Ang Pagtamod sang Cristiano sa Superyor nga mga Awtoridad

“Ang tagsa ka kalag magpasakop sa superyor nga mga awtoridad, kay wala sing awtoridad nga indi gikan sa Dios; ang mga awtoridad ginbutang sa ila relatibo nga mga posisyon sang Dios.”​—⁠ROMA 13:⁠1.

 1, 2. (a) Ngaa nabilanggo si Pablo sa Roma? (b) Ano nga pamangkot ang ginpautwas sang pag-apelar ni Pablo kay Cesar?

GINSULAT ni apostol Pablo ang mga pulong sa ibabaw sa mga Romano sang mga 56 C.⁠E. Pila ka tuig sang ulihi, nabilanggo sia sa Roma. Ngaa? Ginsalakay sia sang akig nga grupo sa Jerusalem kag ginluwas sang Romano nga mga soldado. Sang ginadala sa Cesarea, ginbutangbutangan sia, apang may kasangkol nga ginpangapinan niya ang iya kaugalingon sa atubangan ni Felix, ang Romanong gobernador. Ginbilanggo sia ni Felix, nga nagapaabot-abot sing hamham, sa duha ka tuig. Sang ulihi, ginpangabay ni Pablo sa masunod nga gobernador, si Festo, nga ang iya kaso pamatian ni Cesar.​—⁠Binuhatan 21:​27-32; 24:​1⁠–​25:⁠12.

² Kinamatarong niya ini subong isa ka Romano nga banwahanon. Apang nagahisanto bala nga mag-apelar sa sadtong imperyal nga awtoridad samtang ginpatuhuyan ni Jesus si Satanas subong ang “manuggahom sang kalibutan” kag gintawag mismo ni Pablo si Satanas nga “dios sining sistema sang mga butang”? (Juan 14:​30; 2 Corinto 4:4) Ukon yara bala sa ‘relatibo nga posisyon’ ang Romano nga awtoridad sadto amo kon ngaa nagakaigo nga si Pablo maglaum sa sini sa pag-amlig sang iya mga kinamatarong? Sa pagkamatuod, ang nauna nga ginhambal sang mga apostoles nga, “Dapat tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo,” nagatugot bala sang Cristianong pagtuman sa tawhanon nga mga manuggahom kon ini indi paglalis sa Dios?​—⁠Binuhatan 5:⁠29.

 3. Anong hamtong nga pagtamod ang ginapahayag ni Pablo, kag paano nadalahig ang konsiensia?

³ Ginbuligan kita ni Pablo nga sabton ining mga pamangkot sa iya sulat sa mga taga-Roma, nga sa diin ginapahayag niya ang hamtong nga pagtamod sa tawhanon nga mga paggahom. Sa Roma 13:​1-7, maathag nga ginpakita ni Pablo ang dapat mangin papel sang konsiensia sang Cristiano sa pagbalanse sang bug-os nga pagtuman sa Supremo nga Awtoridad, nga si Jehova nga Dios, sa relatibo nga pagtuman sa “superyor nga mga awtoridad.”

Pagkilala sa Superyor nga mga Awtoridad

 4. Anong pagpasibu sa pagtamod ang ginhimo sang 1962, nga nagapautwas sing anong mga pamangkot?

⁴ Sa sulod sang pila ka tuig, tubtob sang 1962, ginpatihan anay sang mga Saksi ni Jehova nga ang superyor nga mga awtoridad amo si Jehova nga Dios kag si Cristo Jesus. Apang, nahisuno sa Hulubaton 4:​18, ang kapawa nag-uswag, kag ini nga pagtamod ginpasibu, nga mahimo magpautwas sing mga pamangkot sa hunahuna sang iban. Husto bala kita karon sa pagsiling nga ining mga awtoridad amo ang mga hari, mga presidente, mga primer ministro, mga meyor, mga mahistrado, kag iban pa nga nagauyat sing sekular, politikal nga gahom sa kalibutan kag nga dapat kita magpasakop sa ila sa relatibo nga paagi?

 5. Sa anong paagi ang konteksto sang Roma 13:1 nagabulig sa aton nga makilala ang superyor nga mga awtoridad, kag paano ang nanuhaytuhay nga badbad sang Biblia nagasakdag sini nga identipikasyon?

