“Paano Banhawon ang mga Patay?”

1-2. Ngaa dapat tun-an sang tanan nga Cristiano ang parte sa pagbanhaw sa mga hinaplas?

ANG kalabanan nga alagad ni Jehova subong nagalaum nga mabuhi sing wala sing katapusan sa duta. Pero ang mga hinaplas nagalaum nga mabuhi sa langit. Gusto gid mabal-an sang mga hinaplas ang parte sa ila mangin kabuhi sa langit. Pero ngaa dapat man ini mabal-an sang mga magakabuhi sa duta? Bangod indi lang ang mga hinaplas ang makabaton sang pagpakamaayo kon banhawon na sila para magkabuhi sa langit, pakamaayuhon man ang mga may paglaum nga magkabuhi sa duta. Gani sa langit man ukon sa duta ang aton paglaum, dapat naton tun-an ang parte sa pagbanhaw sa mga hinaplas.

² Gintuytuyan sang Dios ang pila ka disipulo ni Jesus sang unang siglo para isulat ang parte sa paglaum sang mga magakabuhi sa langit. Si apostol Juan nagpaathag: “Mga anak kita sang Dios subong, apang wala pa mapadayag kon mangin ano kita sa palaabuton. Nahibaluan lamang naton nga kon mapadayag sia mangin kaangay kita sa iya.” (1 Juan 3:2) Gani wala kabalo ang mga hinaplas sang ila mangin kabuhi sa langit kon banhawon na sila bilang mga espiritu. Pero makita nila si Jehova kon didto na sila sa langit. Wala ginasugid sang Biblia ang tanan nga detalye parte sa pagbanhaw sa mga hinaplas, pero may ginsiling si apostol Pablo parte sa sini. Kaupod sang Cristo ang mga hinaplas kon ‘laglagon na niya ang tanan nga panguluhan kag ang tanan nga awtoridad kag gahom.’ Lakip sa sini ‘ang kamatayon nga amo ang katapusan nga kaaway.’ Dayon si Jesus, ang iya kaupod nga mga manuggahom, kag ang tanan nga butang magapasakop kay Jehova. (1 Cor. 15:24-28) Makalilipay gid ini nga tion!b

 3. Base sa 1 Corinto 15:30-32, ano ang nasarangan nga himuon ni Pablo bangod nagapati sia sa pagkabanhaw?

³ Bangod nagapati si Pablo sa pagkabanhaw, nabatas niya ang lainlain nga pagtilaw. (Basaha ang 1 Corinto 15:30-32.) Ginsilingan niya ang mga taga-Corinto: “Adlaw-adlaw nagaatubang ako sa kamatayon.” Nagsulat man si Pablo: “Nagpakig-away ako sa mabangis nga mga sapat sa Efeso.” Mahimo ginapatuhuyan niya ang pagpakig-away niya sa mga sapat sa stadyum sa Efeso. (2 Cor. 1:8; 4:10; 11:23) Ukon mahimo ginapatuhuyan niya ang pagpamatok sang mga Judiyo kag sang iban pa nga daw pareho sa “mabangis nga mga sapat.” (Binu. 19:26-34; 1 Cor. 16:9) Diin man sa sini ang ginapatuhuyan ni Pablo, delikado gid ang iya mga naeksperiensiahan. Pero padayon sia nga nagsalig nga may maayo sia nga palaabuton.—2 Cor. 4:16-18.

 4. Paano ang paglaum nga pagkabanhaw nagapalig-on sa mga alagad ni Jehova subong? (Tan-awa ang piktyur sa kober.)

⁴ Delikado gid ang aton panahon subong. Ang pila sa aton mga kauturan nabiktima sang krimen. Ang pila ara sa mga lugar nga may inaway gani ara sa katalagman ang ila kabuhi. Ang iban naman ara sa mga pungsod nga ginadumilian ang aton pagbantala, pero padayon sila nga nagaalagad kay Jehova bisan pa mahimo sila prisuhon ukon patyon. Ini nga mga kauturan nga ara sa mabudlay nga mga sitwasyon padayon nga nagasimba kay Jehova, kag maayo gid sila nga halimbawa para sa aton. Wala sila nahadlok bangod kabalo sila nga bisan pa mapatay sila, nagpromisa si Jehova sang maayo nga palaabuton para sa ila.

