasal-anan, subong man sa kalibutan sang mga pungsod bangod sang kapintas sini sa katawhan ni Jehova; kundi nagalab-ot man ini sa daku kag makahaladlok nga adlaw ni Jehova.”
2. Anong mga kaanggid ang makita sa ulot sang mga kahimtangan sang mga adlaw ni Sofonias kag sa mga kahimtangan sa sulod sang Cristiandad sa karon?
2 Sa karon, ang hudisyal nga desisyon ni Jehova amo ang pagtipon sang mga pungsod para sa kalaglagan sa mas dakung kasangkaron sangsa mga adlaw ni Sofonias. (Sofonias 3:8) Ang mga pungsod nga nagapangangkon nga Cristiano amo ilabi na ang may salabton sa panulok sang Dios. Subong nga ang Jerusalem nagbayad sing daku nga bili bangod sang iya dikatutom kay Jehova, ang Cristiandad manabat man sa Dios bangod sang iya salamwanan nga mga binuhatan. Ang mga paghukom sang Dios nga ginpahibalo batok sa Juda kag sa Jerusalem sang mga adlaw ni Sofonias naaplikar sing mas makusog sa mga iglesia kag mga sekta sang Cristiandad. Ginhigkuan man nila ang putli nga pagsimba paagi sa ila nagapakahuya-sa-Dios nga mga doktrina, madamo sa sini may pagano nga ginhalinan. Ginhalad nila ang minilyon sang ila mapagros nga mga kabataan nga lalaki sa modernong halaran sang inaway. Dugang pa, ginsamo sang mga pumuluyo sang antitipiko nga Jerusalem ang ginatawag nga Cristianismo sa astrolohiya, espiritistiko nga mga buhat, kag makapanubo nga seksual nga imoralidad, nga kaanggid sang pagsimba kay Baal.—Sofonias 1:4, 5.
3. Ano ang masiling sa madamong sekular nga mga lider kag politikal nga mga panguluhan sa karon, kag ano ang gintagna ni Sofonias?
3 Madamo sang politikal nga mga lider sang Cristiandad ang luyag mangin prominente sa simbahan. Apang kaangay sang mga “prinsipe” sang Juda, ginahingalitan sang madamo sa ila ang mga tawo kaangay sang “nagangurob nga mga leon” kag manunukob nga “mga lobo.” (Sofonias 3:1-3) Ang ila politikal nga mga sinakpan “nagapuno sang balay sang ila agalon sing kasingki kag paglimbong.” (Sofonias 1:9) Lapnag ang paghamham kag pagpangdaya. Tuhoy sa politikal nga mga panguluhan sa guwa kag sa sulod sang Cristiandad, madamo sa ila ang ‘nagapabugal’ batok sa katawhan ni Jehova sang mga kasoldadusan, sa iya mga Saksi, ginkabig sila subong makahuluya nga “sekta.” (Sofonias 2:8; Binuhatan 24:5, 14) Tuhoy sa tanan sinang politikal nga mga lider kag sa ila mga sumulunod, si Sofonias nagtagna: “Bisan ang ila pilak ukon ang ila bulawan indi sarang makaluwas sa ila sa adlaw sang kasingkal ni Jehova; ang bug-os nga duta halunhunon sang kalayo sang iya kaimon, kay ang bug-os, huo, hinali nga pagtapos himuon niya sa tanan nga nagapuyo sa duta.”—Sofonias 1:18.
“Malipdan sa Adlaw sang Kaakig ni Jehova”
4. Ano ang nagapakita nga may mga makalampuwas sa dakung adlaw ni Jehova, apang ano ang dapat nila himuon?
4 Indi tanan sang pumuluyo sang Juda ang ginpamatay sang ikapito nga siglo B.C.E. Sing kaanggid, may mga makalampuwas sa dakung adlaw ni Jehova. Para sa ila si Jehova nagsiling paagi sa iya manalagna nga si Sofonias: “Sa wala pa matabog kamo, subong sang labhang, sa wala pa mag-abot sa inyo ang mapintas nga kaakig ni Jehova, ang adlaw sang kaakig ni Jehova, pangitaa ninyo si Jehova, kamo tanan nga mapainubuson sang duta nga nagabantay sang iya mga pagsulundan. Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang pagkamapainubuson. Ayhan malipdan kamo sa adlaw sang kaakig ni Jehova.”—Sofonias 2:2, 3.
