Mga Asawa—Tahura sing Tudok ang Inyo Bana
“Mga asawa magpasakop sa [inyo] bana.”—EFESO 5:22.
1. Ngaa ang pagtahod sa bana masami nga mabudlay himuon?
SA MADAMO nga kadutaan kon ang magnobya magpakasal, ang nobya nagapanaad nga tudok nga tahuron niya ang iya bana. Apang, ang pagpakig-angot sang madamo nga bana sa ila asawa may epekto kon bala ina nga panaad mabudlay tumanon ukon indi. Ang matuod, ang pag-asawahay may maayo nga panugod. Nagkuha ang Dios sing gusok kay Adan, ang una nga tawo, kag ginhimo ang babayi. Si Adan nagtuaw: “Ini karon ang tul-an sang akon katul-anan kag unod sang akon unod.”—Genesis 2:19-23.
2. Paano nagbag-o ang papel kag panimuot sang mga babayi sa pag-asawahay sining karon lang?
2 Walay sapayan sining maayo nga panugod, ang hublag nga ginatawag nga kahilwayan sang kababayin-an—isa ka panikasog sang mga babayi nga manginpadlos gikan sa pagdominar sang lalaki—nagsugod sang maaga nga bahin sang katuigan 1960 sa Estados Unidos. Sadto ang proporsion sang mga bana sa asawa nga nagpabaya sang ila pamilya 300 sa 1. Sang katapusan sang katuigan 1960 ang proporsion nagbag-o sa mga 100 sa 1. Sa karon, ang mga babayi nagapamuyayaw, nagainom, nagapanigarilyo, kag nagagawi sing imoral kaangay sa ginahimo sang mga lalaki. Nangin mas malipayon bala ang mga babayi? Wala. Sa pila ka pungsod, halos katunga sang mga nagaminyo ang nagadiborsio sa ulihi. Ang panikasog bala sang pila ka babayi nga mapauswag ang ila kahimtangan sa pag-asawahay nag-ayo ukon naglain pa gid?—2 Timoteo 3:1-5.
3. Ano gid ang problema nga nagaapektar sa pag-asawahay?
3 Ano gid ang problema? Sa pila ka kasangkaron, amo ini ang problema nga nagluntad sugod sang ginlimbungan si Eva sang rebelyuso nga anghel, “ang orihinal nga man-ug, ang isa nga gintawag Yawa kag Satanas.” (Bugna 12:9; 1 Timoteo 2:13, 14) Ginpakanubo ni Satanas ang ginatudlo sang Dios. Halimbawa, ginpakita ni Satanas nga ang kasuguan tuhoy sa pag-asawahay daw madumilion kag mapintas. Ang propaganda nga ginapasanyog niya paagi sa media sining kalibutan—nga sia ang manuggahom—gindesinyo agod ipakita nga daw limitado ukon karaan na ang mga instruksion sang Dios. (2 Corinto 4:3, 4) Apang, kon usisaon naton sing maayo ang ginasiling sang Dios tuhoy sa papel sang babayi sa pag-asawahay, makita naton nga maalamon gid kag praktikal ang Pulong sang Dios.
Paandam sa mga Luyag Magminyo
4, 5. (a) Ngaa dapat maghalong ang isa ka babayi kon nagaplano sia nga magminyo? (b) Ano ang dapat himuon sang isa ka babayi antes sia magpasugot nga magpakasal?
