Kahadluki si Jehova, ang Nagapamati sang Pangamuyo
“O, ikaw nga nagapamati sang pangamuyo, sa imo magakari ang tanan nga unod.”—SALMO 65:2.
1. Ngaa dapat naton paabuton kay Jehova nga may yara sia mga kinahanglanon para sa maluyag magpalapit sa iya sa pangamuyo?
SI Jehova nga Dios amo ang “Hari nga Dayon.” Sia man ang “Nagapamati sang pangamuyo,” nga sa iya, “magakari ang tanan nga unod.” (Bugna 15:3; Salmo 65:2) Apang paano sila dapat magpalapit sa iya? Ginakontrol sang mga hari sa duta ang mga butang subong sang pamayo kag paagi sadtong tugutan nga mag-atubang sa ila. Sing pat-od, nian, dapat naton paabuton ang Hari nga Dayon nga may mga kinahanglanon nga himuon sang isa nga maluyag mag-atubang sa iya upod ang pakiluoy kag pasalamat.—Filipos 4:6, 7.
2. Anong mga pamangkot ang nagautwas tuhoy sa tema sang pangamuyo?
2 Ano ang ginakinahanglan sang Hari nga Dayon sa mga nagapalapit sa iya sa pangamuyo? Sin-o ang sarang makapangamuyo kag pagapamatian? Kag tuhoy sa ano ang ipangamuyo nila?
Pagpalapit sa Hari nga Dayon
3. Anong mga halimbawa ang mahatag mo tuhoy sa mga pangamuyo nga ginhimo sang unang mga alagad sang Dios, kag nagpalapit bala sila sa iya paagi sa isa ka manugpatunga?
3 Sa wala pa sia nangin makasasala, si Adan, nga isa ka “anak sang Dios,” mahimo nga nakigsugilanon sa Hari nga Dayon. (Lucas 3:38; Genesis 1:26-28) Sang ginhalad ni Abel nga anak ni Adan ang “mga panganay sang iya panong” sa Dios, walay duhaduha nga ini nga halad gin-updan sing mga ekspresyon sang pangamuyo kag pagdayaw. (Genesis 4:2-4) Sanday Noe, Abraham, Isaac, kag Jacob nagtukod sing mga halaran kag nagpalapit kay Jehova sing mapangamuyuon dala ang ila mga halad. (Genesis 8:18-22; 12:7, 8; 13:3, 4, 18; 22:9-14; 26:23-25; 33:18-20; 35:1, 3, 7) Kag ang mga pangamuyo nanday Solomon, Esdras, kag sang inspirado sang Dios nga mga salmista nagapakita nga ang mga Israelinhon nagpalapit sa Dios nga wala sing bisan sin-o nga manugpatunga.—1 Hari 8:22-24; Esdras 9:5, 6; Salmo 6:1, 2; 43:1; 55:1; 61:1; 72:1; 80:1; 143:1.
4. (a) Anong bag-o nga pagpalapit sa Dios sa pangamuyo ang ginsugdan sang unang siglo? (b) Ngaa labi na nga nagakaigo nga ang pangamuyo himuon sa ngalan ni Jesus?
4 Ang bag-o nga pagpalapit sa Dios sa pangamuyo ginsugdan sang unang siglo sang aton Kumon nga Dag-on. Paagi ini sa iya Anak, si Jesucristo, nga may pinasahi nga gugma para sa katawhan. Antes sia magkabuhi nga tawo, si Jesus nag-alagad sing malipayon subong “batid nga manugpangabudlay,” nalipay sa mga butang nga may labot sa katawhan. (Binuhatan 8:30, 31) Subong isa ka tawo sa duta, si Jesus mahigugmaon nga nagbulig sa dihimpit nga mga tawo sa espirituwal, nag-ayo sa mga nagamasakit, kag nagbanhaw pa sa mga patay. (Mateo 9:35-38; Lucas 8:1-3, 49-56) Labaw sa tanan, ‘ginhatag [ni Jesus] ang iya kalag nga gawad para sa madamo.’ (Mateo 20:28) Daw ano ka nagakaigo, nian, nga ang maluyag makabenepisyo sa gawad dapat magpalapit sa Dios paagi sa isa nga nagahigugma gid sa katawhan! Amo ini lamang karon ang alagyan nga makapalapit sa Hari nga Dayon, kay si Jesus mismo nagsiling: “Walay nagaabot sa Amay kundi paagi sa akon,” kag “Kon magpangayo kamo sing bisan anong butang sa Amay ihatag niya ini sa inyo sa akon ngalan.” (Juan 14:6; 16:23) Ang pagpangayo sing mga butang sa ngalan ni Jesus nagakahulugan sang pagkilala sa iya subong ang dalan sa pagpalapit sa Nagapamati sang pangamuyo.
