“Ako Nagaupod sa Inyo”
“Ang mensahero ni Jehova nagsiling: . . . ‘“Ako nagaupod sa inyo,” siling ni Jehova.’”—Hageo 1:13.
1. Anong mga hitabo nga nangin tagna para sa aton adlaw ang ginpatuhuyan ni Jesus?
NAGAKABUHI kita sa importante gid nga tion sa maragtas. Subong ginapamatud-an sang katumanan sang tagna sang Biblia, sugod sang 1914 yara na kita sa “adlaw sang Ginuo.” (Bugna 1:10) Mahimo nga natun-an mo sing maayo ini nga topiko, gani nahibaluan mo nga ginpaanggid ni Jesus ang “mga adlaw sang Anak sang tawo” sa iya paggahom sa Ginharian sa “mga adlaw ni Noe” kag sa “mga adlaw ni Lot.” (Lucas 17:26, 28) Busa, ginapakita sang Biblia nga ini nga mga hitabo nangin tagna tuhoy sa aton adlaw. Apang, may isa pa ka kaanggid nga tagna nga nagakinahanglan sang aton serioso nga pagbinagbinag.
2. Anong asaynment ang ginhatag ni Jehova kanday Hageo kag Zacarias?
2 Binagbinagon naton ang isa ka kahimtangan nga natabo sang panahon sang Hebreong mga manalagna nga sanday Hageo kag Zacarias. Ano nga mensahe ang ginhatag sadtong duha ka matutom nga manalagna nga may espesipiko nga aplikasyon para sa katawhan ni Jehova sa aton tion? Sanday Hageo kag Zacarias ‘mga mensahero ni Jehova’ sa mga Judiyo nga nagbalik gikan sa pagkabihag sa Babilonia. Gintangdo sila agod pasaligon ang mga Israelinhon nga ginasakdag sila sang Dios sa pagpatindog liwat sang templo. (Hageo 1:13; Zacarias 4:8, 9) Bisan pa malip-ot lamang ang mga tulun-an nga ginsulat nanday Hageo kag Zacarias, bahin ini sang “bug-os nga Kasulatan [nga] inspirado sang Dios kag mapuslanon sa pagpanudlo, sa pagsabdong, sa pagtadlong sang mga butang, sa pagdisiplina sa pagkamatarong.”—2 Timoteo 3:16.
Dapat Naton Ini Hatagan sing Igtalupangod
3, 4. Ngaa dapat kita mangin interesado sa mga mensahe nanday Hageo kag Zacarias?
3 Pat-od gid nga ang mga mensahe nanday Hageo kag Zacarias mapuslanon para sa mga Judiyo sang panahon nila, kag ang ila mga tagna may katumanan sadto. Apang, ngaa mapat-od naton nga ining duha ka tulun-an importante man sa aton karon? Ang Hebreo 12:26-29 nagahatag sa aton sing ideya. Sa sini ginkutlo ni apostol Pablo ang Hageo 2:6, nga nagapamulong tuhoy sa ‘pag-uyog sang Dios sa langit kag duta.’ Sa ulihi ang pag-uyog ‘magapukan sa trono sang mga ginharian kag magalaglag sa kusog sang mga ginharian sang mga pungsod.’—Hageo 2:22.
4 Pagkatapos nga ginkutlo ang Hageo, si Pablo nagsiling kon ano ang mahanabo sa “ginharian sang mga pungsod” kag nagpamulong tuhoy sa pagkalabaw sang indi mationg nga Ginharian nga mabaton sang hinaplas nga mga Cristiano. (Hebreo 12:28) Mahangpan mo sa sini nga ang mga tagna nanday Hageo kag Zacarias wala pa matuman sang ginsulat ang tulun-an sang Hebreo sang unang siglo sang aton Komon nga Dag-on. May yara pa nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano sa duta karon, nga mga manunubli sang Mesianikong Ginharian upod kay Jesus. Busa, ang Hageo kag Zacarias may yara gid importansia sa aton tion.
5, 6. Anong mga hitabo ang nagdul-ong sa pagpanagna nanday Hageo kag Zacarias?