 5. Ano ang indi maayo nga panghunahuna nga mahimo magpaluya sa aton pagpati sa pagkabanhaw?

⁵ Ginpaandaman ni Pablo ang iya mga kauturan parte sa indi maayo nga panghunahuna sang pila ka tawo. Nagasiling sila: “Kon ang mga patay indi pagbanhawon, ‘magkaon kita kag mag-inom, kay buas mapatay kita.’” Amo na sini ang panghunahuna sang iban antes pa sang panahon ni Pablo. Mahimo ginkutlo niya ang Isaias 22:13 nga nagasugid parte sa panimuot sang mga Israelinhon. Sa baylo nga pabakuron ang ila gugma sa Dios, gin-una nila ang pagpangalipay. Para sa mga Israelinhon, malip-ot lang ang kabuhi gani dapat magpangalipay. Madamo subong ang may amo man sini nga panghunahuna. Pero, mabasa naton sa Biblia nga indi gid maayo ang nangin resulta sa pungsod sang Israel bangod sang ila panghunahuna.—2 Cron. 36:15-20.

 6. Bangod nagapati kita sa pagkabanhaw, ano ang dapat naton himuon kon nagapili kita sang mga abyan?

⁶ Bangod kabalo kita nga banhawon ni Jehova ang mga patay, dapat naton pilion sing maayo ang aton mga abyan. Dapat mag-andam ang mga kauturan sa Corinto parte sa pagpakig-upod sa mga wala nagapati sa pagkabanhaw. May matun-an kita sa sini: Kon pirme kita nagapakig-upod sa mga tawo nga ginauna ang pagpangalipay kag daw wala sing labot ano man ang matabo sa ila, may malain ini nga epekto sa aton. Mahimo maimpluwensiahan nila ang aton panghunahuna kag mga ginahimo. Mahimo pa gani nila kita masulay nga maghimo sing sala. Gani naglaygay si Pablo: “Maghunahuna na kamo sing husto kag maghimo sing matarong kag indi magpadayon sa paghimo sing sala.”—1 Cor. 15:33, 34.

 7. Suno sa 1 Corinto 15:35-38, ano ang mahimo nga ginpamangkot sang iban parte sa pagkabanhaw?

⁷ Basaha ang 1 Corinto 15:35-38. Ang mga nagakuestyon sa pagkabanhaw mahimo namangkot: “Paano banhawon ang mga patay?” Maayo gid nga binagbinagon naton ang sabat ni Pablo bangod madamo nga tawo subong ang may kaugalingon nga opinyon parte sa nagakatabo kon mapatay ang isa ka tawo. Pero ano ang ginasiling sang Biblia parte sa sini?

 8. Ano nga ilustrasyon ang makabulig sa aton nga mahangpan ang parte sa pagbanhaw sa mga magakabuhi sa langit?

⁸ Kon mapatay ang isa ka tawo, nagakadunot ang iya lawas. Pero masarangan sia nga banhawon sang nagtuga sang uniberso, kag hatagan niya sia sang lawas nga para gid sa iya. (Gen. 1:1; 2:7) Naggamit si Pablo sang ilustrasyon para ipakita nga indi kinahanglan nga ibalik sang Dios ang amo gihapon nga lawas sang napatay nga tawo. Imadyina ang isa ka “uyas,” ukon ang isa ka “binhi” sang tanom. Kon itanom ang binhi, magatubo ini. Lain ang hitsura sining bag-o nga tanom sa hitsura sang gintanom nga binhi. Gingamit ni Pablo ini nga ilustrasyon para ipakita nga masarangan maghimo sang aton Manunuga sang bag-o nga lawas “suno sa nahamut-an niya” para sa pagabanhawon.