5. Ano ang panimuot sang Dios sa kalibutan sang katawhan, kag ano ang labot sini sa pangamuyo?
5 Labi na gid nga dapat naton apresyahon ang gugma nga ginpakita ni Jehova paagi sa pag-aman sing gawad. Si Jesus nagsiling: “Kay ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan [sang katawhan] sa bagay nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala kundi may kabuhi nga walay katapusan.” (Juan 3:16) Ang pagkatudok sang gugma sang Dios ginpabutyag sing maayo sa pinamulong sang salmista: “Kay subong nga ang mga langit mataas labaw sa duta, amo ka daku ang iya mahigugmaon nga kaluoy ayon sa mga nagakahadlok sa iya. Subong sa kalayo sang sidlangan sa katundan, amo kalayo ang iya pagpahilayo sa aton sang aton mga paglalis. Kaangay sang amay nga nagakaawa sa iya mga anak, sa amo si Jehova nagakaawa sa mga nagakahadlok sa iya. Kay nakilala niya ang aton kahimtangan, nagadumdum sia nga kita yab-ok.” (Salmo 103:11-14) Daw ano ka makalilipay mahibaluan nga ang mga pangamuyo sang dedikado nga mga Saksi ni Jehova nagadangat sa sinang mahigugmaon nga Amay paagi sa iya Anak!
Isa ka Limitado nga Pribilehiyo
6. Paagi sa anong panimuot nga dapat palapitan si Jehova sa pangamuyo?
6 Wala ginatugot sang tawhanon nga mga hari ang bisan sin-o nga magsulod sa harianon nga palasyo nga wala sing pahibalo. Ang pag-atubang sa hari isa ka limitado nga pribilehiyo. Amo man ang pangamuyo sa Hari nga Dayon. Sa pagkamatuod, ang mga nagapalapit sa iya paagi kay Jesucristo nga may nagakaigo nga apresasyon sa mahimayaon nga pagkahalangdon sang Dios makapaabot nga pamatian. Ang Hari nga Dayon dapat palapitan upod ang matinahuron kag masinimbahon nga panimuot. Kag ang mga maluyag pamatian dapat magpakita sing “kahadlok kay Jehova.”—Hulubaton 1:7.
7. Ano ang “kahadlok kay Jehova”?
7 Ano bala ang “kahadlok kay Jehova”? Amo ini ang bug-os nga pagtahod sa Dios, nga ginaupdan sang maayo nga kahadlok nga indi sia pagpahamut-an. Ining kahayanghag naghalin sa tudok nga pasalamat tungod sang iya mahigugmaon nga kaluoy kag kaayo. (Salmo 106:1) Nagalakip ini sang pagkilala sa iya subong ang Hari nga Dayon, nga may kinamatarong kag gahom sa paghatag sing silot, lakip ang kamatayon, kay bisan sin-o nga wala nagatuman sa iya. Ang mga tawo nga nagapakita sing kahadlok kay Jehova dapat mangamuyo sa iya upod ang pagpaabot nga pamatian.
8. Ngaa ginapamatian sang Dios ang mga pangamuyo sang mga nagakahadlok sa iya?
8 Sa kinaugali, wala ginasabat sang Dios ang mga pangamuyo sang malaut, dimatutom, kag nagapakamatarong sa kaugalingon nga katawhan. (Hulubaton 15:29; Isaias 1:15; Lucas 18:9-14) Apang ang mga nagakahadlok kay Jehova ginapamatian bangod ginatuman nila ang iya matarong nga mga talaksan. Apang, labi pa ang ginhimo nila. Ang mga nagakahadlok kay Jehova naghimo sing dedikasyon sa Dios sa pangamuyo kag nagsimbulo sini paagi sa pagpabawtismo sa tubig. Busa may yara sila indi limitado nga pribilehiyo sang pangamuyo.
