“Dulot nga mga Tawo” Agod Atipanon ang mga Karnero ni Jehova
“Sang pagkayab niya sa hitaas nagdala sia sing mga bihag; naghatag sia sing mga dulot nga mga tawo.”—EFESO 4:8.
1. Ano ang ginpabutyag sang isa ka Cristianong utod nga babayi tuhoy sa mga gulang sa iya kongregasyon?
“SALAMAT sa inyo pag-atipan gid sa amon. Ang inyo mga yuhum, ang inyo pagkamainabyanon, kag ang inyo pag-ulikid matuod gid. Yara kamo pirme agod mamati sa amon kag magpaambit sing mga pulong gikan sa Biblia nga nagapahalipay sa amon. Ginapangamuyo ko nga indi ko gid kamo pagpasapayanan.” Amo ang ginsulat sang isa ka Cristianong utod nga babayi sa mga gulang sa iya kongregasyon. Maathag nga natandog ang iya tagipusuon sang gugma nga ginpakita sang mainulikdon nga Cristianong mga manugbantay.—1 Pedro 5:2, 3.
2, 3. (a) Suno sa Isaias 32:1, 2, paano ang mainawaon nga mga gulang nagaatipan sa mga karnero ni Jehova? (b) San-o ang isa ka gulang sarang makabig nga isa ka dulot?
2 Ang mga gulang isa ka aman gikan kay Jehova agod mag-atipan sa iya mga karnero. (Lucas 12:32; Juan 10:16) Palangga gid ni Jehova ang iya mga karnero—palangga gid kaayo, amo kon ngaa, sa katunayan, ginbakal niya sila paagi sa hamili nga dugo ni Jesus. Indi katingalahan, nian, nga nahamuot si Jehova kon ginaatipan sang mga gulang ang iya panong sing mapinalanggaon. (Binuhatan 20:28, 29) Talupangda ang matagnaon nga paglaragway sa sining mga gulang, ukon “mga prinsipe”: “Ang tagsa mangin subong sang palalipdan sa hangin kag palanaguan sa unos, subong sang mga ilig sang tubig sa duog nga kigas, subong sang landong sang daku nga igang sa duta nga lamgod.” (Isaias 32:1, 2) Huo, dapat nila amligan, papagsikon, kag lugpayan ang iya mga karnero. Sa amo, ang mga gulang nga mainawaon nga nagabantay sa panong nagatinguha gid sa paghimo sang ginapaabot sang Dios sa ila.
3 Ining mga gulang ginapatuhuyan sa Biblia subong “mga dulot nga mga tawo.” (Efeso 4:8) Kon hunahunaon mo ang isa ka dulot ukon regalo, ginahunahuna mo ang isa ka butang nga ginhatag agod magpuno sang kinahanglanon ukon agod magdala sing kalipay sa isa nga nagabaton sini. Ang isa ka gulang sarang makabig nga isa ka dulot kon ginagamit niya ang iya mga ikasarang sa paghatag sing ginakinahanglan nga bulig kag sa pag-amot sing kalipay sang panong. Paano niya mahimo ini? Ang sabat, nga masapwan sa mga pulong ni Pablo sa Efeso 4:7-16, nagapadaku sang mahigugmaon nga pag-ulikid ni Jehova para sa iya mga karnero.
“Mga Dulot nga mga Tawo”—Gikan Diin?
4. Sa katumanan sang Salmo 68:18, sa anong paagi si Jehova ‘nagkayab sa hitaas,’ kag sin-o ang “mga dulot sa dagway sang mga tawo”?
