Bernabe—Ang “Anak sang Paglugpay”
SAN-O ang ulihi nga higayon nga nakabaton ikaw sing lugpay gikan sa isa ka abyan? Madumduman mo bala ang ulihi mo nga paghatag sini sa isa? Sa tion kag tion, tanan kita nagakinahanglan sing pagpalig-on, kag ginapasalamatan gid naton ang mga nagahatag sini sing mapinalanggaon! Ang paglugpay nagapahangop sang paghinguyang sing tion sa pagpamati, paghangop, kag pagbulig. Handa ka bala sa paghimo sina?
Ang isa ka tawo nga nagpakita sining kahanda sa huwaran nga paagi amo si Bernabe, nga “maayo nga tawo kag puno sing balaan nga espiritu kag sing pagtuo.” (Binuhatan 11:24) Ngaa masiling ina tuhoy kay Bernabe? Ano ang iya ginhimo agod nagakadapat sa sining paglaragway?
Isa ka Maalwan nga Kabulig
Ang iya matuod nga ngalan amo si Jose, apang ginhayuan sia sing malaragwayon sang mga apostoles suno sa iya kinaiya—Bernabe, nga nagakahulugan “Anak sang Paglugpay.”a (Binuhatan 4:36) Bag-o pa lamang natukod ang Cristianong kongregasyon. Ginahaumhaum sang pila nga si Bernabe isa anay sang mga disipulo ni Jesus. (Lucas 10:1, 2) Matuod man ini ukon indi, ini nga tawo nanghikot sing maayo.
Wala madugay pagkatapos sang Pentecostes 33 C.E., si Bernabe, nga isa ka Levita gikan sa Cipre, kinabubut-on nga nagbaligya sing pila ka uma kag ginhatag ang kuwarta sa mga apostoles. Ngaa ginhimo niya yadto? Ang rekord sa Binuhatan nagasugid sa aton nga sa tunga sang mga Cristiano sa Jerusalem sadtong tion, ‘ginhimo ang pagpanagtag sa kada isa, suno sa iya kinahanglan.’ Maathag nga nakita ni Bernabe ang pagkinahanglan, kag mahigugmaon nga nanghikot sia tuhoy sini. (Binuhatan 4:34-37) Mahimo nga madawa-dawa ang iya kabuhi, apang wala sia magpangalag-ag sa paghatag sang iya materyal nga mga pagkabutang kag sang iya kaugalingon para sa pagpauswag sang intereses sang Ginharian.b “Kon makakita si Bernabe sing mga tawo ukon mga kahimtangan nga nagakinahanglan sing pagpalig-on, ginahatag niya ang tanan nga pagpalig-on nga masarangan niya,” siling sang iskolar nga si F. F. Bruce. Maathag ini sa ikaduha nga hitabo nga yara sia.
Sang mga 36 C.E., si Saulo sang Tarso (ang nangin apostol Pablo), nga isa na ka Cristiano, nagtinguha nga mapakig-angutan ang kongregasyon sa Jerusalem, “apang nahadlok sila tanan sa iya, bangod wala sila magpati nga isa sia ka disipulo.” Paano niya makumbinsi ang kongregasyon nga ang iya pagkakumbertido tunay kag indi lamang isa ka padihot sa paglaglag sini sing dugang? “Ginbuligan sia ni Bernabe kag gindala sia sa mga apostoles.”—Binuhatan 9:26, 27; Galacia 1:13, 18, 19.
Wala ginsiling kon ngaa nagsalig si Bernabe kay Saulo. Ano man ang natabo, ginpamatud-an sang “Anak sang Paglugpay” ang iya hayo paagi sa pagpamati kay Saulo kag sa pagbulig sa iya gikan sa daw wala sing paglaum nga kahimtangan. Bisan pa nagbalik dayon si Saulo sa iya dutang natawhan sa Tarso, nangin mag-abyan ining duha ka tawo. Sa mga tuig nga magaabot, may importante yadto nga mga resulta.—Binuhatan 9:30.