9, 10. Ang dibawtismado nga mga tawo mahimo bala makapangamuyo upod ang paglaum nga pamatian?
9 Agod pamatian sang Dios, dapat ipabutyag sang isa ang mapangamuyuon nga sentimiento nga nahisuno sa balaan nga kabubut-on. Huo, dapat sia mangin sinsero, apang labi pa ang ginakinahanglan. “Sa walay pagtuo indi mahimo ang pagpahamuot sa [Dios],” sulat ni apostol Pablo, “kay ang nagapalapit sa Dios kinahanglan magtuo nga amo sia kag nga sia manugbalus sa mga nagapangita sa iya.” (Hebreo 11:6) Ti, nian, ang dibawtismado nga mga tawo sarang bala mapalig-on nga magpangamuyo upod ang paglaum nga pamatian?
10 Nakahibalo nga ang pangamuyo isa ka limitado nga pribilehiyo, si Hari Solomon nangabay nga si Jehova magapamati lamang sa mga dumuluong nga nagapangamuyo sa templo sang Dios sa Jerusalem. (1 Hari 8:41-43) Mga siglo sang ulihi, ang Gentil nga dumuluong nga si Cornelio “nagpangamuyo sing dalayon sa Dios” subong isa ka debotado nga tawo. Sang nakatigayon sing sibu nga ihibalo, gindedikar ni Cornelio ang iya kaugalingon sa Dios, nga nian naghatag sa iya sing balaan nga espiritu. Pagkatapos sini, si Cornelio kag ang iban pa nga mga Gentil ginbawtismuhan. (Binuhatan 10:1-44) Kaangay ni Cornelio, ang bisan sin-o karon nga nagauswag padulong sa dedikasyon mahimo mapalig-on sa pagpangamuyo. Apang ang indibiduwal nga indi sinsero nahanungod sa pagtuon sang Kasulatan, wala makahibalo sang balaan nga mga kinahanglanon para sa pangamuyo, kag wala pa makapakita sing panimuot nga kalahamut-an sa Dios indi masiling nga nagakahadlok kay Jehova, may pagtuo, ukon hanuot nga nagapangita sa iya. Ina sia wala sa posisyon nga makapangamuyo nga kalahamut-an sa Dios.
11. Ano ang natabo sa iban nga nagauswag padulong sa dedikasyon, kag ano dapat ang ipamangkot nila sa ila kaugalingon?
11 Ang iban nga sang una nagauswag padulong sa dedikasyon mahimo nga nag-isol sang ulihi. Kon wala sila sing bastante nga gugma para sa Dios sa ila tagipusuon sa paghimo sing bug-os nga dedikasyon sa iya, dapat nila pamangkuton ang ila kaugalingon kon bala yara gihapon sa ila ang makatilingala nga pribilehiyo sang pangamuyo. Maathag nga wala, bangod ang mga nagapalapit sa Dios dapat hanuot nga nagapangita sa iya kag sa pagkamatarong man kag kalum-ok. (Sofonias 2:3) Ang tagsatagsa nga nagakahadlok sing tunay kay Jehova isa ka tumuluo nga nagahimo sing dedikasyon sa Dios kag nagasimbulo sini paagi sa pagpabawtismo. (Binuhatan 8:13; 18:8) Kag ang bawtismado lamang nga mga tumuluo ang may yara indi limitado nga pribilehiyo sa pagpalapit sa Hari nga Dayon sa pangamuyo.
“Magpangamuyo sa Balaan nga Espiritu”