4 Ang Biblia nagahatag sing paandam. Nagasiling ini nga sa sining ginagamhan sang Yawa nga kalibutan, bisan pa yadtong madinalag-on nga mga pag-asawahay may “kapipit-an.” Gani, bisan pa ang pag-asawahay kahimusan nga gindesinyo sang Dios, ang Biblia nagapaandam sa mga luyag magminyo. Ang isa ka inspirado nga manunulat sang Biblia nagsiling tuhoy sa isa ka babayi nga ang iya bana napatay kag busa hilway nga makapamana liwat: “Mas malipayon sia kon magpabilin sia subong amo sia.” Ginrekomendar man ni Jesus ang pagkadiminyo para sa mga “makahimo sini.” Apang, kon luyag sang isa nga magminyo, dapat nga magminyo sia sa isa nga “sa Ginuo,” buot silingon, sa isa nga dedikado kag bawtismado nga sumilimba sang Dios.—1 Corinto 7:28, 36-40; Mateo 19:10-12.
5 Ang rason nga dapat gid talupangdon sang isa ka babayi sa isa nga iya pamanahon amo ang paandam sang Biblia: “Ang minyo nga babayi nahigtan sang kasuguan sa iya bana.” Kon mapatay lamang ang iya bana ukon makahimo sing imoralidad kag bangod sini nagdiborsio ang mag-asawa, nga ang babayi “nahilway na sa kasuguan sang iya bana.” (Roma 7:2, 3) Ang balatyagon sang pagkaganyat mahimo nga kinahanglanon para sa isa ka makalilipay nga pag-upod, apang indi ini bastante nga sadsaran para sa isa ka malipayon nga pag-asawahay. Busa, kinahanglan nga pamangkuton sang isa ka di-minyo nga babayi ang iya kaugalingon, ‘Handa bala ako nga magsulod sa isa ka kahimusan diin mapaidalom ako sa kasuguan sini nga lalaki?’ Ang pagbinagbinag sini nga pamangkot dapat himuon antes magpakasal, indi pagkatapos sang kasal.
6. Ano nga desisyon ang mahimo sang kalabanan nga babayi karon, kag ngaa tuman ini ka importante?
6 Sa madamo nga duog karon, ang babayi makadesisyon kon bala batunon niya ang hingyo nga magpakasal ukon indi. Apang, ang pagdesisyon sing maalamon mahimo nga amo ang labing mabudlay nga butang nga himuon sang isa ka babayi, sanglit ang iya handum para sa pagpakigsuod kag gugma nga posible sa pag-asawahay mahimo nga tuman gid kabaskog. Ang isa ka manunulat nagsiling: “Kon labi nga luyag naton nga himuon ang isa ka butang—pagminyo man ini ukon pagtaklad sa isa ka bukid—labi nga ginahunahuna naton nga ang kahimtangan maayo kag talupangdon lamang ang impormasyon nga nagasugid sa aton sang luyag naton mabatian.” Ang di-makatarunganon nga desisyon sang isa ka manugtaklad sa bukid mahimo nga magaresulta sang iya kamatayon; makahalalit man ang di-maalamon nga pagpili sing tiayon.
7. Anong maalamon nga laygay ang gin-aman tuhoy sa pagpangita sing tiayon?
7 Dapat serioso nga binagbinagon sang isa ka babayi kon ano ang nalakip sa pagpasakop sa kasuguan sang isa ka lalaki nga nagahingyo sa iya nga magpakasal. Tinuig na ang nagligad, ang isa ka lamharon nga babayi sa India mapainubuson nga nagbaton: “Ang aton mga ginikanan mas may edad kag mas maalam, kag indi sila dali mapatalang subong naton. . . . Madali lang ako makahimo sing sayop.” Importante gid ang bulig nga mahatag sang mga ginikanan kag sang iban. Ang isa ka maalam nga manuglaygay madugay na nga nagapalig-on sa mga pamatan-on nga kilalahon gid anay ang mga ginikanan sang ila mangin tiayon kag subong man panilagan sing maayo ang iya pagpakig-angot sa iya mga ginikanan kag sa iban nga katapo sang pamilya.
Kon Paano Nagpasakop si Jesus
8, 9. (a) Paano gintamod ni Jesus ang iya pagpasakop sa Dios? (b) Ano nga benepisyo ang matigayon gikan sa pagpasakop?