⁵ Si Irenaeus, manunulat sang ikaduha nga siglo C.⁠E., nagsiling nga suno sa iban sang iya adlaw, si Pablo nagahambal sa Roma 13:1 “tuhoy sa gahom sang mga anghel [ukon] sang dimakita nga mga manuggahom.” Apang, gintamod ni Irenaeus ang superyor nga mga awtoridad subong “aktuwal nga tawhanon nga mga awtoridad.” Ginapakita sang konteksto ni Pablo nga husto si Irenaeus. Sa nagahinakop nga mga bersikulo sang Roma kapitulo 12, ginapaathag ni Pablo kon paano dapat maggawi ang mga Cristiano sa atubangan sang “tanan nga mga tawo,” nga bisan ang ‘mga kaaway’ ginapakitaan sing gugma kag patugsiling. (Roma 12:​17-21) Sing maathag, ang ekspresyon nga “tanan nga mga tawo” nagapatuhoy sa mga tawo sa guwa sang Cristianong kongregasyon. Gani “ang superyor nga mga awtoridad,” nga padayon nga ginapaathag ni Pablo, dapat man nga sa guwa sang Cristianong kongregasyon. Nahisanto sa sini, talupangda kon paano ginabadbad sang nanuhaytuhay nga badbad ang nahauna nga bahin sang Roma 13:​1: “Dapat tumanon sang tanan ang mga awtoridad” (Today’s English Version); “dapat magpasakop ang tanan sa nagagahom nga mga awtoridad” (New International Version); “dapat tumanon sang tanan ang sibil nga mga awtoridad.”​—⁠New Testament in Modern English ni Phillips.

 6. Paano ginapakita sang ginsiling ni Pablo nahanungod sa pagbayad sing buhis kag tributo nga ang superyor nga mga awtoridad amo gid ang sekular nga mga awtoridad?

⁶ Nagpadayon si Pablo sa pagsiling nga ining mga awtoridad nagapangayo sing mga buhis kag tributo. (Roma 13:​6, 7) Ang Cristianong kongregasyon wala nagapangayo sing mga buhis ukon tributo; ni si Jehova ukon si Jesus ukon ang bisan sin-o nga iban pa nga “dimakita nga mga manuggahom.” (2 Corinto 9:7) Ang buhis ginabayad lamang sa sekular nga mga awtoridad. Nahisanto sa sini, ang Griegong mga tinaga para sa “buhis” kag “tributo” nga gingamit ni Pablo sa Roma 13:7 ispisipiko nga nagapatuhoy sa kuwarta nga ginabayad sa Estado.⁠a

 7, 8. (a) Paano nagahisanto ang nanuhaytuhay nga mga kasulatan sa pagtamod nga ang mga Cristiano dapat magpasakop sa politikal nga mga awtoridad sining kalibutan? (b) San-o lamang ang Cristiano indi magsunod sa mando sang “awtoridad”?

⁷ Dugang pa, ang pagpalig-on ni Pablo nga magpasakop sa superyor nga mga awtoridad nagahisanto sa sugo ni Jesus nga ibayad kay “Cesar ang mga butang nga iya ni Cesar,” nga sa diin si “Cesar” nagarepresentar sa sekular nga awtoridad. (Mateo 22:21) Nagahisanto man ini sa ginsiling sang ulihi ni Pablo kay Tito: “Padayon nga pahanumduma sila nga magpasakop kag magmatinumanon sa mga pangulohan kag mga awtoridad subong mga manuggahom, nga mangin handa para sa tagsa ka maayo nga buhat.” (Tito 3:1) Busa, kon ginasugo sang gobierno ang mga Cristiano nga magpakigbahin sa mga hilikuton sang komunidad, sila nagakaigo nga nagasunod basta ina nga mga hilikuton indi isa ka nagakompromiso nga salili sa dimakasulatanhon nga serbisyo ukon pagsupak sa Makasulatanhon nga mga prinsipio, subong sang masapwan sa Isaias 2:⁠4.

⁸ Nag-ugyon man si Pedro nga dapat kita magpasakop sa sekular nga mga awtoridad sining kalibutan sang magsiling sia: “Magpasakop kamo sa tagsa ka tawhanon nga tinuga tungod sa Ginuo: bisan sa hari subong nga superyor ukon sa mga gobernador subong nga ginpadala niya sa pagsilot sa nagahimo sing malaut apang pagdayaw sa mga nagahimo sing maayo.” (1 Pedro 2:​13, 14) Nahisanto sa sini, pamatian man sang mga Cristiano ang laygay ni Pablo kay Timoteo: “Nian, nahauna sa tanan, nagapangabay ako nga ang mga pag-ampo, mga pangamuyo, mga pagpakiluoy, mga pagpasalamat himuon tungod sa tanan nga tawo, tungod sa mga hari kag sa tanan nga yara sa kagamhanan, agod nga magkabuhi kita sing malinong kag makidaiton.”⁠b​—⁠1 Timoteo 2:​1, 2.

