KAPITULO 4
“Yari Karon! Ang Leon Gikan sa Tribo ni Juda”
1-3. Ano nga katalagman ang gin-atubang ni Jesus, kag ano ang ginhimo niya?
ISA ka daku nga kadam-an ang nagapangita kay Jesus sa pagdakop sa iya. May armas sila nga mga espada kag mga inuglampos kag may kaupod sila nga mga soldado. Daw subong nga ginatuytuyan sang isa lamang ka malain nga tinutuyo, nag-agi sila sa madulom nga mga dalan sang Jerusalem kag nagtabok sa Nalupyakan sang Kidron padulong sa Bukid sang mga Olibo. Ugsad ang bulan, apang may mga sulu kag mga suga sila. Kinahanglan bala nila sugaan ang ila ginaagihan bangod nalipnan sang panganod ang kasanag sang bulan? Ukon naghunahuna bala sila nga ang ila ginapangita nagapatupling sa dulom? Isa ka butang ang pat-od: Ang bisan sin-o nga naghunahuna nga si Jesus nagakurog sa kahadlok wala makakilala sa iya.
2 Nakahibalo si Jesus sang nagapakari nga katalagman. Apang, wala sia magpalagyo, kundi nagpabilin sia sa iya nahamtangan kag naghulat. Nagapalapit na ang kadam-an, sa pagpanguna ni Judas, nga isa anay ka ginsaligan nga abyan. Makahas nga ginluiban ni Judas si Jesus, kag ginpakilala niya ang iya anay agalon paagi sa salimpapaw nga panamyaw kag halok. Apang, nagpabilin nga kalma si Jesus. Nian gin-atubang niya ang kadam-an. “Sin-o ang ginapangita ninyo?” pamangkot niya. “Si Jesus nga Nazaretnon,” sabat nila.
3 Ang kalabanan nga mga tawo magakurog sa kahadlok sa atubangan sang isa ka armado nga kadam-an. Ayhan amo sina ang ginpaabot sang kadam-an sa tawo nga yara sa atubangan nila. Apang si Jesus wala mahadlok, wala magpalagyo, wala magpanghiwala. Sa baylo, maathag sia nga nagsiling: “Ako amo sia.” Kalmado sia kag tuman kaisog, amo nga natingala ang mga tawo. Nag-isol sila kag nagkalatumba!—Juan 18:1-6; Mateo 26:45-50; Marcos 14:41-46.
4-6. (a) Sa ano ginpaangay ang Anak sang Dios, kag ngaa? (b) Ano ang tatlo ka paagi nga ginpakita ni Jesus ang kaisog?
4 Paano naatubang ni Jesus ang amo nga katalagman sing kalma kag malig-on? Bangod sang iya kaisog. Isa ini sa mga kinaiya nga ginadayaw kag ginakinahanglan gid sa isa ka lider, kag si Jesus indi matupungan kag indi malabawan sa sini nga bahin. Sa nagligad nga kapitulo, natun-an naton kon daw ano ka mapainubuson kag kahagop si Jesus. Nagakaigo sia nga gintawag nga “ang Kordero.” (Juan 1:29) Apang, si Jesus gintawag sing tuhay pa gid bangod sang iya kaisog. Ang Biblia nagsiling tuhoy sa Anak sang Dios: “Yari karon! Ang Leon gikan sa tribo ni Juda.”—Bugna 5:5.
5 Ang leon masami nga ginaangot sa kaisog. Nakakita ka na bala sang isa ka adulto nga leon nga lalaki? Ayhan nakakita ka na, apang mahimo nga nakuralan sia sa isa ka zoo. Bisan pa may kural, makahaladlok gihapon ini. Kon sang ginhimutaran mo ining daku kag makusog nga sapat, ginhimutaran ka man niya, indi ka gid magahunahuna nga magapalagyo sia sa kahadlok kay bisan sin-o. Ang Biblia nagahambal tuhoy sa “leon, nga amo ang gamhanan gid sa kasapatan, kag wala nagatalikod sa bisan kay sin-o.” (Hulubaton 30:30) Si Cristo maisog kaangay sang leon.
