Maglakat nga May Kahadlok kay Jehova

“Samtang [ang kongregasyon] nagalakat nga may kahadlok kay Jehova kag may paglipay sang balaan nga espiritu nagpadayon ini sa pagdugang.”​—⁠BINUHATAN 9:⁠31.

 1, 2. (a) Ano ang natabo sang magsulod ang Cristianong kongregasyon sa panahon sang paghidait? (b) Bisan pa ginatugutan ni Jehova ang paghingabot, ano pa ang iya ginahimo?

ANG isa ka disipulo nagaatubang sing daku gid nga pagtilaw. Huptan bala niya ang integridad sa Dios? Huo, sa pagkamatuod! Naglakat sia nga may kahadlok sa Dios, nga may pagkapunaw sa iya Magbubuhat, kag napatay sia subong isa ka matutom nga saksi ni Jehova.

² Yadtong mahinadlukon sa Dios nga naghupot sang integridad amo si Esteban, “isa ka tawo nga puno sing pagtuo kag balaan nga espiritu.” (Binuhatan 6:5) Ang pagpatay sa iya nagpaidlab sing paagisod nga mga paghingabot, apang pagkatapos sadto ang kongregasyon sa bug-os nga Judea, Galilea, kag Samaria nagsulod sa panahon sang paghidait kag napalig-on sa espirituwal. Dugang pa, ‘samtang nagalakat ini nga may kahadlok kay Jehova kag may paglipay sang balaan nga espiritu nagpadayon ini sa pagdugang.’ (Binuhatan 9:31) Subong mga Saksi ni Jehova karon, mapat-od naton nga pakamaayuhon kita sang Dios kon may paghidait kita ukon ginahingabot, subong ginapakita sang Binuhatan kapitulo 6 tubtob 12. Gani maglakat kita nga may masimbahon nga kahadlok sa Dios kon ginahingabot ukon gamiton naton ang tion nga wala sing paghingabot sa pagpalig-on sang aton espirituwalidad kag mangin kapin ka aktibo sa pag-alagad sa iya.​—⁠Deuteronomio 32:​11, 12; 33:⁠27.

Matutom Tubtob sa Katapusan

 3. Ano nga problema ang nalandas sa Jerusalem, kag paano?

³ Bisan pa mag-utwas ang mga problema sa tion sang paghidait, ang maayong organisasyon makabulig sa paglubad sini. (6:​1-7) Ang nagahambal sing Griego nga mga Judiyo sa Jerusalem nagreklamo nga ang ila mga babayi nga balo nalipatan sa kalan-on nga ginapanagtag sa adlaw-adlaw pabor sa Judiyong mga tumuluo nga nagahambal sing Hebreo. Ini nga problema nalubad sang magtangdo ang mga apostoles sing pito ka lalaki nga mag-atipan “sining kinahanglanon nga hilikuton.” Ang isa sa ila amo si Esteban.

 4. Ano ang ginhimo ni Esteban sa butig nga mga panumbungon?

⁴ Apang, ang mahinadlukon sa Dios nga si Esteban nag-atubang sing pagtilaw wala madugay. (6:​8-15) May pila ka tawo nga nakigbais kay Esteban. Ang iban gikan sa “Sinagoga sang mga Hilway,” ayhan mga Judiyo nga nabihag sang mga Romano kag sang ulihi nahilway ukon Judiyo nga mga proselita nga mga ulipon anay. Bangod wala nila mapangapinan ang ila kaugalingon batok sa kaalam kag espiritu nga ginpakita ni Esteban sa paghambal, gindala sia sang iya mga kaaway sa Sanhedrin. Didto ang butig nga mga saksi nagsiling: ‘Nabatian namon ining tawo nga nagasiling nga gub-on ni Jesus ang templo kag liwaton ang mga kinabatasan nga ginhatag ni Moises.’ Apang, makita gid bisan sang iya mga kasumpong nga si Esteban indi malain nga tawo kundi may kalma nga pangguyahon subong sang anghel, isa ka mensahero sang Dios nga pat-od nga iya ginasakdag. Daw ano ka tuhay gikan sa ila mga guya, nga puno sing kalautan bangod nagpagamit sila kay Satanas!

