Mga Silak sang Kapawa sang Panahon sang mga Apostoles

“Ang kapawa mismo nagasilak para sa mga matarong, kag ang kasadya tungod sa matadlong sing tagipusuon.”​—⁠SALMO 97:⁠11.

 1. Paano ang mga Saksi ni Jehova karon nagaanggid sa unang mga Cristiano?

GINAAPRESYAR gid naton sing daku, subong matuod nga mga Cristiano, ang pinamulong sang Salmo 97:11! Ang ‘kapawa nagsilak’ sa aton sing sulit-sulit. Sa pagkamatuod, nakita sang iban sa aton ang nagasilak nga pagsulu ni Jehova sing dinikada. Ini tanan nagapahanumdom sa aton sang Hulubaton 4:​18, nga mabasa: “Ang banas sang matarong subong sang nagapamanagbanag nga kapawa nga nagasilak sing labi kag labi tubtob sa himpit nga adlaw.” Sa pag-apresyar naton sa Kasulatan sa baylo sang tradisyon, kita nga mga Saksi ni Jehova kaangay sang unang mga Cristiano. Ang ila panimuot sarang makita sing maathag gikan sa maragtason nga mga tulun-an sang Cristianong Griegong Kasulatan kag gikan sa mga sulat sini, nga ginsulat sa idalom sang pag-inspirar sang Dios.

 2. Ano ang unang mga silak sang kapawa nga ginbaton sang mga sumulunod ni Jesus?

² Ang isa sang unang mga silak sang kapawa nga nabaton sang unang mga sumulunod ni Jesucristo amo yadtong may kaangtanan sa Mesias. Si Andres nagsiling sa iya utod nga si Simon Pedro: “Nakita namon ang Mesias.” (Juan 1:41) Mga pila ka tion sang ulihi, ginpapanaksi sang Amay sa langit si apostol Pedro nahanungod sina sang nagsiling sia kay Jesucristo: “Ikaw ang Cristo, ang Anak sang Dios nga buhi.”​—⁠Mateo 16:​16, 17; Juan 6:​68, 69.

Kapawa Nahanungod sa Ila Pagbantala nga Hilikuton

 3, 4. Pagkatapos sang iya pagkabanhaw, anong kasanagan ang ginhatag ni Jesus sa iya mga sumulunod may kaangtanan sa ila palaabuton nga hilikuton?

³ Pagkatapos nga ginbanhaw sia, si Jesucristo naghatag sing mga silak sang kapawa nahanungod sa obligasyon nga pagahimuon sang tanan nga mga sumulunod niya. Ayhan sa 500 ka disipulo nga nagtipon sa Galilea nga nagsiling sia: “Busa lakat kamo kag himuon nga mga disipulo ang katawhan sang tanan nga kapungsuran, nagabawtismo sa ila sa ngalan sang Amay kag sang Anak kag sang balaan nga espiritu, nga nagapanudlo sa ila sa pagtuman sang tanan nga butang nga ginsugo ko sa inyo. Kag, yari karon! ako kaupod ninyo sa tanan nga mga adlaw tubtob sa katapusan sang sistema sang mga butang.” (Mateo 28:​19, 20; 1 Corinto 15:⁠6) Pagkatapos sadto, ang tanan nga mga sumulunod ni Cristo nangin mga manugbantala, kag ang ila pagbantala nga hilikuton wala ginlatiran sa “mga karnero nga nagkaladula sang panimalay sang Israel.” (Mateo 10:⁠6) Wala sila magbuhat sing bawtismo ni Juan bilang simbulo sang paghinulsol para sa kapatawaran sang mga sala. Sa baylo, ginbawtismuhan nila ang katawhan “sa ngalan sang Amay kag sang Anak kag sang balaan nga espiritu.”

⁴ Antes gid lang magkayab si Jesus sa langit, ang iya 11 ka matutom nga mga apostoles namangkot: “Ginuo, pasag-ulion mo bala ang ginharian sa Israel sa sining tion?” Sa baylo nga sabton yadto nga pamangkot, si Jesus naghatag sing dugang nga mga instruksion nahanungod sa ila pagbantala nga hilikuton, nga nagasiling: “Magabaton kamo sing gahom kon ang balaan nga espiritu mag-abot sa inyo, kag mangin saksi ko kamo sa Jerusalem kag sa bug-os nga Judea kag Samaria kag tubtob sa ukbong sang duta.” Tubtob sadto nga tion, nangin mga saksi lamang sila ni Jehova, apang karon mangin saksi man sila ni Cristo.​—⁠Binuhatan 1:​6-8.

