Ngaa Padayunon ang Pagkamatarong?
SA MASINGKI nga kalibutan antes sang Anaw, isa ka tawo ang nagtindog nga tuhay. Sia amo si Noe. Sia kag ang iya panimalay naglakat kaupod sang Dios samtang ang iban nga katawhan wala nagsapak sa Iya. Subong resulta, “si Noe tawo nga matarong” sa sadtong malaut nga mga tion, kag sia nangin “manugbantala sang pagkamatarong” sa wala nagpamati nga mga kalibutanon.—Genesis 6:9; 2 Pedro 2:5.
Sang mga tuig 56 sang aton Kumon nga Dag-on, si apostol Pablo ginbilanggo sa Cesaria. Sang ginpatawag sia halin sa iya bilanggoan agod mag-atubang kay Gobernador Felix, ginhimuslan ni Pablo ang kahigayunan nga makabantala sa sining mataas nga opisyal sang Roma. Ano ang iya ginpamulong? “Nagtalastas sia sang pagkamatarong kag pagpugong sa kaugalingon kag sang paghukom nga palaabuton.” (Binuhatan 24:25) Huo, si Pablo isa man ka manugbantala sang pagkamatarong.
Ang kabalaka nga ginpakita sining duha ka matutom nga alagad sang Dios sa pagkamatarong nagakaigo gid. Si Jehova “matarong nga Dios kag Manluluwas.” (Isaias 45:21) Gani, ang inspirado nga hulubaton nagasiling sa aton: “Kangil-aran kay Jehova ang dalanon sang malauton, apang nagahigugma sia sa iya nga nagapadayon sa pagkamatarong.” (Hulubaton 15:9) Ang tanan nga mga alagad sang Dios dapat magpadayon sa pagkamatarong.
Sing masubo, madamo sa karon ang nagapasapayan sini nga kinaiya. Nagasiling sila: ‘Wala ako nagahimo sing malain sa akon isigkatawo, gani napat-od ko nga ang Dios nahamuot sa akon.’ Ukon nagapangatarungan sila: ‘Madamo sing banas padulong sa pagkamatarong. Ang tanan mangin maayo basta sinsero ako sa akon relihion.’ Sa banta mo inang relaks nga panimuot kalahamut-an bala sa Dios?
Mahimo ipautwas sang iban ang lain nga hulusayon. Mahimo nga nahibaluan nila ang pinamulong ni Pablo: “Ginpahayag kita nga matarong paagi sa pagtuo.” (Roma 5:1) Bangod sini, mahimo sila mamangkot: ‘Paano ang mga Cristiano, nga ginpahayag nga matarong na, magpadayon pa sa pagkamatarong?’ Paano mo sabton ina nga pamangkot?
Dios sang Pagkamatarong
Suno sa diksionaryo, ang pagkamatarong amo ang pagkahusto sa moral, hustisya, nahisanto sa balaan ukon moral nga kasuguan. Bangod kay si Jehova isa ka Dios sang pagkamatarong, ang bisan sin-o nga maluyag sa pagpahamuot sa iya dapat magkabalaka sa sining importante nga kinaiya. “Si Jehova matarong,” siling sang salmista. “Nagahigugma sia sang pagkamatarong. Ang matadlong magatan-aw sa iya nawong.” (Salmo 11:7; Deuteronomio 32:4) Si apostol Pedro nagsiling: “Ang mga mata ni Jehova nagatamud sa mga matarong, kag ang iya mga dulunggan nabuksan sa ila mga pangamuyo.”—1 Pedro 3:12.
Gani, indi naton mahimo pasapayanan ini nga butang, subong sang ginhimo anay sang madamong mga Judiyo. Walay duhaduha nga madamo sa ila ang desente nga mga tawo nga wala nagahimo sing malain sa ila mga isigkatawo. Sinsero man sila—makugi pa gani—sa ila relihion. Apang sadto anay sang nahaunang siglo, ang kalabanan indi matarong sa mga mata sang Dios. Si Pablo nagsiling: “Nagpanaksi ako sa ila nga sila may kakugi para sa Dios; apang indi suno sa sibu nga ihibalo; kay, bangod wala nila mahibalui ang pagkamatarong sang Dios kag sa nagatinguha sa pagtukod sang ila kaugalingon, wala sila magpasakop sa pagkamatarong sang Dios.”—Roma 10:2, 3.