5 Ang tulun-an sang Esdras may pila ka maragtason nga impormasyon. Sang nagbalik ang mga Judiyo gikan sa pagkabihag sa Babilonia sang 537 B.C.E., gindumalahan ni Gobernador Zerubabel kag sang Mataas nga Saserdote nga si Josue (ukon Jesua) ang pagpasad sang pundasyon sang bag-o nga templo sang 536 B.C.E. (Esdras 3:8-13; 5:1) Bisan pa nga isa gid ina ka rason para sa daku nga pagkinasadya, wala magdugay hinadlukan ang mga Judiyo. Ang mga kaaway, “ang katawhan sang duta,” siling sang Esdras 4:4, “padayon nga nagpaluya sang mga kamot sang katawhan sang Juda kag nagtublag sa ila sa pagpatindog.” Ining mga kaaway ilabi na ang mga Samariahanon naghimo sing butig nga panumbungon batok sa mga Judiyo. Nakumbinsi pa gani sining mga manugpamatok ang hari sang Persia nga dumilian ang pagpatindog sang templo.—Esdras 4:10-21.
6 Nag-ugdaw ang una nga kakugi sa pagpatindog sang templo. Ang mga Judiyo nagkonsentrar sa ila personal nga mga interes. Apang, sang 520 B.C.E., 16 ka tuig sa tapos nga napasad ang pundasyon sang templo, gintangdo ni Jehova sanday Hageo kag Zacarias agod palig-unon ang katawhan nga padayunon ang pagpatindog sang templo. (Hageo 1:1; Zacarias 1:1) Bangod ginpapagsik sang mga mensahero sang Dios kag may maathag nga pamatuod sang pagsakdag ni Jehova, ginpadayon sang mga Judiyo ang pagpatindog sang templo kag nahuman ini sang 515 B.C.E.—Esdras 6:14, 15.
7. Anong kahimtangan sang panahon nanday manalagna Hageo kag Zacarias ang kaanggid sa modernong tion?
7 Nahibaluan mo bala kon ano ang kahulugan sining tanan para sa aton? May hilikuton kita nga dapat himuon may kaangtanan sa pagbantala sang “maayong balita sang ginharian.” (Mateo 24:14) Ini nga hilikuton ginhatagan sing pinasahi nga igtalupangod pagkatapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I. Subong nga ang mga Judiyo sang una ginhilway gikan sa literal nga pagkabihag sa Babilonia, ang modernong adlaw nga katawhan ni Jehova ginhilway man gikan sa pagkaulipon sa Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. Maukod nga nanghikot ang mga hinaplas sang Dios sa hilikuton nga pagbantala, pagpanudlo, kag pagtuytoy sa katawhan sa matuod nga pagsimba. Ini nga hilikuton nagapadayon gihapon karon sa mas daku nga kasangkaron, kag mahimo nga nagapakigbahin ka sa sini. Karon na ang tion nga dapat gid ini himuon, kay ang katapusan sining malaut nga sistema malapit na! Ining gintangdo sang Dios nga hilikuton dapat magpadayon tubtob nga magpasilabot si Jehova sa mga hilikuton sang mga tawo sa “dakung kapipit-an.” (Mateo 24:21) Dulaon sini ang kalautan kag magatugot sa matuod nga pagsimba nga magaluntad sa bug-os nga duta.
8. Ngaa makapat-od kita nga sakdagon sang Dios ang aton hilikuton?
8 Subong sang ginapakita sang mga tagna nanday Hageo kag Zacarias, makapat-od kita sang pagsakdag kag pagpakamaayo ni Jehova samtang nagapakigbahin kita sing bug-os tagipusuon sa sining hilikuton. Walay sapayan sang mga panikasog sang iban nga punggan ang mga alagad sang Dios ukon dumilian ang ila hilikuton, wala sing gobierno nga makapadulog sa pag-uswag sang pagbantala nga hilikuton. Hunahunaa kon paano ginasakdag ni Jehova ang iya mga alagad, nga nagresulta sa pag-uswag sa hilikuton sang Ginharian sa sulod sang mga dekada pagkatapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I kag tubtob sa aton tion. Apang, sa gihapon may madamo pa nga hilimuon.
9. Anong kahimtangan sang una ang dapat naton hatagan sing igtalupangod, kag ngaa?
9 Paano ang aton natun-an gikan kanday Hageo kag Zacarias labi pa nga nagapalig-on sa aton nga tumanon ang sugo sang Dios nga magbantala kag magpanudlo? Bueno, talupangdon naton ang pila ka leksion nga mahimo naton matun-an gikan sa sining duha ka tulun-an sang Biblia. Halimbawa, binagbinaga ang pila ka detalye nga nadalahig sa hilikuton nga pagpatindog sang templo nga dapat himuon sang napasag-uli nga mga Judiyo. Subong sang nasambit na, ang mga Judiyo nga nagbalik sa Jerusalem gikan sa Babilonia wala magpadayon sa ila pagpatindog sang templo. Kay sa tapos nga napasad nila ang pundasyon, naghinay sila. Ano ang ila sayop nga pagtamod? Kag ano ang matun-an naton sa sini?
