Ang Paghukom sang Dios Batok sa “Tawo sang Pagkamalinapason”

“Ang tagsa ka kahoy nga wala nagapamunga sing maayo nga bunga ginapulod kag ginadap-ong sa kalayo.”​—⁠MATEO 7:⁠19.

 1, 2. Ano ang tawo sang pagkamalinapason, paano ini nagtubo?

SANG gin-inspirar si apostol Pablo sang Dios sa pagtagna sang pagkari sang “tawo sang pagkamalinapason,” sia nagsiling nga nagasugod ini sa paglutaw bisan sang iya adlaw. Subong ginpaathag sang nagligad nga artikulo, ang ginapatuhuyan ni Pablo amo ang isa ka klase sang mga indibiduwal nga magapanguna sa pag-apostata gikan sa matuod nga Cristianismo. Ina nga pagtalikod sa kamatuoran nagsugod sang talipuspusan sang nahaunang siglo, labi na sang mapatay ang katapusan nga mga apostoles. Ang malinapason nga klase nagpasulod sing mga doktrina kag mga buhat nga batok sa Pulong sang Dios.​—⁠2 Tesalonica 2:​3, 7; Binuhatan 20:​29, 30; 2 Timoteo 3:​16, 17; 4:​3, 4.

² Sang ulihi, ining malinapason nga klase nangin ang klero sang Cristiandad. Ang gahom sini ginpalig-on sang Romanong emperador nga si Constantino sang ikap-at nga siglo sang ang apostata nga mga iglesia ginkasal sa pagano nga Estado. Samtang nagpadayon sa pagbahinbahin ang Cristiandad sa madamo nga sekta, ang klero nagpadayon sa pagbayaw sang ila kaugalingon sa lego kag sa masami sa sekular nga mga manuggahom man.​—⁠2 Tesalonica 2:⁠4.

 3. Ano ang kaulihian sang tawo sang pagkamalinapason?

³ Ano ang kaulihian sang tawo sang pagkamalinapason? Si Pablo nagtagna: “Ipahayag ang malinapason, nga patyon ni Ginuong Jesus . . . kag laglagon sa iya pag-abot.” (2 Tesalonica 2:8) Nagakahulugan ini nga ang kalaglagan sang klero mahanabo kon laglagon sang Dios ang bug-os nga sistema ni Satanas. Ginagamit sang Dios ang iya langitnon nga Hari, si Cristo Jesus, sa pagpanguna sa manuglaglag nga mga puwersa sang mga anghel. (2 Tesalonica 1:​6-9; Bugna 19:​11-21) Ini nga palaabuton nagahulat sa klero bangod ginpakahuy-an nila ang Dios kag si Cristo kag gintuytuyan nila ang minilyon ka tawo gikan sa matuod nga pagsimba.

 4. Sa anong prinsipio pagahukman ang tawo sang pagkamalinapason?

⁴ Ginhatag ni Jesus ang prinsipio nga sadsaran sa paghukom sa tawo sang pagkamalinapason, nga nagasiling: “Andam kamo sa dimatuod nga mga manalagna nga nagaabot sa inyo nga nagapanapot sang panapton sang karnero apang sa sulod manunukob nga mga lobo. Sa ila mga bunga makilala ninyo sila. Wala gid ang mga tawo nagatipon sing mga ubas gikan sa mga talungon ukon sing mga higos sa mga ragiwriw, indi bala? Subong man ang tagsa ka kahoy nga maayo nagapamunga sing maayo nga bunga, apang ang malain nga kahoy nagapamunga sing malain nga bunga; ang maayo nga kahoy indi makapamunga sing malain nga bunga, ukon ang malain nga kahoy sing maayo nga bunga. Ang tagsa ka kahoy nga wala nagapamunga sing maayo nga bunga ginapulod kag ginadap-ong sa kalayo. . . . Indi ang tagsatagsa nga nagasiling sa akon, ‘Ginuo, Ginuo,’ makasulod sa ginharian sang langit, kundi ang nagahimo sang kabubut-on sang akon Amay nga yara sa langit.”​—⁠Mateo 7:​15-21; tan-awa man ang Tito 1:​16; 1 Juan 2:⁠17.