 5. Ano nga mga punto ang ginhambal ni Esteban samtang nagapanaksi sia?

⁵ Sang ginpamangkot sang mataas nga saserdote nga si Caifas, si Esteban naghatag sing maisog nga panaksi. (7:​1-53) Ang iya pagrepaso sa maragtas sang Israel nagpakita nga gintuyo sang Dios nga dulaon ang Kasuguan kag ang pag-alagad sa templo sang mag-abot ang Mesias. Nagsiling si Esteban nga si Moises, ang manluluwas nga ginapadunggan sang tagsa ka Judiyo, ginsikway sang mga Israelinhon, subong man nga karon wala nila pagbatuna ang Isa nga nagadala sing daku pa nga kaluwasan. Sa pagsiling nga ang Dios wala nagapuyo sa mga balay nga ginhimo sang tawo, ginpakita ni Esteban nga ang templo kag ang sistema sang pagsimba sa sini magataliwan. Apang sanglit wala ginakahadlukan sang iya mga hukom ang Dios ukon indi nila luyag mahibaluan ang Iya kabubut-on, si Esteban nagsiling: “Kamo nga batinggilan nga katawhan, pirme kamo nagasumpong sa balaan nga espiritu. Sin-o bala nga manalagna ang wala paghingabuta sang inyo mga ginikanan? Ginpatay nila ang mga nagbantala anay sang pag-abot sang Matarong, nga karon inyo ginluiban kag ginpatay.”

 6. (a) Antes sang iya kamatayon, ano ang naeksperiensiahan ni Esteban nga makapalig-on sang pagtuo? (b) Ngaa husto nga nakasiling si Esteban: “Ginuong Jesus, batuna ang akon espiritu”?

⁶ Ang wala sing kahadlok nga paghambal ni Esteban nagdul-ong sa pagpatay sa iya. (7:​54-60) Naakig ang mga hukom sang ginbuyagyag ang ila sala sa pagpatay kay Jesus. Apang napalig-on ang pagtuo ni Esteban sang sia ‘nagtangla sa langit kag nakita ang himaya sang Dios kag ni Jesus nga nagatindog sa Iya tuuhan’! Naatubang karon ni Esteban ang iya mga kaaway nga may pagsalig nga nahimo niya ang kabubut-on sang Dios. Bisan pa ang mga Saksi ni Jehova wala sing mga palanan-awon, makatigayon kita sing kaanggid man nga paghidait nga ginahatag sang Dios kon ginahingabot kita. Sa tapos mahaboy si Esteban sa guwa sang Jerusalem, ginbato sia sang iya mga kaaway, kag nangamuyo sia: “Ginuong Jesus, batuna ang akon espiritu.” Nagakaigo ini bangod ginhatagan sang Dios si Jesus sing gahom sa pagbanhaw sa iban. (Juan 5:​26; 6:​40; 11:​25, 26) Samtang nagaluhod, si Esteban nagsinggit: “Jehova, indi pag-isipa ini nga sala batok sa ila.” Nian nagtulog sia sa kamatayon subong isa ka martir, subong sang ginhimo man sang madamo nga sumulunod ni Jesus kutob sadto, tubtob sa aton modernong mga tion.

Ang Paghingabot Nagapalapnag sing Maayong Balita

 7. Ano ang nangin resulta sang paghingabot?

⁷ Ang pagkapatay ni Esteban aktuwal nga nagresulta sa paglapnag sang maayong balita. (8:​1-4) Bangod sang paghingabot, ang tanan nga disipulo luwas ang mga apostoles nag-alaplaag sa bug-os nga Judea kag Samaria. Si Saulo, nga nagsugot sa pagpatay kay Esteban, nagsalakay sa kongregasyon kaangay sang isa ka sapat, nga ginasulod ang tagsa ka balay agod guyuron paguwa ang mga sumulunod ni Jesus kag bilangguon. Bangod nagpadayon sa pagbantala ang nag-aplaag nga mga disipulo, napaslawan ang plano ni Satanas nga punggan ang mga mahinadlukon sa Dios nga mga manugwali sang Ginharian paagi sa paghingabot sa ila. Sa karon man, masami nga ginapalapnag sang paghingabot ang maayong balita ukon ginapatalupangod ang hilikuton sa pagbantala sa Ginharian.