Pagtigayon sing Husto nga Pagtamod
10. Anong sayop nga pagtamod ang ginpalambo sang mga Judiyo, kag ano ang resulta?
10 Ang ginpasag-uli nga mga Judiyo nagasiling: “Ang tion wala pa mag-abot.” (Hageo 1:2) Sang ginsugdan nila ang hilikuton nga pagpatindog sang templo kag ginpasad ang pundasyon sini sang 536 B.C.E., wala sila magsiling nga “ang tion wala pa mag-abot.” Apang, wala magdugay, gintugutan nila ang pagpamatok sang mga pungsod sa palibot nila kag ang pagpasilabot sang panguluhan nga mag-apektar sa ila. Ginpasulabi sang mga Judiyo ang ila kaugalingon nga mga balay kag ang ila kaugalingon nga mga kasulhayan. Ginapatalupangod ang kinatuhayan sang ila pribado nga mga puluy-an nga nakisamihan sing maayo nga sahi sang mga kahoy kag sang wala mahuman nga templo, si Jehova namangkot: “Ini bala ang tion agod magpuyo kamo sa nakisamihan nga mga balay, samtang ining balay guba?”—Hageo 1:4.
11. Ngaa kinahanglan nga laygayan ni Jehova ang mga Judiyo sang panahon ni Hageo?
11 Huo, nagbag-o ang mga prioridad sang mga Judiyo. Sa baylo nga unahon ang katuyuan ni Jehova nga amo ang pagpatindog liwat sang templo, gin-una sang katawhan sang Dios ang ila kaugalingon kag ang ila puluy-an. Ginpatumbayaan nila ang hilikuton nga pagpatindog sa balay sang pagsimba sa Dios. Ang mga pulong ni Jehova nga narekord sa Hageo 1:5 nagapalig-on sa mga Judiyo nga ‘ipahamtang nila ang ila tagipusuon sa ila mga dalanon.’ Si Jehova nagapamulong sa ila nga magpamalandong sa ila ginahimo kag magbinagbinag kon paano sila naapektuhan bangod wala nila gin-una ang hilikuton nga pagpatindog sang templo.
12, 13. Paano ginlaragway sang Hageo 1:6 ang kahimtangan sang mga Judiyo, kag ano ang buot silingon sini nga bersikulo?
12 Subong sang mahangpan mo, naapektuhan ang mga Judiyo bangod sang ila sayop nga mga prioridad. Talupangda ang pagtamod sang Dios nga ginpabutyag sa Hageo 1:6: “Nagsab-ug kamo sing madamo nga binhi, apang ang patubas diutay. May kinaon, apang indi tubtob mabusog. May pag-inom, apang indi tubtob mahubog. May pagsuksok sang panapton, apang indi makahatag sing init; kag sia nga nagabaton sang suhol, nagabaton sang suhol sa puyo nga may buslot.”
13 Ang mga Judiyo yara na sa duta nga ginhatag sang Dios sa ila, apang indi ini mapatubason. Wala sila ginpakamaayo ni Jehova, subong sang ginpaandam niya sa ila. (Deuteronomio 28:38-48) Bangod wala niya ginasakdag, nagasab-ug ang mga Judiyo apang diutay lang ang ani, nga indi bastante agod maayawan sila. Bangod wala ang iya pagpakamaayo, indi sila makapanapot sing madamol nga mga panapton. Daw subong bala nga ang kuarta nga ila ginakita ginasulod sa busluton nga puyo, nga wala sing benepisyo sa nagapangabudlay. Ano naman ang buot silingon sang ekspresyon nga: “May pag-inom, apang indi tubtob mahubog”? Indi ini buot silingon nga ang pagkahubog pamatuod sang pagpakamaayo sang Dios; ginapakamalaut niya ang pagpahubog. (1 Samuel 25:36; Hulubaton 23:29-35) Sa baylo, ini nga ekspresyon isa pa ka pamatuod nga wala ginpakamaayo sang Dios ang mga Judiyo. Ang bisan ano nga alak nga ila mahimo kulang, indi bastante agod makapahubog. Ang Biblia, sang Philippine Bible Society nagbadbad sang Hageo 1:6 nga nagasiling: “Nagainum kamo, apang wala kamo maayawi sing ilimnon.”
14, 15. Ano ang matun-an naton sa Hageo 1:6?