5. Sa sining tion sang katapusan, sin-o ang una nga nagpamati sa paandam ni Sofonias, kag paano sila gingamit ni Jehova?
5 Sa sining katapusan nga tion sang kalibutan, ang una nga nakabati sing matagnaon nga pangagda amo ang nagkalabilin sang espiritual nga mga Israelinhon, ang hinaplas nga mga Cristiano. (Roma 2:28, 29; 9:6; Galacia 6:16) Bangod ginpangita nila ang pagkamatarong kag ang pagkamahagop kag nagpakita sing pagtahod sa hudisyal nga mga desisyon ni Jehova, ginhilway sila gikan sa Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion, kag ginpasag-uli sa kahamuot sang Dios sang 1919. Kutob sadto, kag ilabi na kutob sang 1922, walay kahadlok nga ginpahibalo sining matutom nga nagkalabilin ang mga paghukom ni Jehova batok sa mga iglesia kag mga sekta sang Cristiandad kag batok sa politikal nga mga pungsod.
6. (a) Ano ang gintagna ni Sofonias tuhoy sa matutom nga nagkalabilin? (b) Paano natuman ini nga tagna?
6 Sa sining matutom nga mga nagkalabilin, si Sofonias nagtagna: “Kay magabilin ako sa tunga nimo sing katawhan nga napiutan kag makaluluoy, sila magadangop sa ngalan ni Jehova. Tuhoy sa mga nabilin sang Israel, indi sila maghimo sing kalautan, ukon magpamulong sing kabutigan, kag ang malimbungon nga dila indi makita sa ila baba; kay sila magahalab kag magaluko, kag wala gid sing magapahadlok sa ila.” (Sofonias 3:12, 13) Padayon nga ginahuptan sining hinaplas nga mga Cristiano ang ngalan ni Jehova nga dungganon, apang ilabi na kutob sang 1931, sang ginbaton nila ang ngalan nga mga Saksi ni Jehova. (Isaias 43:10-12) Paagi sa pagpadaku sa hulusayon sang pagkasoberano ni Jehova, ginpadunggan nila ang ngalan sang Dios, kag nangin dalangpan ini para sa ila. (Hulubaton 18:10) Bugana sila nga ginpakaon ni Jehova sa espiritual, kag walay kahadlok nga nagpuyo sila sa espiritual nga paraiso.—Sofonias 3:16, 17.
“Ang Ngalan kag ang Kadayawan sa Tunga sang Tanan nga Katawhan”
7, 8. (a) Anong dugang pa nga tagna ang natuman sa nagkalabilin sang espiritual nga Israel? (b) Ano ang ginkilala sang minilyon nga katawhan, kag ano ang ginabatyag mo tuhoy sini?
7 Ang tudok nga gugma sang nagkalabilin sa ngalan ni Jehova kag sa matarong nga mga prinsipio sang iya Pulong natalupangdan. Nakita sang sinsero nga mga tawo ang kinatuhayan sa ulot sang pagginawi sang mga nagkalabilin kag sang kalautan kag pagkasalimpapaw sang mga lider sa politika kag relihion sining kalibutan. Ginpakamaayo ni Jehova “ang mga nagkalabilin sang [espiritual] nga Israel.” Ginpadunggan niya sila sang pribilehiyo sa pagdala sang iya ngalan, kag ginhatagan niya sila sing maayong reputasyon sa tunga sang mga tawo sa duta. Subong ini sang gintagna ni Sofonias: “ ‘Sa sadtong tion papaulion ko kamo, sa sadtong tion tipunon ko kamo. Kay himuon ko kamo nga ngalan kag pagdayaw sa tunga sang tanan nga mga katawhan sang duta, kon pahaulian ko ang inyo kabihagan sa atubangan sang inyo mga mata,’ nagasiling si Jehova.”—Sofonias 3:20.
8 Kutob sang 1935, minilyon ka tawo ang literal nga nagkilala nga ginapakamaayo ni Jehova ang mga nagkalabilin. Malipayon nila nga ginsunod ining espiritual nga mga Judiyo, ukon mga Israelinhon, nga nagasiling: “Magaupod kami sa inyo, kay nabatian namon nga ang Dios nagaupod sa inyo.” (Zacarias 8:23) Ginkilala sining “iban nga mga karnero” ang hinaplas nga nagkalabilin subong “ang matutom kag mainandamon nga ulipon,” nga gintangdo ni Cristo “sa tanan niya [dutan-on] nga mga pagkabutang.” Mapinasalamaton sila nga nakigbahin sa espiritual nga pagkaon nga ginhanda sang ulipon nga klase “sa husto nga tion.”—Juan 10:16; Mateo 24:45-47.