Maayong Cristianong Bunga

 5. Ano ang sadsaran sang maayong Cristianong bunga, kag ano ang sadsaran nga sugo?

⁵ Ang sadsaran sang maayong Cristianong bunga ginpatalupangod sa 1 Juan 5:​3, nga na­gasiling: “Ini amo ang gugma sa Dios, nga bantayan ta ang iya mga sugo.” Kag ang sadsaran nga sugo amo ini: “Higugmaa ang imo isigkatawo subong sa imo kaugalingon.” (Mateo 22:39) Sa amo, dapat higugmaon sang matuod nga mga alagad sang Dios ang ila mga ­isigkatawo walay sapayan sang ila kaliwatan ukon nasyonalidad.​—⁠Mateo 5:​43-48; Roma 12:​17-21.

 6. Kay sin-o labi na dapat ipakita ang Cristianong gugma?

⁶ Labi na nga dapat higugmaon sang mga alagad sang Dios ang ila espirituwal nga kauturan. “Kon ang isa nagasiling: ‘Ako nagahigugma sa Dios,’ kag nagadumot sa iya utod, butigon sia. Kay ang wala nagahigugma sa iya utod nga iya makita, indi makahigugma sa Dios nga wala niya makita. Kag ining sugo nabaton ta sa iya, nga ang nagahigugma sa Dios maghigugma sa iya utod man.” (1 Juan 4:​20, 21) Ina nga gugma, siling ni Jesus, mangin ang nagapakilala nga tanda sang matuod nga mga Cristiano: “Paagi sa sini mahibaluan sang tanan nga kamo mga disipulo ko, kon maghigugmaanay kamo.”​—⁠Juan 13:​35; tan-awa man ang Roma 14:​19; Galacia 6:​10; 1 Juan 3:​10-12.

 7. Paano nahigot ang matuod nga mga Cristiano sa bug-os nga kalibutan?

⁷ Ang utudnon nga gugma amo ang “kula” nga nagahigot sa mga alagad sang Dios sa paghiusa: “Isul-ob ninyo ang gugma, kay amo ini ang himpit nga higot sang paghiusa.” (Colosas 3:14) Kag ang matuod nga mga Cristiano dapat maghiusa sa ila kauturan sa bug-os nga kalibutan, kay ang Pulong sang Dios nagasugo: “Dapat kamo tanan maghambal nga may paghilisugot . . . Wala dapat sing pagbinahinbahin sa tunga ninyo . . . Mag-isa kamo sa painuino kag kaisipan.” (1 Corinto 1:10) Agod mahuptan ining gugma kag paghiusa sa bug-os nga kalibutan, ang mga alagad sang Dios dapat mangin wala sing nadampigan sa politika sining kalibutan. Si Jesus nagsiling: “Indi sila bahin sang kalibutan, subong nga ako indi bahin sang kalibutan.”​—⁠Juan 17:⁠16.

 8. Paano ginpakita ni Jesus kon ano ang dapat himuon sang mga Cristiano?

⁸ Ginpakita ni Jesus ang kasangkaron nga iya ginahunahuna sang gingamit ni Pedro ang espada sa pag-utas sa dulunggan sang isa sa mga tawo nga nag-abot sa pagdakop kay Jesus. Ginpalig-on bala ni Jesus ina nga paggamit sing puwersa bisan pa ini pag-amlig sa Anak sang Dios batok sa mga kasumpong? Wala, kundi ginsilingan niya si Pedro: “Itagob mo ang imo espada.” (Mateo 26:52) Sa amo, ang matuod nga mga Cristiano wala nagapakigbahin sa mga inaway sang mga pungsod ukon sa bisan ano nga pagpatulo sing tawhanon nga dugo bisan pa kon ang ila pagpangindi sa sini nagaresulta sa pagpatay sa ila subong mga martir bangod sang ila wala sing nadampigan nga tindog, subong sang natabo sa madamo sa sulod sang nagligad nga mga siglo kag bisan sa aton tion. Nahibaluan nila nga ang Ginharian sang Dios lamang sa idalom ni Cristo ang magadula sang inaway kag pagpatulo sing dugo sing dayon.​—⁠Salmo 46:​9; Mateo 6:​9, 10; 2 Pedro 3:​11-13.