14 Ang matun-an naton gikan sa impormasyon tuhoy sa puluy-an sang mga Judiyo indi ang pagpatahom ukon pagdekorar sang aton puluy-an. Madugay na antes sang pagkatapok sa Babilonia, ginsabdong ni manalagna Amos ang mga manggaranon sa Israel bangod sa ila “mga balay nga tiposo” kag bangod sa ila ‘paghigda sa mga katre nga tiposo.’ (Amos 3:15; 6:4) Ining matahom nga mga balay kag ang matahom nga mga kagamitan wala magdugay. Yadtong mga butang gin-ati sang mga kaaway nga nagsakop sa ila. Apang, tinuig sang ulihi, pagkatapos sang 70 ka tuig nga pagkatapok, madamo sang katawhan sang Dios ang wala gihapon makatuon sa sini nga mga hitabo. Amo man bala kita? Nagakaigo gid para sa kada isa sa aton nga mamangkot: ‘Sing bunayag, daw ano ka importante sa akon ang akon puluy-an kag ang pagpatahom sini? Ano naman ang tuhoy sa pagtigayon sing dugang nga edukasyon agod mapauswag ang isa ka karera, bisan pa nga ang paghimo sini magakonsumo sing malawig nga tion sa sulod sang pila ka tuig kag magatabon sang importante nga mga aspekto sang akon pagsimba sa Dios?’—Lucas 12:20, 21; 1 Timoteo 6:17-19.
15 Ang nabasa naton sa Hageo 1:6 dapat magpahanumdom sa aton nga kinahanglan naton ang pagpakamaayo sang Dios sa aton kabuhi. Ang mga Judiyo sang una wala ginpakamaayo sang Dios, nga nagresulta sa ila kapahamakan. Bugana man kita sa materyal nga mga pagkabutang ukon indi, kon wala kita ginapakamaayo ni Jehova, may malain gid ini nga epekto sa aton kaangtanan sa iya. (Mateo 25:34-40; 2 Corinto 9:8-12) Busa, paano naton mabaton ina nga pagpakamaayo?
Si Jehova Nagabulig Paagi sa Iya Espiritu
16-18. Sa iya sini konteksto sang una, ano ang buot silingon sang Zacarias 4:6?
16 Ang masigkamanalagna ni Hageo nga si Zacarias, gin-inspirar sa pagpatalupangod sang paagi nga ginagamit ni Jehova sa pagpahulag kag pagpakamaayo sa iya debotado nga mga alagad sang una. Ginapakita sini kon paano ka man niya pakamaayuhon. Aton mabasa: “‘Indi paagi sa kusog militar, ukon sa gahom, kundi sa akon espiritu,’ siling ni Jehova sang kasuldadusan.” (Zacarias 4:6) Mahimo mabatian mo pirme nga ginakutlo ini nga bersikulo, apang ano ang kahulugan sini para sa mga Judiyo sang panahon nanday Hageo kag Zacarias, kag gani ano ang kahulugan sini para sa imo?
17 Dumduma nga ang inspirado nga mga pulong nanday Hageo kag Zacarias may maayo gid nga epekto sadto. Ang ginsiling sining duha ka manalagna nagpapagsik liwat sa matutom nga mga Judiyo. Nagsugod si Hageo sa pagpanagna sang ikaanom nga bulan sang 520 B.C.E. Si Zacarias naman sang ikawalo nga bulan sina nga tuig. (Zacarias 1:1) Subong sang imo makita sa Hageo 2:18, bug-os tagipusuon nga ginpadayon ang pagpasad sang pundasyon sang templo sang ikasiam nga bulan. Busa, napahulag ang mga Judiyo, kag nagtuman sila kay Jehova nga nagasalig nga sakdagon niya. Ang mga pinamulong sa Zacarias 4:6 nagapatuhoy sa pagsakdag sang Dios.
18 Sang nagbalik ang mga Judiyo sa ila dutang natawhan sang 537 B.C.E., wala sila sing puersa militar. Walay sapayan, gin-amligan kag gintuytuyan sila ni Jehova sa ila paglakbay halin sa Babilonia. Kag ang iya espiritu nagadiriher sang ginsugdan nila ang hilikuton sa templo wala madugay pag-abot nila. Sang nagsugod sila liwat sa pagpangabudlay sing bug-os tagipusuon, ginsakdag niya sila paagi sa iya balaan nga espiritu.
