Mag-andam Batok sa Pagkawalay Pagtuo

“Mag-andam kamo, mga kauturan, basi magtubo sa isa sa inyo ang malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo paagi sa pagpalayo sa Dios nga buhi.”​—⁠HEBREO 3:⁠12.

1. Anong makapakibot nga katunayan ang ginpahanumdom sa aton sang mga pinamulong ni Pablo sa Hebreong mga Cristiano?

MAKAHALADLOK gid hunahunaon​—⁠ang mga tawo nga may personal nga kaangtanan kay Jehova mahimo matubuan sing “malaut nga tagipusuon” kag ‘magpalayo sa Dios nga buhi’! Isa gid ini ka daku nga paandam! Ining mga pinamulong ni apostol Pablo ginpatuhoy, indi sa mga ditumuluo, kundi sa mga tawo nga nagdedikar sang ila kabuhi kay Jehova pasad sa ila pagtuo sa halad nga gawad ni Jesucristo.

2. Anong mga pamangkot ang dapat naton binagbinagon?

² Paano ang isa nga may amo sina nga sahi sang ginpakamaayo espirituwal nga kahimtangan gintubuan sang “malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo”? Sa pagkamatuod, paano ang isa nga nakatilaw sang gugma kag sang dibagay nga kaayo sang Dios hungod nga magpalayo sa iya? Kag matabo bala ini sa kay bisan sin-o sa aton? Nagakaigo gid ini binagbinagon, kag ginapahulag kita sini nga usisaon ang rason sining paandam.​—⁠1 Corinto 10:⁠11.

Ngaa may Subong Sina Kabaskog nga Laygay?

3. Ilaragway ang mga kahimtangan nga nag-apektar sa unang-siglong mga Cristiano sa sulod kag sa palibot sang Jerusalem.

³ Makit-an nga ginpatuhoy ni Pablo ang iya sulat sa Hebreo nga mga Cristiano sa Judea sadtong 61 C.⁠E. Ginsiling sang isa ka istoryador nga sadto nga tion “wala sing paghidait ukon kasiguruhan para sa tagsa ka hanuot, bunayag nga mga lalaki, sa siudad sang Jerusalem ukon sa bisan diin nga bahin sa bug-os nga probinsia.” Panahon yadto sang pagkamalinapason kag kasingki, nga resulta sang pagsimpunay sang mapiguson nga Romanong mga hangaway, sang pagpaisog-isog sang batok-Romano Judiyong mga Zealot, kag sang kriminal nga mga buhat sang mga kawatan nga nagahimulos sa magamo nga tion. Ini tanan nagpabudlay gid sa mga Cristiano, nga nagtinguha sing lakas nga indi madalahig sa sining mga butang. (1 Timoteo 2:​1, 2) Sa pagkamatuod, bangod sang ila neutralidad, ginkabig sila sang iban subong tuhay sa katilingban, ukon mga rebelde pa gani. Ang mga Cristiano masami nga ginmaltratar, kag nag-antos sila sing personal nga mga kadulaan.​—⁠Hebreo 10:​32-34.

4. Sa anong relihioso nga pag-ipit napaidalom ang Hebreong mga Cristiano?

⁴ Ang Hebreong mga Cristiano napaidalom man sa daku relihioso nga pag-ipit. Ang kakugi sang matutom nga mga disipulo ni Jesus kag ang madasig nga pag-uswag sang Cristianong kongregasyon nagpahisa kag nagpaakig sa mga Judiyo​—⁠ilabi na ang ila relihioso nga mga lider. Ginhimo nila ang tanan agod gamuhon kag hingabuton ang mga sumulunod ni Jesucristo.⁠a (Binuhatan 6:​8-14; 21:​27-30; 23:​12, 13; 24:​1-9) Bisan nalikawan sang iban nga Cristiano ang direkta nga paghingabot, ginyaguta sila kag ginkadlawan sang mga Judiyo. Ang Cristianismo ginhikayan subong bag-uhanon nga relihion nga wala sing himaya kon ipaanggid sa Judaismo, wala sing templo, wala sing saserdote, wala sing mga kapistahan, wala sing pormal nga mga halad, kag iban pa. Bisan ang ila lider nga si Jesus, ginpatay subong isa ka kriminal. Agod sakdagon ang ila relihion, ang mga Cristiano dapat nga may pagtuo, kaisog, kag pagbatas.