Sa Antioquia
Sang mga 45 C.E., naglab-ot ang balita sa Jerusalem tuhoy sa tumalagsahon nga mga hitabo sa Antioquia sa Siria—madamo sang nagahambal sing Griego nga mga pumuluyo sa sadtong siudad ang nangin mga tumuluo. Ginpadala sang kongregasyon si Bernabe sa pag-usisa kag sa pag-organisar sang hilikuton didto. Nakahimo sila sing maalamon nga desisyon. Si Lucas nagsiling: “Sang mag-abot sia kag nakita ang dibagay nga kaluoy sang Dios, nalipay sia kag ginpalig-on sila tanan sa pagpadayon sa Ginuo nga may tinagipusuon nga katuyuan; kay maayo sia nga tawo kag puno sing balaan nga espiritu kag sing pagtuo. Kag isa ka daku nga kadam-an ang gindugang sa Ginuo.”—Binuhatan 11:22-24.
Indi lang amo sina ang iya ginhimo. Suno sa iskolar nga si Giuseppe Ricciotti, “si Bernabe isa ka praktikal nga tawo, kag nahangpan niya gilayon ang kinahanglanon nga magpangabudlay agod mapat-od nga inang maayo nga pagpamulak pagasundan sing bugana nga ani. Busa, ang pangunang kinahanglanon amo ang mga mangangani.” Bangod naghalin sa Cipre, ayhan naanad na si Bernabe sa pagpakig-angot sa mga Gentil. Ayhan kumbinsido sia nga kalipikado gid sia sa pagbantala sa mga pagano. Apang handa sia nga ipaambit sa iban ining makakulunyag kag makapalig-on nga hilikuton.
Nadumduman ni Bernabe si Saulo. Mahimo gid nga nahibaluan ni Bernabe ang tuhoy sa matagnaon nga pagpahayag kay Ananias sadtong nakumbertir si Saulo, nga ang manughingabot anay ‘isa ka pinili nga galamiton, sa pagdala sang ngalan ni Jesus sa mga pungsod.’ (Binuhatan 9:15) Gani nagkadto si Bernabe sa Tarso—mga 200 kilometros nga paglakbay pakadto lamang—sa pagpangita kay Saulo. Nanghikot nga magkaupod ang duha sa bug-os nga tuig, kag ‘amo ini ang una sa Antioquia’ sa sining tion ‘nga ang mga disipulo gintawag nga mga Cristiano paagi sa pagtuytoy sang Dios.’—Binuhatan 11:25, 26.
Sang maggahom si Claudio, may daku nga tiggulutom sa madamo nga bahin sang Emperyo sang Roma. Suno sa Judiyong istoryador nga si Josephus, “madamo nga tawo [sa Jerusalem] ang napatay bangod kulang sing mga kinahanglanon sa pagtigayon sing kalan-on.” Sa amo, ang mga disipulo sa Antioquia “namat-od, ang tagsatagsa sa ila suno sa masarangan sang isa, nga magpadala sing bulig nga pag-alagad sa mga kauturan nga nagapuyo sa Judea; kag ginhimo nila ini, nga ginapadala ini sa mga tigulang nga lalaki paagi sa kamot nanday Bernabe kag Saulo.” Pagkatapos matuman sing bug-os ang amo nga hilikuton, nagbalik sa Antioquia ang duha upod si Juan Marcos, diin ginlakip sila sa mga manalagna kag mga manunudlo sang kongregasyon.—Binuhatan 11:29, 30; 12:25; 13:1.
Pinasahi nga Asaynment sa Pagmisyonero
Nian natabo ang dikinaandan nga hitabo. “Samtang dayag sila nga nagaalagad kay Jehova kag nagapuasa, ang balaan nga espiritu nagsiling: ‘Sa tanan nga tawo painon ninyo si Bernabe kag si Saulo para sa akon para sa hilikuton nga sa amo gintawag ko sila.’ ” Hunahunaa lamang! Nagsugo ang espiritu ni Jehova nga hatagan ang duha sing pinasahi nga asaynment. “Gani ining mga lalaki, nga ginpadala sang balaan nga espiritu, nagdulhog sa Seleucia, kag gikan didto naglayag sila padulong sa Cipre.” Nagakaigo man tawgon si Bernabe nga isa ka apostol, ukon isa nga pinadala.—Binuhatan 13:2, 4; 14:14.
