KAPITULO 5
“Ang Tanan nga Bahandi sang Kaalam”
1-3. Ano ang danyag sang sermon nga ginpamulong ni Jesus sang isa ka adlaw sang tigpamulak sang 31 C.E., kag ngaa nahayanghag ang iya mga tagpalamati?
ADLAW sang tigpamulak, 31 C.E. Malapit na si Jesucristo sa Capernaum, isa ka masako nga siudad sa aminhan-katundan nga baybayon sang Dagat sang Galilea. Nagtaklad si Jesus sa malapit nga bukid kag nagpangamuyo sing isahanon sa bug-os nga gab-i. Sa pagpamanagbanag, gintawag niya ang iya mga disipulo, kag nagpili sia sing 12 gikan sa ila, nga gintawag niya nga mga apostoles. Sadto man nga tion, ginsundan si Jesus sang daku nga kadam-an—ang iban sa ila naghalin pa sa malayo—kag nagtipon sila sa isa ka patag nga duog sa bukid. Nalangkag sila sa pagpamati kon ano ang ihambal niya kag luyag nila nga ayuhon niya ang ila balatian. Wala sila ginpaslaw ni Jesus.—Lucas 6:12-19.
2 Nagpalapit si Jesus sa kadam-an kag gin-ayo niya ang tanan nga nagamasakit. Pagkatapos sini, naglingkod sia kag nagsugod sa pagpanudlo.a Mahimo nga nakibot gid ang iya mga tagpalamati sa ginhambal niya sadto nga adlaw. Ti, karon pa lang sila nakabati nga may nagpanudlo kaangay niya. Agod ipadaku ang importansia sang iya mga panudlo, wala niya ginbalikwat ang minitlang nga mga tradisyon ukon ang kilala nga Judiyo nga mga rabbi. Sa baylo, sulitsulit niya nga ginbalikwat ang inspirado nga Hebreong Kasulatan. Ang iya mensahe madali mahangpan, ang iya mga tinaga simple lamang, ang iya katuyuan maathag. Sang makatapos na sia sa paghambal, ang kadam-an nahayanghag. Dapat gid. Bag-o lang sila nagpamati sa labing maalam nga tawo nga nagkabuhi!—Mateo 7:28, 29.
3 Ina nga sermon upod ang madamo pa nga butang nga ginhambal kag ginhimo ni Jesus ginrekord sa Pulong sang Dios. Dapat naton usisaon ang ginasiling sang inspirado nga rekord tuhoy kay Jesus, kay yara sa iya ang “tanan nga bahandi sang kaalam.” (Colosas 2:3) Diin niya ginkuha ini nga kaalam—ang ikasarang sa pag-aplikar sa ihibalo kag paghangop? Paano niya ginpakita ang kaalam, kag paano naton mailog ang iya halimbawa?
“Diin Ginkuha Sini nga Tawo Ining Kaalam?”
4. Ano ang ginpamangkot sang mga tagpalamati ni Jesus sa Nazaret, kag ngaa?
4 Sa isa sang iya mga paglakbay sa pagbantala, nagduaw si Jesus sa Nazaret, ang banwa nga gindak-an niya, kag nagpanudlo sia sa sinagoga didto. Madamo sang iya mga tagpalamati ang nahayanghag kag namangkot: “Diin ginkuha sini nga tawo ining kaalam?” Kilala nila ang iya pamilya—ang iya mga ginikanan kag mga utod—kag nahibaluan nila nga imol lamang sila. (Mateo 13:54-56; Marcos 6:1-3) Pat-od man nga nahibaluan nila nga ining maayo maghambal nga panday wala makaeskwela sa kilala nga rabiniko nga mga eskwelahan. (Juan 7:15) Busa daw makatarunganon ang ila pamangkot.
5. Diin, siling ni Jesus, naghalin ang iya kaalam?
5 Ang kaalam nga ginpakita ni Jesus indi lamang kaugalingon niya nga himpit nga panghunahuna. Sang ulihi sa iya ministeryo, sang nagpanudlo sia sa templo, nagsiling si Jesus nga ang iya kaalam may mas mataas nga ginhalinan. “Ang akon ginatudlo indi akon,” siling niya, “kundi iya sang nagpadala sa akon.” (Juan 7:16) Huo, ang Amay, nga nagpadala sa Anak, amo gid ang ginhalinan sang kaalam ni Jesus. (Juan 12:49) Apang, paano natigayon ni Jesus ang kaalam gikan kay Jehova?
6, 7. Sa anong mga paagi natigayon ni Jesus ang kaalam gikan sa iya Amay?