5. Ngaa importante para sa mga Cristiano sa Judea nga magpabilin nga alisto sa espirituwal?

⁵ Labaw sa tanan, ang Hebreong mga Cristiano sa Judea nagapuyo sa mabudlay nga tion sang maragtas sadto nga pungsod. Madamo nga butang nga ginsiling sang ila Ginuo, si Jesucristo, subong tanda sang katapusan sang Judiyong sistema ang natabo na. Malapit na ang katapusan. Agod makalampuwas, ang mga Cristiano dapat magpabilin nga alisto sa espirituwal kag mangin handa sa ‘pagpalagyo sa mga bukid.’ (Mateo 24:​6, 15, 16) May pagtuo bala sila kag espirituwal nga kusog nga kinahanglan sa paghimo sang gilayon nga aksion, subong sang ginsugo ni Jesus? Nakit-an nga daw may pila ka pagpangduhaduha.

6. Ano ang madagmit nga ginakinahanglan sang mga Cristiano sa Judea?

⁶ Sang hingapusan nga dekada antes sang pagkapukan sang bug-os nga Judiyong sistema sang mga butang, ang Hebreong mga Cristiano yara sa idalom sang daku nga pag-ipit sa sulod kag sa guwa sang kongregasyon. Nagakinahanglan sila sing pagpalig-on. Apang nagakinahanglan man sila sing laygay kag pagtuytoy agod mabuligan sila nga makit-an nga ang dalanon nga ila ginpili amo ang husto nga dalanon kag nga wala sila nagaantos kag nagabatas nga wala sing pulos. Sing makalilipay, nakit-an ni Pablo ang kahimtangan kag ginbuligan niya sila.

7. Ngaa mangin interesado kita sa ginsulat ni Pablo sa Hebreong mga Cristiano?

⁷ Dapat gid naton hatagan sing daku nga igtalupangod ang ginsulat ni Pablo sa Hebreong mga Cristiano. Ngaa? Bangod nagakabuhi kita sa tion nga katulad sa ila anay. Kada adlaw ginaipit kita sang kalibutan sa idalom sang pagkontrol ni Satanas. (1 Juan 5:19) Nagakatuman sa aton mga adlaw ang mga tagna ni Jesus kag sang mga apostoles tuhoy sa katapusan nga mga adlaw kag sa “konklusyon sang sistema sang mga butang.” (Mateo 24:​3-14; 2 Timoteo 3:​1-5; 2 Pedro 3:​3, 4; Bugna 6:​1-8) Labaw sa tanan, dapat kita magpabilin nga alisto sa espirituwal agod ‘magmadinalag-on kita sa paglampuwas sa sining tanan nga butang nga mahanabo.’​—⁠Lucas 21:⁠36.

Ang Isa nga Labaw kay Moises

8. Paagi sa pagsiling sang narekord sa Hebreo 3:​1, ano ang ginasugo ni Pablo nga himuon sang iya mga masigka-Cristiano?

⁸ Ginasambit ang isa ka importante nga butang, si Pablo nagsulat: “Binagbinaga ninyo ang apostol kag mataas nga saserdote nga aton ginapahayag​—⁠si Jesus.” (Hebreo 3:1) Ang “pagbinagbinag” nagakahulugan sang “paghantop sing maathag . . . , sang paghangop sing bug-os, pagbinagbinag sing maid-id.” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Sa amo, ginapalig-on ni Pablo ang iya mga masigkatumuluo nga maghimakas gid nga mahangpan sing lubos ang papel ni Jesus sa ila pagtuo kag kaluwasan. Ang paghimo sini makapalig-on sang ila desisyon nga magtindog sing malig-on sa pagtuo. Ano, nian, ang papel ni Jesus, kag ngaa “binagbinagon” naton sia?

