Paano Ikaw Nagadalagan sa Palumba Para sa Kabuhi?
“Wala bala kamo makahibalo nga sa palumba ang tanan nga nagadalagan nagapaindis-indis, apang isa lamang ang magabaton sang padya? Gani dalagan kamo agod makaagom kamo sini.”—1 CORINTO 9:24.
1. Sa ano ginpaanggid sang Biblia ang aton Cristianong dalanon?
ANG aton pagpangita sa kabuhi nga walay katapusan ginapaanggid sang Biblia sa isa ka palumba. Nagahilapit sa katapusan sang iya kabuhi, si apostol Pablo nagsiling tuhoy sa iya kaugalingon: “Nakapakig-away ako sing maayong pag-away, natapos ko ang palumba, natipigan ko ang pagtuo.” Ginpalig-on niya ang iya mga masigka-Cristiano nga himuon man ang subong sini sang sia magsiling: ‘Isikway ta man ang tagsa ka kabug-atan, kag ang sala nga nagatapik gid kag magdalagan kita nga may pagbatas sang palumba nga ginabutang sa aton atubang.’—2 Timoteo 4:7; Hebreo 12:1.
2. Anong makapalig-on nga panugod ang makita naton sa palumba para sa kabuhi?
2 Nagakaigo gid ang paanggid bangod ang palumba nagalakip sing pagsugod, sing ginpahamtang nga kalawigon, kag sing katapusan sang linya (finish line), ukon tulumuron. Subong man sina ang proseso sang aton espirituwal nga pag-uswag padulong sa kabuhi. Subong nakita naton, tagsa ka tuig ginatos ka libo ka tawo ang nagahimo sing maayo nga pagsugod sa palumba para sa kabuhi. Sang nagligad nga lima ka tuig, halimbawa, 1,336,429 ka tawo ang pormal nga nagsugod sa palumba paagi sa pagpabawtismo sa tubig. Inang mapagsik nga panugod makapalig-on gid. Apang, ang importante nga butang amo ang pagpabilin sa palumba tubtob makalambot sa katapusan sang linya. Ginahimo mo bala ini?
Ang Palumba Para sa Kabuhi
3, 4. (a) Paano ginapadaku ni Pablo ang kabilihanan sang pagpadayon sa palumba? (b) Paano ang iban napaslawan sa pagpamati sa laygay ni Pablo?
3 Agod ipadaku ang kabilihanan sang pagpadayon sa palumba, si Pablo naglaygay: “Wala bala kamo makahibalo nga sa palumba ang tanan nga nagadalagan nagapaindis-indis, apang isa lamang ang magabaton sang padya? Gani dalagan kamo agod makaagom kamo sini.”—1 Corinto 9:24.
4 Matuod, sa dumaan nga hinampang, isa lamang ang makabaton sing padya. Apang, sa palumba para sa kabuhi, ang tagsa sarang makabaton sing padya. Kinahanglan lamang nga makapadayon sa dalanon tubtob sa katapusan! Sing makalilipay, madamo ang matutom nga nakadalagan sa palumba tubtob sa katapusan sang ila kabuhi, subong sang nahimo ni apostol Pablo. Kag minilyon ang nagapadayon sa pagdalagan. Apang, ang iban napaslawan sa pagpadayon ukon sa pag-abante padulong sa katapusan sang linya. Sa baylo, gintugutan nila ang iban nga mga butang sa pagsablag sa ila amo kon ngaa nagbiya sila sa palumba ukon wala makalipikar sa pila ka paagi. (Galacia 5:7) Dapat ini maghatag sa aton tanan sing rason nga usisaon kon paano kita nagadalagan sa palumba para sa kabuhi.