 9. (a) Ano ang ginasugid sa aton sang maragtas nahanungod sa nahaunang mga Cristiano? (b) Paano ini tuhay sa mga relihion sang Cristiandad?

⁹ Ang maragtas nagapamatuod nga ang mga Cristiano sang nahaunang siglo wala magpatulo sing dugo. Ang isa anay ka propesor sa teolohiya nga taga-Inglaterra, si Peter De Rosa, nagsulat: “Ang pagpatulo sing dugo isa ka mapintas nga sala. Amo kon ngaa ginpamatukan sang mga Cristiano ang pagpakig-away sa arena. . . . Samtang ang inaway kag ang paggamit sing puwersa kinahanglanon agod maamligan ang Roma, ginbatyag sang mga Cristiano nga indi sila makabuylog sa sini. . . . Ginkabig sang mga Cristiano ang ila kaugalingon, kaangay ni Jesus, subong mga mensahero sang paghidait; indi sila mahimo mangin mga ahente sang kamatayon sa bisan anong kahimtangan.” Sa pihak nga bahin, ginlalis sang wala nahiusa nga mga relihion sang Cristiandad ang sugo sang gugma kag nagpatulo sing madamo nga dugo. Wala sila mangin mga mensahero sang paghidait kundi makapila sila nangin mga ahente sang kama­tayon.

Ang Nakasala sa Dugo nga Babilonia nga Daku

10. Ano ang Babilonia nga Daku, kag ngaa amo sina ang pagtawag sa sini?

¹⁰ Si Satanas amo “ang manuggahom sining kalibutan,” “ang dios sining sistema sang mga butang.” (Juan 12:​31; 2 Corinto 4:4) Ang bahin sang kalibutan ni Satanas amo ang bug-os duta nga sistema sang dimatuod nga relihion nga gintukod niya sa sulod sang mga siglo, lakip ang Cristiandad kag ang iya klero. Ginatawag sang Biblia ining bug-os kalibutan nga sistema sang dimatuod nga relihion nga “Babilonia nga Daku, ang iloy sang [espirituwal] nga mga makihilawason kag sang kangil-aran sang duta.” (Bugna 17:5) Ang mga gamot sang dimatuod nga mga relihion karon naghalin sa dumaan nga siudad sang Babilonia, nga tudok gid sa dimatuod nga relihion kag sa nagapakahuya sa Dios nga mga doktrina kag mga buhat. Amo kon ngaa ang katumbas sang dumaan nga Babilonia ginatawag nga Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang dimatuod nga relihion.

11. Ano ang ginasiling sang Biblia nahanungod sa Babilonia nga Daku, kag ngaa?

¹¹ Tuhoy sa relihioso nga Babilonia, ang Pulong sang Dios nagasiling: “Sa iya nasapwan ang dugo sang mga manalagna kag sang mga balaan kag sang tanan nga ginpatay sa duta.” (Bugna 18:24) Paano may salabton ang mga relihion sining kalibutan sa dugo sang tanan nga pinatay? Bangod ini tanan nga relihion​—⁠ang mga iglesia sang Cristiandad kag ang mga di-Cristiano nga mga relihion⁠—​nagsakdag, nagpabaya, ukon nanguna pa gani sa mga inaway sang mga pungsod; ginhingabot man nila kag ginpatay ang mahinadlukon sa Dios nga katawhan nga wala mag-ugyon sa ila.

Nagapakahuya sa Dios nga Rekord

12. Ngaa ang klero sang Cristiandad kapin ka salawayon sang sa iban nga relihioso nga mga lider?

¹² Ang klero sang Cristiandad kapin ka salawayon sa pagpatulo sing dugo sang sa iban nga relihioso nga mga lider. Ngaa? Bangod dugang sa paggamit sang ngalan sang Dios sa ila kaugalingon, gingamit man nila ang ngalan ni Cristo. Paagi sa sini, gin-obligar nila ang ila kaugalingon nga sundon ang mga panudlo ni Jesus. (Juan 15:​10-14) Apang wala nila pagsunda ina nga mga panudlo, sa amo nagdala sila sing daku nga pagpakahuya sa Dios kag kay Cristo. Ang salabton sang klero sa pagpatulo sing dugo direkta, sa mga Krusada, sa iban pa nga relihioso nga mga inaway, sa mga inkisisyon, kag sa mga paghingabot, kag indi direkta, sa pagtugot sa mga inaway nga sa diin ang mga katapo sang mga iglesia nagpatay sa ila isigkatawo sa iban nga mga pungsod.