Diin nagsala ang mga Judiyo? Si Pablo nagsiling nga wala nila pagpadayuna ang pagkamatarong suno sa sibu nga ihibalo. Ang ila halimbawa nagasugid sa aton nga indi bastante ang pagtigayon lamang sing maayo nga personalidad kag paglikaw sa paghimo sing malain. Nagapakita man ini nga wala sing madamong lainlain nga banas padulong sa pagkamatarong. Sing maathag, ang kalabanan nga mga Judiyo sang panahon sang mga apostoles nagsala sa banas nga ginpili nila. Madinalag-on nga makapadayon kita sa pagkamatarong kon pamatian naton ang Dios. Ang tolon-an sang Mga Hulubaton nagasiling: “Anak ko, kon batunon mo ang akon mga pulong kag tipigan ang akon mga sugo sa imo, nian mahangpan mo ang pagkamatarong kag katarungan kag ang pag-alangay, ang tagsa ka maayo nga banas.”—Hulubaton 2:1, 9.
Ang Dalanon sang Pagkamatarong
Halin kay Moises pakadto kay Jesus, ang pagkamatarong gin-angot sa pagtuman sa mga sugo sang Dios subong sang ginsiling sa Mosaikong Kasuguan. Bangod ang dihimpit nga mga Israelinhon pirme naglapas sining mga sugo, kinahanglan nga maghalad sila sing mga halad kag mga halad sa sala nga ginsugo sang Kasuguan agod matabunan ang ila sala. Si Moises nagsiling sa mga Israelinhon: “Ini mangin pagkamatarong nga sa aton, kon bantayan naton sa paghimo sini tanan nga sugo sa atubangan ni Jehova nga aton Dios, suno sa nasugo niya sa aton.”—Deuteronomio 6:25.
Sa sulod sang madamong siglo wala sing isa nga nakatuman sing himpit sang Kasuguan. Apang, madamo ang hanuot nga nagtinguha sa pagpadayon sang pagkamatarong paagi sini, kag ang Biblia nagapamulong sang iban sa ila subong matarong. Halimbawa, ang mga ginikanan ni Juan Bautista ginlaragway subong “matarong sa atubangan sang Dios nga nagagawi sa tanan nga sugo kag pagsulundan ni Jehova sa walay kasawayan.”—Lucas 1:6.
Apang, ginbuksan ni Jesus ang bag-o nga dalanon sa pagpadayon sang pagkamatarong. Gintuman niya sing himpit ang Mosaikong Kasuguan—ang lamang nga tawo nga nakahimo sini. Napatay si Jesus sa usok sang pag-antos, kag ginbaton ni Jehova ang balor sang iya himpit nga kabuhi subong gawad para sa katawhan. Kutob sadto, ang mga halad sa idalom sang katipan sang Kasuguan indi na kinahanglan. Gintabunan sang himpit nga halad ni Jesus ang mga sala sang tanan matarong sing tagipusuon nga katawhan.—Hebreo 10:4, 12.
Ang Matuod nga mga Cristiano Ginpahayag nga Matarong
Nian, kutob sang napatay kag nabanhaw si Jesus, ang pagkamatarong gin-angot sa pagpakita sing pagtuo sa sining matarong nga Anak sang Dios. (Juan 3:16) Bisan pa wala matigayon sang ortodokso nga mga Judiyo sang panahon ni Pablo ang pagkamatarong bangod ginsikway nila ang sibu nga ihibalo nahanungod kay Jesus, mabasa naton ang nahanungod sa matutom nga mga Cristiano: “Sila ginpahayag nga matarong sa walay bayad paagi sa iya dibagay nga kaluoy sa pagtubos nga yara kay Cristo Jesus.”—Roma 3:24.