 8. (a) Ano ang natabo subong resulta sang pagbantala sa Samaria? (b) Paano gingamit ni Pedro ang ikaduha nga yabi nga gintugyan sa iya ni Jesus?

⁸ Ang ebanghelisador nga si Felipe nagkadto sa Samaria “agod ibantala si Cristo.” (8:​5-25) Daku nga kalipay ang nagluntad sa sadto nga siudad kay ang maayong balita ginbantala didto, ang dimatinlo nga mga espiritu ginpaguwa, kag ang katawhan gin-ayo. Ginpadala sang mga apostoles sa Jerusalem si Pedro kag si Juan sa Samaria, kag sang makapangamuyo sila kag matakdong ang ila mga kamot sa ulo sang mga nabawtismuhan, ang bag-ong mga disipulo nakabaton sing balaan nga espiritu. Gintinguhaan sang bag-o mabawtismuhan nga si Simon nga isa anay ka madyikero nga baklon ining gahom, apang si Pedro nagsiling: ‘Ang imo kuwarta mawala upod sa imo. Ang imo tagipusuon indi matarong sa atubangan sang Dios.’ Sang ginsilingan sia nga maghinulsol kag mangamuyo kay Jehova para sa kapatawaran, ginpangabay niya ang mga apostoles nga mangamuyo para sa iya. Dapat ini magpahulag sa tanan nga nagakahadlok kay Jehova karon nga mangamuyo para sa bulig sang Dios sa pag-amlig sa tagipusuon. (Hulubaton 4:23) (Gikan sa sini nga hitabo naghalin ang tinaga nga “simony,” “ang pagbakal ukon pagbaligya sing palangakuan sa simbahan ukon sing eklesiastiko nga promosyon.” Ginwali ni Pedro kag ni Juan ang maayong balita sa madamo nga minuro sang Samaria. Sa amo, gingamit ni Pedro ang ikaduha nga yabi nga ginhatag sa iya ni Jesus agod buksan ang ganhaan sang ihibalo kag kahigayunan sa pagsulod sa langitnon nga Ginharian.​—⁠Mateo 16:⁠19.

 9. Sin-o ang Etiopiahanon nga ginpanaksihan ni Felipe, kag ngaa nakapabawtismo ini nga tawo?

⁹ Nian ginhatagan sang anghel sang Dios si Felipe sing bag-o nga tulumanon. (8:​26-40) Sa isa ka kangga sa dalanon gikan sa Jerusalem pa Gaza may nagasakay nga isa ka “eunuco,” isa ka opisyal nga nagabantay sang bahandi sang hara sang Etiopia nga si Candace. Indi sia isa ka pisikal nga eunuco, nga ginadumilian sa pagsulod sa Judiyong kongregasyon, kundi nagkadto sia sa Jerusalem agod magsimba didto subong isa ka sirkunsidado nga proselita. (Deuteronomio 23:1) Nakita ni Felipe ang eunuco nga nagabasa sang tulun-an ni Isaias. Sang gin-agda sia sa pagsakay sa kangga, ginpaathag ni Felipe ang tagna ni Isaias kag “ginwali sa iya ang maayong balita nahanungod kay Jesus.” (Isaias 53:​7, 8) Wala madugayi ang Etiopiahanon nagtuaw: “Yari karon! May tubig; ano ang nagasablag sa akon sa pagpabawtismo?” Wala gid sing nagasablag, kay may ihibalo sia tuhoy sa Dios kag karon nagatuo sia kay Cristo. Gani ginbawtismuhan ni Felipe ang Etiopiahanon, nga nagpadayon sa iya dalanon nga malipayon. May nagasablag bala sa imo sa pagpabawtismo?

Nakombertir ang Isa ka Manughingabot

10, 11. Ano ang natabo kay Saulo sang Tarso sa dalanon padulong sa Damasco kag wala madugay sa tapos sadto?