13. Sa ano may salabton ang klero kutob sang ika-11 tubtob ika-13 nga siglo?

¹³ Halimbawa, kutob sang ika-11 tubtob ika-13 nga siglo, gingamit sang klero sang Cristiandad ang Krusada. Nagresulta ini sa makahaladlok nga pagpatulo sing dugo kag pagpang-ati sa ngalan sang Dios kag ni Cristo. Ginatos ka libo ang ginpatay. Ang mga Krusada naglakip sang wala sing pulos nga pagpatay sa linibolibo ka kabataan nga ginhaylo sa pagpakigbahin sa Children’s Crusade sang tuig 1212.

14, 15. Ano ang komento sang isa ka Katoliko nga awtor tuhoy sa butang nga ginsugdan sang Katoliko nga Iglesia sang ika-13 nga siglo?

¹⁴ Sang ika-13 nga siglo, opisyal nga gin-aprobahan sang Iglesia Katolika Romana ang isa pa ka nagapakahuya sa Dios nga kahaladlukan​—⁠ang Inkisisyon. Nagsugod ini sa Europa kag naglapnag sa Amerika, nga nagdugay sing kapin sa anom ka siglo. Ginsugdan kag ginsakdag sang pagkapapa, isa yadto ka makamamatay nga pagtinguha nga paantuson kag dulaon ang tanan nga wala nagaugyon sa iglesia. Bisan pa ginhingabot na sang una sang iglesia ang mga indi Katoliko, ang Inkisisyon labi pa ka lapnag sa kasangkaron.

¹⁵ Si Peter De Rosa, nga nagsiling nga sia isa ka “patriotiko nga Katoliko,” nagsiling sa iya pinakabag-o nga libro nga Vicars of Christ​—⁠The Dark Side of the Papacy: “Ang iglesia ang may salabton sa paghingabot sa mga Judiyo, sa Inkisisyon, sa pagpatay sa mga erehes sing linibo, sa pag-umpisa sang pagpaantos sa Europa subong bahin sang paghukom. . . . Ang mga papa nagtangdo kag nagpahalin bisan sang mga emperador, ginpangayo nila nga ipilit ang Cristianismo sa ila mga sakop paagi sa pamahog nga sila paantuson kag patyon. . . . Makahalawhaw ang bili sang mensahe sang Ebanghelyo.” Ang lamang nga “krimen” sang pila nga ginpatay amo nga may Biblia sila.

16, 17. Ano ang mga ginkomento nahanungod sa Inki­sisyon?

¹⁶ Tuhoy kay Papa Inosente III sang maaga nga bahin sang ika-13 nga siglo, si De Rosa nagsiling: “Ginabanta nga sa tion sang katapusan kag labing mapintas nga paghingabot sa idalom sang [Romanong] Emperador Dio­cle­tian [ikatlo nga siglo] mga duha ka libo ka Cristiano ang napatay, sa bug-os nga kalibutan. Sa nahauna nga mapintas nga Krusada ni Papa Inosente [batok sa “mga erehes” sa Pransya] napulo ka pilo sina nga kadamuon sang mga tawo ang ginpatay. . . . Makapakibot matukiban nga, sa isa ka pagsalakay, kapin pa nga mga Cristiano ang napatay sang papa sang sa napatay ni Dio­cle­tian. . . . [Si Inosente] wala ginatublag sang iya paggamit sa ngalan ni Cristo sa paghimo sang tanan nga ginpamatukan ni Cristo.”

¹⁷ Si De Rosa nagsiling nga “sa ngalan sang papa, [ang mga inkisador] may salabton sa labing mapintas kag madugay nga pagsalakay sa tawhanon nga pagkadesente sa maragtas sang kaliwatan.” Tuhoy sa Dominican nga inkisador nga si Torquemada sa Espanya, sia nagsiling: “Gintangdo sang 1483, mapintas sia nga naggahom sing kinse ka tuig. Ang iya mga biktima may kadamuon nga kapin sa 114,000 nga sa sini 10,220 ang ginsunog.”

