“Batid sa Kasulatan”

Sang mga tuig 52 C.E., suno sa manunulat sang Biblia nga si Lucas, “may isa ka Judiyo nga ginhingalanan Apolos, isa ka tumandok sang Alexandria, isa ka lalaki nga matanlas maghambal, ang nag-abot sa Efeso; kag batid sia sa Kasulatan. Ini nga tawo gintudluan sa bibig sang dalanon ni Jehova kag, bangod may mapagsik sia nga espiritu, nagpamulong sia kag nagtudlo sing may pagkasibu sang mga butang tuhoy kay Jesus, apang ang bawtismo ni Juan lamang ang iya nahibaluan. Kag ini nga tawo nagsugod sa paghambal sing maisugon sa sinagoga.”—Binuhatan 18:24-26.

Ang Alexandria sa Egipto, amo ang ikaduhang pinakadaku nga siudad sa kalibutan sunod sa Roma kag amo anay ang isa sang pinakaimportante nga mga sentro sang kultura para sa mga Judiyo kag mga Griego. Mahimo gid nga natigayon ni Apolos ang iya maayong ihibalo sa Hebreong Kasulatan kag ang iya katanlas sa paghambal subong resulta sang pagtuon sa dakung Judiyong komunidad sa amo nga siudad. Mas mabudlay hibaluon kon diin natun-an ni Apolos ang tuhoy kay Jesus. “Maathag nga isa sia ka manlalakbay—ayhan isa ka bolantero,” siling ni iskolar F. F. ­Bruce, “kag mahimo nga nakilal-an niya ang Cristianong mga manugbantala sa isa sang madamong duog nga iya nakadtuan.” Kon ano man ang matuod, bisan nga naghambal sia kag nagpanudlo sing husto tuhoy kay Jesus, matalupangdan nga napanaksihan sia antes sang Pentecostes sang 33 C.E., kay ‘bawtismo lamang ni Juan ang [iya] nahibaluan.’

Subong manugpakilala ni Jesus, si Juan Bautista nagpanaksi sing mabaskog sa bug-os nga pungsod sang Israel, kag madamo ang nagpabawtismo sa iya subong simbolo sang paghinulsol. (Marcos 1:5; Lucas 3:15, 16) Suno sa madamong istoryador, sa tunga sang Judiyong populasyon sang Emperyo sang Roma, ang ihibalo sang madamo nga tawo tuhoy kay Jesus nalimitehan sa kon ano ang ginbantala sa mga pangpang sang Jordan. “Ang ila pagka-Cristiano wala mag-uswag labaw sangsa pagsugod sang ministeryo sang aton Ginuo,” siling nanday W. J. ­Conybeare kag J. S. How­son. “Wala nila mahangpan ang bug-os nga kahulugan sang kamatayon ni Cristo; mahimo nga wala gani nila mahibaluan ang katunayan sang Iya pagkabanhaw.” Mahimo nga wala man mahibaluan ni Apolos ang tuhoy sa pagbubo sang balaan nga espiritu sang Pentecostes 33 C.E. Apang, nakatigayon sia sing pila ka husto nga impormasyon tuhoy kay Jesus, kag ginsugid niya ini sa iban. Sa katunayan, maisugon nga nangita sia sing mga kahigayunan agod masugid ang iya nahibaluan. Apang, ang iya kakugi kag kapagsik indi pa nahisuno sa sibu nga ihibalo.

Ang rekord ni Lucas nagapadayon: “Sang mabatian sia nanday Priscila kag Aquila, ginpaupod nila sia sa ila kag ginpaathag sa iya ang dalanon sang Dios sing sibu gid.” (Binuhatan 18:26) Mahimo nga nakita nanday Aqui­la kag Priscila nga si Apolos may pareho gid nga pagtuo sa ila, apang sing maalamon wala nila gintadlong ang iya kulang nga paghangop sa publiko. Ayhan madamong beses nga ginsugilanon nila sing personal si Apolos, sa tuyo nga buligan sia. Ano ang reaksion ni Apolos, isa ka tawo nga “batid . . . sa Kasulatan?” (Binuhatan 18:24, Kingdom Interlinear) Pat-od gid, ginbantala ni Apolos ang iya indi kompleto nga mensahe sa publiko madugay na antes niya makilala sanday Aquila kag Priscila. Ang isa ka bugalon nga tawo mahimo nga indi magabaton sang bisan anong pagtadlong, apang mapainubuson kag mapinasalamaton nga nakompleto ni Apolos ang iya ihibalo.