Pagguwa Gikan sa Butig nga Relihion
“‘Guwa kamo sa tunga nila, . . .’ siling ni Jehova, ‘kag dili kamo magtandog sing dimatinlo nga butang’ . . . ‘kag batunon ko kamo.’ ”—2 CORINTO 6:17.
1. Ano nga transaksion ang gintinguhaan ni Satanas nga himuon upod kay Jesus, kag ano ang duha ka butang nga ginatudlo sa aton sining iya nga tanyag?
“TANAN ini nga butang ihatag ko sa imo kon magyaub ka kag maghimo sing isa ka buhat sang pagsimba sa akon.” Bisan pa ini nga tanyag ginhimo mga linibo ka tinuig sa wala pa magsugod ang butig nga relihion, nagahatag ini sing yabi sa paghangop sa kon sin-o ang yara sa likod sang butig nga pagsimba kag kon ano ang katuyuan sini. Sa talipuspusan sang tuig 29 C.E., gintanyag sang Yawa kay Jesus ang tanan nga ginharian sang kalibutan bilang baylo para sa isa ka buhat sang pagsimba. Duha ka butang ang ginasugid sini sa aton: nga ang mga ginharian sining kalibutan iya ni Satanas nga sarang niya mahatag kag nga ang katapusan nga tulumuron sang butig nga relihion amo ang pagsimba sa Yawa.—Mateo 4:8, 9.
2. Ano ang matun-an naton gikan sa ginsiling ni Jesus sa Mateo 4:10?
2 Sa iya sabat, wala lamang ginsikway ni Jesus ang butig nga relihion kundi ginpakita man niya kon ano ang nadalahig sa matuod nga relihion. Sia nagsiling: “Palayo ka, Satanas! Kay nasulat na, ‘Si Jehova nga imo Dios ang dapat mo simbahon, kag sa iya ka lamang maghimo sing balaan nga pag-alagad.’ ” (Mateo 4:10) Busa, ang tulumuron sang matuod nga relihion amo ang pagsimba sa isa ka matuod nga Dios, nga si Jehova. Nagadalahig ini sing pagtuo kag pagkamatinumanon, ang paghimo sang kabubut-on ni Jehova.
Ginhalinan sang Butig nga Relihion
3. (a) San-o kag paano nagsugod ang butig nga relihion sa duta? (b) Ano ang unang narekord nga buhat sang relihioso nga pagkapanatiko, kag paano nagpadayon ang relihioso nga paghingabot kutob sadto?
3 Ang butig nga relihion nagsugod sa duta sang ang unang mga tawo naglalis sa Dios kag ginbaton ang tanyag sang Man-ug nga mamat-od para sa ila kaugalingon kon ano ang “maayo kag malain.” (Genesis 3:5) Sa paghimo sini, ginsikway nila ang matarong nga pagkasoberano ni Jehova kag ginbiyaan ang nagakaigo nga pagsimba, ang matuod nga relihion. Sila ang una nga mga tawo ‘nga nagbaylo sang kamatuoran sang Dios sa butig kag nagsimba kag naghimo sing balaan nga pag-alagad sa tinuga sa baylo sang Isa nga nagtuga.” (Roma 1:25) Ang tinuga nga ila walay hinalung-ong nga ginpili nga simbahon wala sing liwan kundi amo si Satanas nga Yawa, “ang dumaan nga man-ug.” (Bugna 12:9) Ang ila kamagulangan nga anak nga lalaki, nga si Cain, nagdumili sa pagsunod sang maluluy-on nga laygay ni Jehova kag sa amo nagrebelde batok sa Iya pagkasoberano. Sing hungod ukon indi, si Cain nangin “anak sang malauton,” nga si Satanas, kag isa ka manugbuhat sing pagsimba sa Yawa. Ginpatay niya ang iya manghod nga si Abel, nga nagbuhat sing matuod nga pagsimba, ang matuod nga relihion. (1 Juan 3:12, Revised English Bible; Genesis 4:3-8; Hebreo 11:4) Ang dugo ni Abel amo ang una nga dugo nga ginpaagay bangod sang relihioso nga pagkapanatiko. Masubo hambalon, ang butig nga relihion nagpadayon sa pagpaagay sing walay sala nga dugo tubtob sa karon.—Tan-awa ang Mateo 23:29-35; 24:3, 9.