18. Paano ginlaragway sang isa ka manunulat ang Inkisisyon, kag ano nga rason ang ginhatag niya sa pagpadayon sini sa sulod sang anom ka siglo?

¹⁸ Ining manunulat naghinakop: “Ang rekord sang Inkisisyon makahuluya para sa bisan anong organisasyon; para sa Katoliko nga iglesia, makahalapay ini. . . . Ang ginapakita sang maragtas amo nga, sa kapin sa anom ka siglo nga wala sing lang-at, ang pagkapapa amo ang kaaway sang sadsaran nga hustisya. Sa kawaluan ka papa kutob sang ikatrese nga siglo, wala sing isa sa ila ang nagsaway sa teolohiya kag aparato sang Inkisisyon. Sa kabaliskaran, ang tagsatagsa sa ila nagdugang sang iya kaugalingon nga mapintas nga paagi sa pagpanghikot sining makamamatay nga makina. Ang tanhaga amo: paano nakapadayon ang mga papa sa sining pagtuluohan sa lainlain nga mga kaliwatan? Paano nila napanghiwala sa tagsa ka punto ang Ebanghelyo ni Jesus?” Sia nagsabat: “Ginpasulabi sang mga papa nga pamatukan ang Ebanghelyo sa baylo sang ‘wala nagasayop’ nga papa nga ginsundan nila, kay magapierdi ina sa pagkapapa.”

19. Anong iban pa nga malinapason nga hilikuton ang ginpabay-an sang kalabanan sang klero?

¹⁹ Ang malinapason man amo ang bahin sang klero sa mapintas nga institusyon sang pag-ulipon. Linibolibo ka Aprikano ang ginkidnap sang mga pungsod sang Cristiandad, ginkuha sila gikan sa ila mga pungsod, kag sa sulod sang mga siglo ginpintasan sila sa pisikal kag sa mental subong mga ulipon. Pila lamang sa klero nga klase ang aktibo nga nagpamatok. Ang iban sa ila nagsiling pa gani nga kabubut-on yadto sang Dios.​—⁠Tan-awa ang Mateo 7:⁠12.

Sala sa Dugo sa Ika-20 nga Siglo

20. Paano ang sala sa dugo sang tawo sang pagkamalinapason nakadangat sa putukputukan sa sining siglo?

²⁰ Ang sala sa dugo sang tawo sang pagkamalinapason nakalab-ot sa putukputukan sa aton siglo. Ginsakdag sang klero ang mga inaway nga nagkutol sing minilyonmilyon ka kabuhi, ang pinakagrabe nga mga inaway sa bug-os nga maragtas. Ginsakdag nila ang duha ka bahin sa duha ka inaway kalibutanon, nga sa diin ang mga tawo nga pareho sing relihion, “mga mag-ulutod,” nagpatyanay. Halimbawa, sa Inaway Kalibutanon II, ang Pranses kag Amerikano nga mga Katoliko nagpatay sing Aleman kag ­Italyano nga mga Katoliko; ang Britaniko kag Amerikano nga mga Protestante nagpatay sing Aleman nga mga Protestante. Kon kaisa, ginpatay nila ang iban nga indi lamang pareho nila sing relihion kundi pareho nila sing pungsudnon nga ginhalinan. Ang duha ka kalibutanon nga inaway nagdabdab sa tunga sang Cristiandad kag wala kuntani matabo kon gintuman sang klero ang sugo nga maghigugma, kag tudluan ang ila mga sumulunod nga himuon man ini.

21. Ano ang ginasiling sang sekular nga mga balasahon nahanungod sa pagkanadalahig sang klero sa inaway?

²¹ Ang The New York Times nagpamatuod: “Sa nagligad pirme nga ginsakdag sang lokal nga Katoliko nga mga hirarkiya ang mga inaway sang ila mga pungsod, ginbendisyonan ang mga tropa kag nagpangamuyo para sa kadalag-an, samtang ang isa na man ka grupo sang mga obispo sa pihak nga bahin dayag nga nagpangamuyo para sa baliskad nga resulta. . . . Ang pagsumpakilay sang Cristianong espiritu kag ang paggawi sang inaway . . . daw kapin pa nga nagaathag sa madamo, samtang ang mga hinganiban dugang pa nga nagapintas.” Kag ang U.⁠S.News & World Report nagsiling: “Ang dungog sang Cristiandad sa kalibutan nahalitan sing daku sang masunson nga paggamit sing kasingki sang ginatawag nga Cristianong mga pungsod.”