 5, 6. Anong mga silak sang kapawa ang ginbaton sang mga disipulo ni Jesus sang Pentecostes?

⁵ Napulo ka adlaw lamang sang ulihi, masanag gid nga silak sang kapawa ang nabaton sang mga sumulunod ni Jesus! Sang adlaw sang Pentecostes sang 33 C.E., sa nahaunang tion, nahangpan nila sing bug-os ang kahulugan sang Joel 2:​28, 29: “Ipasagahay ko [si Jehova] ang akon espiritu sa tanan nga sahi sang unod, kag magatagna ang inyo mga anak nga lalaki kag ang inyo mga anak nga babayi. Ang inyo mga tigulang magadamgo sing mga damgo. Ang inyo pamatan-on nga mga lalaki makakita sing mga palanan-awon. Kag bisan sa mga alagad nga lalaki kag sa mga alagad nga babayi man ipasagahay ko ang akon espiritu sa sadtong mga adlaw.” Nakita sang mga disipulo ni Jesus ang balaan nga espiritu, sa dagway sang mga dila nga daw kalayo, nga nagatungtong sa mga ulo nila nga tanan​—⁠mga 120 ka lalaki kag babayi​—⁠nga nagtipon sa Jerusalem.​—⁠Binuhatan 1:​12-15; 2:​1-4.

⁶ Sang adlaw man sang Pentecostes, una nga nahangpan sang mga disipulo nga ang mga pinamulong sang Salmo 16:10 naaplikar gali sa ginbanhaw nga si Jesucristo. Ang salmista nagsiling: “Indi mo [Jehova nga Dios] pagbayaan ang akon kalag sa Sheol. Indi ka magtugot nga ang imo balaan makakita sing kaduluntan.” Nahangpan sang mga disipulo nga yadtong mga pinamulong indi mahimo maaplikar kay Hari David, kay ang iya lulubngan yara gihapon sa ila tubtob sadto nga adlaw. Indi makakilibot nga mga 3,000 sadtong nakabati sining bag-ong kapawa nga ginpaathag ang nakumbinse gid sa bagay nga nagpabawtismo sila sadto gid nga adlaw!​—⁠Binuhatan 2:​14-41.

 7. Anong masanag nga kapawa ang ginbaton ni apostol Pedro sang ginduaw niya ang opisyal sang Romanong hangaway nga si Cornelio?

⁷ Sa madamong siglo, gin-apresyar sang mga Israelinhon ang ginsiling sang Dios sa ila: “Kamo lamang ang ginkilala ko sa tanan nga panimalay sa duta.” (Amos 3:⁠2) Gani masanag gid nga silak sang kapawa ang ginbaton ni apostol Pedro kag sadtong nag-upod sa iya sa balay sang opisyal sang Romanong hangaway nga si Cornelio sang ang balaan nga espiritu nagkunsad sa nahauna nga tion sa disirkunsidado nga mga Gentil nga tumuluo. Talalupangdon nga amo lamang ini ang tion nga ang balaan nga espiritu ginhatag antes sang bawtismo. Apang kinahanglanon ini. Kon indi, wala kuntani mahibaluan ni Pedro nga ining disirkunsidado nga mga Gentil kalipikado na para sa bawtismo. Naapresyar sing bug-os ang kahulugan sining tumalagsahon nga hitabo, si Pedro namangkot: “Madumili bala sang bisan sin-o ang tubig agod indi pagbawtismuhan ini sila [mga Gentil] nga nakabaton sang balaan nga espiritu subong sa aton?” Sa pagkamatuod, wala sing bisan sin-o nga yadto didto ang makapamatok sing makatarunganon, kag busa ginhimo ang pagbawtismo sa sining mga Gentil.​—⁠Binuhatan 10:​44-48; ipaanggid ang Binuhatan 8:​14-17.