4. Sa kaso ni Noe, anong mga kasulatan ang nagailustrar sang kinaiya sang matuod nga relihion?
4 Sa wala pa ang Anaw, nagmadinalag-on si Satanas sa pagpaliso sang kalabanan nga katawhan gikan sa matuod nga relihion. Apang, si Noe, “nangin kalahamut-an sa mga mata ni Jehova.” Ngaa? Bangod sia “naglakat upod sa matuod nga Dios.” Sa iban nga mga pulong, ginbuhat niya ang matuod nga pagsimba. Ang matuod nga relihion indi isa ka seremonya ukon ritwal kundi isa ka dalanon sang kabuhi. Nagadalahig ini sing pagtuo kay Jehova kag matinumanon nga pag-alagad sa iya, ‘nagalakat upod sa iya.’ Ginhimo ini ni Noe.—Genesis 6:8, 9, 22; 7:1; Hebreo 11:6, 7.
5. (a) Ano ang gintinguhaan sang Yawa nga tukuron sa tapos sang Anaw, kag paano? (b) Paano ginpaslaw ni Jehova ang plano sang Yawa, kag ano ang resulta?
5 Wala madugay sa tapos sang Anaw, gingamit sang Yawa si Nimrod, isa ka tawo nga kilala sa iya “pagsumpong kay Jehova,” paagi sa iya panikasog nga isahon ang bug-os nga katawhan sa isa ka porma sang pagsimba nga pagsumpong liwat kay Jehova. (Genesis 10:8, 9; 11:2-4) Kuntani isa yadto ka nahiusa nga butig nga relihion, nahiusa nga pagsimba sa Yawa, nga nasentro sa siudad kag sa torre nga ginpatindog sang iya mga sumilimba. Ginpaslaw ni Jehova ini nga plano paagi sa paggumon sang “isa ka hambal” nga ginahambal sadto sang tanan nga katawhan. (Genesis 11:5-9) Busa, ang siudad kag ang torre gintawag nga Babel, kag sang ulihi Babilonia, nga lunsay nagakahulugan sing “Pagkagumon.” Bangod sining paggumon sa hambal, nag-alaplaag ang katawhan sa bug-os nga duta.
6. (a) Anong relihiosong mga ideya ang ginpatudok sa mga sumilimba ni Satanas sa Babilonia antes sila mag-alaplaag? (b) Ngaa ang mga relihion sa bilog nga kalibutan may magkaanggid nga mga pagtuluuhan? (c) Anong sanatiko nga katuyuan ang gin-alagdan sang Babilonia, kag nangin simbulo sang ano yadtong dumaan nga siudad?
6 Apang, pasad sa maragtas sang mitolohiya kag relihion, mahimo nga sa wala pa ginpaaplaag ni Jehova ang katawhan, ginpatudok ni Satanas sa hunahuna sang iya mga sumilimba ang pila ka sadsaran sang butig nga relihion. Naglakip ini sa relihioso nga mga pagpati tuhoy sa padayon nga pagkabuhi sang kalag sa tapos sang kamatayon, kahadlok sa patay, kag pagluntad sang isa ka kalayuhon nga kalibutan sang mga patay, upod sa pagsimba sa dimaisip nga mga dios kag mga diosa, nga ang pila sini nagrupo sa tigtatlo-tatlo. Ini nga mga pagpati gindala sa mga ukbong sang duta sang nanuhaytuhay nga mga grupo sang hambal. Sa pagligad sang tion, ining sadsaran nga mga ideya nagbaylo. Apang sa kabilugan, nagahuman sila sing butig nga relihion sa tanan nga bahin sang kalibutan. Bisan pa napaslawan sia sa pagtuga sing isa ka nahiusa nga butig nga relihion nga may bug-os kalibutan nga kapital sa Babilonia, nagtuga si Satanas sing nanuhaytuhay nga porma sang butig nga pagsimba, nga naimpluwensiahan sang Babilonia kag gintuyo sa pagpaliso sang pagsimba gikan kay Jehova. Sa sulod sang mga siglo, ang Babilonia padayon nga nangin isa ka mabaskog nga sentro sang idolatriya, salamangka, pagkadiwatahan, kag astrolohiya—tanan importante nga bahin sang butig nga relihion. Indi makapakibot, ginasimbulo sang tulun-an sang Bugna ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion subong isa ka mahigko nga makihilawason nga ginhingalanan Babilonia nga Daku.—Bugna 17:1-5.