6 Ang balaan nga espiritu ni Jehova nagapanghikot sa tagipusuon kag hunahuna ni Jesus. Tuhoy kay Jesus subong ang ginsaad nga Mesias, si Isaias nagtagna: “Magadulog sa iya ang espiritu ni Jehova, ang espiritu sang kaalam kag sang paghangop, ang espiritu sang laygay kag sang pagkagamhanan, ang espiritu sang ihibalo kag sang kahadlok kay Jehova.” (Isaias 11:2) Bangod ang espiritu ni Jehova nagdulog sa iya kag nagtuytoy sang iya panghunahuna kag mga desisyon, katingalahan bala nga makita sa mga pulong kag mga buhat ni Jesus ang labaw gid nga kaalam?
7 Natigayon ni Jesus ang kaalam gikan sa iya Amay sa isa pa ka paagi nga nagahatag sing kasanagan. Subong sang nakita naton sa Kapitulo 2, antes sia magkabuhi subong tawo, nga naglawig sing di-maisip nga mga dag-on, may kahigayunan si Jesus nga mahangpan ang panghunahuna sang iya Amay tuhoy sa pila ka butang. Haluson naton mahunahuna kon daw ano kadalom nga kaalam ang natigayon sang Anak sa tupad sang iya Amay, kay nagpangabudlay sia subong “batid nga manugpangabudlay” sang Dios sa pagtuga sang tanan nga iban pa nga mga butang, ang may kabuhi kag ang walay kabuhi. Nagakaigo gid nga antes sia nangin tawo, ang Anak ginlaragway subong ang ginpersonipikar nga kaalam. (Hulubaton 8:22-31; Colosas 1:15, 16) Sa iya bug-os nga ministeryo sa duta, gingamit ni Jesus ang kaalam nga natigayon niya sang didto pa sia sa tupad sang iya Amay sa langit.b (Juan 8:26, 28, 38) Gani, indi kita dapat makibot sa kasangkaron sang ihibalo kag sa kadalumon sang paghangop sa mga pinamulong ni Jesus ukon sa maligdong nga paghukom nga talalupangdon sa iya tagsa ka buhat.
8. Subong mga sumulunod ni Jesus, paano naton matigayon ang kaalam?
8 Subong mga sumulunod ni Jesus, dapat man naton tamdon si Jehova subong ang ginhalinan sang kaalam. (Hulubaton 2:6) Sa pagkamatuod, si Jehova wala nagahatag sa aton sing tumalagsahon nga kaalam. Apang, ginasabat niya ang aton hanuot nga pagpangamuyo sing kaalam agod maatubang sing madinalag-on ang mga hangkat sa kabuhi. (Santiago 1:5) Kinahanglan naton ang daku nga panikasog agod matigayon ina nga kaalam. Kinahanglan naton ini padayon nga pangitaon “subong sang tinago nga mga bahandi.” (Hulubaton 2:1-6) Huo, kinahanglan naton kutkuton sing madalom pa ang Pulong sang Dios, diin ginasugid niya ang iya kaalam, kag ipahisanto ang aton kabuhi sa aton natun-an. Ang huwaran sang Anak ni Jehova ilabi na nga mapuslanon sa pagbulig sa aton nga matigayon ang kaalam. Usisaon naton ang pila ka bahin nga ginpakita ni Jesus ang kaalam kag hibaluon naton kon paano naton sia mailog.
Mga Pulong Sang Kaalam
9. Ngaa maalamon gid ang mga panudlo ni Jesus?
9 Madamo nga tawo ang nagdugok kay Jesus agod mamati lamang sa iya. (Marcos 6:31-34; Lucas 5:1-3) Kag indi ini katingalahan, kay kon itikab ni Jesus ang iya baba, nagapamulong sia sing mga pulong sang kaalam! Makita sa iya mga panudlo ang madalom nga ihibalo sa Pulong sang Dios kag ang di-matupungan nga ikasarang sa paghibalo sang kabangdanan gid sang mga problema. Ang iya mga panudlo nagaganyat sa mga tawo bisan diin kag naaplikar ini sa tanan nga tion. Binagbinaga ang pila ka halimbawa sang kaalam sa mga pinamulong ni Jesus, ang gintagna nga “Makatilingala nga Manuglaygay.”—Isaias 9:6.