Pagkatapos sang paglakbay sa Cipre kag sang pagkumbertir kay Sergio Paulo, ang Romanong gobernador sa probinsia sang isla, nagpadayon sila sa Perga, sa nabagatnan nga baybayon sang Asia Minor, diin nagbulag si Juan Marcos kag nagbalik sa Jerusalem. (Binuhatan 13:13) Tubtob sadto si Bernabe daw amo ang nagapanguna, ayhan bangod sia ang mas eksperiensiado. Kutob sining tion, si Saulo (ginapatuhuyan karon subong si Pablo) ang nagapanguna. (Ipaanggid ang Binuhatan 13:7, 13, 16; 15:2.) Nasaklaw bala si Bernabe sa sining hitabo? Wala, hamtong sia nga Cristiano nga nagkilala sing mapainubuson nga ginagamit man ni Jehova ang iya kaupod sa gamhanan nga paagi. Paagi sa ila, luyag ni Jehova nga mabatian sa iban pa nga mga teritoryo ang maayong balita.
Sa katunayan, antes gintabog ang duha paguwa sa Antioquia sa Pisidia, ang bug-os nga duog nakabati sing pulong sang Dios gikan kanday Pablo kag Bernabe, kag madamo ang nagbaton sa mensahe. (Binuhatan 13:43, 48-52) Sa Iconio, “ang dakung kadam-an sang mga Judiyo kag sang mga Griego nangin mga tumuluo.” Nagpahulag ini kay Pablo kag kay Bernabe nga maghinguyang sing malawig nga tion didto, ‘nga nagapamulong sing masidla paagi sa awtoridad ni Jehova, nga nagtugot sing mga tanda kag mga kalatingalahan nga matabo paagi sa ila mga kamot.’ Sang mabatian ang plano nga batuhon sila, maalamon nga nalagyo ang duha kag ginpadayon ang ila hilikuton sa Lacaonia, Listra, kag Derbe. Walay sapayan sang makatalagam-sa-kabuhi nga mga inagihan sa Listra, sanday Bernabe kag Pablo padayon nga “nagapabakod sa mga kalag sang mga disipulo, nagapalig-on sa ila sa pagpabilin sa pagtuo kag nagasiling: ‘Magsulod kita sa ginharian sang Dios paagi sa madamo nga kapipit-an.’ ”—Binuhatan 14:1-7, 19-22.
Wala mahadlok ining duha ka mapagsik nga manugbantala. Sa kabaliskaran, nagbalik sila agod palig-unon ang bag-uhan nga mga Cristiano sa mga duog nga nakasumalang sila sadto sing daku nga paghingabot, nga mahimo ginabuligan ang kalipikado nga mga lalaki sa pagpanguna sa bag-o nga mga kongregasyon.
Ang Hulusayon sa Pagsirkunsidar
Mga 16 ka tuig pagkatapos sang Pentecostes 33 C.E., nadalahig si Bernabe sa isa ka maragtason nga hitabo nahanungod sa hulusayon sa pagsirkunsidar. “Pila ka tawo ang nagdulhog [sa Antioquia sa Siria] gikan sa Judea kag nagpanudlo sa mga kauturan: ‘Kon indi kamo magpasirkunsidar suno sa kinabatasan ni Moises, indi kamo maluwas.’ ” Nahibal-an nanday Bernabe kag Pablo gikan sa eksperiensia nga indi ini matuod, kag ginsuay nila ini. Sa baylo nga ipilit ang ila awtoridad, nahangpan nila nga isa ini ka problema nga dapat husayon para sa kaayuhan sang bug-os nga paghiliutod. Gani gindangop nila ang problema sa nagadumala nga hubon sa Jerusalem, diin ang ila report nakabulig sa paghusay sa hulusayon. Pagkatapos sadto, sanday Pablo kag Bernabe, nga ginlaragway subong “mga hinigugma . . . nga nagpakatalagman sang ila mga kalag tungod sa ngalan sang aton Ginuong Jesucristo,” nalakip sa mga gintangduan sa pagpaalinton sang desisyon sa mga kauturan sa Antioquia. Sang ginbasa ang sulat halin sa nagadumala nga hubon kag ginhatag ang mga pamulongpulong, ang kongregasyon “nagkalipay tungod sa pagpalig-on” kag “napabakod.”—Binuhatan 15:1, 2, 4, 25-32.