¹⁰ Samtang, gintinguhaan ni Saulo nga piliton ang mga sumulunod ni Jesus nga sikwayon ang ila pagtuo paagi sa pagpahog sa ila nga bilangguon sila ukon patyon. (9:​1-18a) Ginhatagan sia sang mataas nga saserdote (mahimo gid si Caifas) sing mga sulat para sa mga sinagoga sa Damasco nga nagahatag sa iya sing gahom nga gapuson kag dalhon sa Jerusalem ang mga lalaki kag mga babayi nga natungod sa “Ang Dalanon,” ukon sa paagi sang pagkabuhi suno sa huwaran ni Cristo. Sang mga udto-adlaw, may kapawa nga nagsilak gikan sa langit kag may tingog nga namangkot: “Saulo, ngaa ginahingabot mo ako?” Nabatian sang mga kaupod ni Saulo “ang tingog” apang indi nila mahangpan ang ginsiling. (Ipaanggid ang Binuhatan 22:​6, 9.) Yadtong bahin lamang nga pagpahayag sang ginhimaya nga si Jesus tuman na sa pagpabulag kay Saulo. Gingamit sang Dios ang disipulo nga si Ananias agod ipasag-uli ang iya panulok.

¹¹ Sa tapos sia mabawtismuhan, ang isa ka manughingabot anay amo ang ginhingabot. (9:​18b-25) Luyag sang mga Judiyo sa Damasco nga patyon si Saulo. Apang, sang gab-i, gintunton sia sang mga disipulo paagi sa talamwaan sa kuta, ayhan ginsulod sia sa basket nga human sa kalat ukon binalighot nga mga sanga. (2 Corinto 11:​32, 33) Ang talamwaan mahimo nga isa ka bintana sa puluy-an sang isa ka disipulo nga naangot sa kuta. Indi yadto isa ka buhat sang pagkatalaw nga likawan ang mga kaaway agod makapadayon sa pagbantala.

12. (a) Ano ang natabo kay Saulo sa Jerusalem? (b) Ano ang kahimtangan sang kongregasyon didto?

¹² Sa Jerusalem, ginbuligan ni Bernabe ang mga disipulo agod batunon nila si Saulo subong masigkatumuluo. (9:​26-31) Didto wala sing kahadlok nga nakigbais si Saulo sa nagahambal sing Griego nga mga Judiyo, nga nagtinguha sa pagpatay sa iya. Sang mamutikan ini, gindul-ong sia sang mga utod sa Cesarea kag ginpadala sia sa Tarso, ang iya banwa nga natawhan sa Cilicia. Nian ang kongregasyon sa bug-os nga Judea, Galilea, kag Samaria “may kalinong kag naglig-on” sa espirituwal. Samtang ‘nagalakat ini nga may kahadlok kay Jehova kag sa paglipay sang balaan nga espiritu, nagdugang ini.’ Daw ano ka maayong huwaran ini para sa tanan nga kongregasyon karon kon luyag nila makabaton sing pagpakamaayo ni Jehova!

Ang mga Gentil Nangin mga Tumuluo!

13. Ano nga mga milagro ang nahimo ni Pedro sa Lydda kag Joppe paagi sa gahom sang Dios?

¹³ Si Pedro man masako gid. (9:​32-43) Sa Lydda (karon Lod) sa Kapatagan sang Sharon, gin-ayo niya ang isa ka paralisado nga si Eneas. Bangod sining pag-ayo, madamo ang nagliso sa Ginuo. Sa Joppe, ang hinigugma nga disipulo nga si Tabita (Dorcas) nagmasakit kag napatay. Sang mag-abot si Pedro, ginpakita sa iya sang nagahibi nga mga babayi nga balo ang mga panapton nga ginhimo ni Dorcas kag mahimo nga ginasul-ob nila. Ginbanhaw niya si Dorcas, kag sang maglapta ini nga balita, madamo ang nangin tumuluo. Nagdayon si Pedro sa Joppe kay Simon nga manugpanit, nga ang iya balay yara sa higad sang baybay. Ginahuluman sang mga manugpanit ang panit sang sapat sa dagat kag ginabutangan ini sing apog antes kagison ang bulbol sini. Ining panit ginapapula paagi sa likido nga ginakuha sa pila ka tanom

14. (a) Sin-o si Cornelio? (b) Ano ang talalupangdon sa mga pangamuyo ni Cornelio?