4 Sang gingamit ni Pablo ang ekspresyon nga “mga dulot nga mga tawo,” ginbalikwat niya si Hari David, nga nagsiling tuhoy kay Jehova: “Nagkayab ka sa hitaas; gindala mo ang mga bihag; nagbaton ka sing mga dulot sa dagway sang mga tawo.” (Salmo 68:18) Sa tapos ang mga Israelinhon nagpuyo sa Ginsaad nga Duta sing pila ka tuig, si Jehova malaragwayon nga “nagkayab” sa Bukid sang Sion kag ginhimo niya ang Jerusalem nga amo ang kapital sang ginharian sang Israel kag si David ang hari sini. Apang sin-o sadto ang “mga dulot sa dagway sang mga tawo”? Amo sila ang mga tawo nga ginpamihag sang ginsakop yadto nga duta. Ang iban sini nga mga bihag ginpabulig sang ulihi sa mga Levinhon sa hilikuton sa tabernakulo.—Esdras 8:20.
5. (a) Paano ginapakita ni Pablo nga ang Salmo 68:18 may katumanan sa Cristianong kongregasyon? (b) Sa anong paagi si Jesus ‘nagkayab sa hitaas’?
5 Sa iya sulat para sa mga taga-Efeso, ginapakita ni Pablo nga ang mga pulong sang salmista may daku pa nga katumanan sa Cristianong kongregasyon. Sa pagpaathag sang Salmo 68:18, si Pablo nagsulat:“Karon sa tagsatagsa sa aton ginhatag ang dibagay nga kaayo suno sa kon paano gintakus ni Cristo ang walay bayad nga dulot. Bangod sini sia nagsiling: ‘Sang pagkayab niya sa hitaas nagdala sia sing mga bihag; naghatag sia sing mga dulot nga mga tawo.’” (Efeso 4:7, 8) Ginaaplikar diri ni Pablo ini nga salmo kay Jesus subong ang tiglawas sang Dios. ‘Gindaug [ni Jesus] ang kalibutan’ paagi sa iya matutom nga dalanon. (Juan 16:33) Nagmadinalag-on man sia batok sa kamatayon kag kay Satanas bangod ginbanhaw sia sang Dios gikan sa minatay. (Binuhatan 2:24; Hebreo 2:14) Sang 33 C.E., ang ginbanhaw nga si Jesus nagkayab “sing mataas pa sa tanan nga langit”—mataas pa sa tanan nga tinuga sa langit. (Efeso 4:9,10; Filipos 2:9-11) Subong mandadaug, nagkuha si Jesus sing “mga bihag” gikan sa kaaway. Paano?
6. Sugod sang Pentecostes 33 C.E., paano ang nagkayab nga si Jesus nagsugod sa pagpang-ati sa balay ni Satanas, kag ano ang ginhimo niya sa “mga bihag”?
6 Sang sa duta, ginpasundayag ni Jesus ang iya gahom batok kay Satanas paagi sa paghilway sa mga naulipon sang mga demonyo. Daw subong bala nga ginsalakay ni Jesus ang balay ni Satanas, gingapos sia, kag ginpanguha ang iya mga pagkabutang. (Mateo 12:22-29) Hunahunaa lamang kon daw ano nga pagpang-ati ang himuon ni Jesus sa tion nga banhawon sia kag tugyanan sing ‘bug-os nga awtoridad sa langit kag sa duta’! (Mateo 28:18) Sugod sang Pentecostes 33 C.E., ginsugdan sang nagkayab nga si Jesus, subong tiglawas sang Dios, ang pagpang-ati sa balay ni Satanas paagi sa ‘pagdala sing mga bihag’—mga tawo nga madugay na nga naulipon sang sala kag kamatayon kag ginakontrol ni Satanas. Ining “mga bihag” kinabubut-on nga nangin “mga ulipon ni Cristo, nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios sing bug-os kalag.” (Efeso 6:6) Daw subong bala nga ginbutong sila ni Jesus gikan sa paggahom ni Satanas kag, para kay Jehova, ginhatag sila sa kongregasyon subong “mga dulot nga mga tawo.” Handurawa ang kasingkal ni Satanas sang gin-agaw sila gikan sa atubangan niya mismo!
