Magpakita sing Pagtuo nga Napasad sa Kamatuoran
“Sa walay pagtuo indi mahimo ang pagpahamuot sa iya, kay ang nagapalapit sa Dios kinahanglan magtuo nga amo sia kag nga sia manugbalus sa mga nagapangita sa iya.”—HEBREO 11:6.
1, 2. Paano gintilawan ang pagtuo ni Adan, kag upod ang anong resulta?
ANG pagtuo indi lamang pagpati nga ang Dios nagaluntad. Ang nahaunang tawo, nga si Adan, wala nagduhaduha sa pagluntad ni Jehova nga Dios. Ang Dios nakigsugilanon kay Adan, ayhan paagi sa Iya Anak, ang Pulong. (Juan 1:1-3; Colosas 1:15-17) Apang, nadula ni Adan ang paglaum nga magkabuhi sing dayon bangod wala sia magtuman kay Jehova kag magpakita sing pagtuo sa iya.
2 Ang palaabuton nga kalipay ni Adan nabutang sa katalagman sang ang iya asawa, nga si Eva, naglapas kay Jehova. Ti, ang paghunahuna nga madula niya sia nagtilaw sang pagtuo sang nahaunang tawo! Malubad bala sang Dios ining problema sa paagi nga nagapasalig sang padayon nga kalipay kag kaayuhan ni Adan? Paagi sa pagbuylog kay Eva sa paglapas, ginpakita ni Adan nga indi sa banta niya. Gintilawan niya nga lubaron ang problema sa iya paagi, sa baylo nga hibaluon ang pagtuytoy sang Dios. Bangod sang indi pagtuo kay Jehova, gindala ni Adan ang kamatayon sa iya kaugalingon kag sa iya mga kaanakan.—Roma 5:12.
Ano ang Pagtuo?
3. Paano ang depinasyon sang Biblia sa pagtuo tuhay sa ginhatag sang isa ka diksionaryo?
3 Ginasaysay sang isa ka diksionaryo ang pagtuo subong “malig-on nga pagpati sa isa ka butang nga wala sing pamatuod.” Apang, tuhay sa sina nga ideya, ang Biblia nagapadaku sang kabaliskaran sini. Ang pagtuo napasad sa matuod nga mga hitabo, mga katunayan, mga kamatuoran. Ang Kasulatan nagasiling: “Ang pagtuo amo ang kasiguruhan sang mga butang nga ginalauman, ang pagpamatuod sang mga butang nga indi makita.” (Hebreo 11:1) Ang tawo nga nagatuo may garantiya nga ang tanan nga ginsaad sang Dios daw kasubong nga ini natuman na. Makusog gid ang makahalaylo nga pamatuod sang dikitaon nga mga katunayan sa bagay nga ang pagtuo ginasiling nga katumbas sina nga ebidensia.
4. Paano ginasupurtahan sang isa ka reperensya ang depinasyon sang Biblia sa pagtuo?
4 Sa New World Translation, ang causative form sang Hebreong berbo nga ’a·manʹ ginabadbad kon kaisa nga “pagpakita sing pagtuo.” Suno sa Theological Wordbook of the Old Testament, “sa kahulugan gid sang gamot nga tinaga amo ang ideya sang may pagkapat-od . . . kabaliskaran sa modernong ideya tuhoy sa pagtuo subong butang nga posible, ginalauman nga matuod, apang indi pat-od.” Ina man nga reperensya nagasiling: “Ang derivative nga ʼāmēn ‘pat-od’ nga nadala sa Bag-ong Testamento sa tinaga nga amēn nga amo [ang] Ingles nga tinaga nga ‘amen.’ Masunson nga gingamit ni Jesus ang tinaga (Mat 5:18, 26, kbp.) agod ipadaku ang pagkapat-od sini.” Ang tinaga nga ginbadbad “pagtuo” sa Cristianong Griegong Kasulatan nagakahulugan man sang pagpati sa butang nga napasad sing malig-on sa katunayan ukon kamatuoran.
5. Paano gingamit sa negosyo anay sang mga dokumento ang Griegong tinaga nga ginbadbad nga “kasiguruhan” sa Hebreo 11:1, kag ano ang importansia sini para sa mga Cristiano?
