Nagapatawad Ka Bala Kaangay ni Jehova?
“Kon patawaron ninyo ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo langitnon nga Amay magapatawad man sa inyo; apang kon indi ninyo pagpatawaron ang mga tawo sang ila mga paglapas, indi man ang inyo Amay magpatawad sang inyo mga paglapas.”—MATEO 6:14, 15.
1, 2. Ano nga sahi sang Dios ang aton ginakinahanglan, kag ngaa?
“SI Jehova maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaluoy. Indi sia magasabdong sing dalayon, ukon magahupot sang iya kaakig sa gihapon. Wala sia maghisayo sa aton suno sa aton mga sala; ukon nagbalos sa aton suno sa aton mga kasaypanan. Kay subong nga ang mga langit mataas labaw sa duta, amo kadaku ang iya mahigugmaon nga kaluoy ayon sa mga nagakahadlok sa iya. Subong sa kalayuon sang sidlangan sa katundan, amo ang kalayuon sang iya pagpahilayo sa aton sang aton mga paglalis. Kaangay sang amay nga nagakaawa sa iya mga anak, sa amo si Jehova nagakaawa sa mga nagakahadlok sa iya. Kay nakilala niya ang aton kahimtangan, nagadumdom nga yab-ok kita.”—Salmo 103:8-14.
2 Bangod ginpanamkon sa sala kag natawo sa kalautan, upod ang napanubli nga pagkadihimpit nga pilit nga nagadul-ong sa aton nga maulipon sang kasuguan sang sala, nagakinahanglan gid kita sing isa ka Dios nga ‘nagadumdom nga ginhimo kita sa yab-ok.’ Tatlo ka gatos ka tuig sa tapos ginlaragway ni David si Jehova sang tuman katahom sa ika-103 nga Salmo, isa pa ka manunulat sang Biblia, si Miqueas, ang naghimaya sa sini man nga Dios sa pareho gid nga paagi bangod sang iya mainayuhon nga pagpatawad sa nahimo nga mga sala: “Sin-o bala nga dios ang kaangay sa imo: nga nagakuha sing kasaypanan, nagapatawad sing kalautan, wala nagahupot sing dayon nga kaakig kundi nagakahamuot sa pagpakita sing kaluoy? Sa liwat kaluuyi kami, tapaki ang amon mga kalapasan, itagbong ang amon mga sala sa kadadalman sang dagat.”—Miqueas 7:18, 19, The Jerusalem Bible.
3. Ano ang buot silingon sang magpatawad?
3 Sa Griegong Kasulatan, ang tinaga para sa “pagpatawad” nagakahulugan sing “pabayaan.” Talupangda nga sanday David kag Miqueas, nga ginkutlo sa ibabaw, nagapaalinton sing pareho nga kahulugan sa makapapagsik, malaragwayon nga mga tinaga. Agod maapresyar sing lubos ang makadalayaw nga kasangkaron sang pagpatawad ni Jehova, repasuhon naton ang pila ka nagapanghikot nga halimbawa sini. Ang una nagapakita nga ang hunahuna ni Jehova sarang mabag-o halin sa paglaglag padulong sa pagpatawad.
Nagpatunga si Moises—Namati si Jehova
4. Pagkatapos sang anong mga pagpasundayag sang gahom ni Jehova nga hinadlukan gihapon ang mga Israelinhon sa pagsulod sa Ginsaad nga Duta?