Matuod nga Relihion
7. (a) Ngaa ang matuod nga relihion wala maapektuhan sang pagkagumon sang hambal? (b) Sin-o ang nakilal-an nga “amay sang tanan nga may pagtuo,” kag ngaa?
7 Sing maathag, ang matuod nga relihion wala maapektuhan sang gingumon ni Jehova ang hambal sang katawhan sa Babel. Ang matuod nga pagsimba ginbuhat sa wala pa ang Anaw sang matutom nga mga lalaki kag mga babae subong nanday Abel, Enoc, Noe, sang asawa ni Noe, kag sang mga anak nga lalaki ni Noe kag sang iya mga umagad nga babayi. Sa tapos sang Anaw, ang matuod nga pagsimba gintipigan sa linya sang anak ni Noe nga si Sem. Si Abraham, nga kaliwat ni Sem, nagbuhat sang matuod nga relihion kag nakilal-an subong “amay sang tanan nga may pagtuo.” (Roma 4:11) Ang iya pagtuo ginpamatud-an sang mga buhat. (Santiago 2:21-23) Ang iya relihion isa ka dalanon sang kabuhi.
8. (a) Paano ang matuod nga relihion gin-atubang sang butig nga relihion sang ika-16 nga siglo B.C.E., kag ano ang resulta? (b) Anong bag-ong kahimusan ang ginsugdan ni Jehova tuhoy sa iya matuod nga pagsimba?
8 Ang matuod nga pagsimba padayon nga ginbuhat sa linya sang mga kaliwat ni Abraham—kanday Isaac, Jacob (ukon, Israel,) kag sa 12 ka anak nga lalaki ni Jacob, nga gikan sa iya naghalin ang 12 ka tribo sang Israel. Sa paghinakop sang ika-16 nga siglo B.C.E., ang mga kaliwatan ni Abraham paagi kay Isaac nasapwan nga nagapanikasog sa pagtipig sang putli nga relihion sa tunga sang isa ka makiawayon kag pagano nga palibot—sa Egipto—nga sa diin nangin mga ulipon sila. Gingamit ni Jehova ang iya matutom nga alagad nga si Moises, sa tribo ni Levi, agod luwason ang Iya mga sumilimba gikan sa gota sang Egipto, isa ka pungsod nga natugdang sa butig nga relihion. Paagi sa iya, naghinakop si Jehova sing katipan upod sa Israel, ginhimo sila nga Iya pinili nga katawhan. Sadto, ginhimos ni Jehova ang pagsimba sa iya paagi sa isa ka sistema sang nasulat nga kasuguan, temporaryo nga ginpahamtang ini sa sulod sang isa ka sistema sang paghimo sing mga halad nga ginadumalahan sang isa ka pagkasaserdote kag paagi sa isa ka materyal nga santuaryo, una anay sa mahalinhalin nga tabernakulo kag sang ulihi sa templo sa Jerusalem.
9. (a) Paano ang matuod nga pagsimba ginbuhat sa wala pa ang Kasuguan nga katipan? (b) Paano ginpakita ni Jesus nga ang materyal nga mga bahin sang Kasuguan indi permanente?