5 Ang Griegong tinaga (hy·poʹsta·sis) nga ginbadbad “kasiguruhan” sa Hebreo 11:1 gingamit sing kinaandan sa negosyo anay sang papiro nga mga dokumento sa pagpaalinton sang ideya tuhoy sa butang nga nagagarantiya sang palaabuton nga pagpanag-iya. Ang mga eskolar nga sanday Moulton kag Milligan nagapanugda sang badbad: “Ang pagtuo amo ang titulo sang mga butang nga ginalauman.” (Vocabulary of the Greek Testament) Sing maathag, kon ang isa ka tawo nagapanag-iya sang titulo sang propiedad, may “kasiguruhan” sia nga sa pila ka adlaw ang paglaum niya nga matigayon ini matuman.
6. Ano ang importansia sang Griegong tinaga nga ginbadbad nga “pagpamatuod” sa Hebreo 11:1?
6 Sa Hebreo 11:1 ang Griegong tinaga nga ginbadbad “pagpamatuod” (eʹleg·khos) nagapaalinton sang ideya tuhoy sa pagpresentar sang ebidensia sa pagpamatuod sang pila ka butang, labi na sang butang nga kabaliskaran sa kon ano ang hitabo. Ang positibo ukon pat-od nga ebidensia nagapaathag sa kon ano ang wala mahantop anay, busa nagapamatuod nga butig sa kon ano ang hitabo. Gani sa Hebreo kag Griego nga mga Kasulatan, ang pagtuo indi gid “malig-on nga pagpati sa isa ka butang nga wala sing pamatuod.” Sa kabaliskaran, ang pagtuo napasad sa kamatuoran.
Napasad sa Sadsaran nga mga Kamatuoran
7. Paano ginalaragway nanday Pablo kag David ang mga nagapanghiwala sa pagluntad sang Dios?
7 Si apostol Pablo naghatag sang sadsaran nga kamatuoran sang nagsulat sia nga ang “dimakita nga mga pagkahimpit [sang Manunuga] kutob sa pagtuga sang kalibutan, nahantop sing maathag sa mga butang nga nahimo, bisan ang iya walay katapusan nga gahom kag pagka-Dios, gani [ang mga nagapamatok sa kamatuoran] wala sing balibad.” (Roma 1:20) Huo, “ang mga langit nagapahayag sang himaya sang Dios,” kag “ang duta puno sang [iya] mga manggad.” (Salmo 19:1; 104:24) Apang kamusta kon ang isa ka tawo indi handa sa pagbinagbinag sang ebidensia? Si salmista David nagsiling: “Ang malauton sa bugal sang iya nawong [“kay sia matinaastaason,” The New English Bible] wala nagapangita sa iya; ang tanan niya nga hunahuna amo: ‘Wala sing Dios.’ ” (Salmo 10:4; 14:1) Sing bahin, ang pagtuo napasad sa sadsaran nga kamatuoran nga ang Dios nagaluntad.
8. Ang mga nagapakita sing pagtuo may yara anong pasalig kag paghantop?
8 Si Jehova indi lamang nagaluntad; masaligan man sia, kag makasalig kita sa iya mga saad. Sia nagsiling: “Suno sa akon ginpainoino, amo ini ang mahanabo; kag suno sa akon tinutuyo, amo ini ang mahimo.” (Isaias 14:24; 46:9, 10) Indi ini wala sing kahulugan nga mga tinaga. May yara maathag nga pamatuod nga ang ginatos ka mga tagna nga ginrekord sa Pulong sang Dios natuman. Paagi sini nga kapawa, ang mga nagapakita sing pagtuo nakahantop man sa padayon nga katumanan sang madamo pa nga mga tagna sa Biblia. (Efeso 1:18) Halimbawa, nakita nila ang katumanan sang “tanda” sang presensia ni Jesus, lakip ang dugang pa nga pagbantala sang natukod na nga Ginharian, subong man ang gintagna nga pagpasangkad sang matuod nga pagsimba. (Mateo 24:3-14; Isaias 2:2-4; 60:8, 22) Nahibaluan nila nga sa dili madugay ang mga pungsod magasinggit sing “Paghidait kag kalig-onan!” kag nga sa dili madugay pagkatapos sina ang Dios “magalaglag sang mga nagalaglag sang duta.” (1 Tesalonica 5:3; Bugna 11:18) Isa gid ka pagpakamaayo ang may pagtuo nga napasad sa matagnaon nga mga kamatuoran!