 9. Ngaa wala nagapakanubo sa himaya ni Jehova ang pagpatuhoy sa tawhanon nga mga awtoridad subong “superyor”?

⁹ Sa pagtawag sa sekular nga mga awtoridad nga “superyor,” ginahatag bala naton sa ila ang kadungganan nga takus kay Jehova? Indi, kay si Jehova indi lamang superyor. Sia “ang Soberanong Ginuo,” “ang Supremo nga Isa.” (Salmo 73:​28; Daniel 7:​18, 22, 25, 27; Bugna 4:​11; 6:10) Ang aton nagakaigo nga pagpasakop sa tawhanon nga mga awtoridad wala sa bisan anong paagi nagapakanubo sang aton pagsimba sa Supremo nga Awtoridad, ang Soberanong Ginuong Jehova. Sa ano nga kasangkaron, nian, ining mga awtoridad superyor? Kon ipaanggid lamang sa iban pa nga mga tawo kag sa ila hilikuton. Sila ang may salabton sa paggahom kag sa pag-amlig sa tawhanon nga mga komunidad, kag bangod sini nagahatag sila sing mga regulasyon kon paano himuon ang publiko nga mga hilikuton.

“Ginbutang sa Ila Relatibo nga mga Posisyon sang Dios”

10. (a) Ang ginsiling ni Pablo nahanungod sa ‘pagbutang’ sa superyor nga mga awtoridad nagapamatuod sing ano nahanungod sa kaugalingon nga awtoridad ni Jehova? (b) Ano ang gintugutan ni Jehova kon tuhoy sa ‘pagbutang’ sa pila ka mga manuggahom, kag paano, sa amo, natilawan ang iya mga alagad?

¹⁰ Ang pagkasupremo ni Jehova nga Dios sa sekular nga mga awtoridad makita bangod ining mga awtoridad “ginbutang sa ila relatibo nga mga posisyon sang Dios.” Apang, ining pinamulong nagapautwas sing pamangkot. Mga pila ka tuig sa tapos ginsulat ni Pablo ining mga pulong, ang Romanong emperador nga si Nero naghimo sing isa ka kampanya sang mapintas nga paghingabot batok sa mga Cristiano. Ang Dios bala ang nagbutang kay Nero sa iya posisyon? Malayo sa sini! Indi buot silingon nga ang tagsa ka indibiduwal nga manuggahom ginapili sang Dios kag ginabutang sa posisyon ‘suno sa grasya sang Dios.’ Sa baylo, kon kaisa ginamaniobra ni Satanas ang mapintas nga mga tawo sa posisyon subong mga manuggahom, kag ginatugutan ini ni Jehova, lakip ang mga pagtilaw nga ginahimo sang mga manuggahom sa iya nagahupot-sing-integridad nga mga alagad.​—⁠Ipaanggid ang Job 2:​2-10.

11, 12. Ano nga mga kaso ang narekord nga si Jehova personal nga nagmaniobra sang sekular nga mga awtoridad pasulod kag paguwa sa ila posisyon?

¹¹ Apang, si Jehova personal nga nagpahilabot sa pila ka manuggahom ukon pangulohan agod mag-alagad sa iya dungganon nga katuyuan. Halimbawa, sang tion ni Abraham ang mga Canaanhon gintugutan sa pagpabilin sa duta sang Canaan. Apang, sang ulihi, ginlaglag sila ni Jehova kag ginhatag ang duta sa binhi ni Abraham. Sang nagalakbay ang mga Israelinhon sa kahanayakan, wala sila pagtuguti ni Jehova nga agawon ang Amon, Moab, kag Bukid Seir. Apang ginmanduan niya sila nga laglagon ang mga ginharian ni Sihon kag ni Og.​—⁠Genesis 15:​18-21; 24:​37; Exodo 34:​11; Deuteronomio 2:​4, 5, 9, 19, 24; 3:​1, 2.