6 Binagbinagon naton karon kon paano ginpakita ni Jesus ang tulad-leon nga kaisog sa tatlo ka paagi: sa pagpangapin sa kamatuoran, sa pagsakdag sa katarungan, kag sa pag-atubang sa pagpamatok. Makita man naton nga sarang naton tanan—kinaugali man nga maisog ukon indi—mailog si Jesus sa pagpakita sing kaisog.
Maisugon nga Ginpangapinan Niya ang Kamatuoran
7-9. (a) Ano ang natabo sang si Jesus 12 anyos, kag ngaa daw mahadlok ka sa amo nga kahimtangan? (b) Paano ginpakita ni Jesus ang kaisog sa pagpakig-angot sa mga manunudlo sa templo?
7 Sa kalibutan nga ginagamhan sang “amay sang kabutigan” nga si Satanas, masami nga kinahanglan ang kaisog agod mapangapinan ang kamatuoran. (Juan 8:44; 14:30) Ginpakita ini ni Jesus bisan sang bata pa lang sia. Sang si Jesus 12 anyos, napahilayo sia sa iya mga ginikanan pagkatapos sang kapiestahan sang Paskua sa Jerusalem. Sa sulod sang tatlo ka adlaw, mabinalak-on nga ginpangita nanday Maria kag Jose ang bata. Nakita nila sia sang ulihi sa templo. Kag ano ang ginahimo niya didto? “Nagalingkod [sia] sa tunga sang mga manunudlo kag nagapamati sa ila kag nagapamangkot sa ila.” (Lucas 2:41-50) Binagbinaga ang danyag sadto nga paghambalanay.
8 Nagsiling ang mga istoryador nga kinabatasan na sang pila ka mataas nga relihioso nga mga lider nga magpabilin sa templo pagkatapos sang mga kapiestahan kag magpanudlo sa isa sang maligwa nga mga balkonahe didto. Ang mga tawo nagalumpagi agod magpamati kag magpamangkot. Maalamon ini nga mga manunudlo. Sampaton sila sa Mosaikong Kasuguan kag subong man sa tuman kadamo kag masibod nga himo-tawo nga mga kasuguan kag mga tradisyon nga labi pa nga nagdamo sa sulod sang mga tinuig. Ano ang mahimo nga mabatyagan mo samtang nagalingkod ka sa tunga nila? Mahadlok? Natural lang ina. Kag ano abi kon 12 anyos ka lang? Madamo nga pamatan-on ang mahuluy-on. (Jeremias 1:6) Ang iban nagalikaw nga makita sang ila mga manunudlo sa eskwelahan; ini nga mga pamatan-on nahadlok nga tuksuon, nahadlok nga pilion, nahadlok nga basi mahuy-an ukon yagutaon.
9 Apang, yari si Jesus nga nagalingkod sa tunga sadtong mga maalamon kag maisugon nga nagapamangkot sa ila. Kag kapin pa ang ginhimo niya. Ang rekord nagasugid sa aton: “Ang tanan nga nagapamati sa iya nahayanghag gid sa iya paghangop kag sa iya mga sabat.” (Lucas 2:47) Wala kita ginasugiran sang Biblia kon ano ang ginhambal niya sadto nga tion, apang makasalig kita nga wala niya ginsulit ang kabutigan nga naluyagan gid nga himuon sang relihioso nga mga manunudlo. (1 Pedro 2:22) Sa baylo, ginsakdag niya ang kamatuoran sang Pulong sang Dios, kag pat-od gid nga ang mga nagpamati sa iya nahayanghag sa paghangop kag sa kaisog sang isa ka 12 anyos nga bata.