9. Ngaa ginpatuhuyan ni Pablo si Jesus subong “apostol” kag “mataas nga saserdote”?

⁹ Gingamit ni Pablo ang mga termino nga “apostol” kag “mataas nga saserdote” kay Jesus. Ang isa ka “apostol” amo ang isa nga ginpadala kag ginagamit sang Dios sa pagpakig-angot sa mga tawo. Ang “mataas nga saserdote” amo ang isa nga paagi sa iya ang mga tawo makapalapit sa Dios. Ining duha ka aman importante sa matuod nga pagsimba, kag si Jesus amo ang kabilugan sining duha. Sia ang isa nga ginpadala halin sa langit agod itudlo sa mga tawo ang kamatuoran tuhoy sa Dios. (Juan 1:​18; 3:​16; 14:6) Si Jesus amo man ang isa nga gintangdo subong ang antitipiko nga Mataas nga Saserdote sa espirituwal nga templo nga kahimusan ni Jehova para sa kapatawaran sang sala. (Hebreo 4:​14, 15; 1 Juan 2:​1, 2) Kon ginaapresyar gid naton ang mga pagpakamaayo nga aton matigayon paagi kay Jesus, mangin maisog kita kag determinado nga magmalig-on sa pagtuo.

10. (a) Paano ginbuligan ni Pablo ang Hebreong mga Cristiano nga makita ang pagkasuperyor sang Cristianismo sa Judaismo? (b) Anong pangkabilugan nga kamatuoran ang ginsambit ni Pablo sa pagpadaku sa iya punto?

¹⁰ Agod padakuon ang balor sang Cristianong pagtuo, ginpaanggid ni Pablo si Jesus kay Moises, nga ginkabig sang mga Judiyo subong ang pinakadaku nga manalagna sa tunga sang ila mga katigulangan. Kon mahangpan sing tinagipusuon sang Hebreong mga Cristiano ang kamatuoran nga si Jesus mas daku kay Moises, wala sila sing rason nga magpangduhaduha tuhoy sa pagkasuperyor sang Cristianismo sa Judaismo. Ginpadaku ni Pablo nga bisan ginkabig si Moises nga takus nga saligan sang “balay” sang Dios​—⁠ang pungsod, ukon ang kongregasyon, sang Israel​—⁠isa lamang sia ka matutom nga tulugyanan, ukon alagad. (Numeros 12:7) Sa pihak nga bahin, si Jesus amo ang Anak, ang agalon sang balay. (1 Corinto 11:​3; Hebreo 3:​2, 3, 5) Agod padakuon ang iya punto, ginsambit ni Pablo ining pangkabilugan nga kamatuoran: “Sa pagkamatuod, ang tagsa ka balay may nagtukod, apang sia nga nagtukod sing tanan nga butang amo ang Dios.” (Hebreo 3:⁠4) Wala sing makalalis nga ang Dios daku sangsa kay bisan sin-o, kay sia ang Manunukod, ukon Manunuga, sang tanan. Sing makatarunganon, nian, sanglit si Jesus amo ang masigkamanugpangabudlay sang Dios, daku sia sangsa tanan iban nga tinuga, pati kay Moises.​—⁠Hulubaton 8:​30; Colosas 1:​15-17.

11, 12. Ano ang ginpalig-on ni Pablo sa Hebreong mga Cristiano nga uyatan sing “hugot tubtob sa katapusan,” kag paano naton maaplikar ini nga laygay?

¹¹ Sa pagkamatuod, ang Hebreong mga Cristiano yara sa ginpakamaayo gid nga kahimtangan. Ginpahanumdom sila ni Pablo nga sila mga “umalambit sang langitnon nga pagtawag,” isa ka pribilehiyo nga dapat pakabahandion labaw sa bisan anong butang nga ginatanyag sang Judiyong sistema. (Hebreo 3:1) Ang mga pinamulong ni Pablo ginpasalamatan gid sang hinaplas nga mga Cristiano nga nakalinya sila sa isa ka bag-o nga palanublion sa baylo nga magkasubo nga nawasi nila ang mga butang may kaangtanan sa ila palanublion subong mga Judiyo. (Filipos 3:8) Ginpalig-on sila nga huptan ang ila pribilehiyo kag indi ini pagpasapayanan, si Pablo nagsiling: “Si Cristo matutom subong Anak sa balay sang [Dios]. Kita ang balay sinang Isa, kon manguyapot kita sing hugot sa aton kahilwayan sa paghambal kag sa aton pagpabugal sing malig-on sa paglaum tubtob sa katapusan.”​—⁠Hebreo 3:⁠6.