9 Apang, dapat tandaan, nga ining materyal nga mga butang wala gintuyo nga mangin permanente nga mga bahin sang matuod nga relihion. Ang Kasuguan “isa ka landong sang mga butang nga magaabot.” (Colosas 2:17; Hebreo 9:8-10; 10:1) Sa wala pa ang Mosaiko nga Kasuguan, sa tion sang mga patriarka, ang mga ulo sang pamilya amo ang nagtiglawas sa ila mga panimalay sa paghalad sing mga halad sa mga altar nga ila ginpatindog. (Genesis 12:8; 26:25; 35:2, 3; Job 1:5) Apang wala sadto sing organisado nga pagkasaserdote ukon sistema sang mga halad, nga may mga seremonya kag mga ritwal. Dugang pa, ginpakita ni Jesus mismo ang pagkatemporaryo sang pagsimba nga nasulod sa mga kasuguan nga nasentro sa Jerusalem sang ginsugiran niya ang isa ka Samaritana: “Ang oras magaabot nga indi sa sining bukid [Gerizim, nahamtangan anay sang templo sang mga Samaritano] ukon sa Jerusalem magasimba kamo sa Amay. . . . Ang oras magaabot, kag karon amo na, nga ang matuod nga mga manugsimba magasimba sa Amay sa espiritu kag kamatuoran.” (Juan 4:21-23) Ginpakita ni Jesus nga ang matuod nga relihion dapat buhaton, indi sa materyal nga mga butang, kundi sa espiritu kag kamatuoran.
Pagkabihag sa Babilonia
10. (a) Ngaa gintugutan ni Jehova ang iya katawhan nga dalhon nga bihag sa Babilonia? (b) Sa anong duha ka paagi ginluwas ni Jehova ang matutom nga nagkalabilin sang 537 B.C.E., kag ano ang una nga katuyuan sang ila pagbalik sa Juda?
10 Sugod sang pagrebelde sa Eden, ang kaawayon sa ulot sang matuod nga relihion kag sang butig nga relihion wala mag-untat. Kon kaisa ang matuod nga mga sumilimba, sa simbuliko nga paghambal, gindala nga bihag sang butig nga relihion, nga ginlaragway sang Babilonia sang panahon ni Nimrod. Sa wala pa gintugutan ni Jehova ang iya katawhan nga dalhon nga mga bihag sa Babilonia sang 617 B.C.E. kag sang 607 B.C.E., nabiktima na sila sang butig nga relihion sang Babilonia. (Jeremias 2:13-23; 15:2; 20:6; Ezequiel 12:10, 11) Sang 537 B.C.E., ang isa ka matutom nga nagkalabilin nagbalik sa Juda. (Isaias 10:21) Ginpamatian nila ang matagnaon nga panawag: “Guwa kamo, nga katawhan, sa Babilonia!” (Isaias 48:20) Indi ini isa ka pisikal lamang nga pagkaluwas. Isa man ini ka espirituwal nga pagkaluwas gikan sa isa ka palibot sang dimatinlo, idolatroso nga butig nga relihion. Busa, ining matutom nga nagkalabilin ginmanduan: “Halin kamo, halin kamo, guwa kamo dira, dili kamo magtandog sing butang nga dimatinlo; guwa kamo gikan sa tunga niya, paninlui ang inyo kaugalingon, kamo nga nagadala sing mga gamit ni Jehova.” (Isaias 52:11) Ang una nga katuyuan sang ila pagbalik sa Juda amo ang pagtukod liwat sa putli nga pagsimba, ang matuod nga relihion.
11. Dugang sa pagpasag-uli sang putli nga pagsimba sa Juda, anong bag-o nga relihiosong mga paglambo ang natabo sang ikan-om nga siglo B.C.E.?
11 Sing makawiwili, nasaksihan man sadto gihapon nga ikan-om nga siglo B.C.E. ang bag-o nga mga pagsanga sang butig nga relihion sa sulod sang Babilonia nga Daku. Nasaksihan sini ang pagkabun-ag sang Budhismo, Confucianismo, Zoroastrianismo, kag sang Jainismo, indi na paghambalon pa ang rasyonalistiko nga Griegong pilosopiya nga sang ulihi may daku nga impluwensia sa mga relihion sang Cristiandad. Gani samtang ang putli nga pagsimba ginapasag-uli sa Juda, ang puno nga kaaway sang Dios nagahatag sing mas masangkad nga pililian sang mga tal-us sa butig nga relihion.