Wala Na sing Sirkunsisyon

 8. Ngaa ginbudlayan ang iban nga unang mga Cristiano sa pagsikway sang panudlo tuhoy sa sirkunsisyon?

⁸ Ang masanag pa nga silak sang kamatuoran nakita may kaangtanan sa problema tuhoy sa sirkunsisyon. Ang batasan sa pagsirkunsidar nag-umpisa sang 1919 B.C.E. paagi sa pagpakigkatipan ni Jehova kay Abraham. Ginsugo anay sang Dios si Abraham nga sia kag ang tanan pa nga mga lalaki sang iya panimalay dapat sirkunsidahon. (Genesis 17:​9-14, 23-27) Gani ang sirkunsisyon nangin nagapakilala nga tanda sang mga kaliwat ni Abraham. Kag ginpabugal gid nila ini nga batasan! Subong resulta, ang “disirkunsidado” nangin isa ka termino sang pagtamay! (Isaias 52:1; 1 Samuel 17:​26, 27) Mahapos mahangpan kon ngaa luyag sang unang Judiyong mga Cristiano huptan ini nga simbulo. Ang pila sa ila nakigbais kanday Pablo kag Bernabe nahanungod sini nga butang. Agod mahusay ini, si Pablo kag ang iban pa nagkadto sa Jerusalem agod kunsultahon ang Cristianong nagadumala nga hubon.​—⁠Binuhatan 15:​1, 2.

 9. Anong mga silak sang kapawa ang ginpahayag sa unang nagadumala nga hubon, subong sang narekord sa Binuhatan kapitulo 15?

⁹ Sini nga tion, indi paagi sa isa ka maathag nga milagro nga ginbaton sadtong unang mga Cristiano ang kapawa nga ang sirkunsisyon indi na isa ka kinahanglanon para sa mga alagad ni Jehova. Sa baylo, ginbaton nila yadtong dugang nga kapawa paagi sa pagpanalawsaw sa Kasulatan, sa pagsalig sa balaan nga espiritu para sa panuytoy, kag sa pagpamati sa mga eksperiensia nanday Pedro kag Pablo nahanungod sa pagkumbertir sa disirkunsidado nga mga Gentil. (Binuhatan 15:​6-21) Ang desisyon ginhatag sa isa ka sulat nga mabasa sing bahin: “Ginpakamaayo sang balaan nga espiritu kag namon nga indi kamo paglulanan pa, luwas sining mga butang nga kinahanglan, nga maglihi kamo sa mga butang nga ginhalad sa mga diosdios kag sa dugo kag sa nakuga kag sa pagkamakihilawason.” (Binuhatan 15:​28, 29) Busa ang unang mga Cristiano ginhilway gikan sa sugo nga himuon ang sirkunsisyon kag gikan sa iban pa nga mga ginapatuman sang Mosaikong Kasuguan. Hanti, nakasiling si Pablo sa taga-Galacia nga mga Cristiano: “Tungod sa sinang kahilwayan ginhilway kita ni Cristo.”​—⁠Galacia 5:⁠1.

Kapawa sa mga Ebanghelyo

 10. Ano ang pila sang mga silak sang kapawa nga ginpahayag sa Ebanghelyo ni Mateo?

¹⁰ Walay duhaduha nga ang Ebanghelyo ni Mateo, nga ginsulat sang mga 41 C.E., nagaunod sing madamong silak sang kapawa para sa kaayuhan sang mga bumalasa sini. Pila lamang sa nahaunang-siglo nga mga Cristiano ang personal nga nakabati kay Jesus nga nagpaathag sang iya mga panudlo. Ginpadaku ilabi na sang Ebanghelyo ni Mateo nga ang tema sang pagbantala ni Jesus amo ang Ginharian. Kag ginpadaku gid ni Jesus ang importansia sang pagtigayon sing husto nga motibo! Daw ano nga silak sang kapawa ang yara sa iya Sermon sa Bukid, sa iya mga parabola (subong sang narekord sa kapitulo 13), kag sa iya dakung tagna sa mga kapitulo 24 kag 25! Ini tanan gindala sa igtalupangod sang unang mga Cristiano sa rekord sang Ebanghelyo ni Mateo, nga ginsulat mga walo ka tuig lamang pagkatapos sang Pentecostes 33 C.E.