¹² Sang makuha na sang Israel ang Canaan, padayon nga nagpakita si Jehova sing direkta nga interes sa mga awtoridad nga nag-apektar sa iya katawhan. Kon kaisa, sang makasala ang Israel, gintugutan niya sila nga mapaidalom sa pagano nga awtoridad. Sang maghinulsol sila, ginkuha niya ina nga awtoridad. (Hukom 2:​11-23) Sang ulihi, gintugutan niya ang Juda, upod sa madamo pa nga pungsod, nga mapaidalom sa Babilonia. (Isaias 14:​28–19:​17; 23:​1-12; 39:​5-7) Sa tapos mabihag sang Babilonia ang Israel, gintagna ni Jehova ang pagbangon kag pagkapukan sang mga kagamhanan sa kalibutan nga magaapektar sa iya katawhan kutob sang tion sang Babilonia tubtob sa aton adlaw.​—⁠Daniel, kapitulo 2, 7, 8, kag 11.

13. (a) Suno sa ambahanon ni Moises, ngaa ginmando ni Jehova ang dulunan sang katawhan? (b) Ngaa ginpasag-uli sang ulihi sang Dios ang Israel sa pungsod sini?

¹³ Nag-amba si Moises tuhoy kay Jehova: “Sang naghatag ang Labing Mataas sa mga pungsod sang ila panublion, sang nagbahinbahin sia sang mga anak sang mga tawo, ginbutang niya ang mga dulunan sang mga katawhan suno sa kadamuon sang mga anak sang Israel. Kay ang bahin ni Jehova amo ang iya katawhan; si Jacob amo ang puna sang iya panublion.” (Deuteronomio 32:​8, 9; ipaanggid ang Binuhatan 17:⁠26.) Huo, agod matuman ang iya mga katuyuan, ginmando sadto sang Dios kon ano nga awtoridad ang magapabilin kag kon ano ang laglagon. Sa sining paagi, ginhatagan niya ang mga anak ni Abraham sing duta nga panublion kag sang ulihi ginpasag-uli sila sa sadto nga duta, agod nga sa ulihi magalutaw didto ang ginsaad nga Binhi subong sang ginsaad.​—⁠Daniel 9:​25, 26; Miqueas 5:⁠2.

14. Sa masami, sa anong kahulugan ginabutang ni Jehova ang tawhanon nga mga awtoridad sa ila relatibo nga mga posisyon?

¹⁴ Apang, sa masami, ginabutang ni Jehova ang mga manuggahom sa ila relatibo nga mga posisyon sa kahulugan nga ginatugutan niya sila sa pag-uyat sing mga posisyon sang awtoridad may kaangtanan sa isa kag isa apang pirme mas manubo sa iya. Sa amo, sang magtindog si Jesus sa atubangan ni Poncio Pilato, ginsingganan niya yadto nga manuggahom: “Ikaw wala kuntani sing gahom sa akon kon wala mahatag ini sa imo gikan sa ibabaw.” (Juan 19:11) Wala ini nagakahulugan nga si Pilato personal nga ginbutang sang Dios sa posisyon, kundi nga ang iya awtoridad sa kabuhi-kag-kamatayon ni Jesus suno lamang sa pahanugot sang Dios.

“Ang Dios Sining Sistema sang mga Butang”

15. Sa anong paagi si Satanas nagauyat sing awtoridad sa sining kalibutan?

¹⁵ Apang, ano naman ang masiling sa ginsiling sang Biblia nga si Satanas amo ang dios, ukon manuggahom, sining kalibutan? (Juan 12:​31; 2 Corinto 4:4) Sa pagkamatuod, ano ang masiling sa pagpabugal ni Satanas kay Jesus sang ginpakita niya kay Jesus ang tanan nga ginharian sang kalibutan kag nagsiling: “Ini tanan nga awtoridad . . . gintugyan sa akon, kag ihatag ko ini sa bisan kay sin-o nga luyag ko.” (Lucas 4:6) Wala ginsuay ni Jesus ang pagpabugal ni Satanas. Kag ang ginsiling ni Satanas nagahisanto sa ginsulat sang ulihi ni Pablo sa mga taga-Efeso: “Kay kita indi nagapakig-away batok sa dugo kag unod, kundi batok sa mga pangulohan, batok sa mga awtoridad, batok sa mga manugdumala sang kalibutan sining kadudulman, batok sa malaut nga mga espiritu sa langitnon nga mga duog.” (Efeso 6:12) Dugang pa, ginalaragway sang tulun-an sang Bugna si Satanas subong isa ka daku nga dragon nga nagahatag sa sapat nga simbulo sang politikal nga sistema sang kalibutan sang “iya gahom kag sang iya trono kag daku nga awtoridad.”​—⁠Bugna 13:⁠2.