12. Anong pagkaluwas gikan sa pagkabihag sa Babilonia ang natabo sang unang siglo C.E., kag anong paandam ang ginhatag ni Pablo?
12 Sang tion nga nag-abot si Jesus sa Israel, ang kalabanan sang mga Judiyo nagabuhat sing nanuhaytuhay nga mga porma sang Judaismo, isa ka porma sang relihion nga nagbaton sing madamong relihioso nga mga pagpati gikan sa Babilonia. Gin-angot sini ang iya kaugalingon sa Babilonia nga Daku. Ginpakamalaut ini ni Cristo kag ginluwas niya ang iya mga disipulo gikan sa pagkabihag sa Babilonia. (Mateo, kapitulo 23; Lucas 4:18) Sanglit ang butig nga relihion kag ang Griegong pilosopiya lapnag sa mga duog nga iya ginbantalaan, ginbalikwat ni apostol Pablo ang tagna ni Isaias kag gin-aplikar ini sa mga Cristiano, nga dapat magguwa gikan sa dimatinlo nga impluwensia sang Babilonia nga Daku. Sia nagsulat: “Ano bala ang pagsinanto sang templo sang Dios sa mga diosdios [sang Babilonia]? Kay kita amo ang templo sang Dios nga buhi; suno sa ginsiling sang Dios: ‘Magapuyo ako sa ila kag magalakat ako sa tunga nila, kag ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan.’ ‘ “Busa guwa kamo sa tunga nila, kag magpain kamo gikan sa ila,” siling ni Jehova, “kag dili kamo magtandog sing dimatinlo nga butang” ’; ‘ “kag batunon ko kamo.” ’ ”—2 Corinto 6:16, 17.
Pagguwa Gikan sa Butig nga Relihion sa Tion sang Katapusan
13. Ano ang ginapakita sang mga mensahe nga ginpadala ni Cristo sa pito ka kongregasyon sa Asia Minor, kag ano ang naglutaw subong resulta?
13 Ang mga mensahe nga ginpadala ni Cristo sa pito ka kongregasyon sa Asia Minor paagi sa Bugna nga ginhatag kay apostol Juan maathag nga nagapakita nga sang katapusan sang unang siglo C.E., ang Babilonianhon nga relihiosong mga padugi kag mga panimuot nagsulod sa Cristianong kongregasyon. (Bugna, kapitulo 2 kag 3) Ang apostasya naglambo ilabi na sugod sang ikaduha nga siglo tubtob sang ikalima nga siglo C.E., nga nagresulta sa paglutaw sang isa ka malaut nga pag-ilog sa putli nga Cristianong relihion. Ang Babilonianhon nga mga doktrina subong sang pagkadimamalatyon sang kalag, isa ka kalayuhon nga impierno, kag sang Trinidad ginlakip sa mga panudlo sang apostata nga Cristiandad. Ang Katoliko, ang Ortodokso, kag sang ulihi ang Protestante nga mga relihion nagbaton tanan sining butig nga mga doktrina kag, busa, nangin bahin sang Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion sang Yawa.
14, 15. (a) Ano ang ginapakita sang ilustrasyon ni Jesus tuhoy sa trigo kag sa mga gamhon? (b) Ano ang natabo sa talipuspusan sang ika-19 nga siglo, kag sang 1914, ano nga pag-uswag ang nahimo sang mga Cristiano tuhoy sa doktrina?