¹⁴ Sadto nga tion (36 C.⁠E.) may talalupangdon nga hitabo sa iban nga duog. (10:​1-8) Sa Cesarea nagapuyo didto ang debotado nga Gentil nga si Cornelio, isa ka Romanong senturyon nga may sakop nga mga isa ka gatos ka tawo. Sia ang nanguna sa “batalyon sang mga Italyano,” nga mahimo ginatapuan sang mga lalaki nga ginkuha sa Romanong mga banwahanon kag sa hilway nga mga lalaki sa Italya. Bisan pa may kahadlok si Cornelio sa Dios, indi sia isa ka Judiyong proselita. Sa isa ka palanan-awon, ginsugiran sia sang anghel nga ang iya mga pangamuyo “nagdangat nga handumanan sa atubangan sang Dios.” Bisan pa si Cornelio wala pa makadedikar kay Jehova sadto, ang iya pangamuyo ginsabat. Apang subong sang ginsugo sang anghel, ginpatawag niya si Pedro.

15. Ano ang natabo samtang nagapangamuyo si Pedro sa atop sang balay ni Simon?

¹⁵ Samtang, si Pedro naman nakakita sing palanan-awon samtang nagapangamuyo sia sa atop sang balay ni Simon. (10:​9-23) Sa isa ka panganinaw, nakita niya nga nagapaubos gikan sa langit ang isa ka suludlan subong sang malapad nga panapton nga puno sing mahigko nga apat-sing-tiil nga mga sapat, nagasalaug nga mga sapat, kag sing mga pispis. Sang ginsugo sia nga ihawon ini kag kaunon, nagsiling si Pedro nga wala pa gid sia makakaon sing bisan ano nga nadagtaan. “Dili pagtawga nga nadagtaan ang mga butang nga natinluan sang Dios,” amo ang ginsiling sa iya. Naglibog ang ulo ni Pedro sa palanan-awon, apang ginsunod niya ang ginsugo sang espiritu. Sa amo, sia kag ang anom ka Judiyong mga utod nag-upod sa mga emisaryo ni Cornelio.​—⁠Binuhatan 11:⁠12.

16, 17. (a) Ano ang ginsugid ni Pedro kay Cornelio kag sa mga nagtipon sa iya balay? (b) Ano ang natabo samtang nagahambal pa si Pedro?

¹⁶ Karon ang nahaunang mga Gentil buot na makabati sang maayong balita. (10:​24-43) Sang mag-abot si Pedro kag ang iya mga kaupod sa Cesarea, si Cornelio, ang iya mga paryente, kag ang iya suod nga mga abyan nagahulat sa ila. Naghapa si Cornelio sa tiilan ni Pedro, apang mapainubuson nga ginpangindian sang apostoles yadto nga pagyaub. Ginpaathag niya kon paano ginhaplasan ni Jehova si Jesus sing balaan nga espiritu kag sing gahom subong Mesias kag nga ang bisan sin-o nga magpakita sing pagtuo sa iya patawaron sa iya mga sala.

¹⁷ Naghikot karon si Jehova. (10:​44-48) Samtang nagahambal pa si Pedro, ginpasagahay sang Dios ang balaan nga espiritu sa sadtong tumuluo nga mga Gentil. Sadto gid, ginpanganak sila sang espiritu sang Dios kag gin-inspirar sa paghambal sing iban nga mga hambal kag ginpakadaku sia. Busa, nagakaigo nga ginbawtismuhan sila sa ngalan ni Jesucristo. Sa amo sadto nga gingamit ni Pedro ang ikatlo nga yabi agod buksan sa mahinadlukon sa Dios nga mga Gentil ang ganhaan sang ihibalo kag sang kahigayunan sa pagsulod sa langitnon nga Ginharian.​—⁠Mateo 16:⁠19.