7. (a) Sa anong mga katungdanan ang “mga dulot nga mga tawo” nagaalagad sa mga kongregasyon? (b) Ano nga kahigayunan ang ginhatag ni Jehova sa tagsa ka lalaki nga nagaalagad subong isa ka gulang?
7 Makita bala naton ini nga sahi sang “mga dulot nga mga tawo” sa kongregasyon karon? Huo, sa pagkamatuod! Makita naton sila nga nagaalagad subong mga gulang, nagapangabudlay sing lakas subong ‘mga ebanghelisador, mga manugbantay, kag mga manunudlo’ sa kapin sa 87,000 ka kongregasyon sang katawhan sang Dios sa bug-os nga duta. (Efeso 4:11) Mahamuot gid si Satanas kon daugdaugon nila ang panong. Apang indi subong sina ang katuyuan kon ngaa ginhatag sila sang Dios paagi kay Cristo para sa kongregasyon. Sa baylo, gin-aman ni Jehova ining mga tawo para sa kaayuhan sang kongregasyon, kag may salabton sila sa iya tungod sa mga karnero nga gintugyan sa ila. (Hebreo 13:17) Kon nagaalagad ikaw subong isa ka gulang, ginhatagan ka ni Jehova sing isa ka matahom nga kahigayunan agod pamatud-an mo ang imo kaugalingon nga isa ka dulot, ukon pagpakamaayo, para sa imo kauturan. Mahimo mo ini paagi sa pagtuman sa apat ka importante nga salabton.
Kon Kinahanglan ang ‘Pagpasibu’
8. Sa anong mga paagi kita tanan dapat pasibuon kon kaisa?
8 Una, ang “mga dulot nga mga tawo” ginaaman “sa tuyo nga pasibuon liwat ang mga balaan,” siling ni Pablo. (Efeso 4:12) Ang Griego nga nombre nga ginbadbad ‘pagpasibu’ nagapatuhoy “sa pagtadlong” sa isa ka butang. Subong dihimpit nga mga tawo, dapat kita tanan pasibuon sa tion kag tion—agod ang aton panghunahuna, mga panimuot, ukon pagginawi ‘matadlong’ nahisanto sa panghunahuna kag kabubut-on sang Dios. Mahigugmaon nga nag-aman si Jehova sing “mga dulot nga mga tawo” agod buligan kita sa paghimo sing kinahanglanon nga mga pagpasibu. Paano nila ginahimo ini?
9. Paano ang isa ka gulang makabulig sa pagpasibu sa isa ka karnero nga nakasala?
9 Kon kaisa, mahimo nga pangabayon ang isa ka gulang nga buligan ang isa ka karnero nga nakasala, nga ayhan ‘nakahimo sing sayop nga tikang antes niya natalupangdan ini.’ Paano makabulig ang isa ka gulang? “Tinguhai nga pasibuon ina nga tawo sa espiritu sang pagkalulo,” siling sang Galacia 6:1. Busa, kon nagahatag sing laygay, indi dapat pag-akigan sang isa ka gulang ang isa nga nakasala, nga nagagamit sing masakit nga mga tinaga. Ang laygay dapat magpalig-on, indi ‘magpahadlok,’ sa isa nga nagabaton sini. (2 Corinto 10:9; ipaanggid ang Job 33:7.) Ang indibiduwal mahimo nga nahuya na, gani dapat likawan sang isa ka mahigugmaon nga manugbantay nga dugmukon ang iya espiritu. Kon ang laygay, bisan gani ang malig-on nga pagsabdong, maathag nga ginapahulag kag ginahatag sing mahigugmaon, mahimo gid pasibuon sini ang panghunahuna ukon pagginawi sang isa nga nakasala, sa amo mapasag-uli sia.—2 Timoteo 4:2.