8 Matuod nga makahalangkat ang pagpasakop, apang mahimo ini tamdon sang mga babayi nga isa ka dungganon nga papel, subong sang ginhimo ni Jesus. Bisan pa ang pagpasakop ni Jesus sa Dios nagadalahig sing pag-antos, lakip ang kamatayon sa usok sang pag-antos, nakasapo sia sing kalipay sa pagpasakop sa Dios. (Lucas 22:41-44; Hebreo 5:7, 8; 12:3) Mailog sang mga babayi si Jesus subong halimbawa, kay ang Biblia nagasiling: “Ang ulo naman sang babayi amo ang lalaki; ang ulo naman sang Cristo amo ang Dios.” (1 Corinto 11:3) Apang, talalupangdon nga indi lamang kon magminyo ang mga babayi nga napaidalom sila sa pagkaulo sang mga lalaki.
9 Ginapaathag sang Biblia nga ang mga babayi, minyo man ukon di-minyo, dapat magpasakop sa pagkaulo sang kalipikado sa espirituwal nga mga lalaki nga nagadumala sa Cristianong kongregasyon. (1 Timoteo 2:12, 13; Hebreo 13:17) Kon ginasunod sang mga babayi ang sugo sang Dios tuhoy sa pagpasakop, nagapahamtang sila sing halimbawa sa mga anghel sa organisasyonal nga kahimusan sang Dios. (1 Corinto 11:8-10) Dugang pa, ang mas may edad na nga minyo nga mga babayi, nagatudlo sa lamharon pa nga mga babayi nga ‘magpasakop sa ila kaugalingon nga bana,’ paagi sa ila maayo nga halimbawa kag mabuligon nga panugda.—Tito 2:3-5.
10. Paano si Jesus nagpahamtang sing halimbawa sang pagpasakop?
10 Nahibaluan ni Jesus ang balor sang nagakaigo nga pagpasakop. Sang isa ka okasyon, ginsugo niya si apostol Pedro nga magbayad sing buhis sa tawhanon nga mga awtoridad para sa ila nga duha, ginhatagan pa gani niya si Pedro sing kuarta nga inugbayad sa buhis. Si Pedro nagsulat sang ulihi: “Tungod sa Ginuo magpasakop kamo sa tagsa ka butang nga ginhimo sang tawo.” (1 Pedro 2:13; Mateo 17:24-27) Tuhoy sa labing talalupangdon nga halimbawa ni Jesus sang pagpasakop, aton mabasa: “Gin-uba niya ini nga dagway kag nagsuklob sing dagway sang ulipon kag nangin kaanggid sa mga tawo. Labaw pa sa sina, sang nakita niya ang iya kaugalingon sa dagway sang tawo, nagpaubos sia kag nangin matinumanon tubtob sa kamatayon.”—Filipos 2:5-8.
11. Ngaa ginpalig-on ni Pedro ang mga asawa nga magpasakop bisan sa di-tumuluo nga bana?
11 Sang ginpalig-on ni Pedro ang mga Cristiano nga magpasakop bisan sa matigdas kag di-makatarunganon nga mga awtoridad sining kalibutan, sia nagpaathag: “Sa katunayan, gintawag kamo sa sini nga dalanon, bangod si Cristo mismo nag-antos tungod sa inyo, nga nagabilin sa inyo sang huwaran agod sundon ninyo sing maayo ang iya mga tikang.” (1 Pedro 2:21) Pagkatapos malaragway ang daku nga pag-antos ni Jesus kag kon paano sia mapinasakupon nga nag-antos, ginpalig-on ni Pedro ang mga asawa nga may di-tumuluo nga bana: “Sa amo man nga paagi, kamo nga mga asawa, magpasakop kamo sa inyo bana, agod ang bisan sin-o nga wala nagatuman sa pulong, madaug sila nga wala sing pulong paagi sa paggawi sang ila asawa, bangod nasaksihan mismo nila ang inyo putli nga paggawi upod ang tudok nga pagtahod.”—1 Pedro 3:1, 2.