18. Ano ang ginhimo sang Judiyong kauturan sang ginpaathag ni Pedro nga ang mga Gentil “ginbawtismuhan sa balaan nga espiritu”?

¹⁸ Sang ulihi, sa Jerusalem, ang mga sumalakdag sang sirkunsisyon nakigbais kay Pedro. (11:​1-18) Sang ginpaathag niya kon paano ang mga Gentil “ginbawtismuhan sa balaan nga espiritu,” ang iya Judiyong kauturan naghipos kag naghimaya sa Dios, nga nagasiling: “Nian ang Dios naghatag sa katawhan sang mga pungsod man sing paghinulsol pa kabuhi.” Dapat man naton batunon kon ang balaan nga kabubut-on ginapakita sa aton.

Natukod ang Gentil nga Kongregasyon

19. Paano gintawag ang mga disipulo nga mga Cristiano?

¹⁹ Ginporma karon ang nahauna nga Gentil nga kongregasyon. (11:​19-26) Sang mag-aplaag ang mga disipulo bangod sang kapipit-an nga ginpautwas sang paghingabot kay Esteban, ang iban nagkadto sa Antioquia, Siria, nga kilala sa dimatinlo nga pagsimba kag sa kalautan sa moral. Samtang ginasugid nila ang maayong balita sa nagahambal sing Griego nga katawhan didto, “ang kamot ni Jehova yara sa ila,” kag madamo ang nangin mga tumuluo. Si Bernabe kag si Saulo nagpanudlo didto sing isa ka tuig, kag “didto sa Antioquia nga ang mga disipulo una nga gintawag subong nga mga Cristiano paagi sa balaan nga pagtuytoy.” Wala sing duhaduha nga si Jehova ang nagtuytoy agod tawgon sila sing subong sina, kay ang Griegong tinaga nga khre·ma·tiʹzo nagakahulugan sing “pagtawag paagi sa balaan nga pagtuytoy” kag pirme ginagamit sing Makasulatanhon may kaangtanan sa butang nga naghalin sa Dios.

20. Ano ang gintagna ni Agabo, kag ano ang ginhimo sang kongregasyon sang Antioquia?

²⁰ Ang mahinadlukon sa Dios nga mga manalagna nagkadto man sa Antioquia gikan sa Jerusalem. (11:​27-30) Ang isa amo si Agabo, nga nagpakita “paagi sa espiritu nga maabot ang daku nga tiggulutom sa bug-os napuy-an nga duta.” Ina nga tagna natuman sa tion sang paggahom sang Romanong emperador nga si Claudio (41-​54 C.⁠E.), kag ginpatuhuyan ini sang istoryador nga si Josephus nga “dakung tiggulutom.” (Jewish Antiquities, XX, 51 [ii, 5]; XX, 101 [v, 2]) Napahulag sang gugma, ang kongregasyon sang Antioquia nagpadala sing amot sa imol nga kauturan sa Judea.​—⁠Juan 13:⁠35.

Wala Magmadinalag-on ang Paghingabot

21. Ano ang ginhimo ni Herodes Agrippa I batok kay Pedro, apang ano ang resulta?

²¹ Ang panahon sang paghidait natapos sang ginsugdan ni Herodes Agrippa I ang paghingabot sa mga nagakahadlok kay Jehova sa Jerusalem. (12:​1-11) Ginpatay ni Herodes si Santiago paagi sa espada, ayhan ginpugutan sia sing ulo subong amo ang nahauna nga apostoles nga ginmartir. Sang makita niya nga nahamuot sa sini ang mga Judiyo, ginbilanggo ni Herodes si Pedro. Mahimo nga ang apostoles ginkadenahan nga naangot sa isa ka soldado sa tagsa ka kilid, samtang may duha pa nga nagabantay sang iya selda. Plano ni Herodes nga patyon sia pagkatapos sang Paskuwa kag sang mga adlaw sang tinapay nga wala sing tapay (Nisan 14-21), apang ang pangamuyo sang kongregasyon para sa iya ginsabat sing sibu gid sa tion, subong amo masami ang nagakatabo sa aton mga pangamuyo. Natabo ini sang paagi sa milagro ginhilway sang anghel ang apostoles.