14 Ang matuod nga relihion wala gid mapapas. Sa sulod sang mga siglo, may yara pirme mahigugmaon sa kamatuoran nga mga tawo, nga ang iban sa ila ginpatay bangod sang ila katutom kay Jehova kag sa iya Pulong, ang Biblia. Apang subong ginapakita sang ilustrasyon ni Jesus tuhoy sa trigo kag sa mga gamhon, ang simbuliko nga trigo, ukon ang mga hinaplas nga mga anak sang Ginharian, painon lamang gikan sa mga gamhon, ukon sa mga anak sang malauton, “sa konklusion sang sistema sang mga butang.” (Mateo 13:24-30, 36-43) Samtang ang tion sang katapusan—ang tion nga mahanabo ini nga pagpain—nagahilapit, ang sinsero nga mga estudyante sang Biblia sa talipuspusan sang ika-19 nga siglo nagsugod sa pagbulag sa higot sang butig nga relihion.
15 Sang 1914 ining mga Cristiano, nga kilala karon subong mga Saksi ni Jehova, nakapalambo sing malig-on nga pagtuo sa gawad. Nahibaluan nila nga ang presensia ni Cristo dapat indi kitaon. Nahangpan nila nga ang 1914 magatanda sang katapusan sang “panag-on sang mga Gentil.” (Lucas 21:24, King James Version) Kag nahangpan nila sing maathag ang kahulugan sang kalag kag sang pagkabanhaw. Nasanagan man sila sa daku nga sala sa mga panudlo sang mga relihion tuhoy sa kalayuhon nga impierno kag Trinidad. Natun-an nila kag ginsugdan nga gamiton ang balaan nga ngalan kag nahantop nila ang pagkasayop sang teoriya sang ebolusyon kag ang espiritismo.
16. Anong panawag ang ginsabat sang hinaplas nga mga Cristiano sang 1919?
16 Maayo nga umpisa ang nahimo paagi sa paghaboy sang mga kadena sang butig nga relihion. Kag sang 1919, bug-os nga nadula sang Babilonia nga Daku ang iya kontrol sa katawhan sang Dios. Kon paano nga ginluwas ang nagkalabilin sang mga Judiyo gikan sa Babilonia sang 537 B.C.E., ginpamatian man sang matutom nga nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano ang panawag nga ‘magguwa gikan sa tunga niya [Babilonia nga Daku].’—Isaias 52:11.
17. (a) Ano ang nagpadayag kutob sang 1922 padayon, kag anong kinahanglanon ang nabatyagan sang katawhan sang Dios? (b) Anong indi kinaandan nga tindog ang ginbaton, kag ngaa halangpunon ini?
17 Sugod sang 1922 padayon, ang masakit nga mga kamatuoran sang Biblia ginbalhag kag ginpanagtag sa publiko nga nagabuyagyag sang Babilonianhon nga butig nga relihion, ilabi na ang mga relihion sang Cristiandad. Nakita ang kinahanglanon nga ipatudok sa hunahuna sang natinluan nga katawhan sang Dios nga dapat mangin bug-os ang pagguwa gikan sa tanan nga porma sang butig nga relihion. Sa amo, sa sulod sang mga tinuig, bisan ang paggamit sa tinaga nga “relihion” ginlikawan kon nagahambal tuhoy sa putli nga pagsimba. Ang mga eslogan, subong sang “Ang Relihion Isa ka Siod kag Daya,” ginparada sa mga kalye sang dalagku nga mga siudad. Ang mga libro subong sang Government (1928) kag sang “The Truth Shall Make You Free” (1943) maathag nga nagpatuhay sang “Cristianismo” kag sang “relihion.” Ining indi kinaandan nga tindog halangpunon, kay dapat himuon ang matinlo nga pagbulag gikan sa tanan nga relihioso nga mga sistema sang Babilonia nga Daku.