9. Anong “hambal” ang natun-an sang minilyon nga katawhan, kag sa anong dakung hilikuton ang iban nga mga karnero nagaalagad sing “nahiusa” upod sa hinaplas nga nagkalabilin?
9 Kaupod sa mga nagkalabilin, ining minilyon sang iban nga mga karnero nagatuon sa pagkabuhi kag sa paghambal nahisuno sa “putli nga hambal.”a Si Jehova nagtagna paagi kay Sofonias: “Nian palisuon ko sa mga katawhan ang putli nga hambal, agod nga sila tanan magtawag sa ngalan ni Jehova, sa pag-alagad sa iya sa isa ka paghilisugot.” (Sofonias 3:9) Huo, ang iban nga mga karnero nagaalagad kay Jehova sing nahiusa nga may “paghilisugot” upod sa hinaplas nga mga katapo sang “diutay nga panong” sa madagmit nga hilikuton sang pagbantala “sining maayong balita sang ginharian . . . subong panaksi sa tanan nga kapungsuran.”—Lucas 12:32; Mateo 24:14.
“Ang Adlaw ni Jehova Magaabot”
10. Sa ano pirme kumbinsido ang hinaplas nga nagkalabilin, kag ano, subong isa ka klase, ang ila makit-an?
10 Padayon nga ginadumdom sang hinaplas nga nagkalabilin ang inspirado nga pinamulong ni apostol Pedro: “Si Jehova wala nagapalantang nahanungod sa iya saad suno sa pagbanta sang iban sang pagpalantang, kundi mabinatason ayon sa inyo nga wala nagahandum nga mawala ang bisan sin-o kundi nga ang tanan makadangat sa paghinulsol. Apang ang adlaw ni Jehova magaabot subong sang makawat.” (2 Pedro 3:9 10) Ang mga katapo sang matutom nga ulipon nga klase wala gid nagapangduhaduha tuhoy sa nagapakari nga adlaw ni Jehova sa aton mga tion. Inang dakung adlaw magasugod sa paghukom sang Dios batok sa Cristiandad, ang antitipiko nga Jerusalem, kag sa nabilin sang Babilonia nga Daku.—Sofonias 1:2-4; Bugna 17:1, 5; 19:1, 2.
11, 12. (a) Anong iban pa nga bahin sang tagna ni Sofonias ang natuman sa nagkalabilin? (b) Paano ginpamatian sang hinaplas nga nagkalabilin ang panawagan, “Kabay nga indi magluya ang inyo mga kamot”?
11 Ang matutom nga nagkalabilin nalipay nga sang 1919 nahilway sila gikan sa pagkabihag sa Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. Naeksperiensiahan nila ang katumanan sang tagna ni Sofonias: “Hugyaw, O babayi nga anak sang Sion! Singgit, O Israel! Magkasadya kag magkalipay sa bug-os mong tagipusuon, O babayi nga anak sang Jerusalem! Si Jehova nagkuha sang imo mga paghukom. Ginsubol niya ang imo mga kaaway. Ang hari sang Israel, si Jehova, yara sa tunga nimo. Dili ka na magkahadlok sing malaut. Sa sadtong adlaw isiling ini sa Jerusalem: ‘Dili magkahadlok O Sion. kabay nga indi magluya ang imo mga kamot. Si Jehova, nga imo Dios yara sa tunga nimo. Subong gamhanan nga Isa, sia magaluwas.’ ”—Sofonias 3:14-17.
12 Bangod sang kombiksion kag buganang pamatuod nga si Jehova yara sa tunga nila, ang hinaplas nga nagkalabilin walay kahadlok nga nag-abante sa pagtuman sang ila balaan nga komisyon. Ginbantala nila ang maayong balita sang Ginharian kag ginpahibalo ang mga paghukom ni Jehova batok sa Cristiandad, sa nabilin sang Babilonia nga Daku, kag sa bug-os malauton nga sistema sang mga butang ni Satanas. Walay sapayan sang tanan nga kabudlayan, sa sulod sang mga dekada kutob sang 1919, gintuman nila ang sugo sang Dios: “Indi magkahadlok, O Sion. Kabay nga indi magluya ang imo mga kamot.” Wala gid sila gintamad sa pagpanagtag sing binilyon ka tract, magasin, libro, kag mga bukleta nga nagapahibalo sang Ginharian ni Jehova. Nangin makapapagsik-pagtuo sila nga halimbawa sa iban nga mga karnero nga kutob sang 1935, nagpanong sa ila kiliran.