10. Paano karon ginailog sang pamatan-on nga mga Cristiano ang kaisog ni Jesus?
10 Sa karon, di-maisip nga pamatan-on nga mga Cristiano ang nagasunod sa tikang ni Jesus. Matuod, mga di-himpit sila, samtang ang bata nga si Jesus himpit. Apang, kaangay ni Jesus, ginapangapinan man nila ang kamatuoran samtang bata pa sila. Sa eskwelahan man ukon sa mga komunidad diin sila nagapuyo, mataktikanhon nga ginapamangkot nila kag ginapamatian ang mga tawo, kag matinahuron nga ginapaambit ang kamatuoran sa ila. (1 Pedro 3:15) Subong isa ka grupo, nabuligan sining mga pamatan-on ang ila mga kabutho, mga manunudlo, kag mga isigkatawo nga mangin mga sumulunod ni Cristo. Daw ano gid ang kahamuot ni Jehova sa ila kaisog! Ginapaanggid sang iya Pulong ini nga mga pamatan-on sa tun-og—makaparepresko, makapahalipay, kag madamo.—Salmo 110:3.
11, 12. Subong isa ka adulto, paano ginpakita ni Jesus ang kaisog sa pagpangapin sa kamatuoran?
11 Subong isa ka adulto, sulitsulit nga ginpangapinan ni Jesus sing maisugon ang kamatuoran. Sa katunayan, ang iya ministeryo nagsugod sa isa ka pagpakig-away nga mahimo tamdon sang madamo nga makahaladlok gid. Nakig-away si Jesus kay Satanas, ang labing gamhanan kag makatalagam sa tanan nga mga kaaway ni Jehova, indi subong isa ka gamhanan nga arkanghel, kundi subong isa lamang ka tawo. Ginsikway ni Jesus si Satanas kag ginpamatukan ang iya sayop nga paggamit sa Kasulatan. Gintapos ni Jesus ang pagpakig-away paagi sa maisugon nga sugo: “Palayo ka, Satanas!”—Mateo 4:2-11.
12 Sa amo naghatag si Jesus sing sulundan para sa iya ministeryo, maisugon nga ginpangapinan niya ang Pulong sang iya Amay batok sa mga panikasog nga patikuon ini ukon gamiton ini sing sayop. Sadto, kaangay man karon, ining di-pagkabunayag sa relihioso nga mga butang kinaandan katama. Nagsiling si Jesus sa mga lider sang relihion sang panahon niya: “Ginapakawalay pulos ninyo ang pulong sang Dios bangod sang inyo tradisyon nga ginliton ninyo sa iban.” (Marcos 7:13) Gintahod gid sila sang kalabanan nga mga tawo, apang walay kahadlok nga ginpakamalaut sila ni Jesus subong mga bulag nga manugtuytoy kag mga salimpapaw.a (Mateo 23:13, 16) Paano naton mailog ini nga aspekto sang maisugon nga huwaran ni Jesus?
13. Ano ang dapat naton dumdumon kon nagailog kay Jesus, apang ano ang aton pribilehiyo?
13 Sa pagkamatuod, dapat naton dumdumon nga wala kita sing ikasarang sa pagbasa sang tagipusuon kag wala kita sing awtoridad sa paghukom kaangay ni Jesus. Apang, mailog naton ang iya masidla nga pagpangapin sa kamatuoran. Halimbawa, paagi sa pagbuyagyag sang mga kabutigan sang relihion—ang mga kabutigan nga masami nga ginatudlo tuhoy sa Dios, sa iya mga katuyuan, kag sa iya Pulong—ginahatagan naton sing kasanag ang kalibutan nga nadulman sang propaganda ni Satanas. (Mateo 5:14; Bugna 12:9, 10) Ginabuligan naton ang mga tawo nga mahilway gikan sa pagkaulipon sa butig nga mga panudlo nga nagapuno sang ila tagipusuon sing di-nagakaigo nga kahadlok kag nagahalit sang ila kaangtanan sa Dios. Pribilehiyo gid naton nga makita ang katumanan sang saad ni Jesus: “Ang kamatuoran magahilway sa inyo”!—Juan 8:32.