4 Hilway nga gindala ni Jehova ang pungsod sang Israel paguwa sa Egipto kag malapit sa duta nga iya ginsaad nga pagapuy-an nila, apang nagdumili sila sa pagsulod, bangod sang kahadlok sa kubos nga mga tawo sa Canaan. Pagkatapos makita ang pagluwas sa ila ni Jehova gikan sa Egipto paagi sa napulo ka malaglagon nga mga kalalat-an, sang pagbukas sang dalan nga palalagyuhan tabok sa Mapula nga Dagat, sang paglaglag sa mga Egiptohanon nga nagtinguha sa paglagas sa ila, sang pagtukod upod sa ila sa Bukid sang Sinai ang Kasuguan nga katipan nga naghimo sa ila nga pinili nga pungsod ni Jehova, kag sang milagruso nga pag-aman sa ila sing mana halin sa langit sa adlaw-adlaw, hinadlukan sila sa pagsulod sa Ginsaad nga Duta bangod sang dalagku nga mga tawo, ang mga Canaanhon!—Numeros 14:1-4.
5. Paano gintinguhaan nga palig-unon sang duha ka matutom nga lampitaw ang Israel?
5 Ginligban sanday Moises kag Aaron bangod sang kahadlok sa tawo sang katawhan. Gintinguhaan sang duha ka matutom nga mga lampitaw, sanday Josue kag Caleb, nga paisugon ang Israel: ‘Ang duta tuman gid kaayo nga duta, duta nga nagapailig sing gatas kag dugos. Indi magkahadlok sa mga tawo; si Jehova nagaupod sa aton!’ Sa baylo nga mapalig-on sadtong mga pinamulong, ang hinadlukan, malalison nga katawhan nagtinguha nga batuhon sanday Josue kag Caleb.—Numeros 14:5-10.
6, 7. (a) Ano ang ginpamat-od ni Jehova nga himuon sang nagdumili ang Israel sa pagsulod sa Ginsaad nga Duta? (b) Ngaa ginpamatukan ni Moises ang paghukom ni Jehova sa Israel, kag sa ano nga resulta?
6 Naakig si Jehova! “Sang ulihi si Jehova nagsiling kay Moises: ‘Tubtob pa bala san-o magatamay sa akon ini nga katawhan, kag tubtob pa bala san-o nga indi sila magtuo sa akon walay sapayan sang tanan nga tanda nga nahimo ko sa tunga nila? Laglagon ko sila sang kamatay kag indi ko sila pagpapanublion, kag himuon ko ikaw nga pungsod nga labi pa kadaku kag labi pa ka gamhanan sa ila.’ Apang si Moises nagsiling kay Jehova: ‘Nian mabatian ini sang mga Egiptohanon kay ginpataklad mo ini nga katawhan paagi sa imo gahom gikan sa tunga nila. Kag isugid nila ini sa mga pumuluyo sini nga duta. . . . Kon patyon mo ini nga katawhan subong sa isa ka tawo, nian ang mga pungsod nga nakabati sang imo kabantugan magapamulong, “Bangod nga si Jehova indi makasarang sa pagpasulod sini nga katawhan sa duta nga iya ginsumpa sa ila amo nga ginpatay niya sila sa kamingawan.” ’ ”—Numeros 14:11-16.
7 Nangabay si Moises sing kapatawaran, bangod sa ngalan ni Jehova: “ ‘Patawara, palihug, ang kalautan sini nga katawhan suno sa mahigugmaon mo nga kaluoy, kag suno sa pagpatawad mo sini nga katawhan kutob sa Egipto bisan tubtob karon.’ Nian si Jehova nagsiling: ‘Napatawad ko suno sa imo pulong.’ ”—Numeros 14:19, 20.