Bunga sang Balaan nga Espiritu
9. Ano ang kaangtanan sang pagtuo kag sang balaan nga espiritu?
9 Ang kamatuoran nga sa sini napasad ang pagtuo makita sa Biblia, ang produkto sang balaan nga espiritu sang Dios. (2 Samuel 23:2; Zacarias 7:12; Marcos 12:36) Sing makaturanganon, nian, ang pagtuo indi makaluntad nga nahamulag sa pagpanghikot sang balaan nga espiritu. Amo sina kon ngaa si Pablo makasulat: “Ang bunga sang pagtuo [nagalakip sang] . . . pagtuo.” (Galacia 5:22) Apang ginasikway sang madamo ang balaan nga kamatuoran, ginahigkuan ang ila kabuhi sang undanon nga mga kailigbon kag mga punto-de-vista nga nagapahanusbo sa espiritu sang Dios. Busa, “indi ang tanan may pagtuo,” kay wala sila sing sadsaran nga sa sini ipalambo ini.—2 Tesalonica 3:2; Galacia 5:16-21; Efeso 4:30.
10. Paano ginpakita sang iban nga mga alagad anay ni Jehova nga nagapakita sila sing pagtuo?
10 Apang, gikan sa mga kaliwat ni Adan, ang iban nga mga indibiduwal nagpakita sing pagtuo. Ang Hebreo kapitulo 11 nagasambit kanday Abel, Enoc, Noe, Abraham, Sara, Isaac, Jacob, Jose, Moises, Rahab, Gideon, Barac, Samson, Jefte, David, kag Samuel, kaupod sang madamong wala mahingadli nga mga alagad ni Jehova, nga “napamatud-an sing maayo bangod sa ila pagtuo.” Talupangda kon ano ang ginhimo sang “pagtuo.” Bangod sa pagtuo si Abel “nagdulot sa Dios sing halad” kag si Noe “nagtukod sing arka.” Bangod sa pagtuo si Abraham “nagtuman sang gintawag sia sa pagkadto sa duog nga iya batunon ang panublion.” Kag bangod sa pagtuo, “ginbayaan [ni Moises] ang Egipto.”—Hebreo 11:4, 7, 8, 27, 29, 39.
11. Ano ang ginapakita sang Binuhatan 5:32 nahanungod sa mga tawo nga nagatuman sa Dios?
11 Sing maathag, yadtong tanan nga mga alagad ni Jehova wala lamang nagtuo nga ang Dios nagaluntad. Nagpakita sing pagtuo, nagsalig sila sa iya subong ang Isa nga “manugbalus sa mga nagapangita sa iya.” (Hebreo 11:6) Ginhimo nila ang ginpahimo sa ila sang espiritu sang Dios, nagpanghikot sa sibu nga ihibalo sang kamatuoran nga matigayon sadto anay, bisan pa ini limitado. Tuhay gid kay Adan! Wala sia nagpanghikot sa pagtuo nga napasad sa kamatuoran ukon nahisuno sa panuytoy sang balaan nga espiritu. Ginahatag sang Dios ang iya espiritu sa sadtong nagatuman lamang sa iya.—Binuhatan 5:32.
12. (a) Sa ano may pagtuo si Abel, kag paano niya ini ginpakita? (b) Walay sapayan sang ila pagtuo, ano ang wala mabaton sang wala pa Cristiano nga mga saksi ni Jehova?
12 Indi kaangay sang iya amay, nga si Adan, ang diosnon nga si Abel may pagtuo. Gikan sa iya mga ginikanan, mahimo nga natun-an niya ang nahaunang tagna nga ginhatag: “Butangan ko [Jehova nga Dios] sing kaawayon sa tunga mo kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Sia magadugmok sang imo ulo kag dugmukon mo ang iya tikod.” (Genesis 3:15) Busa nagsaad ang Dios nga dulaon niya ang kalautan kag ipasag-uli ang pagkamatarong. Kon paano pagatumanon ining saad, si Abel wala makahibalo. Apang ang iya pagtuo nga ang Dios amo ang Manugbalus sa mga nagapangita sa Iya mabakod gid nga nagpahulag sa iya sa pagdulot sing halad. Mahimo nga ginhunahuna niya sing maayo ang tagna kag nagpati nga ang pagpatulo sing dugo kinahanglanon agod matuman ang saad kag mabayaw ang katawhan sa kahimpitan. Gani, ang halad nga sapat ni Abel nagakaigo. Apang, walay sapayan sang ila pagtuo, si Abel kag ang iban pa nga wala pa ang Cristiano nga mga saksi anay ni Jehova “wala makabaton sang ginsaad.”—Hebreo 11:39.