5. Ginapaanggid bala ni Pablo ang palumba para sa kabuhi sa isa ka nagapaindis-indis nga hampang? Ipaathag.
5 Mahimo nga ipamangkot: Ano ang buot silingon ni Pablo sang nagsiling sia nga “isa lamang ang makabaton sing padya”? Subong sang nakita kaina, indi niya buot silingon nga sa tanan nga nagadalagan sa palumba para sa kabuhi, isa lamang ang makabaton sing padya sang kabuhi nga walay katapusan. Maathag nga indi subong sina, kay sa liwat kag liwat, gin-athag niya nga kabubut-on sang Dios nga ang tanan nga sahi sang tawo maluwas. (Roma 5:18; 1 Timoteo 2:3, 4; 4:10; Tito 2:11) Indi, wala sia nagasiling nga ang palumba para sa kabuhi isa ka paindis-indis nga ang tagsa nga nagapasakop nagatinguha nga lutuson ang iban. Nahibaluan lamang sang mga taga-Corinto nga inang sahi sang espiritu sang paindis-indis nagaluntad sa tunga sang mga pumalasakop sa ila Hinampang sa Isthmus, nga ginasiling nga mas bantog pa sadtong panahon sang sa Hinampang sa Olimpiada. Ano, nian, ang buot silingon ni Pablo?
6. Ano ang ginapakita sang konteksto tuhoy sa pagsaysay ni Pablo sa isa nga nagadalagan kag sa palumba?
6 Sa paghatag sang ilustrasyon tuhoy sa manugdalagan, ginhambalan una sa tanan ni Pablo ang iya kaugalingon nga mga paglaum para sa kaluwasan. Sa nauna nga mga bersikulo, ginlaragway niya kon paano sia naghimakas kag nagpangabudlay sa madamo nga paagi. (1 Corinto 9:19-22) Nian, sa bersikulo 23, sia nagsiling: “Nagahimo ako sini tanan sa maayong balita agod makaambit ako sing mga kabulahanan sini.” Nahibaluan niya nga ang iya kaluwasan wala ginpat-od bangod lamang nga pinili sia nga mangin isa ka apostol ukon bangod naghinguyang sia sing madamo nga tinuig sa pagbantala sa iban. Agod makaambit sa mga pagpakamaayo sang maayong balita, dapat sia magpadayon sa paghimo sang tanan suno sa iya masarangan para sa maayong balita. Dapat sia magdalagan nga may bug-os nga handum nga makadaug, nagahimakas sing lakas subong nga daw nagapalumba sia sing dalagan sa Hinampang sa Isthmus, sa diin “isa lamang ang sarang makabaton sing padya.”—1 Corinto 9:24a.
7. Ano ang kinahanglan sa ‘pagdalagan agod nga maagom mo ini’?
7 Madamo pa kita sing matun-an sa sini. Bisan ang tagsa nga nagapasakop sa palumba maluyag magdaug, yadto lamang ang may bug-os nga determinasyon nga makadaug ang may paglaum nga makahimo sing amo. Gani, indi kita dapat magpatawhay bangod nakapasakop na kita sa palumba. Indi kita dapat magbatyag nga mangin maayo lang ang tanan bangod yari kita ‘sa kamatuoran.’ Mahimo nga dala naton ang ngalan nga Cristiano, apang may yara bala kita pamatuod nga kita mga Cristiano? Halimbawa, ginahimo bala naton ang mga butang nga dapat himuon sang isa ka Cristiano—pagtambong sa Cristianong mga miting, pagpakigbahin sa ministeryo sa latagon, kag iban pa? Kon amo, dalayawon ina, kag dapat kita magtinguha nga magpadayon sa sinang ekselente nga mga kinabatasan. Apang, posible bala nga makabenepisyo kita sing dugang gikan sa aton mga ginahimo? Halimbawa, handa bala kita pirme sa pag-amot sing pila ka butang sa mga miting? Ginatinguhaan bala naton nga iaplikar ang aton natun-an sa aton personal nga kabuhi? Ginahatagan bala naton sing igtalupangod nga pauswagon ang aton mga ikasarang agod makahatag kita sing maid-id nga pagpanaksi walay sapayan sang mga balagbag nga aton masumalang sa latagon? Handa bala kita sa pagbaton sang hangkat sang pagduaw liwat sa mga interesado kag sa pagdumala sing pagtuon sa Biblia sa mga puluy-an? “Dalagan kamo agod makaagom kamo sini,” siling ni Pablo.—1 Corinto 9:24b.
Magpakita sing Pagpugong sa Kaugalingon sa Tanan nga Butang
8. Ano ayhan ang nagtiklod kay Pablo nga suguon ang iya masigka-Cristiano nga ‘ipakita ang pagpugong sa kaugalingon sa tanan nga butang’?