12. San-o masiling nga ang isa ka tawo “nagapangamuyo sa balaan nga espiritu”?
12 Sa tapos ang isa makahimo sing dedikasyon sa Dios kag nagsimbulo sini paagi sa pagpabawtismo, yara sia sa posisyon nga ‘makapangamuyo sa balaan nga espiritu.’ Nahanungod sini, si Judas nagsulat: “Apang kamo, mga hinigugma, patubua ang inyo kaugalingon sa inyo labing balaan nga pagtuo, kag magpangamuyo sa balaan nga espiritu, tipigi ang inyo kaugalingon sa gugma sang Dios, samtang nagahulat kamo sang kaluoy sang aton Ginuong Jesucristo nga sa kabuhi nga walay katapusan.” (Judas 20, 21) Ang isa nagapangamuyo sa balaan nga espiritu kon nagapangamuyo sia sa idalom sang impluensia sang espiritu, ukon aktibo nga kusog, sang Dios, kag nahisuno sa mga butang nga ginasiling sa Iya Pulong. Ang Kasulatan, nga ginsulat sa idalom sang inspirasyon sang espiritu ni Jehova, nagapakita sa aton kon paano mangamuyo kag kon ano ang ipangabay sa pangamuyo. Halimbawa, masinaligon kita nga makapangamuyo nga hatagan kita sang Dios sang iya balaan nga espiritu. (Lucas 11:13) Kon nagapangamuyo kita sa balaan nga espiritu, ang aton mga pangamuyo nagapakita sang kahimtangan sang tagipusuon nga ginahigugma ni Jehova.
13. Kon kita nagapangamuyo sa balaan nga espiritu, ano ang likawan naton, kag ano nga laygay ni Jesus ang iaplikar naton?
13 Kon kita nagapangamuyo sa balaan nga espiritu, ang aton mga pangamuyo wala napuno sang madalom sing kahulugan nga mga tinaga. Wala ini nagaunod sing mga pormula nga ginasulitsulit. Wala, wala ini nagaunod sing halos walay pulos nga mga doxology, indi sinsero nga mga ekspresyon sang pagdayaw. Ina nga sari sang pangamuyo bugana sa Cristiandad kag sa iban pa sa Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. Apang ang matuod nga mga Cristiano nagapamati sa laygay ni Jesus: “Kon ikaw magpangamuyo dili ka magsubong sa mga salimpapaw; kay maluyag sila magtindog kag magpangamuyo sa mga sinagoga kag sa mga nasikohan sang mga dalan, agod nga makita sila sang mga tawo . . . Kag sa nagapangamuyo dili maggamit sing mga sulitsulit nga mga tinaga kaangay sang pagano; kay sila [sayop] nga nagahunahuna nga pamatian sila tungod sa ila madamong paghambal. Dili kamo magpakig-angay sa ila.”—Mateo 6:5-8, Byington.
14. Anong mahantupon nga mga pinamulong ang ginhimo sang iban nahanungod sa pangamuyo?
14 Dugang kay Jesus kag sa iban nga mga manunulat sang Biblia, ang iban mahinantupon nga nagpamulong nahanungod sa pangamuyo. Halimbawa, ang Ingles nga manunulat nga si John Bunyan (1628-88) nagsiling: “Ang pangamuyo isa ka sinsero, makatarunganon, mapinalanggaon nga pagbubo sang kalag sa Dios, paagi kay Cristo, sa kusog kag bulig sang Espiritu, para sa mga butang subong sang ginsaad sang Dios.” Ang Puritano nga ministro nga si Thomas Brooks (1608-80) nagsiling: “Ang Dios wala nagatan-aw sa kalantip sa paghambal sa imo mga pangamuyo, kon daw ano ka elegante ini; ukon sa geometriya sang imo mga pangamuyo, kon daw ano kalawig ini; ukon sa aritmetika sang imo mga pangamuyo, kon pila ini; ukon sa lohiko sang imo mga pangamuyo, kon daw ano ka sistematiko ini; kundi ginatan-aw niya ang pagkasinsero sini.” Sa sining mga komento mahimo madugang ang komento ni Bunyan: “Sa pangamuyo mas maayo ang may tagipusuon nga wala sing hambal, sang sa mga hambal nga wala sing tagipusuon.” Apang kon kita sinsero kag nagahimo sing mga ginapangayo sang Dios, paano kita nakasiguro nga pamatian sang Hari nga Dayon ang aton mga pangamuyo?
Wala Gid Nagatalikod
15. Sa kahulugan, ano ang ginasiling ni Jesus sa Lucas 11:5-8?
15 Si Jehova nga Dios wala gid nagapabungol sa mga pangamuyo sang iya dedikado nga mga alagad. Gin-athag ini sa makalilipay nga pinamulong ni Jesus sang ang iya mga disipulo nangabay sing instruksion nahanungod sa pangamuyo. Sing bahin sia nagsiling: “Sin-o bala sa inyo ang may abyan nga magkadto sa iya sa gab-i kag magsiling sa iya, ‘Abyan, pahulama ako sing tatlo ka tinapay, kay ang abyan nakon nag-abot sa akon gikan sa panlakatan kag wala ako sing ibutang sa atubangan niya’? Kag sia gikan sa sulod magsabat, ‘Dili ako paggamoha. Natakup na ang ganhaan, kag ang akon kabataan nagahigda upod sa akon; indi ako makabangon kag makahatag sa imo.’ Nagasiling ako sa inyo, Bisan indi sia magbangon kag maghatag bangod nga abyan niya sia, apang bangod sang iya tama gid nga pagpilit magabangon sia kag magahatag sa iya suno sa kinahanglan niya.” (Lucas 11:1, 5-8) Ano ang kahulugan sini nga ilustrasyon?