“Kabay nga Indi Magluya ang Imo mga Kamot”
13, 14. (a) Ngaa ang iban nga Judiyo nag-untat sa pagsimba kay Jehova, kag paano ini nakit-an? (b) Ano ang dimaalamon nga himuon naton, kag sa anong hilikuton indi naton pagtugutan nga magluya ang aton mga kamot?
13 Samtang ‘ginahulat’ [naton] sing padayon ang dakung adlaw ni Jehova, paano kita makatigayon sing praktikal nga bulig gikan sa tagna ni Sofonias? Una, dapat kita mag-andam nga mangin kaangay sang mga Judiyo sang mga adlaw ni Sofonias nga nag-untat sa pagsunod kay Jehova bangod nagduhaduha sila tuhoy sa kalapit sang adlaw ni Jehova. Wala ginpakita sing dayag sadtong mga Judiyo ang ila mga pagpangduhaduha, apang ginpakita sang ila mga buhat nga wala gid sila magpati nga malapit na ang adlaw ni Jehova. Gintuon nila ang ila igtalupangod sa pagtipon sing manggad sa baylo nga maghulat kay Jehova.—Sofonias 1:12, 13; 3:8.
14 Indi karon ang tion nga tugutan ang mga pangduhaduha nga magtubo sa aton mga tagipusuon. Indi gid maalamon nga palantangon sa aton mga hunahuna kag tagipusuon ang pag-abot sang adlaw ni Jehova. (2 Pedro 3:1-4, 10) Dapat naton likawan nga magdulog sa pagsunod kay Jehova ‘ukon tugutan nga magluya ang aton mga kamot’ sa pag-alagad sa iya. Nagalakip ini sang indi ‘pagtinamad’ sa aton pagbantala sing “maayong balita.”—Hulubaton 10:4; Marcos 13:10.
Pag-away sa Pagpasapayan
15. Ano ang magahimo sa aton nga magtinamad sa pag-alagad kay Jehova, kag paano ini nga problema gintagna sa tagna ni Sofonias?
15 Ikaduha, dapat kita magbantay batok sa makapaluya nga mga epekto sang pagpasapayan. Sa madamong pungsod sa Nakatundan, ang pagpasapayan sa espiritual nga mga butang gintunaan sang pagluya sing buot sa tunga sang mga manugbantala sang maayong balita. Ina nga sahi sang pagpasapayan nagluntad sang mga adlaw ni Sofonias. Si Jehova nagsiling paagi sa iya manalagna: “Usisaon ko ang mga tawo . . . nga nagasiling sa ila tagipusuon, ‘si Jehova indi maghimo sing maayo, ukon maghimo sia sing malaut.’ ” (Sofonias 1:12) Nagasulat tuhoy sa sining dinalan sa Cambridge Bible for Schools and Colleges, si A. B. Davidson nagsiling nga nagapatuhoy ini sa mga tawo nga “nabuyo na sa pagpasapayan ukon sa pagpangduhaduha sa pagpasilabot sang Dios sa mga hilikuton sang tawo.”
16. Anong panghunahuna ang nagaluntad sa tunga sang madamong katapo sang mga iglesia sang Cristiandad, apang anong pagpalig-on ang ginahatag sa aton ni Jehova?
16 Ang pagpasapayan lapnag nga panimuot sa madamong bahin sang duta karon, ilabi na sa mas mauswagon nga mga pungsod. Bisan ang mga katapo sang mga iglesia sang Cristiandad wala nagapati nga si Jehova nga Dios magapasilabot sa mga hilikuton sang tawo sa aton mga adlaw. Wala nila ginasapak ang aton mga panikasog nga ipalab-ot sa ila ang maayong balita sang Ginharian paagi sa isa ka malas-ay nga yuhum ukon sa malip-ot nga sabat nga “indi ako interesado!” Sa idalom sining mga kahimtangan, ang pagpadayon sa pagpanaksi nga hilikuton isa gid ka matuod nga hangkat. Ginatilawan sini ang aton pagbatas. Apang paagi sa tagna ni Sofonias, ginpapagsik ni Jehova ang iya katawhan, nga nagasiling: “Kabay nga indi magluya ang imo mga kamot. Si Jehova, ang imo Dios, yara sa tunga nimo. Subong gamhanan nga Isa, sia magaluwas. Magakasadya sia sa imo nga may kalipay. Magapahuway sia sa iya gugma. Magakalipay sia sa imo mga may inamba.”—Sofonias 3:16, 17.