8 Sa tion sang iya pagkabuhi, nakita ni Pablo ang madamo nga nagluya, nagpalayo, ukon nag-ampo sa palumba para sa kabuhi. (1 Timoteo 1:19, 20; Hebreo 2:1) Amo kon ngaa sulitsulit nga ginpahanumdom niya ang iya masigka-Cristiano nga yara sila sa makalalapyo kag dalayon nga paindis-indis. (Efeso 6:12; 1 Timoteo 6:12) Ginkuha niya ang ilustrasyon sang manugdalagan sing dugang pa kag nagsiling: “Dugang pa, ang tagsa ka humalampang nagapakita sing pagpugong sa kaugalingon sa tanan nga butang.” (1 Corinto 9:25a) Sa pagsiling sini, ginpahangop ni Pablo ang isa ka butang nga nahibaluan sing maayo sang mga Cristiano sa Corinto, nga amo, ang mabudlay nga paghanas nga ginasunod sang mga humalampang sa Hinampang sa Isthmus.
9, 10. (a) Paano ginalaragway sang isa ka tuburan sang impormasyon ang isa ka pumalasakop sa Hinampang sa Isthmus? (b) Ano ang takus talupangdon tuhoy sa paglaragway?
9 Yari ang maathag nga paglaragway sa paghanas sang isa ka pumalasakop:
“Sing may pagkakontento kag walay pagkumod ginapasakop niya ang iya kaugalingon sa mga pagsulundan kag pagdumili sa iya napulo ka bulan nga paghanas, nga kon wala ini maayo pa nga indi sia magpasakop sa paindis-indis. . . . Ginapabugal niya ang iya diutay nga mga kabudlayan, kag kalapyo, kag pagdingot sa kaugalingon, kag ginakabig ini nga isa ka butang nga dapat ipabugal nga mahalungon nga nagalikaw sa bisan ano nga makabuhin bisan diutay sang iya paglaum nga magmadinalag-on. Nakita niya ang iban nga lalaki nga nagapatuyang sa pagkaon, nagapahuway samtang sia ginahapo sa tuman nga kalapyo, nagapaayaw paligo, nagakabuhi sa pangalipay; apang wala gid sia magkahisa, bangod ang iya tagipusuon natuon lamang sa paghandum nga matigayon ang padya, kag ang mabug-at nga paghanas kinahanglanon gid. Nahibaluan niya nga madula ang iya mga paglaum kon sa pila ka punto kag okasyon pabayaan niya ang estrikto nga disiplina.”—The Expositor’s Bible, Tomo V, pahina 674.
10 Talalupangdon amo ang pinanilagan nga ‘ginakabig nga isa ka butang nga dapat ipabugal’ sang isa nga yara sa idalom sang paghanas ang pagsunod sa estrikto nga rutina sang pagsikway sa kaugalingon. Sa pagkamatuod, “wala gid sia magkahisa” sa mga kasulhayan kag kalipay nga iya nakita sa iban. May matun-an bala kita gikan sa sini? May yara gid, sa pagkamatuod.
11. Anong sayop nga pagtamod ang dapat nga bantayan naton samtang nagapasakop sa palumba para sa kabuhi?
11 Dumduma ang mga pulong ni Jesus nga “malapad kag masangkad ang dalan padulong sa kalaglagan, kag madamo ang nagasulod sa sini; apang makitid ang gawang kag masipot ang dalan nga nagapadulong sa kabuhi, kag pila lamang ang nakatultol sini.” (Mateo 7:13, 14) Samtang nagatinguha ikaw nga mag-agi sa ‘makitid nga dalan,’ nahisa ka bala sa kahilwayan kag kahapusan nga daw ginaagom sadtong yara sa pihak nga dalan? Nagabatyag ka bala nga wala makatilaw sang pila ka butang nga natigayon sang iban, nga daw indi man gid malain? Mahapos sa aton ang magbatyag sing subong sini kon indi naton paghuptan sa hunahuna ang kabangdanan nga nagalakat kita sa sini nga dalanon. “Ginahimo nila ini sa pagbaton sing purongpurong nga madinulunton, apang kita sing dimadinulunton,” siling ni Pablo.—1 Corinto 9:25b.