Ang Idolatriya ni Manases kag ang Panghilahi ni David
8. Ano nga rekord ang nahimo ni Haring Manases sang Juda?
8 Ang isa ka talalupangdon nga halimbawa sang pagpatawad ni Jehova amo ang sa kaso ni Manases, ang anak nga lalaki sang maayo nga Hari Ezequias. Dose anyos si Manases sang magsugod sia sa paghari sa Jerusalem. Nagpatindog sia sing mataas nga mga duog, nagtukod sing mga halaran para sa mga sumilimba ni Baal, naghimo sing balaan nga mga haligi, nagyaub sa mga bituon sa kalangitan, nagbuhat sing salamangka kag binabaylan, naghisayo sa mga manugpaguwa sang espiritu kag mga manughimalad, nagpahamtang sing larawan nga tinigban sa templo ni Jehova, kag nagpaagi sang iya kaugalingon nga mga anak nga lalaki sa kalayo sa Nalupyakan sang Hinom. “Naghimo sia sing daku nga kalautan sa mga mata ni Jehova” kag “ginhaylo ang Juda kag mga pumuluyo sang Jerusalem nga maghimo sing malaut labi pa sangsa ginhimo sang mga pungsod nga ginlaglag ni Jehova sa atubangan sang katawhan sang Israel.”—2 Cronica 33:1-9.
9. Paano ginkaluuyan ni Jehova si Manases, kag sa ano nga resulta?
9 Sang ulihi, gindala ni Jehova ang mga Asirianhon batok sa Juda, kag ginbihag nila si Manases kag gindala sia sa Babilonia. “Kag sang yara sia sa kalisdanan, nagpakiluoy sia kay Jehova nga iya Dios kag nagpaubos sang iya kaugalingon sing daku sa atubangan sang Dios sang iya mga ginikanan. Kag nagpadayon sia sa pagpangamuyo sa Iya, sa amo naluoy Sia sa iya kag ginpamatian Niya ang iya pag-ampo kag ginpabalik sia sa Jerusalem sa iya ginharian.” (2 Cronica 33:11-13) Nian ginkuha ni Manases ang dumuluong nga mga dios, mga idolo, kag mga halaran kag ginhaboy ini sa guwa sang siudad. Nagsugod sia sa paghalad sing mga dulot sa halaran ni Jehova kag ginpangunahan ang Juda sa pag-alagad sa matuod nga Dios. Isa yadto ka makadalayaw nga pagpasundayag sing kahanda ni Jehova sa pagpatawad kon ang pagkamapainubuson, pangamuyo, kag buhat sing pagtadlong nagapatubas sing mga bunga nga nagakaigo sa paghinulsol!—2 Cronica 33:15, 16.
10. Paano gintinguhaan ni David nga ihinago ang iya sala upod sa asawa ni Urias?
10 Ang sala sang panghilahi ni Hari David upod sa asawa ni Urias nga Hethanon bantog gid. Wala lamang sia makahimo sing panghilahi upod sa iya kundi nagpahito man sing mahalungon agod ihinago ang iya hinimuan sang magbusong ang babayi. Ginhatagan sang Hari si Urias sing opisyal nga bakasyon gikan sa inaway, nagalaum nga mapauli sia sa ila puluy-an kag maghulid sa iya asawa. Apang, bangod sang pagtahod sa iya pareho nga mga suldado sa patag-awayan, nagdumili si Urias sa paghulid sa iya asawa. Nian gin-agda sia ni David sa pagkaon kag ginhubog niya sia, apang wala gihapon maghulid si Urias sa iya asawa. Nian ginsulatan ni David ang iya heneral nga ibutang si Urias sa malapuyot nga inaway agod mapatay si Urias, nga amo gid ang natabo.—2 Samuel 11:2-25.
11. Paano nakahinulsol sa iya sala si David, apang ano ang iya gin-antos?
11 Ginpadala ni Jehova ang iya manalagna nga si Natan kay David agod ibuyagyag ang sala sang hari. “Si David nagsiling kay Natan: ‘Nakasala ako batok kay Jehova.’ Kag si Natan nagsiling kay David: ‘Si Jehova, man, nagsikway sang imo sala. Indi ka mapatay.’ ” (2 Samuel 12:13) Ginsukmatan gid si David sang iya konsiensia bangod sang iya sala kag ginpabutyag niya ang iya paghinulsol sa isa ka tinagipusuon nga pangamuyo kay Jehova: “Kay wala ka nagakalipay sa halad—kay kon subong ihatag ko ini; wala ka nahamuot sa halad nga sinunog. Ang mga halad sa Dios amo ang espiritu nga buong; ang buong kag mahinulsulon nga tagipusuon, O Dios, dili mo pagtamayon.” (Salmo 51:16, 17) Wala gintamay ni Jehova ang pangamuyo gikan sa buong nga tagipusuon ni David. Apang, nahisuno sa pinamulong ni Jehova tuhoy sa pagpatawad sa Exodo 34:6, 7: “Indi [sia] mas-a nga magpasaylo sang malalison,” nag-antos gihapon si David sang mabug-at nga silot.