10. Ano ang nadalahig sa pagpasibu sa iban?
10 Sa pag-aman sing “mga dulot nga mga tawo” agod pasibuon kita, ginahunahuna ni Jehova nga ang mga gulang mangin makapapagsik sa espirituwal kag takus ilugon sang iya katawhan. (1 Corinto 16:17, 18; Filipos 3:17) Ang pagpasibu sa iban nagadalahig indi lamang sa pagtadlong sa mga nagalakat sa sayop nga dalanon kundi sa pagbulig man sa mga matutom nga magpabilin sa husto nga dalanon.a Sa karon, bangod sang madamo gid nga problema nga daw nagapaluya sang buot, madamo ang nagakinahanglan sing pagpalig-on agod makapadayon sila. Ang iban mahimo nga nagakinahanglan sing mapinalanggaon nga bulig agod tadlungon ang ila panghunahuna nahisanto sa panghunahuna sang Dios. Halimbawa, ang iban nga matutom nga mga Cristiano ginabudlayan sa pagbatyag nga sila disangkol ukon ditakus. Ayhan ginabatyag sining “ginapung-awan nga mga kalag” nga indi gid sila mahimo higugmaon ni Jehova kag nga ang ila labing maayo nga mga panikasog sa Dios indi gid mangin kalahamut-an sa iya bisan san-o. (1 Tesalonica 5:14) Apang ini nga panghunahuna wala nagahisanto sa kon ano gid ang ginabatyag sang Dios tuhoy sa iya mga sumilimba.
11. Ano ang mahimo sang mga gulang agod mabuligan ang mga ginabudlayan sa ila pagbatyag sing pagkaditakus?
11 Mga gulang, ano ang inyo mahimo agod buligan ang subong sini nga mga utod? Malulo nga ipaambit sa ila ang Makasulatanhon nga pamatuod nga si Jehova nagaulikid sa tagsatagsa sang iya mga alagad kag pasaliga sila nga ining mga teksto sa Biblia naaplikar sa ila mismo. (Lucas 12:6, 7,24) Buligi sila agod mahangpan nila nga ‘gindapit’ sila ni Jehova sa pag-alagad sa iya, gani pat-od nga may nakita sia nga balor sa ila. (Juan 6:44) Pasaliga sila nga wala sila nagaisahanon—madamo nga matutom nga alagad ni Jehova ang nagabatyag man sini. Si manalagna Elias nagbatyag anay sing daku nga kapung-aw amo kon ngaa ginhandum niya nga mapatay sia. (1 Hari 19:1-4) Ang pila ka hinaplas nga mga Cristiano sang nahauna nga siglo nagbatyag nga ‘gintagudilian’ sila sang ila tagipusuon. (1 Juan 3:20) Ginalugpayan kita sa paghibalo nga ang mga matutom sang panahon sang Biblia “may mga balatyagon kaangay naton.” (Santiago 5:17) Mahimo man ninyo repasuhon ang makapalig-on nga mga artikulo sa Ang Lalantawan kag Magmata! upod sa mga ginaluyahan sing buot. Ang inyo mahigugmaon nga mga panikasog agod ipasag-uli ang pagsalig sini nga mga tawo indi malipod sa Dios nga naghatag sa inyo subong “mga dulot nga mga tawo.”—Hebreo 6:10.
“Pagpalig-on” sa Panong
12. Ano ang ginapakita sang ekspresyon nga “pagpalig-on sa lawas ni Cristo,” kag ano ang sekreto sa pagpalig-on sa panong?
12 Ikaduha, ang “mga dulot nga mga tawo” ginahatag sa tuyo nga ‘palig-unon ang lawas ni Cristo.’ (Efeso 4:12) Naggamit diri si Pablo sing malaragwayon nga mga pulong. Ang “pagpalig-on” nagapahanumdom sang pagtukod, kag ang “lawas ni Cristo” nagapatuhoy sa katawhan—ang mga katapo sang hinaplas nga Cristianong kongregasyon. (1 Corinto 12:27; Efeso 5:23, 29, 30) Dapat buligan sang mga gulang ang ila kauturan nga magbaskog sa espirituwal. Ang ila tulumuron amo ang ‘pagpalig-on kag indi ang pagguba’ sa panong. (2 Corinto 10:8) Ang sekreto sa pagpalig-on sa panong amo ang gugma, kay “ang gugma nagapalig-on.”—1 Corinto 8:1.