16. Nahanungod sa pangamuyo, ano ang luyag ni Jesus nga himuon naton?
16 Indi gid buot silingon ni Jesus nga si Jehova indi handa sa pagbulig sa aton. Sa baylo, luyag ni Cristo nga kita magasalig sing bug-os sa Dios kag magahigugma sa iya agod makapangamuyo sa walay untat. Busa, si Jesus nagpadayon: “Nagasiling ako sa inyo, padayon sa pagpangayo, kag kamo hatagan; padayon sa pagpangita, kag kamo makakita; padayon sa pagpanuktok, kag kamo pagabuksan. Kay ang tagsatagsa nga nagapangayo nagabaton, kag ang nagapangita makakita, kag ang nagapanuktok pagabuksan.” (Lucas 11:9, 10) Sa pagkamatuod, nian, dapat kita magpangamuyo sing padayon kon kita nagaeksperiensia sing paghingabot, kasubo bangod sang nanggamot na kaayo nga personal nga kaluyahon, ukon iban pa nga pagtilaw. Si Jehova pirme handa sa pagbulig sa iya matutom nga mga alagad. Wala gid sia nagasiling sa aton: “Dili ako paggamoha.”
17, 18. (a) Paano kita ginapalig-on ni Jesus nga mangayo sing balaan nga espiritu, kag ano ang nagadugang sing puwersa sa iya pinamulong? (b) Paano ginpaanggid ni Jesus ang pagpakig-angot sang isa ka dutan-on nga ginikanan sa iya sang Dios?
17 Agod matigayon naton ang suod nga kaangtanan upod sa aton Dios, kinahanglan naton ang iya balaan nga espiritu, ukon aktibo nga kusog. Gani, si Jesus nagpadayon: “Sin-o bala sa inyo nga amay nga, kon pangayoan sang iya anak sing isda, sa baylo hatagan niya sia sing man-ug? Ukon magpangayo sia sing itlog, hatagan bala niya sia sing iwiiwi? Nian, kon kamo, nga malaut, makahibalo maghatag sing maayong mga dulot sa inyo mga anak, daw ano pa gid bala nga ang inyo Amay nga langitnon magahatag sang balaan nga espiritu sa mga nagapangayo sa iya!” (Lucas 11:11-13) Ang Mateo 7:9-11 nagasugid nahanungod sa paghatag sing bato sa baylo sang tinapay. Ang puwersa sang pinamulong ni Jesus madugangan kon mahibaluan naton nga ang tinapay sadto anay sa mga kadutaan sa Biblia may kadakuon kag korte kaangay sang matapan kag matipulon nga bato. Ang iban nga sahi sang mga man-ug kaanggid sa iban nga klase sang isda, kag may isa ka diutay maputi nga iwiiwi nga daw kaangay sang itlog. Apang kon ginapangayoan sing tinapay, isda, ukon itlog, ano nga sahi sang amay ang magahatag sa iya anak sing bato, man-ug, ukon iwiiwi?
18 Masunod nga ginpaanggid ni Jesus ang mga pagpakig-angot sang isa ka dutan-on nga ginikanan sa ginahimo sang Dios para sa mga katapo sang Iya panimalay sang mga sumilimba. Kon kita, bisan pa malaut bangod sang napanubli nga pagkamakasasala, nagahatag sing maayo nga mga dulot sa aton mga anak, daw ano pa gid nga mapaabot naton sa aton langitnon nga Amay ang paghatag sing pinakamaayo nga dulot sang iya balaan nga espiritu sa iya matutom nga mga alagad nga mapainubuson nga nagapangabay sini!