12. Ano nga mga benepisyo ang natigayon sang pagkamapinasakupon ni Jesus?
12 Ang pagpasakop walay sapayan sang pagyaguta kag pag-abuso mahimo tamdon nga pamatuod sang kaluyahon. Apang, indi amo sini ang pagtamod ni Jesus. “Sang gintamay sia,” sulat ni Pedro, “wala sia magbalos sang pagtamay. Sang nag-antos sia, wala sia magpamahog.” (1 Pedro 2:23) Ang pila nga nakakita sang pag-antos ni Jesus nangin mga tumuluo, sa di-magkubos sa pila ka kasangkaron, lakip ang kawatan sa tupad niya kag ang opisyal sang hangaway nga nakasaksi sang pagpatay. (Mateo 27:38-44, 54; Marcos 15:39; Lucas 23:39-43) Sing kaanggid, ginpakita ni Pedro nga ang pila ka di-tumuluo nga bana—bisan pa ang mga mapintas—mangin Cristiano sa tapos nga mapanilagan nila ang mapinasakupon nga paggawi sang ila asawa. Makita naton ang pamatuod sini nga nagakatabo karon.
Kon Paano Madaug sang mga Asawa ang Ila Bana
13, 14. Paano nangin mapuslanon ang pagpasakop sa di-tumuluo nga bana?
13 Nadaug sang nangin mga tumuluo nga mga asawa ang ila bana paagi sa ila tulad-Cristo nga paggawi. Sa isa ka distrito nga kombension sang mga Saksi ni Jehova sining karon lang, ang isa ka bana nagsiling tuhoy sa iya Cristianong asawa: “Sa banta ko kapintas gid sang akon pagpakig-angot sa iya. Apang, ginatahod gid niya ako. Wala gid niya ako ginapakanubo. Wala man niya ginapilit sa akon ang iya pagtuluuhan. Ginaatipan niya ako sing mahigugmaon. Kon magtambong sia sa asambleya, ginahanda niya sing abanse ang akon pagkaon kag ginatapos ang mga ulubrahon sa balay. Ang iya panimuot nagpukaw sang akon interes sa Biblia. Amo nga nangin Saksi ako karon!” Huo, ang bana, kon sa aton pa “nadaug nga walay pulong” paagi sa paggawi sang iya asawa.
14 Subong sang ginpadaku ni Pedro, indi lang ang ginasiling sang asawa kundi ang iya gid ginahimo ang may maayo nga mga resulta. Gin-ilustrar ini sang isa ka asawa nga nakatuon sing mga kamatuoran sa Biblia kag determinado nga magtambong sa Cristianong mga miting. “Agnes, kon maggua ka sa sina nga puertahan, indi ka na magbalik!” singgit sang iya bana. Wala maggua ang iya asawa sa “sina nga puertahan” kundi, sa baylo, sa lain nga puertahan. Sa masunod nga gab-i nga tion sang miting, namahog ang iya bana: “Pagpauli mo wala na ako diri.” Ti, wala sia—kay may kadtuan sia sa sulod sang tatlo ka adlaw. Sang magpauli ang iya bana, mainayuhon sia nga namangkot: “Ano ang gusto mo nga kaunon?” Wala gid magsipak si Agnes sa iya debosyon kay Jehova. Wala madugay, ginbaton sang iya bana ang pagtuon sa Biblia, nagdedikar sang iya kabuhi sa Dios, kag sang ulihi nag-alagad subong manugtatap nga may madamong responsibilidad.