13. Ano ang kahulugan sang pagkamahinuklugon, kag ngaa importante nga magpakita ang mga gulang sing kahanuklog?
13 Ang isa ka bahin sang gugma nga nagabulig sa mga gulang sa pagpalig-on sa panong amo ang kahanuklog. Ang mangin mahinuklugon nagakahulugan sing pagbatyag para sa iban—paghangop sa ila mga panghunahuna kag mga balatyagon, nga ginabinagbinag ang ila mga limitasyon. (1 Pedro 3:8) Ngaa importante nga mangin mahinuklugon ang mga gulang? Labaw sa tanan bangod si Jehova—ang isa nga nagahatag sing “mga dulot nga mga tawo”—isa ka Dios nga mahinuklugon. Kon ang iya mga alagad nagaantos ukon ginasakitan, ginabatyag niya ini. (Exodo 3:7; Isaias 63:9) Nagapasunaid sia sa ila mga limitasyon. (Salmo 103:14) Paano, kon amo, makapakita ang mga gulang sing kahanuklog?
14. Sa anong mga paagi makapakita ang mga gulang sing kahanuklog sa iban?
14 Kon ang isa nga ginaluyahan sing buot magpalapit sa ila, nagapamati sila, kag ginakilala ang iya ginabatyag. Ginatinguhaan nila nga hangpon ang gindak-an, personalidad, kag mga kahimtangan sang ila kauturan. Nian kon maghatag ang mga gulang sing makapalig-on nga bulig gikan sa Kasulatan, mahapos ini batunon sang mga karnero bangod nagagikan ini sa mga manugbantay nga nakahangop gid kag nagaulikid sa ila. (Hulubaton 16:23) Ang kahanuklog nagapahulag man sa mga gulang nga binagbinagon ang mga limitasyon sang iban kag ang mga balatyagon nga mahimo resulta sini. Halimbawa, ang pila ka sinsero nga mga Cristiano mahimo magbatyag nga nakasala sila bangod indi sila makahimo sing kapin sa pag-alagad sa Dios, ayhan bangod sang katigulangon ukon maluya nga panglawas. Sa pihak nga bahin, ang iban mahimo nga nagakinahanglan sing pagpalig-on agod pauswagon ang ila ministeryo. (Hebreo 5:12; 6:1) Ang kahanuklog magapahulag sa mga gulang sa pagpangita sing “kalahamut-an nga mga pulong” nga nagapalig-on sa iban. (Manugwali 12:10) Kon ang mga karnero ni Jehova mapalig-on kag mapahulag, ang ila gugma sa Dios magapahulag sa ila sa paghimo sang tanan nga masarangan nila sa pag-alagad sa iya!
Mga Tawo nga Nagapalambo Sang Paghiusa
15. Ano ang kahulugan sang ekspresyon nga “paghiusa sa pagtuo”?
15 Ikatlo, ginaaman ang “mga dulot nga mga tawo” agod “makadangat kita tanan sa paghiusa sa pagtuo kag sa sibu nga ihibalo tuhoy sa Anak sang Dios.” (Efeso 4:13) Ang mga pulong nga “paghiusa sa pagtuo” nagakahulugan sing paghiusa indi lamang sa mga pagtuluuhan kundi sang mga tumuluo man. Gani, isa pa ini ka rason kon ngaa naghatag ang Dios sa aton sing “mga dulot nga mga tawo”—agod palambuon ang paghiusa sa tunga sang iya katawhan. Paano nila ginahimo ini?