 11. Ano ang masiling nahanungod sa kaundan sang mga Ebanghelyo nanday Lucas kag Marcos?

¹¹ Mga 15 ka tuig sang ulihi, ginsulat ni Lucas ang iya Ebanghelyo. Bisan ang kalabanan sini pareho sa rekord ni Mateo, 59 porsiento sini ang gindugang. Ginrekord ni Lucas ang anom sang mga milagro ni Jesus kag ang kapin sa pilo sina nga kadamuon sang Iya mga ilustrasyon nga wala ginsambit sang iban nga mga manunulat sang Ebanghelyo. Ayhan mga pila ka tuig lamang sang ulihi, ginsulat ni Marcos ang iya Ebanghelyo, nagapadaku kay Jesucristo subong isa ka tawo nga nagapanghikot, isa ka manughimo sing milagro. Bisan pa nga halos ginsaysay ni Marcos ang mga hitabo nga ginrekord na nanday Mateo kag Lucas, ginrekord niya ang isa ka parabola nga wala nila narekord. Sa sinang ilustrasyon, ginpaanggid ni Jesus ang Ginharian sang Dios sa binhi nga nagaulhot, nagatubo, kag nagapamunga sing amat-amat.⁠a​—⁠Marcos 4:​26-29.

 12. Tubtob diin nagahatag sing dugang nga kasanagan ang Ebanghelyo ni Juan?

¹² Nian yara ang Ebanghelyo ni Juan, nga ginsulat sing kapin sa 30 ka tuig pagkatapos ginsulat ni Marcos ang iya report. Daw ano kasanag nga kapawa ang ginhatag ni Juan sa ministeryo ni Jesus, ilabi na paagi sa madamong paghinambit sa Iya pagluntad antes mangin tawo! Si Juan lamang ang nagaaman sing rekord tuhoy sa pagkabanhaw ni Lasaro, kag sia lamang ang nagahatag sa aton sang madamo sa maayong mga komento ni Jesus sa iya matutom nga mga apostoles subong man sa iya makapapagsik nga pangamuyo sang gab-i nga ginluiban sia, subong sang narekord sa mga kapitulo 13 tubtob 17. Sa katunayan, ginasiling nga 92 porsiento sang Ebanghelyo ni Juan ang pinasahi.

Mga Silak sang Kapawa sa mga Sulat ni Pablo

 13. Ngaa ginkabig sang iban ang sulat ni Pablo sa mga taga-Roma subong nga daw isa ka Ebanghelyo?

¹³ Si apostol Pablo pinasahi nga gingamit sa pagdala sing mga silak sang kapawa sa mga Cristiano nga nagkabuhi sang panahon sang mga apostoles. Halimbawa, yara ang sulat ni Pablo sa mga taga-Roma, nga ginsulat sang mga 56 C.E.​—⁠halos dungan sa pagsulat ni Lucas sang iya Ebanghelyo. Sa sining sulat ginapadaku ni Pablo ang katunayan nga ang pagkamatarong ginapabangod subong resulta sang dibagay nga kalulo sang Dios kag paagi sa pagtuo kay Jesucristo. Ang pagpadaku ni Pablo sa sining bahin sang maayong balita nangin kabangdanan nga tamdon sang iban ang iya sulat sa mga taga-Roma subong nga daw ikalima nga Ebanghelyo.

 14-16. (a) Sa iya unang sulat sa mga Cristiano sa Corinto, anong kapawa ang ginhatag ni Pablo nahanungod sa pagkinahanglan sing paghiusa? (b) Anong dugang nga kapawa nahanungod sa pagginawi ang ginaunod sang Nahaunang Corinto?

¹⁴ Si Pablo nagsulat nahanungod sa pila ka butang nga nagtublag sa mga Cristiano sa Corinto. Ang iya sulat sa mga taga-Corinto nagalakip sing madamong inspirado nga laygay nga nagabulig sa mga Cristiano tubtob sa aton adlaw. Una, dapat niya pasanagan ang mga taga-Corinto nahanungod sa sayop nga ginhimo nila sa pagtukod sing mga kulto nga nasentro sa pila ka kilala nga indibiduwal. Gintadlong sila sang apostol, masidla nga nagasiling sa ila: “Ginalaygay ko sa inyo, mga kauturan, paagi sa ngalan sang aton Ginuong Jesucristo nga kamo tanan dapat magpamulong sing nagahilisugot, kag nga dapat wala sing pagbinahinbahin sa tunga ninyo, kundi nga nahiusa kamo sing bug-os sa isa ka painoino kag isa ka hunahuna.”​—⁠1 Corinto 1:​10-15.