Sa konteksto, ining mga pulong naaplikar sing direkta sa hinaplas nga mga Cristiano nga, bangod sang ila pagtuo sa halad ni Jesus, ginpahayag nga matarong upod ang pagtamod nga mangin mga masigkamanunubli sila ni Cristo sa langitnon nga Ginharian. Apang, sa karon, subong sang nakita sing una ni apostol Juan, ang dakung kadam-an sang mga Cristiano nga may dutan-on nga paglaum nagluntad. Sila man nagatuo sa gawad. ‘Ginbunakan nila ang ila mga panapton nga malaba kag ginpaputi sila sa dugo sang Kordero’ kag gani ginpahayag nga matarong subong mga abyan sang Dios upod ang paglaum nga makalampuwas sila sa dakung kapipit-an.—Bugna 7:9, 14; ipaanggid ang Santiago 2:21-26.
Pirme Magpadayon sa Pagkamatarong
Apang, talupangda nga ang pagpadayon sa pagkamatarong wala nagatapos paagi sa pagtuo naton kay Jesus. Si Timoteo isa anay ka dedikado, hinaplas nga Cristiano sa sulod sang madamong tuig sang ginsulat ni Pablo ang masunod nga mga pulong sa iya: “Tinguhaa ang pagkamatarong, diosnon nga debosyon, pagtuo, gugma, pagbatas, pagkalulo. Pakig-away sang maayong pag-away sang pagtuo.” (1 Timoteo 6:11, 12; 2 Timoteo 2:22) Ngaa dapat ‘tinguhaan [ni Timoteo] ang pagkamatarong’ kon ginpahayag na sia nga matarong sang Dios?
Bangod ang tinaga nga “matarong” ginagamit man sa Biblia sa labi ka pangkabilogan nga kahulugan sa pagpatuhoy sa isa nga nagakabuhi sing bunayag, moral nga kabuhi kag nagahimo sang bug-os niya nga masarangan sa pagtuman sang mga sugo sang Dios. Amo sini ang kahulugan diin ang mga ginikanan ni Juan Bautista matarong. (Lucas 1:6) Ang amay-amay ni Jesus, nga si Jose, kag si Jose sang Arimatea mga matarong man sa sining paagi. (Mateo 1:19; Lucas 23:50) Ang katunayan nga ang mga Cristiano ginpahayag nga matarong wala nagakuha sang ila responsabilidad sa pagpadayon sa pagkamatarong sa sining kahulugan. Sa pagkamatuod, ang bisan sin-o nga Cristiano nga wala nagakabuhi sing bunayag kag moral nga kabuhi ukon napaslawan sa pagtuman sang mga sugo sang Dios magawasi sang iya matarong nga tindog sa atubangan ni Jehova.
Pagpadayon sa Pagkamatarong—Isa ka Hangkat
Ang pagpadayon sa pagkamatarong isa ka hangkat. Ngaa? Bangod kita tanan dihimpit kag may makusog nga huyog sa pagkadimatarong. (Genesis 8:21; Roma 7:21-23) Dugang pa, nagakabuhi kita sa isa ka kalibutan nga nagapalig-on sang dimatarong nga mga panghunahuna kag mga buhat kag napaidalom sa pagkontrol ni Satanas nga Yawa, “ang malaut.” (1 Juan 5:19; 2 Corinto 4:4) Indi katingalahan nga sang nagsulat kay Timoteo, gin-angot ni Pablo ang pagtinguha sa pagkamatarong sa ‘pagpakig-away sang maayong pag-away sang pagtuo’!—1 Timoteo 6:11, 12.
Magamadinalag-on bala kita sa sining “maayong pag-away”? Huo, apang kon palambuon lamang naton ang tinagipusuon nga gugma sa mga talaksan ni Jehova kag dumtan ang malain. Ang Biblia nagasiling nahanungod kay Jesus: “Ginhigugma mo ang pagkamatarong, kag gindumtan mo ang kalautan.” (Hebreo 1:9) Dapat nga may amo man kita sina nga panimuot: daku nga handum sa pagpalambo sing gugma sa kon ano ang ginakahamut-an sang Dios kag indi pagkagusto sa bisan ano nga wala nagapahamuot sa iya.