¹² Huo, agod makalampuwas ang Hebreong mga Cristiano sa nagapakari nga konklusyon sang Judiyong sistema sang mga butang, dapat sila manguyapot “sing malig-on tubtob sa katapusan” sa ila hatag-Dios nga paglaum. Amo man sina dapat ang aton himuon karon kon luyag naton makalampuwas sa katapusan sining sistema. (Mateo 24:13) Indi naton dapat pagtugutan ang mga kabalaka sa kabuhi, ang dipagsapak sang mga tawo, ukon ang aton kaugalingon dihimpit nga mga huyog nga magpahuyang sang aton pagtuo sa mga saad sang Dios. (Lucas 21:​16-19) Agod makita kon paano naton mapalig-on ang aton kaugalingon, pamatian naton ang dugang nga mga pinamulong ni Pablo.

“Indi Pagpatig-aha ang Inyo Tagipusuon”

13. Anong paandam ang ginhatag ni Pablo, kag paano niya gin-aplikar ang Salmo 95?

¹³ Pagkatapos mabinagbinag ang ginpakamaayo nga kahimtangan sang Hebreong mga Cristiano, si Pablo nagpaandam: “Subong sang ginasiling sang balaan nga espiritu: ‘Karon kon pamatian ninyo ang iya tingog, indi ninyo pagpatig-aha ang inyo tagipusuon kaangay sang hitabo nga nagpukaw sing mapait nga kaakig, subong sang adlaw sang pagtilaw sa kahanayakan.” (Hebreo 3:​7, 8) Ginkutlo ni Pablo ang ika-95 nga Salmo, kag busa makasiling “ang balaan nga espiritu nagasiling.”⁠b (Salmo 95:​7, 8; Exodo 17:​1-7) Ang Kasulatan gin-inspirar sang Dios paagi sa iya balaan nga espiritu.​—⁠2 Timoteo 3:⁠16.

14. Ano ang reaksion sang mga Israelinhon sa ginhimo ni Jehova para sa ila, kag ngaa?

¹⁴ Pagkatapos mahilway gikan sa kahiulipnan sa Egipto, ang mga Israelinhon ginhatagan sing daku nga dungog paagi sa pagpakigkatipan kay Jehova. (Exodo 19:​4, 5; 24:​7, 8) Apang, sa baylo nga apresyahon ang ginhimo sang Dios para sa ila, nagrebelde sila sang ulihi. (Numeros 13:​25-14:10) Paano ina natabo? Gintudlo ni Pablo ang rason: ang pagtig-a sang ila mga tagipusuon. Apang paano nagtig-a ang mga tagipusuon nga sensitibo kag matinumanon sa Pulong sang Dios? Kag ano ang dapat naton himuon agod malikawan ini?

15. (a) Paano nabatian ang ‘tingog mismo sang Dios’ sang una kag karon? (b) Anong mga pamangkot ang dapat naton ipamangkot sa aton kaugalingon tuhoy sa ‘tingog sang Dios’?

¹⁵ Ginsugdan ni Pablo ang iya paandam paagi sa isa ka dinalan “kon pamatian ninyo ang iya tingog.” Nakighambal ang Dios sa iya katawhan paagi kay Moises kag sa iban pa nga mga manalagna. Nian, nakighambal si Jehova sa ila paagi sa iya Anak, si Jesucristo. (Hebreo 1:​1, 2) Sa karon, yari sa aton ang kompleto inspirado nga Pulong sang Dios, ang Balaan nga Biblia. Yara man sa aton “ang matutom kag mainandamon nga ulipon,” nga gintangdo ni Jesus sa pag-aman sing espirituwal nga “pagkaon sa nagakaigo nga tion.” (Mateo 24:​45-47) Sa amo, nagahambal gihapon ang Dios. Apang nagapamati bala kita? Halimbawa, ano ang aton reaksion sa laygay tuhoy sa pamayo kag pamustura ukon sa ginapili nga kalingawan kag musika? “Nagapamati” bala kita, buot silingon, ginatalupangod kag ginasunod ang aton nabatian? Kon batasan naton ang magpalusot ukon ang magpamatok sa laygay, ginapadayag naton ang aton kaugalingon sa malalangon nga katalagman sang pagtig-a sang aton mga tagipusuon.