16. Ngaa importante nga huptan sang mga gulang ang paghiusa sa tunga nila mismo?
16 Subong panugod, dapat nila huptan ang paghiusa sa tunga nila mismo. Kon ang mga manugbantay nabahinbahin, mahimo nga mapatumbayaan ang mga karnero. Ang hamili nga tion nga mahinguyang sa pagbantay sa panong mahimo nga mahinguyang lamang sa malawig nga mga miting kag mga pagbinaisay tuhoy sa diutay nga mga butang. (1 Timoteo 2:8) Ang mga gulang indi awtomatiko nga magaugyunay sa tagsa ka butang nga ginahambalan nila, kay mga tawo sila nga may nanuhaytuhay nga mga personalidad. Ang paghiusa wala nagakahulugan nga wala sila sing nanuhaytuhay nga mga opinyon ukon indi nila mapabutyag ini sa isa ka balanse nga paagi sa tion sang may paghangpanay nga paghambalanay. Ginatipigan sang mga gulang ang ila paghiusa paagi sa matinahuron nga pagpamati sa isa kag isa nga wala sing abanse nga paghusga. Kag basta wala sing prinsipio sa Biblia nga ginalapas, dapat mangin handa ang tagsatagsa sa pagpaumod kag sa pagsakdag sa katapusan nga desisyon sang hubon sang mga gulang. Ang mapainumuron nga espiritu nagapakita nga ginatuytuyan sila sang “kaalam gikan sa hitaas,” nga “mahidaiton, makatarunganon.”—Santiago 3:17,18.
17. Paano makabulig ang mga gulang agod matipigan ang paghiusa sa kongregasyon?
17 Alisto man ang mga gulang sa pagpalambo sang paghiusa sa kongregasyon. Kon ang nagabahinbahin nga mga impluwensia—subong sang mahaliton nga kutsokutso, huyog sa pagsuspetsa sing malain nga mga motibo, ukon isa ka palabais nga espiritu—magbutang sang paghidait sa peligro, kinabubut-on nga nagahatag sila sing mabuligon nga laygay. (Filipos 2:2,3) Halimbawa, mahimo nga nahibaluan sang mga gulang ang mga indibiduwal nga sobra ka palamulay ukon may huyog sa pagpasilabot sa kabuhi sang iban, sa amo ginahimo nila ang ila kaugalingon nga mahilabtanon. (1 Timoteo 5:13; 1 Pedro 4:15) Tinguhaan sang mga gulang nga buligan ini nga mga tawo sa paghangop nga ini nga dalanon nagasumpakil sa gintudlo sa aton sang Dios kag ang tagsatagsa dapat ‘magdala sang iya kaugalingon nga lulan.’ (Galacia 6:5, 7; 1 Tesalonica 4:9-12) Paagi sa paggamit sing Kasulatan, ipaathag nila nga ginabilin ni Jehova ang madamo nga butang sa aton indibiduwal nga konsiensia, kag wala sing isa sa aton ang dapat maghusga sa iban tuhoy sa sini nga mga butang. (Mateo 7:1,2; Santiago 4:10-12) Agod makaalagad sing tingob nga may paghiusa, dapat magluntad ang pagsalig kag pagtahod sa isa kag isa sa sulod sang kongregasyon. Paagi sa paghatag sing Makasulatanhon nga laygay kon kinahanglanon, ang “mga dulot nga mga tawo” nagabulig sa aton agod matipigan ang aton paghidait kag paghiusa.—Roma 14:19.
Pag-amlig sa Panong
18, 19. (a) Batok kay sin-o ginaamligan kita sang “mga dulot nga mga tawo”? (b) Gikan sa anong iban pa nga katalagman dapat amligan ang mga karnero, kag paano nagapanghikot ang mga gulang agod amligan ang mga karnero?
