Nagapahamuot Bala sa Dios ang Debosyon sa mga Relikya?
ANG dugo ni “San Gennaro,” nga ginasiling nga nagatulo sa masunson sing tatlo ka beses sa isa ka tuig, isa sa madamong relihiosong mga relikya. Amo man ang Shroud of Turin, nga ginputsan kuno sang lawas ni Jesucristo. Ang iban nga mga relikya may kaangtanan kay Jesus amo ang iya kuno kuna (sa isa ka daku nga basilica sa Roma), ang iya libro sa pagtigbatobato, kag kapin sa isa ka libo ka lansang nga ginsiling kuno nga gingamit sa paglansang sa iya! Ang relihiosong mga relikya nagalakip man sa madamong ulo ni Juan Bautista kag, sa lainlain nga mga lugar sa Europa, sa apat ka lawas nga ginasiling kuno nga si “Santa Lucia.”
Ang isa sa mga siudad nga bantog labi na sa mga relikya amo ang Trier, Alemanya, diin ang isa sa madamong “balaan nga kunop”—wala gintabid nga panapton nga ginsuksok ni Jesucristo—ginatago. Sa Vatican City mismo kapin sa isa ka libo ka relikya ang ginatago sa isa ka pinasahi nga talaguan. Sa literal linibo ka relihiosong mga relikya ang ginatago sa simbahan ni “Santa Ursula” sa Cologne, Alemanya. Malaba pa ang listahan. Ti, sa Italya lamang, 2,468 ka ginatawag nga balaan nga mga duog ang may relihiosong mga relikya!
Ang pagsimba sa mga relikya ginapatihan nga napetsahan kutob pa sang ikaapat nga siglo sang aton Kumon nga Dag-on, subong man sang pagsimba sa mga “santo.” Tungod sang relihioso, ekonomiko, kag bisan politikal nga rason, madamong relikya ang amat-amat nga nagdamo sa mga siglo, kag linibo ang nagaluntad karon. Ginlig-on liwat sang Ikaduhang Konsilyo sang Batikano nga “suno sa tradisyon, ang Simbahan nagasimba sa mga santo kag nagapadungog sa ila matuod nga mga relikya kag sa ila mga larawan.” (Constitution “Sacrosanctum Concilium” sulla sacra Liturgia, sa I Documenti del Concilio Vaticano II, 1980, Edizioni Paoline) “Ang bantog nga mga relikya, subong man ang mga butang nga ginasimba sang madamo nga mga tawo,” ginsambit sa Codex Iuris Canonici (Code of Canon Law) nga ginproklamar ni Juan Paulo II sang 1983. (Canon 1190) Ang mga Anglikano kag mga katapo sang Ortodokso nga mga simbahan nagasimba man sa mga relikya.
Bangod sang madamong ginakunokuno nga mga lansang nga gingamit kay Cristo kag mga ulo ni Juan Bautista nga nagaluntad, maathag nga ang relihiosong mga relikya masunson nga indi matuod. Halimbawa, ang pagpetsa paagi sa radiocarbon nagapamatuod sang Shroud of Turin nga indi matuod. Sing makawiwili, sa isa ka mainit nga binais tuhoy sini sadtong 1988, ang bantog nga manugpanilag sang Batikano nga si Marco Tosatti nagpamangkot: “Kon ang sientipiko nga pag-usisa nga gingamit sa Shroud pagagamiton sa iban pa nga mga butang nga ginasimba sang madamo nga tawo, ano ang mangin desisyon?”
Sing maathag, wala sing maalam nga tawo ang maluyag magsimba sa dimatuod nga relikya. Apang amo lamang bala ina nga butang ang pagabinagbinagon?
Ano ang Ginasiling sang Biblia?
Ang Biblia wala nagasiling nga ang ginkahamut-an sang Dios nga katawhan, ang mga Israelinhon anay, nagsimba sa relihiosong mga relikya samtang naulipon sa Egipto. Matuod, si partriarka Jacob napatay sa Egipto kag ang iya bangkay gindala sa duta sang Canaan agod didto ilubong sa ‘lungib nga yara sa latagon sang Macpela.’ Ang iya anak nga si Jose napatay man sa Egipto, kag ang iya mga tul-an gindala sang ulihi sa Canaan agod didto ilubong. (Genesis 49:29-33; 50:1-14, 22-26; Exodo 13:19) Apang, wala ginapakita sang Biblia nga ang mga Israelinhon nagsimba sa bangkay nanday Jacob kag Jose subong relihiosong mga relikya.