Matuod kag Butig nga Relihion
18. Anong bag-o nga paghangop sa “relihion” ang ginhatag sang 1951, kag paano ini ginpaathag sa 1975 Yearbook?
18 Nian, sang 1951, nag-abot ang nagakaigo nga tion sa paghatag ni Jehova sa iya katawhan sing subong-kristal kaathag nga paghangop sa kinatuhayan sang matuod nga relihion kag sang butig nga relihion. Ang 1975 Yearbook of Jehovah’s Witnesses nagreport: “Sang 1951, ang mga sumalakdag sang matuod nga relihion nakatuon sing importante nga butang nahanungod sa termino nga ‘relihion.’ Madumduman pa sang iban sa ila nga sang 1938, kon kaisa, nagdala sila sing makapukaw sang hunahuna nga karatula nga ‘Ang Relihion Isa ka Siod kag Daya.’ Gikan sa ila pagtamod sadto, ang tanan nga ‘relihion’ di-cristiano, naghalin sa Yawa. Apang ang The Watchtower sang Marso 15, 1951, nag-aprobar sang paggamit sing adhetibo nga ‘matuod’ kag ‘butig’ tuhoy sa relihion. Dugang pa, ang makawiwili nga libro nga What Has Religion Done for Mankind? (ginbalhag sang 1951 kag ginpaguwa sa tion sang ‘Matinlo nga Pagsimba’ nga Asambleya sa Wembley Stadium, sa London, Inglaterra) nagsiling sini: ‘Ginahangop suno sa paagi nga ginagamit ini, ang “relihion” sa pinakasimple nga kahulugan sini nagapatuhoy sa isa ka sistema sang pagsimba, isa ka porma sang pagsimba, nga wala ginabinagbinag kon bala matuod ini ukon butig nga pagsimba. Nagahisanto ini sa kahulugan sang Hebreong tinaga para sa sini, ang ’a·boh·dáh, nga literal nga nagakahulugan sing “pag-alagad,” nga wala ginabinagbinag kon kay sin-o ini ginahalad.’ Sa tapos sadto, ang mga ekspresyon nga ‘butig nga relihion’ kag ‘matuod nga relihion’ nangin kinaandan sa tunga sang mga saksi ni Jehova.”—Pahina 225.
19, 20. (a) Ngaa indi dapat matublag ang matuod nga mga sumilimba kon ang tinaga nga “relihion” ginagamit agod iaplikar sa matuod nga pagsimba? (b) Bangod sining bag-ong paghangop, ano ang nahimo sang katawhan ni Jehova?
19 Bilang sabat sa pamangkot sang isa ka bumalasa, ang Agosto 15, 1951, nga guwa sang The Watchtower nagsiling: “Indi dapat matublag ang bisan sin-o sa paggamit sang termino nga ‘relihion’. Ang paggamit naton sini wala nagaklase sa aton upod sa nahigot-sa-tradisyon nga butig nga mga relihion, kon paano nga ang pagtawag naton sa aton kaugalingon nga mga Cristiano wala nagaklase sa aton upod sa butig nga mga Cristiano sang Cristiandad.”
20 Sa baylo nga isa ka pagkompromiso, ining bag-o nga paghangop sa tinaga nga “relihion” nakabulig sa katawhan ni Jehova sa pagpasangkad sang kal-ang sa ulot sang matuod kag butig nga pagsimba, subong ipakita sang masunod nga artikulo.
Sa Pagtilaw sang Aton Paghangop
◻ San-o kag paano ang butig nga relihion nagsugod sa duta?
◻ Ano ang gintinguhaan ni Satanas nga tukuron sa tapos sang Anaw, kag paano napaslawan ang iya plano?
◻ Nangin simbulo sang ano ang Babilonia?
◻ Anong mga pagluwas ang natabo sang 537 B.C.E., sang unang siglo C.E., kag sang 1919?
◻ Anong bag-ong paghangop sa tinaga nga “relihion” ang ginhatag sang 1951, kag ngaa sadto?
[Kahon/Laragway sa pahina 11]
Ang butig nga mga doktrina nga ginapatihan sa bilog nga kalibutan naghalin tanan sa Babilonia:
◻ Mga trinidad, ukon tigtatlo, nga mga dios
◻ Ang kalag sang tawo padayon nga nagakabuhi sa tapos sang kamatayon
◻ Espiritismo—pagpakighambal sa “patay”
◻ Paggamit sing mga imahen sa pagsimba
◻ Paggamit sing mga orasyon sa pagpalinong sa mga demonyo
◻ Paggahom sang isa ka gamhanan nga klero