10. Ano nga positibo nga mga kinaiya ang ginalaygay ni Jesus sa aton nga palambuon, kag ngaa?
10 Ang Sermon sa Bukid, nga ginsambit sa pamuno, amo ang labing daku nga koleksion sang mga panudlo ni Jesus nga wala sing panaysayon ukon komento sang iban. Sa sini nga sermon, wala lamang kita ginalaygayan ni Jesus nga maghambal kag maggawi sing nagakaigo. Mas madalom pa ang iya ginlaygay. Bangod nahibaluan ni Jesus nga ang mga hambal kag mga buhat resulta sang mga panghunahuna kag mga balatyagon, ginalaygayan kita ni Jesus nga palambuon ang positibo nga mga kinaiya sang hunahuna kag tagipusuon, subong sang kalulo, pagkagutom sa pagkamatarong, pagkamaluluy-on kag pagkamahidaiton, kag paghigugma sa iban. (Mateo 5:5-9, 45-48) Samtang ginapalambo naton ini nga mga kinaiya sa aton tagipusuon, nagaresulta ini sa maayo nga hambal kag paggawi nga wala lamang nagapahamuot kay Jehova kundi nagapauswag man sang maayo nga kaangtanan sa aton isigkatawo.—Mateo 5:16.
11. Sang nagalaygay tuhoy sa makasasala nga paggawi, paano ginpatalupangod ni Jesus ang kabangdanan gid sang problema?
11 Sang nagalaygay tuhoy sa makasasala nga paggawi, ginhatag ni Jesus ang kabangdanan gid sang problema. Wala lamang sia magsiling nga untatan ang kasingki. Sa baylo, nagapaandam sia sa aton nga indi magtanom sing kaakig sa aton tagipusuon. (Mateo 5:21, 22; 1 Juan 3:15) Wala lamang niya ginadumili ang panghilahi. Sa baylo, nagapaandam sia tuhoy sa kaibog nga nagasugod sa tagipusuon kag nagadul-ong sa sini nga pagluib. Ginalaygayan niya kita nga indi pagtugutan nga pukawon sang aton mata ang di-nagakaigo nga handum kag kaibog. (Mateo 5:27-30) Ginapatalupangod ni Jesus ang mga kabangdanan, indi ang mga simtoma lamang. Ginabinagbinag niya ang mga panimuot kag mga handum nga nagadul-ong sa makasasala nga mga buhat.—Salmo 7:14.
12. Paano ginatamod sang mga sumulunod ni Jesus ang iya laygay, kag ngaa?
12 Daw ano ka maalamon ang pinamulong ni Jesus! Indi katingalahan nga “ang kadam-an nahayanghag sa iya paagi sang pagpanudlo.” (Mateo 7:28) Subong mga sumulunod niya, ginatamod naton ang iya maalamon nga laygay subong panuytoy sa kabuhi. Ginapalambo naton ang positibo nga mga kinaiya nga ginrekomendar niya—lakip na ang kaluoy, paghidait, kag gugma—kay nahibaluan naton nga paagi sini, magatukod kita sing sadsaran para sa diosnon nga paggawi. Ginapanikasugan naton nga dulaon sa aton tagipusuon ang negatibo nga mga balatyagon kag mga handum nga ginpaandam niya, subong sang mapait nga kaakig kag imoral nga mga kailigbon, kay nahibaluan naton nga kon himuon naton ini, malikawan naton ang makasasala nga paggawi.—Santiago 1:14, 15.
Isa ka Dalanon Sang Kabuhi nga Ginatuytuyan Sang Kaalam
13, 14. Ano ang nagapakita nga naggamit si Jesus sing maayo nga paghantop sa pagpili sang iya dalanon sa kabuhi?
13 Ginpakita ni Jesus ang kaalam indi lamang sa hambal kundi sa buhat man. Ang iya bug-os nga pagkabuhi—ang iya mga desisyon, ang iya pagtamod sa kaugalingon, kag ang iya pagpakig-angot sa iban—nagpakita sang madamong matahom nga mga bahin sang kaalam. Binagbinaga ang pila ka halimbawa nga nagapakita nga si Jesus gintuytuyan sang ‘praktikal nga kaalam kag ikasarang sa paghunahuna.’—Hulubaton 3:21.
14 Ang kaalam nagalakip sang maligdong nga paghantop. Naggamit si Jesus sing maayo nga paghantop sa pagpili sang iya dalanon sa kabuhi. Mahanduraw mo bala kon ano kuntani ang iya nangin kabuhi—ang balay nga ginpatindog niya, ang negosyo nga ginpatin-ad niya, kag ang kabantugan nga naangkon niya sa kalibutan? Nahibaluan ni Jesus nga ang kabuhi nga nagahingamo lamang sini nga mga butang “walay pulos kag paglagas sa hangin.” (Manugwali 4:4; 5:10) Ini nga dalanon walay pulos, ang kabaliskaran sang kaalam. Ginpili ni Jesus ang simple nga kabuhi. Indi sia interesado sa pagpangita sing kuarta ukon sa pagtipon sing materyal nga mga pagkabutang. (Mateo 8:20) Nahisanto sa gintudlo niya, gintuon niya ang iya mata sa isa lamang ka katuyuan—ang paghimo sang kabubut-on sang Dios. (Mateo 6:22) Maalamon nga ginhugod ni Jesus ang iya tion kag kusog sa mga intereses sang Ginharian, nga mas importante kag mas hamili sangsa materyal nga mga butang. (Mateo 6:19-21) Gani nagbilin sia sing huwaran nga takus ilugon.