18 Ikap-at, ginaaman ni Jehova ang “mga dulot nga mga tawo” agod amligan kita batok sa impluwensia sang “tagsa ka hangin sang panudlo paagi sa pagdaya sang mga tawo, paagi sa pagkamalalangon sa pagpadihot sing sayop.” (Efeso 4:14) Ang orihinal nga tinaga para sa “pagdaya” ginasiling nga nagakahulugan sing “pagdinaya sa dais” ukon “kalantip sa pagmaniobra sang dais.” Wala bala ini nagapahanumdom sa aton kon daw ano ka tuso nagapanghikot ang mga apostata? Paagi sa malalangon nga mga argumento, ginamaniobra nila ang Kasulatan sa tuyo nga buyukon ang matuod nga mga Cristiano gikan sa ila pagtuo. Dapat magbantay ang mga gulang batok sa sining “mapiguson nga mga lobo”!—Binuhatan 20:29,30.
19 Dapat man amligan ang mga karnero ni Jehova gikan sa iban pa nga mga katalagman. Walay kahadlok nga gin-amligan sang dumaan nga manugbantay anay nga si David ang panong sang iya amay gikan sa mga manunukob. (1 Samuel 17:34-36) Sa karon man, mahimo mag-utwas ang mga okasyon nga dapat magpakita ang mainulikdon nga Cristianong mga manugbantay sing kaisog agod amligan ang panong batok kay bisan sin-o nga mahimo magdaugdaug ukon magpigos sa mga karnero ni Jehova, labi na ang mga maluya. Mangin maabtik ang mga gulang sa pagtabog gikan sa kongregasyon sa kinabubut-on nga mga makasasala nga hungod nga nagagamit sing pagdaya, paglimbong, kag pagpadihot agod maghimo sing kalautan.b—1 Corinto 5:9-13; ipaanggid ang Salmo 101:7.
20. Ngaa makabatyag kita sing kalig-unan sa pag-atipan sang “mga dulot nga mga tawo”?
20 Nagapasalamat gid kita bangod sang “mga dulot nga mga tawo”! Bangod sang ila mahigugmaon nga pag-atipan, makabatyag kita sing kalig-unan, kay ginapasibu nila kita sing malulo, ginapalig-on kita sing mahigugmaon, ginatipigan ang aton paghiusa sing kinabubut-on, kag ginaamligan kita sing maisugon. Apang paano dapat tamdon sang “mga dulot nga mga tawo” ang ila papel sa kongregasyon? Kag paano naton mapakita nga ginaapresyar naton sila? Binagbinagon ining mga pamangkot sa masunod nga artikulo.
[Mga footnote]
a Sa Griego nga Septuagint nga bersion, ini gihapon nga berbo nga ginbadbad nga “pasibuon” gingamit sa Salmo 17[16]:5, diin ang matutom nga si David nangamuyo nga ang iya mga tikang kabay nga magpabilin sa mga banas ni Jehova.
b Halimbawa, tan-awa ang “Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa” sa Mayo 15, 1980, nga guwa sang Ang Lalantawan, pahina 30-1, kag ang “Kangil-aran Naton ang Malaut” sa Enero 1, 1997, nga guwa sang Ang Lalantawan, pahina 26-9.
Nadumduman Mo Bala?
◻ Sin-o ang “mga dulot nga mga tawo,” kag ngaa ginhatag sila sang Dios paagi kay Cristo sa kongregasyon?
◻ Paano ginatuman sang mga gulang ang ila salabton sa pagpasibu sa panong?
◻ Ano ang mahimo sang mga gulang sa pagpalig-on sa ila mga masigkatumuluo?
◻ Paano matipigan sang mga gulang ang paghiusa sang kongregasyon?
[Laragway sa pahina 10]
Ang kahanuklog nagabulig sa mga gulang agod palig-unon ang mga ginaluyahan sing buot
[Laragway sa pahina 10]
Ang paghiusa sa tunga sang mga gulang nagapalambo sang paghiusa sa kongregasyon