22. Ano ang natabo sang magkadto si Pedro sa balay sang iloy ni Marcos, nga si Maria?

²² Nagkadto sa gilayon si Pedro sa balay ni Maria (ang iloy ni Juan Marcos), mahimo nga isa ka Cristianong tilipunan. (12:​12-19) Bisan madulom pa, nakilal-an sang suluguon nga si Roda ang tingog ni Pedro apang ginbiyaan niya sia nga wala ginbuksan ang gawang. Sang primero nagdumdom ang mga disipulo nga ang Dios nagpadala sing anghel nga mensahero nga nagatiglawas kay Pedro kag nagahambal paagi sa tingog nga kaangay niya. Apang, sang ginpasulod nila si Pedro, ginsilingan niya sila nga isugid ang iya pagkaluwas kay Santiago kag sa mga kauturan (ayhan sa mga gulang). Nian naglakat sia kag nagpanago nga wala ginsugid sa ila kon diin sia makadto agod indi sila mabutang sa peligro ukon sia kon matabo nga usisaon sila. Ang pagpangita ni Herodes kay Pedro napaslawan, kag ang mga guwardia ginsilutan, ayhan ginpatay.

23. Paano natapos ang paggahom ni Herodes Agrippa I, kag ano ang matun-an naton gikan sa sini?

²³ Sang 44 C.⁠E., ang paggahom ni Herodes Agrippa I hinali nga natapos sa Cesarea sang 54 anyos sia. (12:​20-25) Yara sia sa panimuot nga makig-away batok sa mga taga-Fenicia sang Tiro kag Sidon, nga naghamham sa iya alagad nga si Blasto sa paghimos sing pag-atubangay nga sa diin makapangayo sila sing paghidait. Sa “natalana nga adlaw” (isa man ka piesta bilang pagpadungog kay Claudio Cesar), si Herodes nagsul-ob sing panapton nga harianon, kag nagpungko sa lingkuranan sang paghukom, kag nagpamulongpulong sia sa publiko. Bilang sabat ang tumalambong nagsinggit: “Tingog sang isa ka dios, indi iya sang tawo!” Sa gilayon, ginhalitan sia sang anghel ni Jehova “bangod nga wala niya paghimayaa ang Dios.” Si Herodes “gin-uk-ok sang mga ulod kag napatay sia.” Kabay nga ining nagapaandam nga halimbawa magpahulag sa aton nga magpadayon sa paglakat nga may kahadlok kay Jehova, nga ginalikawan ang bugal kag ihatag sa iya ang himaya bangod sa aton ginahimo subong katawhan niya.

24. Ano ang ipakita sang isa ka artikulo sa palaabuton tuhoy sa pag-uswag?

²⁴ Walay sapayan sang paghingabot ni Herodes, “ang pulong ni Jehova nagpadayon sa pagtubo kag naglapnag.” Sa katunayan, subong ipakita sang isa ka artikulo sa palaabuton, ang mga disipulo nagpaabot sing dugang pa nga pag-uswag. Ngaa? Bangod sila “naglakat nga may kahadlok kay Jehova.”

Paano Mo Sabton?

◻ Paano ginpakita ni Esteban nga may kahadlok sia kay Jehova, subong amo sini ang madamo sang mga alagad sang Dios kutob sadto?

◻ Ano ang epekto sang pagkapatay ni Esteban sa hilikuton nga pagbantala sang Ginharian, kag may kaanggid bala ini sa karon?

◻ Paano ang manughingabot nga si Saulo sang Tarso nangin mahinadlukon kay Jehova?

◻ Sin-o ang nahaunang Gentil nga mga tumuluo?

◻ Paano ginapakita sang Binuhatan kapitulo 12 nga ang paghingabot wala nagapadulog sa mga mahinadlukon kay Jehova?

[Mga piktyur sa pahina 16, 17]

May kapawa nga nagsilak gikan sa langit kag may tingog nga namangkot: “Saulo, Saulo, ngaa ginahingabot mo ako?”