16. Ano ang isa ka paagi nga mahimo magtig-a ang aton mga tagipusuon?

¹⁶ Ang aton mga tagipusuon mahimo man magtig-a kon mag-untat kita sa paghimo sang aton masarangan kag dapat nga himuon. (Santiago 4:17) Walay sapayan sang tanan nga ginhimo ni Jehova para sa mga Israelinhon, wala sila magtuo, nagrebelde batok kay Moises, nagpati sa indi maayo nga balita tuhoy sa Canaan, kag namalibad sa pagsulod sa Ginsaad nga Duta. (Numeros 14:1-4) Busa ginpahibalo ni Jehova nga magahinguyang sila sing 40 ka tuig sa kahanayakan​—⁠hustuhan gid lang agod mapatay ang walay pagtuo nga kaliwatan. Nagdisgusto sa ila, ang Dios nagsiling: “ ‘Pirme sila nagatalang sa ila mga tagipusuon, kag wala nila mismo mahibaluan ang akon mga dalanon.’ Gani nagsumpa ako sa akon kaakig, ‘Indi gid sila makasulod sa akon kapahuwayan.’ ” (Hebreo 3:​9-11) Nakit-an bala naton ang leksion para sa aton?

Isa ka Leksion Para sa Aton

17. Bisan nga nakita nila ang gamhanan nga mga buhat ni Jehova kag nabatian ang iya mga pahibalo, ngaa wala magtuo ang mga Israelinhon?

¹⁷ Nakit-an sang kaugalingon nga mga mata kag nabatian sang kaugalingon nga mga dulunggan sang kaliwatan sang mga Israelinhon nga nagguwa sa Egipto ang gamhanan nga mga buhat kag mga proklamasyon ni Jehova. Sa gihapon, wala sila magtuo nga hilway sa peligro nga matuytuyan sila sang Dios padulong sa Ginsaad nga Duta. Ngaa? “Wala nila mismo mahibalui ang akon mga dalanon,” siling ni Jehova. Nahibaluan nila ang ginsiling kag ginhimo ni Jehova, apang wala sila magpalambo sing kompiansa kag pagsalig sa iya ikasarang sa pag-atipan sa ila. Ginpaligban nila sing tuman ang ila personal nga mga kinahanglanon kag mga luyag amo nga ginkalimtan nila ang mga dalanon kag katuyuan sang Dios. Huo, wala sila sing pagtuo sa iya saad.

18. Suno kay Pablo, ano nga buhat ang magaresulta sa “malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo”?

¹⁸ Ining dugang nga mga pinamulong sa mga Hebreo pareho nga naaplikar man sa aton: “Mag-andam kamo, mga kauturan, basi magtubo sa isa sa inyo ang malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo paagi sa pagpalayo sa Dios nga buhi.” (Hebreo 3:⁠12) Ginpatuhuyan ni Pablo ang pinakagamot sang mga butang paagi sa pagsiling nga “ang malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo” resulta sang “pagpalayo gikan sa buhi nga Dios.” Sa una nga bahin sini nga sulat, naghambal sia tuhoy sa ‘pagkaanod’ bangod sang dipagtalupangod. (Hebreo 2:1) Apang, ang Griegong tinaga nga ginbadbad “pagpalayo” nagakahulugan sing “pag-untat” kag naangot sa tinaga nga “apostasya.” Nagakahulugan ini sang hungod nga pagpamatok, pag-atras, kag pagbiya, nga may dugang nga pagpakamalaut.