22. Sa ano pa may salabton ang klero sa aton tion?

²² Subong man, bisan pa wala sing opisyal nga Inkisisyon karon, gingamit sang klero ang hinganiban sang Estado sa paghingabot sa “mga manalagna” kag “mga balaan” nga wala nagaugyon sa ila. Gin-ipit nila ang politikal nga mga lider sa ‘pagplano sing halit paagi sa kasuguan.’ Sa sining paagi, nagtuga sila ukon nag-aprobar sing pagdumili, pagbilanggo, pagpanakit, pagpaantos, kag sing kamatayon pa gani sa mahinadlukon sa Dios nga mga tawo sa aton siglo.​—⁠Bugna 17:​6; Salmo 94:​20, The New English Bible.

Ginpapanabat

23. Ngaa papanabton sang Dios ang tawo sang pagkamalinapason?

²³ Sa pagkamatuod, nasapwan sa dimatuod nga relihion ang dugo sang mga manalagna, kag sang mga balaan, kag sang tanan nga ginpamatay sa duta. (Bugna 18:24) Sanglit ang pinaka­grabe nga sala sa dugo nag-utwas sa Cristiandad, ang sala sang klero amo ang pinakadaku. Daw ano ka nagakaigo ang pagtawag sa ila sang Biblia nga “tawo sang pagkamalinapason”! Apang ang Pulong sang Dios nagasiling man: “Dili kamo magtalang: Ang Dios indi tiliawtiawan. Kay bisan ano ang ginasab-ug sang tawo, ina man ang iya anihon.” (Galacia 6:7) Gani papanabton sang Dios ang malinapason nga klero.

24. Anong mga hitabo nga magatay-og sa kalibutan ang malapit na?

²⁴ Si Jesus nagsiling: “Palayo sa akon, kamo nga mga manugbuhat sang kalautan.” (Mateo 7:23) Kag sia nagsiling: “Ang tagsa ka kahoy nga wala nagapamunga sing maayo nga bunga ginapulod kag ginadap-ong sa kalayo.” (Mateo 7:​19) Madasig nga nagahilapit ang tion para sa kalayuhon nga kalaglagan sang tawo sang pagkamalinapason, upod sa tanan nga dimatuod nga relihion, kon ang politikal nga mga elemento nga ginpakighilawasan nila magaliso batok sa ila: “Ini sila magadumot sa makihilawason nga babayi kag magahapay sa iya kag magapahubo sa iya, kag magakaon sang iya unod kag magasunog sa iya sa kalayo.” (Bugna 17:16) Sanglit ina nga mga hitabo nga magatay-og sa kalibutan malapit na, dapat ina ipahibalo sang mga ­alagad sang Dios sa iban. Usisaon sang masu­nod nga artikulo kon ano na ang ila nahimo sa sini.

Mga Pamangkot Para sa Repaso

◻ Ano ang tawo sang pagkamalinapason, kag paano ini nagtubo?

◻ Anong maayong bunga ang dapat ipatubas sang matuod nga mga Cristiano?

◻ Sin-o ang Babilonia nga Daku, kag daw ano ka daku ang iya sala sa dugo?

◻ Anong nagapakahuya sa Dios nga rekord ang nahimo sang tawo sang pagkamalinapason?

◻ Paano papanabton sang Dios ang tawo sang pagkamalinapason?

[Piktyur sa pahina 18]

Ang mga Krusada nagresulta sa makahaladlok nga pagpatulo sing dugo sa ngalan sang Dios kag ni Cristo

[Credit Line]

Sa maayong kabubut-on sang The British Library

[Piktyur sa pahina 19]

“Pirme ginsakdag sang lokal nga Katoliko nga mga hirarkiya ang mga inaway sang ila mga pungsod”

[Credit Line]

U.S. Army