Binagbinaga, man, ang natabo kay manalagna Moises. Sa idalom sang panuytoy sang Dios, ginpangunahan niya ang mga Israelinhon sa sulod sang 40 ka tuig. Nian, sa edad nga 120, nagtaklad sia sa Bukid Nebo, gintan-aw ang Ginsaad nga Duta, kag napatay. Gin-awayan ni Miguel arkanghel kag sang Yawa ang bangkay ni Moises, kag wala nagmadinalag-on si Satanas sa panikasog niya nga gamiton ini sa pagsulay sa mga Israelinhon nga magsimba sa relikya. (Judas 9) Bisan pa halangpunon nga nagkasubo sila bangod sang pagkapatay ni Moises, wala gid nila pagsimbaha ang iya bangkay. Sa katunayan, ginhimo ina sang Dios nga imposible paagi sa paglubong kay Moises sa walay tanda nga lulubngan sa lugar nga wala mahibalui sang tawo.—Deuteronomio 34:1-8.
Ang iban nga nagasakdag sang pagsimba sa mga relikya nagbalikwat sang 2 Hari 13:21, nga nagasiling: “Kag sang nagalubong sila sing tawo, yari karon, nakakita sila sing kabon kag ginbulhog nila ang tawo sa lulubngan ni [manalagna] Eliseo kag naglakat. Kag sa gilayon nga nakatandog ang tawo sang mga tul-an ni Eliseo, naumpawan sia kag nagtindog sa iya mga tiil.” Isa ini ka milagro may kaangtanan sa walay kabuhi nga mga tul-an sang isa sang mga manalagna sang Dios. Apang patay si Eliseo kag “wala sing hinalung-ong” sa tion sang milagro. (Manugwali 9:5, 10) Gani, ining pagbanhaw dapat ipatungod sa ikasarang ni Jehova nga Dios sa paghimo sing milagro, nga naghimo sini paagi sa iya balaan nga espiritu, ukon aktibo nga kusog. Talalupangdon man nga wala sing ginasiling ang Kasulatan nga ang mga tul-an ni Eliseo ginsimba.
Ginasakdag sang iban sa Cristiandad ang debosyon sa mga relikya bangod sang ginasiling sang Binuhatan 19:11, 12, diin aton mabasa: “Ginhimo sang Dios ang pinasahi nga mga kalatingalahan paagi sa mga kamot ni [apostol] Pablo, sa bagay nga ang mga panyo ukon mga tampi gikan sa iya lawas gindala sa mga masakiton, kag ang mga balatian nagtaliwan sa ila, kag ang malaut nga mga espiritu nagguwa sa ila.” Talupangda palihog nga ang Dios amo ang naghimo sining pinasahi nga mga kalatingalahan paagi kay Pablo. Wala ini paghimua sang apostol mismo, kag wala gid sia magbaton sing pagsimba gikan kay bisan sin-o.—Binuhatan 14:8-18.
Supak sa mga Panudlo sang Biblia
Sa pagkamatuod, ang debosyon sa relihiosong mga relikya supak sa madamong panudlo sang Biblia. Halimbawa, ang kinahanglanon gid nga butang sa sina nga debosyon amo ang pagpati sa pagkadimamalatyon sang tawhanon nga kalag. Minilyon sang debotado nga mga katapo sang simbahan ang nagapati nga ang kalag sang tanan nga ginhimo kag ginsimba nga “mga santo” nagakabuhi sa langit. Ining sinsero nga mga tawo nagapangamuyo sa “mga santo,” nagapangabay sang ila pangamlig kag nga magpatunga sila sa Dios tungod sa nagapangabay. Sa katunayan, suno sa isa ka eklesiastiko nga sinulatan, ang mga Katoliko nagahatag sa mga relikya “sing ikasarang sa pagpatunga sang Santo sa Dios.”
Apang, suno sa Biblia, ang tawhanon nga kalag indi dimamalatyon. Ang mga tawo wala sing kalag sa sulod nila nga wala nagakapatay kag makasarang sa pagkabuhi nga nahamulag sa lawas kon mapatay. Sa baylo, ang Kasulatan nagasiling: “Si Jehova nga Dios naghimo sang tawo gikan sa yab-ok sang duta kag naghuyup sa iya ilong sang ginhawa sang kabuhi, kag ang tawo nangin buhi nga kalag.” (Genesis 2:7) Sa baylo sang pagtudlo nga ang tawo may dimamalatyon nga mga kalag, ang Biblia nagasiling: “Ang kalag nga nagapakasala—ini mismo nagakapatay.” (Ezequiel 18:4) Naaplikar ini sa tanan nga mga tawo—lakip sa ginhimo sang ulihi nga mga “santo”—kay kita tanan nakapanubli sang sala kag kamatayon gikan sa nahaunang tawo, si Adan.—Roma 5:12.
Ang debosyon sa “mga santo” dapat likawan bangod wala gid sila pag-awtorisahi nga magpatunga upod sa Dios para kay bisan sin-o. Si Jehova nga Dios nagsugo nga ang iya lamang Anak, nga si Jesucristo, ang makahimo sini. Si apostol Pablo nagsiling nga si Jesus “wala lamang napatay tungod sa aton—ginbanhaw sia gikan sa minatay, kag didto sa tuo nga kamot sang Dios nagatindog sia kag nagapakiluoy tungod sa aton.”—Roma 8:34, The Jerusalem Bible; ipaanggid ang Juan 14:6, 14.