 9. Ano ang ginasiling sang 1 Corinto 15:39-41 parte sa lainlain nga sahi sang lawas?

⁹ Basaha ang 1 Corinto 15:39-41. Nagsiling si Pablo nga lainlain nga lawas ang gintuga sang Dios. Halimbawa, indi pareho ang lawas sang baka, pispis, kag isda. Nagsiling sia nga makita naton sa langit ang kinalain sang adlaw kag bulan. Nagsiling pa gani sia nga “ang himaya sang isa ka bituon lain sa isa pa ka bituon.” Matuod ini bisan pa indi naton makita ang kinalain nila. Suno sa mga scientist, may lainlain nga klase sang bituon. May daku nga bituon, may gamay, may pula, may puti, kag may ara man yellow pareho sang aton adlaw. Nagsiling man si Pablo nga “may langitnon nga mga lawas kag dutan-on nga mga lawas.” Ano ang buot niya silingon? Pisikal ang aton lawas sa duta, pero espirituwal ang lawas sang mga ara sa langit, pareho sang lawas sang mga anghel.

10. Ano nga sahi sang lawas ang ihatag sa mga banhawon para magkabuhi sa langit?

¹⁰ Talupangda ang masunod nga ginsiling ni Pablo: “Gani amo man sa pagkabanhaw. Ginsab-ug ini nga madinulunton; ginbanhaw ini nga indi madinulunton.” Kabalo kita nga kon mapatay ang tawo, nagakadunot ang iya lawas kag nagabalik sa yab-ok. (Gen. 3:19) Gani, ngaa nagsiling si Pablo nga “ginbanhaw ini nga indi madinulunton”? Wala niya ginapatuhuyan ang pagbanhaw sa isa ka tawo para magkabuhi sa duta, pareho sa mga ginbanhaw ni Elias, ni Eliseo, kag ni Jesus. Ginapatuhuyan ni Pablo ang pagbanhaw sa isa ka tawo para magkabuhi sa langit, ukon pagbanhaw sa “espirituwal nga lawas.”—1 Cor. 15:42-44.

11-12. Ano nga pagbag-o ang naeksperiensiahan ni Jesus sang ginbanhaw sia, kag ngaa masiling naton nga pareho man sini ang maeksperiensiahan sang mga hinaplas?

¹¹ Sang ari si Jesus sa duta, may pisikal sia nga lawas. Pero sang ginbanhaw sia, “nangin nagahatag-kabuhi nga espiritu” sia kag nagbalik sia sa langit. Amo man ini ang matabo kon banhawon ang mga hinaplas. Mangin espiritu man sila nga magakabuhi sa langit. Si Pablo nagpaathag: “Subong nga nangin kaangay kita sang isa nga human sa yab-ok, mangin kaangay man kita sang isa nga halin sa langit.”—1 Cor. 15:45-49.

¹² Dapat naton tandaan nga sang ginbanhaw si Jesus, wala sia ginhatagan sang pisikal nga lawas. Ngaa? Ginsabat ini ni Pablo sang malapit na niya matapos ang iya paathag parte sa pagkabanhaw. Nagsiling sia: “Ang unod kag dugo indi makapanubli sang Ginharian sang Dios.” (1 Cor. 15:50) Kon banhawon ang mga apostoles kag ang iban pa nga hinaplas para magkabuhi sa langit, indi sila paghatagan sang nagakadunot nga lawas nga may unod kag dugo. San-o sila banhawon? Nagsiling si Pablo nga indi sila insigida nga pagabanhawon pagkapatay nila kundi sa palaabuton pa. Sang ginsulat ni Pablo ang 1 Corinto, “nagtulog na sa kamatayon” ang pila ka disipulo. Ang isa sa ila amo si apostol Santiago. (Binu. 12:1, 2) Pero buhi pa sadto ang iban nga apostoles kag ang iban pa nga hinaplas.—1 Cor. 15:6.

