Kahulugan sang Balita
Indi Daan Na
Madugay na ginasakdag sang madamong tawo ang pagtamod nga ang mga prinsipio tuhoy sa maayong pagkabuhi nga ginbalay sa Biblia daan na kag indi praktikal. Apang, ang ulihi nga mga pagtuon nagtiklod sa pila ka awtoridad sa medisina sa pagbinagbinag liwat sang kabilihanan sang laygay sang Biblia sa paghimo sing maayo sa iban.
Suno sa American Health, duha ka doktor ang nagsiling nga “ang paghimo sing maayo mahimo nga mangin maayo para sa imo tagipusuon, sa imo sistema sa pagbatu—kag sa imo kabilugan nga kapagsik.” Sa Michigan isa pa ka grupo sang mga doktor ang naghimo sing surbey nga nagalawig sang napulo ka tuig nga panag-on agod hibaluon kon tubtob diin ang sosyal nga mga kaangtanan nagaapektar sa kapagros. Ang makakilibot nga resulta amo nga ang boluntaryo nga hilikuton sa komunidad talalupangdon nga nagdugang sang kalawigon sang kabuhi kag sang kapagsik man. Ginpakita sang surbey nga ang mga lalaki amo ang labi na nga naapektuhan. Yadtong wala maghimo sing boluntaryo nga hilikuton ginakunokuno nga duha kag tunga ka pilo nga mahimo mapatay sa sulod sang panag-on sang surbey sang sa mga lalaki nga naghimo sang pila ka sahi sang boluntaryo nga hilikuton sa dili magkubos makaisa sa isa ka semana.
Ang isa ka doktor sa California nagasugid nga sang ginhimus niya nga ang duha ka pasyente nga naugot sa isa kag isa maglaba sang mga lalabhan sang kada isa nagresulta ini sa pagbuhin sang mga nibel sang ila kolesterol kag mga pagsakit sang dughan.
Sang nagligad nga mga siglo ginsilingan ni apostol Pablo si Timoteo nga ‘tulinan ang mga manggaranon sa sining kalibutan nga indi sila magmatinaastaason, kag indi magbutang sang ila paglaum sa dimasaligan nga mga manggad,’ kundi ‘maghimo sing maayo, magmanggaranon sa maayong mga buhat, magmaalwan, magmahinatagon.’ Ginpahanumdom man niya ang Hebreong mga Cristiano nga dili malimot “sa paghimo sing maayo kag sa pagpanagtag sang mga butang sa iban.” Ang rason? “Himaya kag dungog kag paghidait sa tagsatagsa nga nagabuhat sing maayo.” Madugay na nahibaluan sang matuod nga mga Cristiano nga ang pagsunod sa sining suno sa tion nga laygay nagadala sing mga kaayuhan sa pisikal kag sa espirituwal.—1 Timoteo 6:17, 18; Hebreo 13:16; Roma 2:10.
“Mas Mabug-at nga Desisyon”
Nasapwan sining karon lang sang mga katapo sang General Synod sang Iglesia Anglikana ang ila kaugalingon sa mabudlay nga kahimtangan. Naghilisugot sila pabor sa “tradisyunal nga pagpanudlo sang kaputli kag katutom sa personal nga mga kaangtanan.” Apang, sang ginpresentar sang pari sang parokya nga si Tony Higton ang pormal nga panugda nga nagapangabay sa sinodo nga ideklarar nga ang klero dapat mangin “huwaran sa tanan nga bahin sang moralidad, lakip sa seksuwal nga moralidad, subong kondisyon nga gintangdo ukon magpabilin sa katungdanan,” ginsikway ini. Ang rason? Ang Ecumenical Press Service nagareport nga nasapwan sang mga katapo sang sinodo nga ang panugda “tuman kabudlay,” nagadugang nga “si Michael Baughen, obispo sang Chester, nagpanugda nga nagakinahanglan ini sang gilayon nga paghalin sang tanan nga mga obispo kag sang iban pa nga klero sang iglesia.”
Sa baylo, ang pormal nga panugda ni Higton ginliwat sa pagpangabay sa tanan nga mga Cristiano, “labi na . . . sa Cristianong mga lider,” nga mangin mga huwaran “sa tanan nga bahin sang moralidad, lakip sa seksuwal nga moralidad.” Ang Press Service nagsiling man nga ginpaslaw sang sinodo ang kinahanglanon para sa “nagakaigo nga disiplina” sa tunga sang klero sa mga kaso sang seksuwal nga imoralidad.
Samtang inang mga disiplina mahimo nga daw “tuman kabudlay” para sa madamong klerigo karon, ang Pulong sang Dios maathag: “Isikway ninyo ang tawo nga malaut sa tunga ninyo.” (1 Corinto 5:13) Ang Dios nagasugo nga dapat himuon ang malig-on nga aksion batok sa tanan nga dimahinulsulon nga nagabuhat sang malaut agod amligan ang moral kag espirituwal nga katinlo sang Cristianong kongregasyon. Sa pagkamatuod, labi pa gid nga nagakaigo ang disiplina para sa Cristianong mga lider, kay si disipulo Santiago nagsulat: “Dili maghingamo ang madamo sa inyo sa pagkamanunudlo, mga kauturan ko, kay nahibaluan ninyo nga kita nga nagatudlo hukman sing maid-id pa.”—Santiago 3:1.
Paghimaya sa Dios
“Ang kalidad sang hinimoan sang isa ka humalampang nagapakita sang kalidad sang iya gugma sa Dios.” Ining pinamulong ni Wes Neal, presidente sang IAP (Institute for Athletic Perfection), subong sang ginreport sang Christianity Today, matuod bala? Ang IAP, ang ahensia nga ginagamit sang mga evangelical sa “pagpakabalaan sa mapaindis-indison nga hampang,” nagpauswag sang ideya nga ang mga humalampang sa latagon sang hampang dapat mag-ilog sa kaanggid nga kainit nga ginpakita ni Jesus sa “pagtuman sa katuyuan sang iya Amay.” Ina nga pangatarungan nangin popular nga doktrina sang “locker-room nga relihion” sang mga evangelical, siling sang Christianity Today. Sa katunayan, ginapatuhuyan sang artikulo ang halimbawa sang isa ka propesyonal nga humalampang sang football nga “nagdrowing sing mga krus sa iya sapatos kag mga wristband subong pahanumdom nga nagahampang sia sa paghimaya kay Cristo.”
Apang, masiling bala nga ang pagpakigbahin sa mapaindis-indison katama ukon masingki nga hampang nagahimaya sa Dios? Indi gid! Subong sang ginasiling sang Psychology Today: “Ang kinaugali mismo sang paindis-indis nagakinahanglan nga ang interes sa kaugalingon umalagi nga adoptahon samtang ang humalampang nagapanikasog sa pagdaug.” Apang ang Biblia nagasiling nga ang mga Cristiano dapat “magbantay sing maayo, indi nga may personal nga interes lamang sa [ila] kaugalingon nga mga butang, kundi man nga may personal nga interes sa mga butang sang iban.” (Filipos 2:3, 4) Ang matuod nga mga Cristiano nagahimaya sa Dios paagi sa paghimo sang iya kabubut-on, indi sang ila kaugalingon.—Ipaanggid ang Isaias 58:13, 14.