¹⁵ Ang daku nga imoralidad ginpahanugutan sa Cristianong kongregasyon sa Corinto. Isa ka tawo didto ang nagpangasawa sang asawa sang iya amay, busa nagbuhat sing ‘pakighilawas nga indi gani masapwan ang subong sini sa tunga sang mga pungsod.’ Sing maathag, si Pablo nagsulat: “Isikway ninyo ang tawo nga malaut sa tunga ninyo.” (1 Corinto 5:​1, 11-13) Bag-o ina para sa Cristianong kongregasyon​—⁠ang pagsikway ukon pagdisfellow­ship. Ang isa pa ka butang nga ang kongregasyon sa Corinto nagkinahanglan sing kasanagan amo ang may kaangtanan sa katunayan nga ang iban nga mga katapo sini nagdemanda sang ila espirituwal nga mga kauturan sa kalibutanon nga mga hukmanan sa paghusay sang mga reklamo. Matigdas sila nga ginsaway ni Pablo tungod sang paghimo sini.​—⁠1 Corinto 6:​5-8.

¹⁶ Ang isa pa ka butang nga ginbangdan sang kabalaka sa kongregasyon sa Corinto amo ang may kaangtanan sa mga relasyon sa sekso. Sa 1 Corinto kapitulo 7, ginpakita ni Pablo nga bangod sang paglapnag sang seksuwal nga imoralidad, mangin maayo para sa tagsa ka lalaki nga may iya kaugalingon nga asawa kag sa tagsa ka babayi nga may iya kaugalingon nga bana. Ginpakita man ni Pablo nga samtang maalagad sang mga diminyo si Jehova nga diutay sing tublag, indi tanan ang may dulot sang pagkadiminyo. Kag kon ang bana sang isa ka babayi mapatay, hilway sia sa pagpamana liwat “lamang sa Ginuo.”​—⁠1 Corinto 7:⁠39.

 17. Anong kapawa ang ginhatag ni Pablo nahanungod sa panudlo tuhoy sa pagkabanhaw?

¹⁷ Daw ano nga silak sang kapawa nga gingamit sang Ginuo si Pablo sa pag-iwag nahanungod sa pagkabanhaw! Sa anong sahi sang lawas pagabanhawon ang hinaplas nga mga Cristiano? “Ginasab-ug ini nga lawas nga undanon, ginbanhaw ini nga lawas nga espirituhanon,” sulat ni Pablo. Wala sing lawas nga undanon ang dalhon sa langit, kay “ang unod kag dugo indi makapanubli sang ginharian sang Dios.” Si Pablo nagdugang nga indi tanan nga mga hinaplas magatulog sa kamatayon kundi nga sa tion sang presensia ni Jesus ang iban pagabanhawon gilayon sa dimamalatyon nga kabuhi pagkapatay nila.​—⁠1 Corinto 15:​43-53.

 18. Anong kapawa nahanungod sa palaabuton ang ginaunod sang nahaunang sulat ni Pablo sa mga taga-Tesalonica?

¹⁸ Sa iya sulat sa mga Cristiano sa Tesalonica, gingamit si Pablo sa paghatag sing kapawa sa palaabuton. Ang adlaw ni Jehova magaabot kaangay sang isa ka makawat sa kagab-ihon. Si Pablo nagpaathag man: “Kon magsiling sila: ‘Paghidait kag kalig-unan!’ nian ang hinali nga kalaglagan magaabot sa ila subong sang kasakit sang kasisit-an sa isa ka nagamabdos nga babayi; kag indi sila nga mas-a makalikaw.”​—⁠1 Tesalonica 5:​2, 3.

 19, 20. Anong mga silak sang kapawa ang ginbaton sang mga Cristiano sa Jerusalem kag Judea sa mga sulat ni Pablo sa mga taga-Hebreo?