Paghimpit sang Pagtuo
13. (a) Ano ang natun-an nanday Abraham kag David nahanungod sa katumanan sang saad? (b) Ngaa masiling naton nga “ang kamatuoran nag-abot paagi kay Jesucristo”?
13 Sa pulupanag-on sa mga siglo, ginpahayag sang Dios ang dugang nga kamatuoran sa kon paano ang saad nahanungod sa ‘binhi sang babayi’ matuman. Ginsilingan si Abraham: “Sa imo mga binhi pakamaayuhon ang tanan nga pungsod sang duta.” (Genesis 22:18) Sang ulihi, ginsilingan si Hari David nga ang ginsaad nga Binhi magakari paagi sa iya harianon nga linya. Sang 29 C.E., ang Binhi nagkabuhi sa persona ni Jesucristo. (Salmo 89:3, 4; Mateo 1:1; 3:16, 17) Kabaliskaran sa wala sing pagtuo nga si Adan, “ang katapusan nga Adan,” si Jesucristo, huwaran sa pagpakita sing pagtuo. (1 Corinto 15:45) Nagkabuhi sia nga debotado nga nagaalagad kay Jehova kag nagtuman sang madamong mga tagna nga nagatagna sa Mesias. Busa ginhimo ni Jesus ang kamatuoran nahanungod sa ginsaad nga Binhi nga mas maathag kag ginbutang ang mga butang nga ginlandong sang Mosaikong Kasuguan pakadto sa duog sang katunayan. (Colosas 2:16, 17) Busa masiling nga “ang kamatuoran nag-abot paagi kay Jesucristo.”—Juan 1:17.
14. Paano ginpakita ni Pablo sa mga taga-Galacia nga ang pagtuo may bag-ong mga bahin?
14 Karon nga ang kamatuoran nag-abot paagi kay Jesucristo, may dakung sadsaran nga sa sini ipasad ang pagtuo sa “saad.” Ang pagtuo ginhimo nga mas mabakod, may bag-ong mga bahin, kon hambalon pa. Nahanungod sini si Pablo nagsiling sa masigkahinaplas nga mga Cristiano: “Gintakpan sang Kasulatan ang tanan nga butang sa idalom sang sala, agod nga ang saad paagi sa pagtuo kay Jesucristo mahatag sa mga nagatuo. Karon sa wala pa mag-abot ang pagtuo, ginhuptan kita sa idalom sang kasuguan, nga ginpunggan tubtob ang pagtuo mapahayag sa ulihi. Sa bagay nga ang Kasuguan nangin manugtuytoy naton tubtob kay Cristo, agod nga mapahayag kita nga matarong paagi sa pagtuo. Apang karon nga ang pagtuo nag-abot, wala na kita sa idalom sang manugtuytoy. Kay kamo tanan mga anak sang Dios tungod sa pagtuo kay Cristo Jesus.”—Galacia 3:22-26.
15. Paano lamang mahimpit ang pagtuo?
15 Ang mga Israelinhon nagpakita sing pagtuo sa mga pagpakig-angot sang Dios sa ila paagi sa katipan sang Kasuguan. Apang ining pagtuo kinahanglan karon nga pabakuron. Paano? Paagi sa pagpakita sing pagtuo sa ginhaplas sang espiritu nga si Jesus nga sa iya ang Kasuguan gindesinyo sa pagtuytoy sa ila. Sa sina lamang nga paagi nga ang wala pa ang Cristiano nga pagtuo mahimpit. Daw ano ka kinahanglanon para sa mga Cristiano anay nga ‘magtulok sing hanuot kay Jesus, ang Pangulong Ahente kag Manughimpit sang ila pagtuo’! (Hebreo 12:2) Sa pagkamatuod, ang tanan nga mga Cristiano kinahanglan nga maghimo sina.