Ang Paghalad ni Solomon sang Templo
12. Ano ang ginpangabay ni Solomon sang tion sang paghalad sang templo, kag ano ang sabat ni Jehova?
12 Pagkatapos nga natukod ni Solomon ang templo ni Jehova, sia nagsiling sa iya pangamuyo sang paghalad: “Kag pamati ka sa mga pag-ampo sang imo alagad kag sang imo katawhan nga Israel kon magpangamuyo sila nayon sa sini nga duog, pamati ka kutob sa imo puluy-an, gikan sa mga langit; kag mamati ka kag magpatawad.” Si Jehova nagsabat: “Kon takpan ko ang mga langit sa bagay nga wala sing ulan kag kon suguon ko ang mga apan sa paghalunhon sang duta kag kon magpadala ako sing kamatay sa akon katawhan, kag kon ang akon katawhan nga ginatawag sa akon ngalan magpaubos sang ila kaugalingon kag magpangamuyo kag magpangita sang akon nawong kag magtalikod gikan sa ila malaut nga mga dalanon, nian magapamati ako gikan sa mga langit kag patawaron ang ila sala, kag magaayo sang ila duta.”—2 Cronica 6:21; 7:13, 14.
13. Ano ang ginapakita sang Ezequiel 33:13-16 tuhoy sa pagtamod ni Jehova sa isa ka tawo?
13 Samtang ginatulok ikaw ni Jehova, ginabaton niya kon ano ikaw sa karon, indi sa kon ano ka anay. Kasubong ini sa ginasiling sang Ezequiel 33:13-16: “Bisan magsiling ako sa matarong: ‘Sa pagkamatuod magakabuhi ka,’ kag magsalig sia sa iya pagkamatarong kag maghimo sing kalautan, wala gid sing dumdumon sang iya matarong nga mga buhat, kundi sa iya kalautan nga ginhimo niya—sa sina mapatay sia. Kag kon magsiling ako sa malauton: ‘Sa pagkamatuod, mapatay ka,’ kag magbiya sia sa iya sala kag maghimo suno sa kasuguan kag katadlungan, kag ang malauton magauli sang inugpalig-on, magauli sang kinawat niya, kag magalakat sa mga palatukuran sang kabuhi nga wala nagahimo sing kalautan, sa pagkamatuod magakabuhi sia. Indi sia mapatay. Wala gid sing dumdumon batok sa iya sang iya mga sala nga nahimo niya. Nahimo niya ang suno sa kasuguan kag katadlungan. Sa pagkamatuod magakabuhi sia.”
14. Ano ang pinasahi sa pagpatawad ni Jehova?
14 Ang pagpatawad sa aton ni Jehova may isa ka pinasahi nga bahin, isa nga mabudlay ilakip sang tawhanon nga mga tinuga kon nagapatawad sa isa kag isa—nagapatawad sia kag ginakalimtan ini. Ang iban nga mga tawo nagasiling, ‘Mapatawad ko ang imo ginhimo, apang indi ko sarang (ukon mahimo) malimtan ini.’ Sa kabaliskaran, talupangda ang ginasiling ni Jehova nga himuon niya: “Patawaron ko ang kalautan nila, kag indi na pagdumdumon ang ila sala.”—Jeremias 31:34.