15. Paano mapakita sang mga sumulunod ni Jesus nga ginahuptan nila ang simple nga mata, kag ngaa dalanon ini sang kaalam?
15 Nakita karon sang mga sumulunod ni Jesus ang kaalam sang paghupot sing simple nga mata. Busa wala nila ginapabug-atan ang ila kaugalingon sang di-kinahanglanon nga pagpangutang kag sang kalibutanon nga mga paghimud-os nga nagakinahanglan sing daku nga igtalupangod kag kusog. (1 Timoteo 6:9, 10) Ginapasimple sang madamo ang ila kabuhi agod makahinguyang sila sing mas madamo nga tion sa Cristianong ministeryo, ayhan nagaalagad pa gani subong bug-os tion nga mga manugbantala sang Ginharian. Wala na sing mas maalamon pa nga dalanon nga dapat laktan, kay ang pag-una sa mga intereses sang Ginharian nagahatag sing labing daku nga kalipay kag kaayawan.—Mateo 6:33.
16, 17. (a) Sa anong mga paagi ginpakita ni Jesus nga maugdang sia kag realistiko sa iya ginpaabot sa iya kaugalingon? (b) Paano naton mapakita nga maugdang kag realistiko kita sa aton ginapaabot sa aton kaugalingon?
16 Ginaangot sang Biblia ang kaalam sa kaugdang, nga nagalakip sang pagkahibalo sang aton mga limitasyon. (Hulubaton 11:2) Si Jesus maugdang kag realistiko sa ginpaabot niya sa iya kaugalingon. Nahibaluan niya nga indi niya makumbertir ang tanan nga nakabati sang iya mensahe. (Mateo 10:32-39) Nahangpan man niya nga limitado lamang ang mga tawo nga personal niya nga mabantalaan. Gani maalamon nga gintulin niya ang hilikuton nga paghimo sing disipulo sa iya mga sumulunod. (Mateo 28:18-20) Maugdang nga ginkilala niya nga ‘magahimo sila sing mga buhat nga daku pa’ sangsa ginhimo niya, kay mas madamo nga tawo ang mabantalaan nila sa mas malapad nga duog kag sa mas malawig nga tion. (Juan 14:12) Nahibaluan man ni Jesus nga nagakinahanglan sia sing bulig. Ginbaton niya ang bulig sang mga anghel nga nagkari agod mag-alagad sa iya sa kamingawan kag sang anghel nga nagkari agod pabakuron sia sa Getsemane. Sa tion sang iya labing daku nga pagkinahanglan, ang Anak sang Dios nagpangayo sing bulig.—Mateo 4:11; Lucas 22:43; Hebreo 5:7.
17 Dapat man kita mangin maugdang kag realistiko sa ginapaabot naton sa aton kaugalingon. Luyag gid naton magpangabudlay sing bug-os kalag kag magpanikasog sing lakas sa hilikuton nga pagbantala kag paghimo sing disipulo. (Lucas 13:24; Colosas 3:23) Subong man, dapat naton dumdumon nga wala kita ginapaanggid ni Jehova sa iban, kag dapat amo man kita sa iban. (Galacia 6:4) Ang praktikal nga kaalam nagabulig sa aton sa pagpahamtang sing praktikal nga mga tulumuron nahisanto sa aton mga ikasarang kag mga kahimtangan. Dugang pa, ang kaalam magatuytoy sa mga may katungdanan nga kilalahon nga may mga limitasyon sila kag nagakinahanglan sila kon kaisa sing bulig kag pagpalig-on. Ang kaugdang magabulig sa ila nga batunon sing mapasalamaton ang bulig, ginakilala nga mahimo gamiton ni Jehova ang isa ka masigkatumuluo nga mangin “nagapabakod nga bulig” sa ila.—Colosas 4:11.
18, 19. (a) Ano ang nagapakita nga si Jesus makatarunganon kag positibo sa pagpakig-angot sa iya mga disipulo? (b) Ngaa may rason gid kita nga mangin positibo kag makatarunganon sa pagpakig-angot sa isa kag isa, kag paano naton ini mahimo?