13. Ano ang matabo sa tion sang presensia ni Jesus?

¹³ Gintagna ni Jesus kag ni Pablo ang parte sa isa ka importante nga tion nga amo ang presensia sang Cristo. Sa sini nga tion, may mga inaway, linog, balatian, kag iban pa nga malain nga matabo sa bilog nga kalibutan. Nakita naton nga nagakatuman ini nga tagna sang Biblia sugod sang 1914. Sa sini man nga tagna, may isa ka importante nga hilikuton nga dapat matuman. Nagsiling si Jesus nga dapat ibantala ang maayong balita nga nagagahom na ang Ginharian sang Dios. Ibantala ini “sa bug-os nga duta subong panaksi sa tanan nga pungsod, kag dayon magaabot ang katapusan.” (Mat. 24:3, 7-14) Nagsiling naman si Pablo nga sa tion sang “presensia sang Ginuo,” banhawon ang mga hinaplas nga ‘nagtulog sa kamatayon.’—1 Tes. 4:14-16; 1 Cor. 15:23.

14. Ano ang maeksperiensiahan sang mga hinaplas nga mapatay sa tion sang presensia sang Cristo?

¹⁴ Gani kon mapatay ang isa ka hinaplas sa panahon naton subong, insigida sia nga banhawon para magkabuhi sa langit. Amo ini ang ginsiling ni Pablo sa 1 Corinto 15:51, 52: “Indi tanan sa aton magatulog sa kamatayon, kundi pagabayluhan kita tanan, sing hinali, sa isa ka pisok sang mata, sa pagtunog sang katapusan nga trumpeta.” Nagakatuman gid subong ining ginsiling ni Pablo. Kon banhawon na ining mga utod sang Cristo, mangin malipayon gid sila kay ‘makaupod na nila pirme ang Ginuo.’—1 Tes. 4:17.

15. Ano ang himuon sang mga hinaplas nga banhawon “sa isa ka pisok sang mata”?

¹⁵ Ginasugid sang Biblia kon ano ang himuon sa langit sang mga hinaplas nga banhawon “sa isa ka pisok sang mata.” Ginsilingan sila ni Jesus: “Ang isa nga nagadaug kag nagasunod sang akon mga buhat tubtob sa katapusan, hatagan ko sing awtoridad sa paggahom sa mga pungsod, kaangay sang awtoridad nga nabaton ko halin sa akon Amay. Kag bantayan niya ang katawhan paagi sa bilugon nga salsalon agod madugmok sila kaangay sa mga suludlan nga daga.” (Bug. 2:26, 27) Magasunod sila kay Jesus kag bantayan nila ang mga pungsod paagi sa bilugon nga salsalon.—Bug. 19:11-15.

16. Paano magadaug ang madamo nga tawo kag mapierde nila ang kamatayon?

¹⁶ Maathag nga magadaug ang mga hinaplas kag mapierde nila ang kamatayon. (1 Cor. 15:54-57) Bangod banhawon sila, makabulig sila sa pagdula sang tanan nga kalainan sa tion sang inaway sa Armageddon. Minilyon ka iban pa nga alagad ni Jehova ang ‘magagua halin sa dakung kapipit-an’ kag magaistar sila sa bag-ong kalibutan. (Bug. 7:14) Makita sining mga makalampuwas sa Armageddon ang pagbanhaw sa binilyon nga napatay sang una. Isa naman ini ka pagpierde sa kamatayon. Mangin malipayon gid kita sa sina nga tion! (Binu. 24:15) Kag mapierde man sang tanan nga matutom kay Jehova ang kamatayon nga napanubli nila kay Adan kay magakabuhi sila sing wala sing katapusan.

17. Ano ang ginapalig-on sang 1 Corinto 15:58 nga dapat naton himuon?

¹⁷ Makapaumpaw gid sa aton ang ginsulat ni Pablo sa mga taga-Corinto parte sa pagkabanhaw. Gani tumanon naton ang ginsiling ni Pablo nga dapat madamo kita pirme sing ginahimo “sa hilikuton sang Ginuo.” (Basaha ang 1 Corinto 15:58.) Kon ginahimo naton ang aton bug-os nga masarangan sa sini nga hilikuton, may paglaum kita nga maeksperiensiahan ang malipayon gid nga kabuhi sa palaabuton. Mahimo ginaimadyin na naton ining matahom nga palaabuton, pero sigurado nga mas matahom ini sangsa ginaimadyin naton. Pamatud-an sini nga ang aton pagpangabudlay sa Ginuo indi wala sing pulos.