17. Anong maayong halimbawa ang dapat sundon sang mga bag-uhan sang iban nga mga karnero, kag paano?
17 Isa ka katunayan sa modernong-adlaw nga maragtas sang katawhan ni Jehova nga ang hinaplas nga nagkalabilin, subong man ang mga tigulang sa tunga sang iban nga mga karnero, nakahimo sing daku gid nga hilikuton sang pagtipon sa sining katapusan nga mga adlaw. Ang tanan sining matutom nga Cristiano nagpakita sing pagbatas sa sulod sang mga dekada. Wala nila gintugutan ang pagpasapayan sa bahin sang kalabanan sa Cristiandad nga magpaluya sa ila. Kabay nga indi man pagtugutan sang mga bag-uhan sa tunga sang iban nga mga karnero ang pagpasapayan nga magpaluya sa ila sa espiritual nga mga butang nga tuman gid ka lapnag karon sa madamong kadutaan. Kabay nga indi ‘magluya ang ila mga kamot,’ ukon mangin matamad. Kabay nga gamiton nila ang tagsa ka kahigayunan nga itanyag Ang Lalantawan, Magmata!, kag iban pa maayong mga publikasyon nga pinasahi nga gindesinyo sa pagbulig sa mga tulad-karnero nga katawhan nga makatuon sing kamatuoran tuhoy sa adlaw ni Jehova kag sa mga pagpakamaayo nga magasunod.
Sulong Samtang Ginahulat ang Dakung Adlaw!
18, 19. (a) Anong pagpalig-on sa pagbatas ang masapwan naton sa Mateo 24:13 kag Isaias 35:3, 4? (b) Paano kita pakamaayuhon kon nagaabante kita nga nagaalagad sing nahiusa kay Jehova?
18 Si Jesus nagsiling: “Ang nagapadayon tubtob sa katapusan maluwas.” (Mateo 24:13) Gani, wala sing “mga kamot nga maluya” ukon ‘mga tuhod nga nagakurog’ samtang ginahulat naton ang dakung adlaw ni Jehova! (Isaias 35:3, 4) Ang tagna ni Sofonias may pasalig nga nagasiling tuhoy kay Jehova: “subong gamhanan nga Isa, sia magaluwas.” (Sofonias 3:17) Huo, luwason ni Jehova “ang dakung kadam-an” padulong sa katapusan nga bahin sang “dakung kapipit-an,” sa tion nga suguon niya ang iya Anak nga dugmukon ang politikal nga mga pungsod nga padayon nga “nagapabugal” batok sa iya katawhan.—Bugna 7:9, 14; Sofonias 2:10, 11; Salmo 2:7-9.
19 Samtang nagahilapit ang dakung adlaw ni Jehova, kabay padayon kita nga magaabante sing makugi, nagaalagad sa iya sing “nahiusa”! (Sofonias 3:9) Sa paghimo sini, kita mismo kag ang dimaisip nga iban pa mabutang sa kahimtangan nga “malipdan sa adlaw sang kaakig ni Jehova” kag makasaksi sa paghimaya sang iya balaan nga ngalan.
[Footnote]
a Para sa bug-os nga pagbinagbinag sa “putli nga hambal,” tan-awa Ang Lalantawan, Abril 1, 1991, pahina 20-5, kag Mayo 1, 1991, pahina 10-20.
Sa Pagrepaso
◻ Sa anong mga paagi ang kahimtangan sang relihion sa Cristiandad kaanggid sa kahimtangan sang mga adlaw ni Sofonias?
◻ Paano ang madamong politikal nga mga lider sa karon nagasimbulo sa sekular nga “mga prinsipe” sang panahon ni Sofonias
◻ Anong mga saad sa Sofonias ang natuman sa mga nagkalabilin?
◻ Ano ang ginkilala sang minilyon nga katawhan?
◻ Ngaa indi naton pagtugutan nga magluya ang aton mga kamot sa pag-alagad kay Jehova?
[Retrato sa pahina 15]
Kaangay ni Sofonias, walay kahadlok nga ginpahibalo sang matutom nga nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano ang mga paghukom ni Jehova
[Retrato sa pahina 18]
Wala gintugutan sang “iban nga mga karnero” ang pagpasapayan sang mga tawo nga magpaluya sa ila