Ang isa pa ka rason nga likawan ang debosyon sa “mga santo” kag relihioso nga mga relikya nga nabuylog sa sini nasandig sa kon ano ang ginasiling sang Biblia nahanungod sa idolatriya. Ang isa sa Napulo ka Sugo nga ginhatag sa mga Israelinhon nagasiling: “Dili ka maghimo nga sa imo sing larawan nga tinigban ukon bisan ano nga kaangay sang bisan anong butang nga yara sa langit sa ibabaw ukon yara sa duta sa idalom ukon yara sa tubig sa idalom sang duta. Dili ka magyaub sa ila ukon mag-alagad sa ila, kay ako si Jehova nga imo Dios maimon nga Dios.” (Exodo 20:4, 5) Mga siglo sang ulihi, si apostol Pablo nagsugo sa mga masigka-Cristiano: “Mga hinigugma ko, likawi ang pagsimba sa mga diosdios.” (1 Corinto 10:14) Sing kaanggid, si apostol Juan nagsulat: “Mga anak, maglikaw kamo sa mga diosdios.”—1 Juan 5:21.
Busa, ang pagsimba para sa ginhimo nga mga “santo” kag sa relihiosong mga relikya wala ginasakdag sa Biblia. Apang, luyag sang iban nga mga tawo ang presensia sang isa ka butang nga ginakabig nila nga balaan nga sarang makita kag matandog kag may ikasarang kuno sa pagluwas. Sa pagkamatuod, ginakabig sang madamo ang relihiosong mga relikya nga isa ka kitaon nga bahin sang isa ka kadena sa ulot sang langit kag duta. Binagbinaga anay palihog ini nga punto sa makadali.
Indi paagi sa pagtan-aw kag pagtandog sa relihiong mga relikya nga ang isa nagapanghikot nahisuno sa pinamulong ni Jesus nahanungod sa pagsimba nga luyag sang Dios. Si Jesus nagsiling: “Ang takna nagaabot, kag karon amo na, nga ang matuod nga mga manugsimba magasimba sa Amay sa espiritu kag kamatuoran, kay ang Amay nagapangita sing subong nga mga manugsimba sa iya. Ang Dios Espiritu, kag ang mga nagasimba sa iya kinahanglan magsimba sa espiritu kag kamatuoran.” (Juan 4:23, 24) Si Jehova nga Dios “Espiritu,” dikitaon sa tawhanon nga mga mata. Ang pagsimba sa iya “sa espiritu” nagakahulugan nga ang aton balaan nga pag-alagad sa Dios ginapahulag sang isa ka tagipusuon nga puno sang gugma kag pagtuo. (Mateo 22:37-40; Galacia 2:16) Indi naton masimba ang Dios ‘sa kamatuoran’ paagi sa pagsimba sa mga relikya kundi paagi lamang sa pagsikway sa relihioso nga mga kabutigan, pagtuon sa iya kabubut-on subong sang ginapakita sa Biblia, kag pagbuhat sini.
Busa, indi makakilibot nga ang eskolar nga si James Bentley nagabaton nga ‘ang dumaan nga mga Hebreo wala nagabuhat sang pagsimba sa mga relikya.’ Nagsiling man sia nga sa sulod sang apat ka siglo sa ulot sang kamatayon ni Esteban kag pagkutkot ni Lucian sang iya bangkay, ang panimuot sang mga Cristiano sa mga relikya nagbalhin sing bug-os. Apang, sadtong ikalima ka siglo C.E., ang apostata nga Cristiandad nag-untat na sa pagtuman sa maathag nga panudlo sang Biblia nahanungod sa idolatriya, sa kahimtangan sang patay, kag sa papel ni Jesucristo subong ang isa nga “nagapakiluoy tungod sa aton.”—Roma 8:34; Manugwali 9:5; Juan 11:11-14.
Kon luyag naton nga ang aton pagsimba nagapahamuot sa Dios, dapat naton pat-uron nga wala ini nabuylog sa bisan anong dagway sang idolatriya. Agod mangin kalahamut-an, ang aton pagsimba dapat ihatag sa Manunuga, si Jehova nga Dios, indi sa bisan anong relikya ukon tinuga. (Roma 1:24, 25; Bugna 19:10) Dapat man kita magkuha sing sibu nga ihibalo sang Biblia kag magtukod sing mabakod nga pagtuo. (Roma 10:17; Hebreo 11:6) Kag kon maglakat kita sa dalanon sang matuod nga pagsimba, nagapanghikot kita nahisuno sa madamong pamatuod sa Kasulatan nga ang debosyon sa mga relikya wala nagapahamuot sa Dios.
[Laragway sa pahina 5]
Ang mga tul-an ni Eliseo wala pagsimbaha bisan pa nadalahig ini sa isa ka pagbanhaw