15. Ano nga “pagpahinar” ang ginarekomendar sa Cristianong mga asawa?
15 Ginrekomendar ni apostol Pedro ang isa ka butang nga ginsambit sa ibabaw nga ginpakita sang mga asawa, nga amo ang, “pagpahinar,” apang indi paagi sa paghatag sing sobra nga igtalupangod sa “pagsalapid sing buhok” ukon sa “pagsuksok sing sampaw nga mga panapton.” Sa baylo, si Pedro nagsiling: “Ini [ang inyo pagpahinar] mangin amo ang tinago nga pagkatawo sa tagipusuon nga may di-madinulunton nga panapton nga malinong kag malulo nga espiritu, nga may daku nga balor sa mga mata sang Dios.” Ini nga espiritu ginapakita sa tono sang tingog kag paggawi nga nagakaigo sa baylo nga nagapanghangkat ukon nagapamilit. Sa amo ginapakita sang Cristianong asawa ang iya tudok nga pagtahod sa iya bana.—1 Pedro 3:3, 4.
Mga Halimbawa nga Maayo Ilugon
16. Sa anong mga paagi si Sara isa ka maayo nga halimbawa para sa Cristianong mga asawa?
16 Si Pedro nagsulat: “Ang balaan nga mga babayi sang una nga nagalaum sa Dios nagpahinar man sing subong sini, nga nagapasakop sa ila bana.” (1 Pedro 3:5) Nahibaluan nila nga ang pagpahamuot kay Jehova paagi sa pagpamati sa iya laygay magaresulta sa ulihi sa kalipay sa pamilya kag sa padya nga kabuhi nga walay katapusan. Ginsambit ni Pedro si Sara, ang matahom nga asawa ni Abraham, nga nagasiling nga sia “nagtuman kay Abraham, nga nagatawag sa iya nga ‘ginuo.’” Ginsakdag ni Sara ang iya mahinadlukon sa Dios nga bana, nga gintangdo sang Dios nga mag-alagad sa malayo nga duog. Ginsikway ni Sara ang komportable nga estilo sang pagkabuhi kag ginrisgo pa gani ang iya kabuhi. (Genesis 12:1, 10-13) Ginrekomendar ni Pedro si Sara tungod sa iya maisugon nga halimbawa, nga nagasiling: “Kamo mangin mga anak niya, kon padayon kamo nga nagahimo sang maayo kag wala nagakahadlok sa bisan ano nga kabangdanan sang kakugmat.”—1 Pedro 3:6.
17. Ngaa mahimo nga ginhunahuna ni Pedro si Abigail subong halimbawa para sa Cristianong mga asawa?
17 Si Abigail isa pa ka maisugon nga babayi nga nagalaum sa Dios, kag mahimo nga ginhunahuna man sia ni Pedro. Sia “mahinangpanon,” apang ang iya bana nga si Nabal “matigdas kag malaut sa iya mga binuhatan.” Sang nagdumili si Nabal nga maghatag sing bulig kay David kag sa iya mga tinawo, naghanda sila agod papason si Nabal kag ang iya bug-os nga panimalay. Apang naghulag si Abigail agod maluwas ang iya panimalay. Ginkarga niya ang mga suplay nga pagkaon sa mga asno kag ginsugata si David samtang sia kag ang iya armado nga mga tinawo nagapadulong. Sang nakita ni Abigail si David, nanaug sia, nagyaub sa iya tiilan, kag nagpakiluoy sa iya nga indi maghulag sing padasudaso. Natandog gid si David. “Pakamaayuhon si Jehova nga Dios sang Israel, nga nagpadala sa imo sini nga adlaw sa pagsug-alaw sa akon!” siling niya, “kag pakamaayuhon ang imo pagkamahinantupon.”—1 Samuel 25:2-33.
18. Kon ginasulay sang romantiko nga pagtalupangod sang iban nga lalaki, kay sin-o halimbawa ang dumdumon sang mga asawa, kag ngaa?