15. Ano ang rekord sang pagpatawad ni Jehova?
15 Si Jehova nangin mapinatawaron sa iya mga sumilimba sa duta sa sulod sang linibo na ka tuig. Nangin mapinatawaron sia sa mga kasal-anan nga nahibaluan nila nga ila nahimo subong man ang madamo nga wala nila mahibaluan. Ang kaluoy, pagkamabinatason, kag pagpatawad nga iya ginaaman wala sing katapusan. Ang Isaias 55:7 nagasiling: “Magbiya ang malauton sang iya dalanon, kag ang dimatarong nga tawo sang iya mga painoino; magbalik sia kay Jehova, kag sia magakaluoy sa iya, kag sa aton Dios, kay sia magapatawad sing bugana.”
Ang Pagpatawad sa Cristianong Griegong Kasulatan
16. Ngaa makasiling kita nga ang pagpatawad ni Jesus nahisanto sa iya ni Jehova?
16 Ang mga rekord sang pagpatawad sang Dios lapnag sa rekord sang Cristianong Griegong Kasulatan. Pirme nagahambal tuhoy sini si Jesus, nagapakita nga nahisanto sia sa hunahuna ni Jehova sa sini nga butang. Ang panghunahuna ni Jesus nagahalin kay Jehova, ginapabanaag niya si Jehova, sia ang himpit nga larawan sang persona ni Jehova; ang pagkakita sa iya katumbas sang pagkakita kay Jehova.—Juan 12:45-50; 14:9; Hebreo 1:3.
17. Paano ginalaragway ni Jesus ang pagpatawad ni Jehova “sing bugana”?
17 Ang bugana nga pagpatawad ni Jehova makit-an sa isa sang mga ilustrasyon ni Jesus, tuhoy sa isa ka hari nga nagpatawad sa isa ka ulipon nga nakautang sing 10,000 ka talanton (mga $33,000,000 sang E.U.). Apang sang wala ginpatawad sang amo nga ulipon ang iya masigkaulipon sa utang nga isa ka gatos ka denaryo (mga $60, sang E.U) naakig ang hari. “ ‘Malauton nga ulipon, ginpatawad ko ikaw sadtong tanan nga utang, kay nagpakiluoy ka sa akon. Kag indi man bala ikaw, kuntani, magkaluoy sa imo masigkaulipon, subong nga ako nagkaluoy sa imo?’ Kag sa kaakig sang iya agalon, gintugyan niya sia sa mga manugbilanggo, tubtob nga iya mabayaran ang tanan niya nga utang.” Nian gin-aplikar ini ni Jesus: “Amo man ang himuon sa tagsa sa inyo sang akon Amay nga langitnon kon indi kamo magpatawad sing tinagipusuon sa inyo utod.”—Mateo 18:23-35.
18. Ano ang kinatuhayan sang pagtamod ni Pedro sa pagpatawad kon ipaanggid sa iya ni Jesus?
18 Antes gid lamang nga nahatag ni Jesus ang ilustrasyon nga yara sa ibabaw, si Pedro nagpalapit kay Jesus kag namangkot: “Ginuo, makapila bala ang akon utod magpakasala batok sa akon kag patawaron ko sia? Tubtob bala sa makapito?” Ginhunahuna ni Pedro nga mapinatawaron na sia. Walay sapayan nga ang mga escriba kag mga Fariseo nagabutang sing latid sa pagpatawad, si Jesus nagsiling kay Pedro: “Wala ako nagasiling sa imo, tubtob sa makapito, kundi, tubtob sa kapituan kag pito.” (Mateo 18:21, 22) Ang makapito indi tuman para sa isa ka adlaw, subong sang ginsiling ni Jesus: “Andam kamo sa inyo kaugalingon. Kon ang imo utod makasala sabdunga sia, kag kon maghinulsol sia patawara sia. Bisan kon makasala sia sa imo sing makapito sa isa ka adlaw kag makapito magbalik sa imo, nga nagasiling, ‘Naghinulsol ako,’ patawara sia.” (Lucas 17:3, 4) Kon nagapatawad si Jehova, wala niya ginaisip ang aton mga kasal-anan—makalilipay ini para sa aton.