12. Ngaa masiling nga ang himaya kag ang kabantugan nga ginapangita sang mga tawo kaangay sang mga nagakalaya nga purongpurong nga bulak nga ginapadya sa Hinampang sa Isthmus?
12 Ang nagadaug sa Hinampang sa Isthmus nagabaton sing purongpurong nga bulak sang pine sa Isthmus ukon sang iban nga sahi sang tanum, nga ayhan nagakalaya sa sulod sang pila ka adlaw ukon semana. Sing pat-od, indi bangod sang madali malaya nga purongpurong nga bulak nga nagapasakop ang mga atleta kundi bangod sang himaya, dungog, kag kabantugan nga matigayon sa sini. Ang isa ka tuburan sang impormasyon nagasiling nga kon magpauli na ang mandadaug, ginaabiabi sia subong isa ka mandadaug nga baganihan. Sa masami ginaguba ang mga pader sang siudad agod makaagi ang iya prosesyon, kag ginapatindugan sia sing mga estatwa sa iya kadungganan. Apang, walay sapayan sining tanan, sa gihapon madinulunton ang iya himaya. Sa karon, pila lamang ka tawo ang nakahibalo kon sanday sin-o yadtong mga mandadaug nga baganihan, kag ang kalabanan wala nagasapak. Yadtong nagasakripisyo sang ila panahon, kusog, panglawas, kag bisan sang kalipay sang pamilya agod matigayon ang gahom, kabantugan, kag manggad sa kalibutan, apang indi manggaranon sa Dios, makasapo nga ang ila materyalistiko nga “purongpurong,” kaangay sang ila kabuhi, umalagi lamang.—Mateo 6:19, 20; Lucas 12:16-21.
13. Paano nga ang dalanon sang kabuhi sang isa nga yara sa palumba sa kabuhi tuhay sa iya sang isa ka atleta?
13 Ang mga pumalasakop sa isa ka atletiko nga hampang mahimo nga handa sa pagbaton sing mabug-at nga mga kinahanglanon sa paghanas, subong sang mga ginlaragway sa ibabaw, apang sa limitado lamang nga panahon. Kon tapos na ang hinampang, nagabalik sila sa kinaandan nga paagi sing pagkabuhi. Mahimo nga magahanas sila gihapon sa tion kag tion agod huptan ang ila abilidad, apang wala na sila nagasunod sa kaanggid nga paagi sang mabug-at nga pagdingot sa kaugalingon, ayhan tubtob indi italana ang masunod nga paindis-idis. Indi amo sina sa sadtong yara sa palumba para sa kabuhi. Para sa ila, ang paghanas kag pagdingot sa kaugalingon dapat mangin dalanon sang pagkabuhi.—1 Timoteo 6:6-8.
14, 15. Ngaa ang isa nga nagapasakop sa palumba para sa kabuhi dapat magpakita sing pagpugong sa kaugalingon sing padayon?
14 “Kon sin-o ang buot magsunod sa akon,” siling ni Jesucristo sa isa ka pagtililipon sang mga disipulo kag sang iban pa, “magdumili sang iya kaugalingon (ukon, “magsiling sia nga, ‘Indi’ sa kaugalingon,” badbad ni Charles B.Williams) kag magpas-an sang iya usok sang pag-antos kag padayon nga magsunod sa akon.” (Marcos 8:34) Kon batunon naton ini nga pangagda, dapat nga mangin handa kita sa paghimo sini sing “padayon,” indi bangod kay may yara pinasahi nga kadayawan sa pagdingot sa kaugalingon, kundi bangod ang isa ka gutlo nga pagpabaya, ang isa ka sayop nga desisyon, mahimo makadula sang tanan nga ginpasad, makahalit pa gani sa aton walay katapusan nga kaayuhan. Ang espirituwal nga pag-uswag masami nga ginahimo sing mahinay, apang madasig ini nga madula kon wala kita nagabantay sing padayon!