“Matigdas nga Pagbanggianay”
Pagkatapos sang madamo kaayo nga positibo nga rekord tuhoy sa iya, mahimo naton batyagon nga indi gid kita makailog sa huwaran ni Bernabe. Apang, ang “Anak sang Paglugpay” dihimpit kaangay naton. Sang nagplano sila ni Pablo sing ikaduha nga paglakbay subong misyonero sa pagduaw sa mga kongregasyon, natabo ang dipag-ugyunay. Determinado si Bernabe nga paupdon ang iya pakaisa nga si Juan Marcos, apang para kay Pablo indi ini nagakaigo, sanglit nagbiya si Juan Marcos sa ila sa una nila nga paglakbay subong misyonero. Natabo ang “matigdas nga pagbanggianay, amo nga nagbulagay sila sa isa kag isa; kag gin-upod ni Bernabe si Marcos kag naglayag padulong sa Cipre,” samtang “ginpili ni Pablo si Silas kag naglakat” sa tuhay nga direksion.—Binuhatan 15:36-40.
Makapasubo gid! Apang bisan amo sini, ang hitabo nagasugid sa aton sing isa pa ka butang tuhoy sa personalidad ni Bernabe. “Isa ka kadayawan pirme kay Bernabe nga handa sia mag-atubang sing risgo kag magsalig kay Marcos sa ikaduha nga higayon,” siling sang isa ka iskolar. Subong sang ginapahangop sadtong manunulat, ayhan “ang pagsalig ni Bernabe kay Marcos nagbulig nga mapasag-uli ang iya pagsalig sa kaugalingon kag nagpahulag sa iya sa bag-o nga hilikuton.” Subong resulta, yadtong pagsalig ni Bernabe kay Marcos bug-os nga napamatud-an, kay nag-abot ang tion nga ginbaton bisan ni Pablo ang kapuslanan ni Marcos sa Cristianong pag-alagad.—2 Timoteo 4:11; ipaanggid ang Colosas 4:10.
Ang huwaran ni Bernabe makapahulag sa aton nga pamatian, hangpon, kag palig-unon ang mga nalisdan kag hatagan sing praktikal nga bulig kon makita naton nga kinahanglanon. Ang rekord tuhoy sa iya pagkahanda sa pagbulig sa iya kauturan nga may kalulo kag kaisog, subong man ang maayo nga mga resulta sini, makapalig-on gid. Isa gid ka pagpakamaayo nga may mga tawo kaangay ni Bernabe sa aton mga kongregasyon karon!
[Mga footnote]
a Ang pagtawag sa isa nga “anak sang” isa ka kinaiya nagapakita sing isa ka talalupangdon nga kinaiya. (Tan-awa ang Deuteronomio 3:18, footnote.) Sang unang siglo, kinaandan ang paggamit sing mga hayo agod ipatalupangod ang mga kinaiya sang isa ka tawo. (Ipaanggid ang Marcos 3:17.) Isa ini anay ka sahi sang publiko nga pagkilala.
b Bangod sang ginpatok sang Mosaikong Kasuguan, ang pila nagapamangkot kon paano si Bernabe, nga isa ka Levita, nakaangkon sing kaumhan. (Numeros 18:20) Apang, dapat talupangdon nga indi maathag kon bala ang propiedad yara sa Palestina ukon sa Cipre. Dugang pa, posible nga isa lamang ini ka lulubngan nga lote nga natigayon ni Bernabe sa Jerusalem. Ano man ang matuod, ginhatag ni Bernabe ang iya propiedad sa pagbulig sa iban.