18 Ang isa pa ka maayo nga halimbawa para sa mga asawa amo ang lamharon nga Shulamita nga nagpabilin nga mainunungon sa kubos nga manugbantay sang karnero nga nakagon na sa iya. Ang gugma sang Shulamita sa iya nagpabilin nga mabakod walay sapayan sang romantiko nga pagtalupangod sang manggaranon nga hari. Napahulag sa pagpabutyag sang iya balatyagon sa lamharon nga manugbantay sang karnero, sia nagsiling: “Ibutang ako subong nga pat-in sa imo kasingkasing, subong nga pat-in sa imo butkon; kay ang gugma makusog subong sang kamatayon . . . Ang madamo nga tubig indi makapalong sang gugma, kag ang mga baha indi makalumos sini.” (Ambahanon ni Solomon 8:6, 7) Kabay nga mangin determinasyon man ini sang tanan nga babayi nga nakagon na nga magpabilin nga mainunungon sa ila bana kag tudok nga tahuron sila.
Dugang Pa nga Laygay sang Dios
19, 20. (a) Ngaa ang mga asawa dapat magpasakop sa ila bana? (b) Anong maayo nga halimbawa ang gin-aman sa mga asawa?
19 Sa katapusan, binagbinaga ang konteksto sang aton tema nga teksto: “Mga asawa magpasakop sa [inyo] bana.” (Efeso 5:22) Ngaa kinahanglanon ina nga pagpasakop? “Bangod,” padayon sang masunod nga bersikulo, “ang bana amo ang ulo sang iya asawa subong nga si Cristo amo man ang ulo sang kongregasyon.” Busa, ang mga asawa ginapalig-on: “Subong nga ang kongregasyon nagapasakop kay Cristo, amo man ang mga asawa sa ila bana sa tanan nga butang.”—Efeso 5:23, 24, 33.
20 Agod matuman ini nga sugo, dapat tun-an sang mga asawa kag nian ilugon ang halimbawa sang kongregasyon ni Cristo sang hinaplas nga mga sumulunod. Palihug basaha ang 2 Corinto 11:23-28 kag nian tun-i kon ano ang gin-antos sang isa ka katapo sang kongregasyon, nga si apostol Pablo, bangod nangin matutom sia sa iya Ulo, si Jesucristo. Kaangay ni Pablo, dapat nga magpasakop sing mainunungon ang mga asawa subong man ang kongregasyon kay Jesus. Ginapakita ini sang mga asawa paagi sa ila pagpasakop sa ila bana.
21. Ano ang magapahulag sa mga asawa nga magpasakop sa ila bana?
21 Bisan pa nga madamong asawa karon ang mahimo nga wala naluyag nga magpasakop, ang isa ka maalamon nga babayi magabinagbinag sang mga bentaha sini. Halimbawa, kon ang bana di-tumuluo, ang pagpasakop sa iya pagkaulo sa tanan nga butang nga wala nagalapas sa mga kasuguan ukon mga prinsipio sang Dios may makalilipay nga padya nga ‘maluwas niya ang iya bana.’ (1 Corinto 7:13, 16) Dugang pa, may kaayawan sia sa paghibalo nga ginakahamut-an ni Jehova nga Dios ang iya ginhimo kag padyaan sia sing bugana bangod sa pag-ilog sa halimbawa sang iya pinalangga nga Anak.
Madumduman Mo Bala?
• Ngaa mahimo nga isa ka hangkat para sa asawa nga tahuron ang iya bana?
• Ngaa serioso gid ang pagbaton sa hingyo nga magpakasal?
• Paano si Jesus isa ka halimbawa para sa mga asawa, kag ano nga mga benepisyo ang mahimo matigayon gikan sa pagsunod sa iya halimbawa?
[Piktyur sa pahina 19]
Ngaa serioso gid ang pagdesisyon tuhoy sa pagbaton sa hingyo nga magpakasal?
[Piktyur sa pahina 21]
Ano ang matun-an sang mga asawa gikan sa halimbawa sang mga karakter sa Biblia subong ni Abigail?