Maisugon nga Ginsakdag Niya ang Katarungan
14, 15. (a) Ano ang isa ka paagi nga ginpaathag ni Jesus “kon ano ang katarungan”? (b) Sa pagpakighambal sa isa ka Samaritana, ano nga pag-ihig-ihig ang ginbalewala ni Jesus?
14 Nagtagna ang Biblia nga ipaathag sang Mesias sa mga pungsod “kon ano ang katarungan.” (Mateo 12:18; Isaias 42:1) Ginsugdan ini nga himuon ni Jesus sang yari sia sa duta. Maisugon nga ginpamatud-an niya nga pirme sia makatarunganon kag walay pagpasulabi sa iya pagpakig-angot sa mga tawo. Halimbawa, wala niya ginsunod ang di-Makasulatanhon nga mga pag-ihig-ihig kag pagkamaynadampigan nga lapnag kaayo sang panahon niya.
15 Sang nakighambal si Jesus sa isa ka Samaritana sa bubon sa Sicar, nakibot ang iya mga disipulo. Ngaa? Sadto anay, ginatamay sang mga Judiyo ang mga Samariahanon; ini nga pagtamay nagsugod madamo nga tinuig na ang nagligad. (Esdras 4:4) Dugang pa, manubo ang pagtan-aw sang pila ka rabbi sa mga babayi. Gindumili sang pagsulundan sang mga rabbi, nga ginsulat sang ulihi, ang pagpakighambal sang isa ka lalaki sa isa ka babayi; ginpanugda pa gani sini nga ang mga babayi indi takus tudluan sang Kasuguan sang Dios. Ang mga Samaritana ilabi na nga gintamod nga di-matinlo. Ginbalewala ni Jesus ining di-makatarunganon nga pag-ihig-ihig kag gintudluan sing hayag ang Samaritana (nga nagakabuhi sadto sing imoral), kag nagpakilala pa gani sa iya subong ang Mesias.—Juan 4:5-27.
16. Ngaa kinahanglan sang mga Cristiano ang kaisog nga mangin tuhay may kaangtanan sa pag-ihig-ihig?
16 Nakaupod ka na bala sa mga tawo nga sobra mag-ihig-ihig? Ayhan matinamayon nga nagalahog sila tuhoy sa mga tawo sang iban nga rasa ukon pungsod, nagapangyubit sa mga tuhay sing sekso, ukon nagapakanubo sa mga tuhay sing kahimtangan sa pangabuhi ukon tindog sa katilingban. Ang mga sumulunod ni Cristo wala nagaugyon sa sining madinumtanon nga pagtamod, kag ginapanikasugan gid nila nga dulaon ang bisan ano nga pag-ihig-ihig sa ila tagipusuon. (Binuhatan 10:34) Dapat palambuon sang tagsatagsa sa aton ang kaisog nga mangin walay ginapasulabi sa sini nga bahin.
17. Ano ang ginhimo ni Jesus sa templo, kag ngaa?
17 Bangod man sang kaisog nga ginsakdag ni Jesus ang katinlo sa katawhan sang Dios kag ang kahimusan para sa putli nga pagsimba. Sa maaga nga bahin sang iya ministeryo, nagsulod sia sa duog sang templo sa Jerusalem kag naakig sia sang nakita niya ang mga pumalatikang kag ang mga manugbaylo sing kuarta nga naganegosyo didto. Napuno sing matarong nga kaakig, gintabog niya yadtong mga sakon kag ang ila mga baligya. (Juan 2:13-17) Amo man sini ang ginhimo niya sang malapit na matapos ang iya ministeryo. (Marcos 11:15-18) Bangod sining mga ginhimo niya, nakatigayon sia sing pila ka gamhanan nga mga kaaway, apang wala sia magpangalag-ag. Ngaa? Kutob sa pagkabata, gintawag niya yadto nga templo nga balay sang iya Amay—kag serioso sia sa sini. (Lucas 2:49) Ang pagdagta sa matuod nga pagsimba nga ginahimo didto indi makatarunganon kag indi niya ini mahimo kunsintihon. Ang iya kakugi naghatag sa iya sing kaisog nga himuon kon ano ang kinahanglanon.