16. Paano nagaabot ang balaan nga espiritu sa daku pa nga paagi, kag ngaa?
16 Bangod sang dugang nga ihibalo sa balaan nga kamatuoran kag sang resulta nga ginhimpit nga pagtuo, magaabot man bala ang balaan nga espiritu sa mas daku nga paagi? Huo. Sang Pentecostes, 33 C.E., ang espiritu sang Dios, ang ginsaad nga mananabang nga ginhambal ni Jesus, ginpasagahay sa iya mga disipulo. (Juan 14:26; Binuhatan 2:1-4) Ang balaan nga espiritu nagpanghikot sadto sa ila sa bag-o gid nga paagi subong hinaplas nga mga kauturan ni Cristo. Ang ila pagtuo, nga isa ka bunga sang balaan nga espiritu, ginpabakod. Nagsangkap ini sa ila para sa dakung hilikuton sa paghimo sang disipulo nga yara sa unahan.—Mateo 28:19, 20.
17. (a) Paano ang kamatuoran kag pagtuo ginhimpit kutob sang 1914? (b) Ano ang aton ebidensia nga ang balaan nga espiritu nagpanghikot kutob sang 1919?
17 Nag-abot ang pagtuo sang ginpresentar ni Jesus ang iya kaugalingon subong Gintangdo nga Hari sang nagligad nga kapin sa 1,900 ka tuig. Apang karon isa sia ka nagagahom nga langitnon nga Hari, ang aton sadsaran para sa pagtuo—ginpahayag nga kamatuoran—nagtubo sing daku, busa nagahimpit sang aton pagtuo. Gani, ang pagpanghikot sang balaan nga espiritu ginpadaku man. May maathag nga pamatuod tuhoy sini sang 1919, sang ang balaan nga espiritu nagpapagsik liwat sa dedikadong mga alagad sang Dios gikan sa kahimtangan nga halos wala sing ginhimo. (Ezequiel 37:1-14; Bugna 11:7-12) Nian ginpasad ang sadsaran para sa isa ka espirituwal nga paraiso, nga sa pagligad sang mga dekada nangin mas maathag kag mas mahimayaon kada tuig. May dugang pa bala nga pamatuod sang pagpanghikot sang balaan nga espiritu sang Dios?
Ngaa Usisaon ang Aton Pagtuo?
18. Paano ang Israelinhon nga mga tiktik tuhay sa isa kag isa kon tuhoy sa pagtuo?
18 Dili madugay pagkatapos nga ang mga Israelinhon ginhilway gikan sa kahiolipnan sa Egipto, ginpadala ang 12 ka lalaki sa pagtiktik sa duta sang Canaan. Apang, napulo sa ila ang kulang sing pagtuo, nagduhaduha sa ikasarang ni Jehova sa pagtuman sang iya saad nga ihatag sa Israel ang duta. Ginpahulag sila sang nakita nila, sang pisikal nga mga butang. Sa 12, si Josue kag si Caleb lamang ang nagpakita nga naglakat sila sa pagtuo, indi sa panan-aw lamang. (Ipaanggid ang 2 Corinto 5:7.) Bangod sang pagpakita sing pagtuo, sila lamang sa sadtong mga lalaki ang nakalampuwas pasulod sa Ginsaad nga Duta.—Numeros 13:1-33; 14:35-38.
19. Ano ang sadsaran nga sa sini itukod ang pagtuo nga mas mabakod pa karon sang sa nagligad, apang ano ang dapat naton himuon?
19 Sa karon, nagatindog kita sa mga dulunan sang bag-ong kalibutan sang pagkamatarong sang Dios. Agod makasulod kita sa sini, ang pagtuo kinahanglanon. Sing malipayon, ang sadsaran sang kamatuoran nga sa sini ipasad ina nga pagtuo nagtudok pa gid. Yara sa aton ang bug-os nga Pulong sang Dios, ang halimbawa ni Jesucristo kag sang iya hinaplas nga mga sumulunod, ang supurta sang minilyon ka espirituwal nga mga kauturan nga lalaki kag mga kauturan nga babayi, kag ang pagsakdag sang balaan nga espiritu sang Dios sa dimatupungan nga kadakuon. Apang, mas maayo nga usisaon naton ang pagtuo kag maghimo sing mga tikang sa pagpabakod sini sa masarangan naton.