15 Dugang pa, ginpalig-on kita ni Pablo nga himuon ang pagpugong sa kaugalingon sa “tanan nga butang,” sa aton pa, kinahanglan nga himuon naton ini sing padayon sa tanan nga bahin sang kabuhi. May kapuslanan ini kay kon ang isa nga ginahanas magapatuyang ukon magakabuhi sing walay pagpugong, ano ang mangin kapuslanan sang tanan nga pisikal nga kakapoy kag kalapyo nga iya ginbatas? Subong man sa aton pagdalagan sa palumba para sa kabuhi, dapat kita magpakita sing pagpugong sa kaugalingon sa tanan nga butang. Mahimo nga ginakontrol sang isa ka tawo ang iya kaugalingon sa mga butang subong sang pagpahubog ukon pagpakighilawas, apang ang kabilihanan sini magabuhin kon matinaastaason sia kag masinupakon. Ukon ano kon mabinatason sia kag malulo sa iban, apang nagahupot sing sekreto nga sala sa iya pribado nga kabuhi? Agod mangin mapuslanon ang pagpugong sa kaugalingon, dapat nga himuon ini sa “tanan nga butang.”—Ipaanggid ang Santiago 2:10, 11.
Wala Nagadalagan nga “Walay Lalambuton”
16. Ano ang buot silingon sang indi pagdalagan nga “walay lalambuton”?
16 Nakita ang makapalapyo nga mga panikasog nga ginakinahanglan agod magmadinalag-on sa palumba para sa kabuhi, si Pablo nagsiling: “Busa wala ako nagadalagan nga walay lalambuton; wala ako nagapakig-away subong sang isa nga nagabunal sang hangin.” (1 Corinto 9:26) Ang tinaga nga “walay lalambuton” literal nga nagakahulugan nga “walay pat-od” (Kingdom Interlinear), “wala matalupangdan, wala matandaan” (Lange’s Commentary). Busa, ang indi pagdalagan “nga walay lalambuton” nagakahulugan nga dapat mangin maathag sa tagsa ka tumalan-aw sa kon diin nagapadulong ang nagadalagan. Ang The Anchor Bible nagbadbad sini nga “indi sa nagalikoliko nga dalan.” Kon makakita ka sing mga agi sang tiil nga nagalikoliko sa baybayon, nagalibotlibot, kag nagaisol pa gani kon kaisa, indi ka gid maghunahuna nga nagadalagan sia, ukon nakahibalo kon diin sia padulong. Apang kon makakita ka sing mga inagihan sang tiil nga nagaporma sang isa ka malaba kag matadlong nga linya, ang tagsa ka tapak ginasundan sang isa kag ang tanan may pareho nga kalakaon, magahinakop ka nga ang mga inagihan naghalin sa isa nga nakahibalo sing pat-od kon diin sia nagapadulong.
17. (a) Paano ginpakita ni Pablo nga wala sia magdalagan nga “walay lalambuton”? (b) Paano naton mailog sa sini si Pablo?
17 Maathag nga ginapakita sang kabuhi ni Pablo nga wala sia nagadalagan nga “walay lalambuton.” Madamo ang iya pamatuod nga sia isa ka Cristianong ministro kag isa ka apostol. Isa lamang ang iya lalambuton, kag nagpanikasog gid sia sa bug-os niya nga kabuhi agod matigayon ini. Wala gid sia matublag sang kabantugan, gahom, kamanggaran, ukon kasulhayan, bisan pa nga mahimo niya kuntani matigayon ang pila sini. (Binuhatan 20:24; 1 Corinto 9:2; 2 Corinto :2, 3; Filipos 3:8,13, 14) Samtang ginabalikid mo ang dalanon sang imo kabuhi, ano nga sahi sang inagihan ang imo makita? Isa ka tadlong nga linya nga may maathag nga direksion ukon isa nga wala sing pasingadtuan? May pamatuod bala nga nagadalagan ka sa palumba para sa kabuhi? Dumduma, yari kita sa sini nga palumba, indi sa pagdalagan nga wala sing kapagsik, kon sa aton pa, kundi agod nga makalambot sa katapusan sang linya.
18. (a) Ano ang kaanggid sa ‘pagbunal sa hangin’ sa aton bahin? (b) Ngaa nga makatalagam nga sundon ina nga dalanon?