19. Paano ang indi pagpamati sa laygay nagadul-ong sa daku nga problema? Ipaathag.

¹⁹ Busa, ang leksion amo nga kon mangin batasan naton nga indi ‘magpamati sa iya tingog,’ ginasikway ang laygay ni Jehova paagi sa iya Pulong kag sa matutom nga ulipon nga klase, sa indi madugay ang aton mga tagipusuon makibulan, magatig-a. Halimbawa, ang diminyo nga magnobyo mahimo mangin tuman kasuod sa isa kag isa. Ano kon pasapayanan lamang nila ini? Magaamlig bala ina sa ila sa pagsulit sang ila ginhimo, ukon magapahapos sa ila nga suliton ini? Sing kaanggid, kon ang ulipon nga klase nagalaygay tuhoy sa kinahanglanon nga maghalong sa aton ginapili nga musika kag kalingawan, kag sa iban pa, mapinasalamaton bala naton nga ginabaton ini kag nagahimo sing mga pagpasibu kon kinahanglanon? Ginasugo kita ni Pablo nga ‘indi pagpabayaan ang pagtipon sing tingob.’ (Hebreo 10:​24, 25) Walay sapayan sini nga laygay, ginpasapayanan lamang sang iban ang Cristianong mga miting. Naghunahuna sila nga wala sing malain kon indi magtambong sa pila ka bahin sini ukon sa pila ka bug-os nga miting mismo.

20. Ngaa importante nga sundon naton ang Makasulatanhon nga laygay?

²⁰ Kon indi naton pagsundon ang “tingog” ni Jehova, nga maathag nga ginasiling sa Kasulatan kag sa pasad-sa-Biblia nga mga publikasyon, sa indi madugay masapwan naton ang aton kaugalingon nga “nagapalayo sa Dios nga buhi.” Ang pagpasapayan sa laygay mahimo mangin hungod nga pagpakadiutay, pagmulay, kag pagpamatok sa sini. Kon indi matadlong, magaresulta ini sa “malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo,” kag ang pagliso sa sina nga dalanon masami nga tuman kabudlay. (Ipaanggid ang Efeso 4:19.) Si Jeremias nagakaigo nga nagsulat: “Ang tagipusuon malimbungon labaw sa tanan nga butang kag malaut. Sin-o bala ang makahibalo sini?” (Jeremias 17:⁠9) Bangod sini, ginlaygayan ni Pablo ang iya masigkatumuluo nga mga Hebreo: “Padayon ninyo nga laygayan sing hanuot ang isa kag isa adlaw-adlaw, samtang matawag pa ini nga ‘Karon nga adlaw,’ basi may isa sa inyo nga magtig-a bangod sa madaya nga gahom sang sala.​—⁠Hebreo 3:⁠13.

21. Ginalaygayan kita tanan nga himuon ang ano, kag anong paglaum ang nagahulat sa aton?

²¹ Malipayon gid kita nga si Jehova nagapakighambal gihapon sa aton karon, paagi sa iya Pulong kag sa iya organisasyon! Nagapasalamat kita nga padayon kita nga ginabuligan sang “matutom kag mainandamon nga ulipon” agod padayon nga ‘makapanguyapot sing hugot sa aton pagsalig kutob sa panugod tubtob sa katapusan.’ (Hebreo 3:⁠14) Karon na ang tion nga maghulag kita suno sa gugma kag panuytoy sang Dios. Kon ginahimo naton ini, matigayon naton ang iban pa matahom nga mga saad ni Jehova​—⁠ang ‘pagsulod’ sa iya kapahuwayan. (Hebreo 4:​3, 10) Amo ina ang masunod nga topiko nga ginpaathag ni Pablo sa Hebreong mga Cristiano, kag amo man ini ang aton binagbinagon sa masunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Mapaathag Mo Bala?

◻ Ngaa ginsulat ni Pablo inang mabaskog nga laygay sa Hebreong mga Cristiano?

◻ Paano ginbuligan ni Pablo ang Hebreong mga Cristiano nga mahangpan nga may mas maayo pa sila nga matigayon sangsa ila kabuhi sa idalom sang Judaismo?

◻ Paano nagatig-a ang tagipusuon sang isa?

◻ Ano ang dapat naton himuon agod malikawan ang pagtubo sang “malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo”?

[Retrato sa pahina 10]

Nagatuo ka bala kay Jesus, ang Daku nga Moises?