18 “Ang kaalam nga gikan sa hitaas . . . makatarunganon,” siling sang Santiago 3:17. Si Jesus makatarunganon kag makapalig-on sa pagpakig-angot sa iya mga disipulo. Nahibaluan niya ang ila mga kasaypanan, apang ginatan-aw niya ang maayo sa ila. (Juan 1:47) Nahibaluan niya nga bayaan nila sia sa gab-i nga dakpon sia, apang wala niya ginduhaduhaan ang ila pagkamainunungon. (Mateo 26:31-35; Lucas 22:28-30) Makatlo pa gani nga ginpanghiwala ni Pedro nga kilala niya si Jesus. Walay sapayan sini, nag-ampo si Jesus tungod kay Pedro kag nagpabutyag sing pagsalig sa katutom ni Pedro. (Lucas 22:31-34) Sa katapusan nga gab-i sang iya kabuhi sa duta, wala ginpatalupangod ni Jesus sa iya pangamuyo sa iya Amay ang mga kasaypanan sang iya mga disipulo. Sa baylo, nagpamulong sia sing maayo nga butang tuhoy sa ila tubtob sa sina nga gab-i, nga nagasiling: “Gintuman nila ang imo pulong.” (Juan 17:6) Walay sapayan sang ila mga di-kahimpitan, gintugyan niya sa ila ang dutan-on nga mga intereses sang iya Ginharian. (Mateo 25:14, 15; Lucas 12:42-44) Ang iya kompiansa kag pagsalig sa ila pat-od gid nga nagpabakod sa ila nga himuon ang hilikuton nga ginpahimo niya sa ila.
19 Ang mga sumulunod ni Jesus may rason nga ilugon ang iya huwaran sa sini nga bahin. Kon ang himpit nga Anak sang Dios mapailubon sa pagpakig-angot sa iya di-himpit nga mga disipulo, kita nga makasasala nga mga tawo labi na gid nga dapat mangin makatarunganon sa aton pagpakig-angot sa isa kag isa! (Filipos 4:5) Sa baylo nga talupangdon ang mga kakulangan sang aton mga masigkasumilimba, dapat nga tan-awon naton ang maayo sa ila. Maalamon nga tandaan naton nga ginbuyok sila ni Jehova. (Juan 6:44) Kon amo, pat-od gid nga nakita niya ang maayo sa ila, gani dapat nga nakita man naton ini. Ini nga panimuot magabulig sa aton nga indi lamang ‘pasayluhon ang mga paglalis’ kundi pangitaon man ang mga bahin nga mahatagan naton sing komendasyon ang iban. (Hulubaton 19:11) Kon magpakita kita sing pagsalig sa aton Cristianong mga kauturan, ginabuligan naton sila nga himuon ang ila pinakamaayo sa pag-alagad kay Jehova kag magkalipay sa sini nga pag-alagad.—1 Tesalonica 5:11.
20. Ano ang dapat naton himuon sa hamili nga koleksion sang kaalam nga masapwan sa rekord sang Ebanghelyo, kag ngaa?
20 Ang rekord sang Ebanghelyo tuhoy sa kabuhi kag ministeryo ni Jesus isa gid ka hamili nga koleksion sang kaalam! Ano ang himuon naton sa sining hamili nga dulot? Sa katapusan sang Sermon sa Bukid, ginlaygayan ni Jesus ang iya tumalambong nga indi lamang pamatian ang iya maalamon nga mga pinamulong kundi himuon, ukon iaplikar, man ini. (Mateo 7:24-27) Ang pagdihon sang aton panghunahuna, motibo, kag buhat nahisanto sa maalamon nga mga pulong kag mga buhat ni Jesus magabulig sa aton nga masapwan ang labing maayo nga kabuhi nga posible karon kag magpabilin sa dalan padulong sa kabuhi nga walay katapusan. (Mateo 7:13, 14) Sa pagkamatuod amo gid ini ang labing maayo kag labing maalamon nga dalanon nga laktan!
a Ang diskurso ni Jesus sadto nga adlaw nakilal-an subong Sermon sa Bukid. Subong sang narekord sa Mateo 5:3–7:25, nagaunod ini sing 107 ka bersikulo kag mapamulong sing mga 20 minutos.
b Sang “ang langit nabuksan” sang nabawtismuhan si Jesus, mahimo nga ginpasag-uli sa iya ang memorya tuhoy sa iya kabuhi antes sia nangin tawo.—Mateo 3:13-17.