18 Nagakuha sing paanggid sa isa pa ka atletiko nga hampang, si Pablo nagdugang sa pagsiling: “Wala ako nagapakig-away subong sang isa nga nagabunal sa hangin.” (1 Corinto 9:26b) Sa aton pagpaindis-indis para sa kabuhi, madamo kita sing kaaway, nga nagalakip kay Satanas, ang kalibutan, kag ang aton kaugalingon nga pagkadihimpit. Subong sang dumaan nga boksidor, dapat naton sila lutuson paagi sa mabaskog nga mga sumbag. Sing makalilipay, ginahanas kita ni Jehova kag ginabuligan sa pagpakig-away. Nagaaman sia sing mga instruksion sa iya Pulong, sa pasad-Biblia nga mga publikasyon, kag sa Cristianong mga miting. Walay sapayan, kon nagabasa kita sang Biblia kag sang mga publikasyon kag nagatambong sa mga miting apang wala nagaaplikar sang aton natun-an, wala bala naton ginausikan ang aton mga panikasog, “nagabunal sa hangin”? Ang paghimo sang amo nagabutang sa aton sa tuman ka makatalagam nga kahimtangan. Nagahunahuna kita nga nagapakig-away kag nian sayop nga nagabatyag sing kalig-unan, apang wala naton ginalutos ang aton mga kaaway. Amo kon ngaa si disipulo Santiago naglaygay: “Magmanugtuman kamo sang pulong, kag dili manugpalamati lamang, nga nagadaya sang inyo kaugalingon paagi sa sayop nga pangatarungan.” Subong nga ang ‘pagbunal sa hangin’ indi makalutos sa aton mga kaaway, ang mangin “manugpalamati lamang” indi man makapasalig nga ginahimo naton ang kabubut-on sang Dios.—Santiago 1:22; 1 Samuel 15:22; Mateo 7:24, 25.
19. Paano naton mapat-od nga indi kita pagsikwayon?
19 Sa katapusan, ginsugid sa aton ni Pablo ang iya sekreto sa kadalag-an: “Ginasakit ko ang akon lawas kag ginadaug ini, basi kon sa tapos nga nakawali ako sa iban ako akon pagsikwayon.” (1 Corinto 9:27) Kaangay ni Pablo, dapat man naton daugon ang aton dihimpit nga unod sa baylo nga tugutan ini nga mangin agalon naton. Dapat naton dulaon ang undanon nga mga huyog, kailigbon, kag mga handum. (Roma 8:5-8; Santiago 1:14, 15) Masakit ang paghimo sini, sanglit ang tinaga nga “ginasakit” literal nga nagakahulugan sing ‘ginasumbag sa mata’ (Kingdom Interlinear). Apang, indi bala mas maayo ang mag-antos sang isa ka malaragwayon nga paglagob sa mata, kag mabuhi sang sa magpadala sa mga handum sang makasasala nga unod kag mapatay?—Ipaanggid ang Mateo 5:28, 29; 18:9; 1 Juan 2:15-17.
20. Ngaa tuman gid ka importante karon nga usisaon naton kon paano kita nagadalagan sa palumba para sa kabuhi?
20 Sa karon, nagahilapit na kita sa katapusan sang palumba. Ang tion nga ihatag ang mga padya malapit na. Para sa hinaplas nga mga Cristiano, ini amo ang “padya sang langitnon nga pagtawag sang Dios paagi kay Cristo Jesus.” (Filipos 3:14) Para sa dakung kadam-an, amo ini ang kabuhi nga walay katapusan sa paraiso sa duta. Tungod tuman ka daku ang nataya, dapat nga pat-uron naton, subong ni Pablo, nga indi kita “pagsikwayon.” Kabay nga tinagipusuon nga batunon naton tanan ang sugo: “Dalagan kamo agod makaagom kamo sini.”—1 Corinto 9:24, 27.
Madumduman Mo Bala?
◻ Ngaa nagakaigo nga ipaanggid ang kabuhi sang Cristiano sa isa ka palumba?
◻ Paano nga ang palumba para sa kabuhi tuhay sa palumba nga dalagan?
◻ Ngaa dapat naton himuon sing padayon ang pagpugong sing kaugalingon kag “sa tanan nga butang”?
◻ Paano ang isa wala nagadalagan nga “walay lalambuton”?
◻ Ngaa makatalagam ang ‘pagbunal lamang sa hangin’?
[Laragway sa pahina 16]
Ang purongpurong nga bulak sang isa ka kampeon, subong man ang himaya kag dungog, umalagi lamang