18. Paano karon mapakita sang mga Cristiano ang kaisog may kaangtanan sa katinlo sa kongregasyon?
18 Ang mga sumulunod karon ni Cristo interesado man sa katinlo sang katawhan sang Dios kag sa kahimusan para sa matuod nga pagsimba. Kon makita nila ang isa ka masigka-Cristiano nga nagahimo sing mabug-at nga sala, wala sila nagapabulagbulag. Maisugon nila nga ginasugilanon sia. (1 Corinto 1:11) Ginapat-od nila nga ang mga gulang sang kongregasyon nakahibalo man tuhoy sini. Ang mga gulang makabulig sa mga nagamasakit sa espirituwal kag makahimo man sing tikang agod maamligan ang matinlo nga tindog sang mga karnero ni Jehova.—Santiago 5:14, 15.
19, 20. (a) Ano nga pagkawalay katarungan ang lapnag sang panahon ni Jesus, kag ano nga pag-ipit ang gin-atubang ni Jesus? (b) Ngaa wala makigbahin sa politika kag sa kasingki ang mga sumulunod ni Cristo, kag ano ang isa ka padya tungod sang ila kaisog?
19 Apang, dapat bala kita maghinakop nga nakig-away si Jesus batok sa pagkawalay katarungan sa kalibutan? Lapnag gid ang pagkawalay katarungan sang panahon niya. Ang iya dutang natawhan ginsakop sang isa ka dumuluong nga pungsod. Ginpigos sang mga Romano ang mga Judiyo paagi sa presensia sang makusog nga militar, pagbuhis sa ila sing mabug-at, kag pagpasilabot pa gani sa ila relihioso nga mga kinabatasan. Indi makapakibot nga luyag sang madamo nga tawo nga makigbahin si Jesus sa politika sang panahon niya. (Juan 6:14, 15) Sa liwat, nagpakita sia sing kaisog.
20 Nagsiling si Jesus nga ang iya Ginharian indi bahin sang kalibutan. Paagi sa iya huwaran, ginhanas niya ang iya mga sumulunod nga indi makigbahin sa mga away sa politika sang panahon niya kag sa baylo mag-ukod sa pagbantala sing maayong balita sang Ginharian sang Dios. (Juan 17:16; 18:36) Nagtudlo sia sing mapuersa nga leksion tuhoy sa neutralidad sang nagkari ang kadam-an agod dakpon sia. Si Pedro maabtik nga naghulag, padasudaso nga naggamit sang iya espada kag nagpilas sa isa ka tawo. Indi mabudlay hangpon ang ginhimo ni Pedro. Kon makatarunganon gid man nga maggamit sing kasingki, ayhan amo ini sadto nga gab-i, sang ang walay kasal-anan nga Anak sang Dios gindakop. Apang, sadto nga higayon, si Jesus naghatag sing talaksan para sa iya mga sumulunod tubtob karon nga adlaw: “Itagob ang imo espada, kay ang tanan nga nagagamit sing espada mapatay paagi sa espada.” (Mateo 26:51-54) Para sa mga sumulunod ni Cristo, ang paghupot sing amo nga mahidaiton nga panindugan nagkinahanglan gid sing kaisog, kaangay man karon. Subong resulta sang ila Cristianong neutralidad, ang katawhan sang Dios karon wala gid nagapakigbahin sa di-maisip nga modernong-adlaw nga mga inaway, holocaust, kagubot, kag kaanggid nga mga buhat sang kasingki. Ining maayo gid nga rekord isa ka padya tungod sang ila kaisog.
Maisugon nga Gin-atubang Niya ang Pagpamatok
21, 22. (a) Ano nga bulig ang nabaton ni Jesus antes maatubang ang pinakamabudlay nga pagtilaw sa iya? (b) Ano ang pamatuod nga si Jesus maisog tubtob sa kamatayon?