¹⁹ Paagi sa iya sulat sa mga taga-Hebreo, ginpaalinton ni Pablo ang mga silak sang kapawa sa unang mga Cristiano sa Jerusalem kag Judea. Daw ano ka gamhanan nga ginpakita niya ang pagkasuperyor sang Cristianong sistema sang pagsimba sangsa Mosaikong sistema sang pagsimba! Sa baylo nga sundon ang Kasuguan nga ginpaalinton sang mga anghel, ang mga Cristiano dapat magtuo sa kaluwasan nga ginpamulong una sang Anak sang Dios, nga mas superyor sangsa anghelikong mga mensahero. (Hebreo 2:​2-4) Si Moises isa lamang anay ka alagad sa balay sang Dios. Apang, si Jesucristo nagadumala sa bug-os nga balay. Si Cristo amo ang mataas nga saserdote suno sa sulundan ni Melquisedec, nga may posisyon nga mataas pa sa Aaronikong pagkasaserdote. Ginpakita man ni Pablo nga ang mga Israelinhon wala makasulod sa pahuway sang Dios bangod sang kakulang sing pagtuo kag pagkamatinumanon, apang ang mga Cristiano nagasulod sa sini bangod sang ila pagkatutom kag pagkamatinumanon.​—⁠Hebreo 3:1–4:⁠11.

²⁰ Nian, ang bag-ong katipan mas superyor man sa katipan nga Kasuguan. Subong sang gintagna 600 ka tuig sing una sa Jeremias 31:​31-34, nasulat sa tagipusuon sadtong yara sa bag-ong katipan ang kasuguan sang Dios kag nagaagom sing matuod nga kapatawaran sang mga sala. Sa baylo nga may isa ka mataas nga saserdote nga magahalad kada tuig para sa iya kaugalingon nga mga sala kag sa mga sala sang katawhan, ang mga Cristiano may Mataas nga Saserdote nga amo si Jesucristo, nga wala sing sala kag naghalad sing makaisa kag indi na gid maliwat para sa mga sala. Sa baylo nga magsulod sa balaan nga duog nga ginhimo sang mga kamot sa pagpresentar sang iya halad, nagsulod sia sa langit mismo, agod mag-atubang kay Jehova. Dugang pa, ang mga halad nga sapat sa idalom sang Mosaikong Kasuguan nga katipan indi bug-os nga makadula sang mga sala, kay kuntani wala ini ginhalad tuig-tuig. Apang ang halad ni Cristo, nga gindulot sing makaisa kag indi na gid maliwat, nagadula sang mga sala. Ini tanan nagahatag sing kapawa sa dakung espirituwal nga templo, sa mga luwang diin ang hinaplas nga nagkalabilin kag ang “iban nga mga karnero” nagaalagad karon.​—⁠Juan 10:16; Hebreo 9:​24-28.

 21. Ano ang ginapakita sining paghinun-anon nahanungod sa katumanan sang Salmo 97:11 kag Hulubaton 4:18 sang panahon sang mga apostoles?

²¹ Kulang ang espasyo agod hinambitan ang dugang pa nga mga halimbawa, kaangay sang mga silak sang kapawa nga masapwan sa mga sulat ni apostol Pedro kag nanday disipulo Santiago kag Judas. Apang ang nasambit bastante na agod ipakita nga ang Salmo 97:11 kag Hulubaton 4:18 may talalupangdon nga mga katumanan sang panahon sang mga apostoles. Ang kamatuoran nagsugod sa pag-uswag halin sa mga tipo kag mga landong pakadto sa mga katumanan kag mga katunayan.​—⁠Galacia 3:​23-25; 4:​21-26.

 22. Ano ang natabo pagkatapos nga napatay ang mga apostoles, kag ano ang ipakita sang masunod nga artikulo?

²² Pagkatapos napatay ang mga apostoles ni Jesus kag nagsugod ang gintagna nga apostasya, ang kapawa sang kamatuoran nagpirawpiraw. (2 Tesalonica 2:​1-11) Apang, suno sa saad ni Jesus, pagligad sang madamong siglo ang Agalon nagbalik kag nasapwan ang “matutom kag mainandamon nga ulipon” nga nagahatag sa “panimalay” sang ila pagkaon sa nagakaigo nga tion. Subong resulta, gintangdo ni Jesucristo sa sadtong ulipon “ang iya tanan nga mga pagkabutang.” (Mateo 24:​45-47) Anong mga silak sang kapawa ang nagsunod? Pagahinun-anunan ini sa masunod nga artikulo.

[Footnote]

Madumduman Mo Bala?

◻ Anong mga teksto sa Biblia ang nagapakita nga ang paghangop sang kamatuoran mainuswagon?

◻ Ano ang pila sa mga silak sang kapawa nga ginrekord sa tulun-an sang Mga Binuhatan?

◻ Anong kapawa ang masapwan sa mga Ebanghelyo?

◻ Anong mga silak sang kapawa ang ginaunod sang mga sulat ni Pablo?