Sa amo man nga tion, dapat naton dumdumon nga ang pagpadayon sa pagkamatarong indi isa ka paindis-indis. Kon ginatamod naton ang aton kaugalingon nga maayo pa sa iban, ukon ginapabugal naton ang aton kaugalingon nga pagkamatarong, nian kaangay kita sang Judiyong mga Fariseo. (Mateo 6:1-4) Yadtong madinalag-on nga nagapadayon sa pagkamatarong tunay nga may mapainubuson nga pagtamod sa ila kaugalingon, ‘nagakabig sang iban nga labaw sa ila.’—Filipos 2:3.
Ginpadaku ni Pablo ang importansia sang pagtuon sa Biblia sa pagpadayon sa pagkamatarong sang nagsulat sia: “Ang bug-os nga Kasulatan ginbugna sang Dios sa pagpanudlo, sa pagsabdong, sa pagsaway, kag sa paghanas sa pagkamatarong.” (2 Timoteo 3:16) Kon ginaton-an naton ang Biblia kag ginatambungan ang Cristianong mga miting diin ginahambalan ang Biblia, mahanas kita sa pagkamatarong. Sarang kita madihon sang Biblia agod isuklob naton ‘ang bag-ong personalidad, nga gintuga sa matuod nga pagkamatarong kag pagkatutom.’—Efeso 4:24.
Kon ang pagkamatarong nangin nasulod nga bahin naton, pagadumtan gid naton ang pagkamalinapason. Indi kita masulay sa pagpangita sing malain nga mga kaupdanan sa sining kalibutan. (1 Corinto 15:33) Indi kita maimpluensiahan sa paghigugma sang mga butang sining kalibutan ukon sa pag-ilog sa materyalistiko nga mga kabilihanan sining kalibutan. (Hulubaton 16:8; 1 Timoteo 6:9, 10; 1 Juan 2:15-17) Sa pagkamatuod, indi kita maganyat sa imoral kag masingki nga kalingawan nga matigayon sing tuman ka lapnag sa karon.—Efeso 5:3, 4.
Ang mga Pagpakamaayo sang Pagkamatarong
Huo, ang pagtinguha sang pagkamatarong sa paagi ni Jehova isa ka hangkat, apang ang pagpanikasog takus gid. Ngaa? Bangod nagadul-ong ini sa pagtigayon naton sing personal nga kaangtanan upod kay Jehova mismo. Daw ano ka talalupangdon nga pribilehiyo! Ang Biblia nagasiling sa aton: “Nagapakamaayo [si Jehova] sang puluy-an sang matarong.” “Si Jehova malayo sa malauton, apang nagapamati sia sang pangamuyo sang matarong.” (Hulubaton 3:33; 15:29) Dugang pa, nahangpan naton sing maayo ang mga katuyuan ni Jehova. “Ang banas sang matarong subong sang nagapamanagbanag nga kapawa nga nagsilak sing labi kag labi tubtob sa himpit nga adlaw.”—Hulubaton 4:18.
Ang Biblia nagasaad sing pangamlig sa mga nagapangita sang pagkamatarong kon ining dimatarong nga sistema pagatapuson. “Pangitaa ninyo si Jehova, kamo tanan nga mapainubuson sang duta, nga nagbantay sang Iya hudisyal nga desisyon. Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang pagkamapinaubuson. Ayhan malipdan kamo sa adlaw sang kaakig ni Jehova.” (Sofonias 2:3) Pagkatapos sina, para sa mga may paglaum sa duta, ang Biblia nagatanyag sing makalilipay gid nga palaabuton: “Ang mga matarong magapanubli sang duta, kag magapuyo dira sing dayon.”—Salmo 37:29.
Daw ano katahom nga mga rason para sa pagtinguha sang pagkamatarong! Subong sang ginasiling sang Dios mismo: “Ang nagapadayon sa pagkamatarong kag kalulo makakita sing kabuhi, pagkamatarong kag dungog.”—Hulubaton 21:21.