20. Anong mga pamangkot ang nagakaigo nga ipamangkot naton sa aton kaugalingon?
20 ‘Ti, nagapati ako nga amo ini ang kamatuoran,’ mahimo isiling mo. Apang daw ano kakusog ang imo pagtuo? Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ang langitnon nga Ginharian ni Jehova subong bala katuod sang tawhanon nga gobierno sa akon? Ginakilala kag ginasupurtahan ko bala sing bug-os ang kitaon nga organisasyon ni Jehova kag ang iya Nagadumala nga Hubon? Paagi sa mata sang pagtuo, makita ko bala nga ang mga pungsod ginamaniobra karon pakadto sa katapusan nga posisyon para sa Armagedon? Ang akon pagtuo mapaanggid bala sa iya sang “dakung panganod sang mga saksi” nga ginasambit sa Hebreo kapitulo 11?—Hebreo 12:1; Bugna 16:14-16.
21. Paano ang pagtuo nagapahulag sa may yara sini, kag paano sila ginpakamaayo? (Ilakip ang mga komento halin sa kahon sa pahina 13.)
21 Ang nagapanag-iya sang pagtuo pasad sa kamatuoran ginapahulag sa pagpanghikot. Kaangay sang kalahamut-an nga dulot nga ginhalad ni Abel, ang ila mga halad sang pagdayaw kalahamut-an sa Dios. (Hebreo 13:15, 16) Kaangay ni Noe, nga manugbantala sang pagkamatarong nga nagtuman sa Dios, naglakat sila sa matarong nga dalanon subong mga manugbantala sang Ginharian. (Hebreo 11:7; 2 Pedro 2:5) Kaangay ni Abraham, ang may pagtuo pasad sa kamatuoran nagatuman kay Jehova walay sapayan sang mga dikasulhayan kag bisan sa idalom sang pinakamabudlay nga mga sirkunstansia. (Hebreo 11:17-19) Kaangay sang matutom nga mga alagad ni Jehova sadto anay, ang may pagtuo karon ginpakamaayo sing bugana kag gin-atipan sang ila mahigugmaon nga langitnon nga Amay.—Mateo 6:25-34; 1 Timoteo 6:6-10.
22. Paano mapabakod ang pagtuo?
22 Kon ikaw isa ka alagad ni Jehova apang nakasapo nga ang imo pagtuo maluya sa pila ka paagi, ano ang sarang mo himuon? Pabakura ang imo pagtuo paagi sa pagtuon sing makugi sang Pulong sang Dios kag sa pagtugot sang imo bibig nga magapabutyag sang mga tubig sang kamatuoran nga nagapuno sang imo tagipusuon. (Hulubaton 18:4) Kon ang imo pagtuo indi tayuyon nga ginapabakod, mangin maluya ini, indi aktibo, patay pa gani. (1 Timoteo 1:19; Santiago 2:20, 26) Mangin determinado nga indi gid ini mahanabo sa imo pagtuo. Makiluoy sang bulig ni Jehova, nagapangamuyo: “Tabangi ako kon diin ako nagakinahanglan sing pagtuo!”—Marcos 9:24.
Ano ang Imo mga Sabat?
◻ Ano ang pagtuo?
◻ Ngaa ang pagtuo indi nahamulag sa kamatuoran kag balaan nga espiritu?
◻ Paano si Jesucristo mangin Manughimpit sang aton pagtuo?
◻ Ngaa dapat naton usisaon kon daw ano kakusog ang aton pagtuo?
[Kahon sa pahina 13]
YADTONG MAY PAGTUO. . .
◻ Nagahambal nahanungod kay Jehova.—2 Corinto 4:13.
◻ Nagahimo sing mga buhat kaangay sang kay Jesus.—Juan 14:12.
◻ Tuburan sang pagpalig-on sa iban.—Roma 1:8, 11, 12.
◻ Nagdaug sang kalibutan.—1 Juan 5:5.
◻ Wala sing rason sa pagkahadlok.—Isaias 28:16.
◻ Yara sa posisyon sa pagbaton sing kabuhi nga walay katapusan.—Juan 3:16.