19. Ano ang dapat naton himuon agod matigayon ang pagpatawad ni Jehova?
19 Kon mapainubuson kita nga nagahinulsol kag nagatuad sang aton mga sala, si Jehova handa sa pagpanghikot para sa aton kaayuhan: “Kon ituad ta ang aton mga sala, matutom kag matarong sia sa pagpatawad sang aton mga sala kag magatinlo sa aton sa tanan nga pagkadimatarong.”—1 Juan 1:9.
20. Anong kahanda sa pagpatawad sang sala ang ginpakita ni Esteban?
20 Ang sumulunod ni Jesus nga si Esteban, sa isa ka talalupangdon nga espiritu sang pagpatawad, nagsinggit sining pangabay samtang ginabato sia sang akig nga grupo sang mga tawo: “ ‘Ginuong Jesus, batuna ang akon espiritu.’ Kag nagluhod sia kag nagsinggit sa mabaskog nga tingog: ‘Jehova, dili sila pagpasangti sining sala.’ Kag sang nakasiling sia sini, nagtulog sia sa kamatayon.”—Binuhatan 7:59, 60.
21. Ngaa makadalayaw gid ang kahanda ni Jesus sa pagpatawad sa mga Romanong Suldado?
21 Nagpahamtang si Jesus sang kapin pa ka dalayawon nga halimbawa sang kahanda sa pagpatawad. Gindakop sia sang iya mga kaaway, dimakatarunganon nga ginkasaba sia, gin-akusar, ginyaguta, ginduplaan, ginhanot sang latigo nga may madamo sing tunok nga daw kaangay sang mga tinipik sang tul-an nga nalubong sa sini, kag sang ulihi ginlansang sia sang inoras sa isa ka usok. Ang mga Romano ang daku nga nadalahig sa sini. Apang, samtang nagatagumatayon si Jesus sa sadtong usok sang pag-antos, sia nagsiling sa iya langitnon nga Amay tuhoy sa mga suldado nga naglansang sa iya: “Amay, patawara sila, kay wala sila makahibalo sang ila ginahimo.”—Lucas 23:34.
22. Anong mga pinamulong gikan sa Sermon sa Bukid ang dapat naton tinguhaan nga himuon?
22 Sa iya Sermon sa Bukid, si Jesus nagsiling: “Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag pangamuyo kamo tungod sa mga nagahingabot sa inyo.” Tubtob sa katapusan sang iya ministeryo sa duta, gintuman niya mismo ina nga prinsipio. Mabug-at bala ina para sa aton, nga nagapakigbato sa mga kaluyahon sang aton makasasala nga unod? Dapat kita magtinguha nga himuon ang mga pulong nga gintudlo ni Jesus sa iya mga sumulunod pagkatapos nga gintudluan niya sila sang modelo nga pangamuyo: “Kon patawaron ninyo ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo langitnon nga Amay magapatawad man sa inyo mga paglapas; apang kon indi ninyo pagpatawaron ang mga tawo sang ila mga paglapas, indi man ang inyo langitnon nga amay magpatawad sang inyo mga paglapas.” (Mateo 5:44; 6:14, 15) Kon nagapatawad kita kaangay sang pagpatawad ni Jehova, magapatawad kita kag magalimot.
Madumduman Mo Bala?
◻ Paano gintamod ni Jehova ang aton mga kasal-anan, kag ngaa?
◻ Ngaa ginpabalik si Manases sa iya ginharian?
◻ Anong pinasahi nga bahin sang pagpatawad ni Jehova ang mabudlay ilugon sang mga tawo?
◻ Paano nga ang kahanda ni Jesus sa pagpatawad tuman ka makadalayaw?
[Piktyur sa pahina 24]
Ginbuligan ni Natan si David nga makita ang pagkinahanglan sang pagpatawad sang Dios