16. (a) Paano makita nga ang awtoridad ni Satanas limitado? (b) Ngaa ginatugutan ni Jehova si Satanas nga mag-uyat sing awtoridad sa tunga sang katawhan?

¹⁶ Apang, talupangda, nga ang ginsiling ni Satanas kay Jesus nga, “Ini tanan nga awtoridad . . . gintugyan sa akon,” nagapakita nga sia man nagauyat sing awtoridad suno lamang sa ginatugot. Ngaa ginhatag sang Dios ini nga pahanugot? Ang karera ni Satanas subong manuggahom sang kalibutan nagsugod anay sa Eden sang dayag nga ginsumbong niya ang Dios sing pagbinutig kag indi makatarunganon nga paggamit sang Iya pagkasoberano. (Genesis 3:​1-6) Ginsunod ni Adan kag ni Eva si Satanas kag ginlalis si Jehova nga Dios. Sa sadto nga punto, mahimo kuntani ginpatay ni Jehova, nga makatarunganon gid, si Satanas kag ang iya duha ka bag-o nga mga sumulunod. (Genesis 2:​16, 17) Apang ang ginsiling ni Satanas isa gid ka personal nga hangkat kay Jehova. Gani maalamon nga gintugutan sang Dios si Satanas sa pagkabuhi sing madugaydugay, kag si Adan kag si Eva gintugutan sa pagpanganak antes sila mapatay. Sa sining paagi, naghatag ang Dios sing tion kag kahigayunan agod ipakita ang pagkasayop sang panghangkat ni Satanas.​—⁠Genesis 3:​15-19.

17, 18. (a) Ngaa masiling naton nga si Satanas amo ang dios sining kalibutan? (b) Sa anong paagi “wala sing awtoridad” sa sining kalibutan “luwas sa ginatugot sang Dios”?

¹⁷ Ang mga natabo sa Eden nagpakita nga ang mga panumbungon ni Satanas binutig gid. Ang mga kaliwat ni Adan wala makasapo sing kalipay sa idalom sang paggahom ni Satanas ukon sa idalom sang paggahom sang tawo. (Manugwali 8:9) Sa pihak nga bahin, ginpakita sang mga pagpakig-angot sang Dios sa iya kaugalingon nga katawhan ang pagkasuperyor sang balaan nga paggahom. (Isaias 33:22) Apang sanglit wala ginabaton sang kalabanan sang mga anak ni Adan ang pagkasoberano ni Jehova, sing hungod ukon indi hungod, ginaalagad nila si Satanas subong ila dios.​—⁠Salmo 14:​1; 1 Juan 5:⁠19.

¹⁸ Sa indi madugay, ang mga hulusayon nga ginpautwas sa Eden lubaron. Ang Ginharian sang Dios bug-os nga magabulos sa pagdumala sa mga hilikuton sang katawhan, kag si Satanas itagbong sa kadadalman. (Isaias 11:​1-5; Bugna 20:​1-6) Apang, samtang wala pa ina, kinahanglan ang isa ka sahi sang kahimusan, ukon balayan sa tunga sang katawhan agod mangin posible ang isa ka mahim-ong nga pagkabuhi. Si Jehova isa ka “Dios, indi sang kagumon, kundi sang paghidait.” (1 Corinto 14:33) Busa, gintugutan niya nga magluntad ang mga balayan sang awtoridad sa mga komunidad nga naghuman sa guwa sang Eden, kag gintugutan niya ang mga tawo sa pag-uyat sing awtoridad sa sining kahimusan. Sa sining paagi, “wala sing awtoridad luwas sa ginapahanugot sang Dios.”