19. (a) Ano ang ginapanugda sang pinamulong ni Jesus nga narekord sa Lucas 11:11-13 kag Mateo 7:9-11? (b) Kon kita ginatuytuyan sang balaan nga espiritu, paano naton tamdon ang mga pagtilaw sa aton?
19 Ang mga pinamulong ni Jesus nagapanugda nga dapat kita mangabay sa Dios sing dugang pa sang Iya balaan nga espiritu. Kon ginatuytuyan kita sini, indi kita ‘magareklamo sa aton nadangatan sa kabuhi’ kag magatamod sang mga pagtilaw kag mga kabang-awan nga makahalalit gid sa aton. (Judas 16) Matuod, “ang tawo, nga natawo sa babayi, malip-ot sing mga adlaw kag puno sang kagamo,” kag madamo ang napatay nga wala nakita ang katapusan sang ila mga problema ukon mga kasakit sa tagipusuon. (Job 14:1) Apang indi gid naton pagtamdon ang aton mga pagtilaw subong mga bato, mga man-ug, kag mga iwiiwi nga daw ginhatag sa aton sang Nagapamati sang pangamuyo. Sia gid ang representasyon sang gugma kag wala nagatilaw kay bisan sin-o sing malaut. Sa baylo, sia nagahatag sa aton sing ‘tagsa ka maayong hatag kag tagsa ka dulot nga himpit.’ Sa ulihi, tadlungon niya ang tagsa ka butang para sa tanan nga nagahigugma kag nagakahadlok sa iya. (Santiago 1:12-17; 1 Juan 4:8) Ang mga naglakat sa kamatuoran sing mga tinuig na nakahibalo gikan sa eksperiensia nga ang iban sang ila pinakamabudlay nga mga pagtilaw, paagi sa pangamuyo kag pagtuo, nagpanghikot sa ila kaayuhan kag nagdugang sang bunga sang espiritu sang Dios sa ila kabuhi. (3 Juan 4) Sa katunayan, sa anong maayo pa nga paagi nga kita mahimo nga makatuon sing pagsandig sa aton langitnon nga Amay kag mabuligan sa pagpalambo sang bunga sang espiritu nga gugma, kalipay, paghidait, pagbatas, kalulo, kaayo, pagtuo, kalum-ok, kag pagpugong sa kaugalingon?—Galacia 5:22, 23.
20. Ano dapat ang epekto sa aton sang pinamulong ni Jesus sa Lucas 11:5-13?
20 Busa ang mga pinamulong ni Jesus nga narekord sa Lucas 11:5-13 nagahatag sa aton sing ginpakamaayo nga pagpasalig sing gugma kag mapinalanggaon nga pag-ulikid ni Jehova. Dapat ini magapuno sang aton mga tagipusuon sing pinakatudok nga pasalamat kag gugma. Dapat ini magapabakud sang aton pagtuo kag magapauswag sang aton handum nga magkadto pirme sa tulungtungan sang tiil sang Hari nga Dayon kag mag-atubang sa iya mahigugmaon nga presensia. Dugang pa, ang mga pinamulong ni Jesus nagapasalig sa aton nga indi gid niya kita pagtalikdan. Ang aton langitnon nga Amay nalipay gid nga itugyan naton sa iya ang aton mga lulan. (Salmo 55:22; 121:1-3) Kag kon kita, subong iya matutom kag dedikado nga mga alagad, magapangabay sang iya balaan nga espiritu, ihatag niya ini sa aton nga walay latid. Amo ini ang aton mahigugmaon nga Dios, kag makatuo kita sing bug-os nga sia amo ang Nagapamati sang aton mga pangamuyo.
Madumduman Mo Bala?
◻ Paagi kay sin-o kita dapat magapalapit sa Dios sa pangamuyo, kag ngaa?
◻ Sa anong paagi nga ang pangamuyo isa ka limitado nga pribilehiyo?
◻ Ano ang kahulugan sang ‘magpangamuyo sa balaan nga espiritu’?
◻ Paano mo mapamatud-an sa Kasulatan nga ang mga pangamuyo sang matutom dibawtismado nga mga Saksi ni Jehova ginapamatian?
[Mga piktyur sa pahina 14]
Subong nga ang tawhanon nga mga amay nagahatag sing maayong mga dulot sa ila mga anak, si Jehova nagahatag sing balaan nga espiritu sa mga nagapangayo sa iya