21 Nahibaluan na antes pa sang Anak ni Jehova nga magaatubang sia sing daku nga pagpamatok diri sa duta. (Isaias 50:4-7) Madamong beses nga ginpahog sia nga patyon, nga nagdangat sa ginlaragway sa umpisa sini nga kapitulo. Paano nahuptan ni Jesus ang iya kaisog walay sapayan sining mga katalagman? Ti, ano ang ginahimo ni Jesus antes mag-abot ang kadam-an sa pagdakop sa iya? Nagapangamuyo sia sing hugot kay Jehova. Kag ano ang ginhimo ni Jehova? Ang Biblia nagasugid sa aton nga si Jesus ‘ginpamatian nga may kahamuot.’ (Hebreo 5:7) Nagpadala si Jehova sing anghel gikan sa langit agod pabakuron ang iya maisog nga Anak.—Lucas 22:42, 43.
22 Wala madugay sa tapos mapabakod, nagsiling si Jesus sa iya mga apostoles: “Tindog kamo, malakat kita.” (Mateo 26:46) Hunahunaa ang kaisog sa amo nga pinamulong. “Malakat kita,” siling niya, bangod nahibaluan niya nga pangabayon niya ang kadam-an nga indi paghalitan ang iya mga abyan, bangod nahibaluan niya nga ang iya mga kaupod magabiya sa iya kag magapalagyo, kag bangod nahibaluan niya nga atubangon niya sing isahanon ang pinakamabudlay nga pagtilaw sa iya kabuhi. Isahanon nga gin-atubang niya ang ilegal kag di-makatarunganon nga pagbista, pagyubit, pagpaantos, kag masakit nga kamatayon. Walay sapayan sang tanan nga pagtilaw, nahuptan gihapon niya ang iya kaisog.
23. Ipaathag kon ngaa mainandamon si Jesus sa kon paano niya gin-atubang ang katalagman kag ang kamatayon.
23 Si Jesus bala indi mainandamon? Mainandamon sia; ang pagkadimainandamon wala sing labot sa matuod nga kaisog. Sa katunayan, gintudluan ni Jesus ang iya mga sumulunod nga mangin mainandamon, nga magpalayo sing mahinalungon sa katalagman agod padayon nila nga mahimo ang kabubut-on sang Dios. (Mateo 4:12; 10:16) Apang, sa sini nga hitabo, nahibaluan ni Jesus nga wala sing rason nga magpalagyo sia. Nahibaluan niya kon ano ang nadalahig sa kabubut-on sang Dios. Determinado si Jesus nga huptan ang iya integridad, gani ang lamang nga paagi amo ang pag-atubang sa pagtilaw.
24. Ngaa makasalig kita nga mangin maisugon kita walay sapayan sang bisan ano nga pagtilaw?
24 Daw ano gid kasunson nga naglakat sing maisugon ang mga sumulunod ni Jesus sa tikang sang ila Agalon! Madamo ang nagtindog nga malig-on walay sapayan sang pagyubit, paghingabot, pagdakop, pagbilanggo, pagpaantos, kag kamatayon pa gani. Diin ginkuha sang di-himpit nga mga tawo ini nga kaisog? Wala ini maghalin sa ila kaugalingon lamang. Kaangay ni Jesus, ang iya mga sumilimba ginbuligan man sang Dios. (Filipos 4:13) Kon amo, indi gid magkahadlok sa kon ano ang matabo sa palaabuton. Hupti sing malig-on ang inyo integridad, kag hatagan kamo ni Jehova sing kaisog nga kinahanglan ninyo. Padayon nga magkuha sing kabakod gikan sa huwaran sang aton Lider, si Jesus, nga nagsiling: “Magpakabakod kamo! Nadaug ko ang kalibutan.”—Juan 16:33.
a Nagsiling ang mga istoryador nga ang lulubngan sang mga rabbi ginpadunggan kaangay sang lulubngan sang mga manalagna kag mga patriarka.