Makatarunganon nga mga Awtoridad

19. Yara bala sa idalom sang direkta nga pagkontrol ni Satanas ang tagsa ka tawhanon nga manuggahom?

¹⁹ Sugod sa Eden, si Satanas may daku nga kahilwayan sa tunga sang katawhan, kag gingamit niya ining kahilwayan sa pagmaniobra sang mga hitabo sa duta, nahisuno sa iya pagpabugal kay Jesus. (Job 1:​7; Mateo 4:​1-10) Apang, wala ini nagakahulugan nga ang tagsa ka manuggahom sa sining kalibutan nagapasakop sing direkta sa pagkontrol ni Satanas. Ang iban​—⁠kaangay ni Nero sang nahaunang siglo kag ni Adolf Hitler sa aton tion⁠—​nagpakita sing sataniko nga espiritu. Apang ang iban wala magpakita sini. Si Sergio Paulo, proconsul sang Cipre, “isa ka intelihente nga tawo” nga “nagtinguha sa pagpamati sang pulong sang Dios.” (Binuhatan 13:7) Si Gallio, ang proconsul sang Acaya, wala magpadaug sa pag-ipit sang mga Judiyo nga nagsumbong kay Pablo. (Binuhatan 18:​12-17) Madamo pa nga manuggahom ang naggamit sang ila awtoridad sa isa ka dungganon nga paagi.​—⁠Ipaanggid ang Roma 2:⁠15.

20, 21. Ano nga mga hitabo sang ika-20 nga siglo ang nagapakita nga ang tawhanon nga mga manuggahom wala sa tanan nga tion nagahimo sang kabubut-on ni Satanas?

²⁰ Gintagna sang tulun-an sang Bugna nga sa tion sang “adlaw sang Ginuo,” sugod sang 1914, maniobrahon ni Jehova ang tawhanon nga mga awtoridad agod punggan ang mga katuyuan ni Satanas. Ginalaragway sang Bugna ang isa ka baha sang paghingabot, nga ginpaguwa ni Satanas batok sa hinaplas nga mga Cristiano, nga pagalamunon sang “duta.” (Bugna 1:​10; 12:16) Ang mga elemento sa sulod sang “duta,” ang katilingban sang tawo nga nagaluntad karon sa duta, magaamlig sa katawhan ni Jehova gikan sa paghingabot ni Satanas.

²¹ Natabo gid bala ini? Huo. Sang katuigan 1930 kag 1940, halimbawa, ang mga Saksi ni Jehova sa Estados Unidos mabaskog nga gin-ipit, ginsalakay sila sang akig nga mga grupo kag pirme gindakop sa indi makatarunganon nga kabangdanan. Nakabaton sila sing paumpaw sang maghatag ang Korte Suprema sang E.U. sing pila ka desisyon nga nagakilala sang pagkalegal sang ila hilikuton. Sa iban man nga mga duog, ginbuligan sang awtoridad ang katawhan sang Dios. Sang mga 40 ka tuig nga nagligad sa Irlandiya, ginsalakay sang Romano Katoliko nga grupo ang duha ka Saksi sa siudad sang Cork. Gintabangan sang isa ka lokal nga polis ang mga Saksi, kag gindisiplina sang korte sang kasuguan ang mga nagsalakay. Sang nagligad lamang nga tuig sa Fiji, nabatian sa isa ka sinapol sang mataas nga mga pangulo, ang buko nga du­milian ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova. Ang isa ka pangulo maisog nga naghambal dampig sa mga Saksi, kag ang buko madali nga nalutos.

22. Anong mga pamangkot ang masunod nga pagabinagbinagon?

²² Indi, ang sekular nga mga awtoridad wala sa tanan nga tion nagaalagad sa mga katuyuan ni Satanas. Ang mga Cristiano mahimo magpasakop sa superyor nga mga awtoridad nga wala nagapasakop kay Satanas mismo. Sa pagkamatuod, magapasakop sila sa sining mga awtoridad tubtob ginatugutan sang Dios ang mga awtoridad sa pagluntad. Apang, ano ang buot silingon sang pagpasakop? Kag ano ang mahimo paabuton sang mga Cristiano bilang balos gikan sa superyor nga mga awtoridad? Ining mga pamangkot pagabinagbinagon sa mga artikulo nga tulun-an sugod sa pahina 18 kag 23 sining magasin.

[Mga footnote]

Paano Mo Sabton?

◻ Sin-o ang superyor nga mga awtoridad?

◻ Paano naton masiling nga “wala sing awtoridad luwas sa ginatugot sang Dios”?

◻ Ngaa ginatugutan ni Jehova ang kalibutan nga mangin sa idalom sang awtoridad ni Satanas?

◻ Sa anong paagi ginabutang sang Dios ang tawhanon nga mga awtoridad “sa ila relatibo nga mga posisyon”?

[Piktyur sa pahina 13]

Sa tapos masunog ang Roma, nagpakita si Nero sing sataniko gid nga espiritu

[Piktyur sa pahina 15]

Si Sergio Paulo, ang proconsul sang Cipre, nagtinguha sa pagpamati sa pulong sang Dios