19. Anong mabaskog nga impluwensia ang ginlandas sang espiritu sang Dios?
19 Paagi sa walo ka paagisod nga palanan-awon, ginpasalig si Zacarias nga si Jehova magaupod sa iya katawhan, kon matutom nga tapuson nila ang hilikuton sa templo. Ang ikaapat nga palanan-awon nga narekord sa kapitulo 3, nagapakita nga si Satanas aktibo sa pagpamatok sa mga panikasog sang mga Judiyo nga tapuson ang pagtukod sang templo. (Zacarias 3:1) Pat-od gid nga si Satanas indi malipay nga makita ang Mataas nga Saserdote nga si Josue nga nagaalagad para sa katawhan sa isa ka bag-o nga templo. Bisan pa ang Yawa aktibo sa pag-upang sa mga Judiyo sa pagtukod sang templo, daku gid ang mabulig sang espiritu ni Jehova sa pagdula sa mga balagbag kag sa pagpapagsik sa mga Judiyo nga magpadayon tubtob mahuman ang templo.
20. Paano ginbuligan sang balaan nga espiritu ang mga Judiyo nga matuman ang kabubut-on sang Dios?
20 Daw subong bala nga may yara tulad-bukid nga balagbag sang pagpamatok nga gikan sa opisyales sang panguluhan nga nagdumili sa hilikuton. Apang, nagsaad si Jehova nga ining daw “bukid” pagakuhaon kag mangin “kapatagan.” (Zacarias 4:7) Kag natabo gid ina! Naghimo sing imbestigasyon si Hari Dario I kag nadiskobrehan niya ang sugo ni Ciro nga nagaawtorisar sa mga Judiyo nga patindugon liwat ang templo. Gani ginkanselar ni Dario ang pagdumili kag nagsugo nga ang kuarta gikan sa bahandian sang hari ihatag sa mga Judiyo agod makabulig sa mga kagastuhanan sa hilikuton. Daw ano nga pagbag-o sang kahimtangan! May papel bala nga gintungdan ang espiritu sang Dios sa sini? Makapat-od gid kita nga may yara. Nahuman ang templo sang 515 B.C.E., ang ikaanom nga tuig sang paggahom ni Dario I.—Esdras 6:1, 15.
21. (a) Sang dumaan nga mga tion, paano ang Dios “nagtay-ug sang tanan nga pungsod” kag paano “ang kalahamut-an nga mga butang” magagua? (b) Ano ang modernong adlaw nga katumanan sini?
21 Sa Hageo 2:5, ang mga Judiyo ginpahanumdom sang manalagna sang katipan nga ginpasad sang Dios upod sa ila sa Bukid Sinai sang ang “bug-os nga bukid nagkurog sing mabaskog gid.” (Exodo 19:18) Sang panahon nanday Hageo kag Zacarias, si Jehova magapahanabo sing isa pa ka pagtay-ug, subong ginlaragway sa malaragwayon nga mga pulong sang bersikulo 6 kag 7. Ang kahimtangan sa Emperyo sang Persia mangin indi malig-on, apang ang hilikuton sa templo magapadayon tubtob sa pagkahuman sini. Ang mga di-Judiyo, “ang kalahamut-an nga mga butang sang tanan nga pungsod,” sa ulihi magahimaya sa Dios upod sa mga Judiyo sa sinang duog sang pagsimba. Sa isa ka daku nga paagi sa aton tion, ‘gintay-ug sang Dios ang mga pungsod’ paagi sa aton pagbantala, kag ang “kalahamut-an nga mga butang sang tanan nga pungsod” nagdugok sa pagsimba sa Dios upod sa hinaplas nga nagkalabilin. Sa pagkamatuod, ginapuno karon sang hinaplas kag sang iban nga karnero ang balay ni Jehova sing himaya. Inang matuod nga mga sumilimba nagahulat nga may pagtuo sang tion nga si Jehova ‘magatay-ug sang langit kag duta’ sa isa pa ka kahulugan. Ina agod pukanon kag laglagon ang kusog sang mga ginharian sang mga pungsod.—Hageo 2:22.
22. Paano ang mga pungsod ‘ginatay-ug,’ upod ang anong resulta, kag ano ang mahanabo pa?
22 Ginapahanumdom kita sang kinagubot nga nahanabo sa nanuhaytuhay nga mga elemento nga ginlaragway sang “mga langit kag duta kag sang dagat kag sang mamala nga duta.” Ang isa sini amo ang pagtagbong kay Satanas nga Yawa kag sa iya mga demonyo sa duta. (Bugna 12:7-12) Dugang pa, ang pagbantala nga ginapangunahan sang mga hinaplas sang Dios nagtay-ug gid sa dutan-on nga mga elemento sining sistema sang mga butang. (Bugna 11:18) Walay sapayan sina, “ang isa ka dakung kadam-an” sang kalahamut-an nga mga butang sang tanan nga pungsod nagbuylog sa espirituwal nga Israel sa pag-alagad kay Jehova. (Bugna 7:9, 10) Ang dakung kadam-an nagapanghikot upod sa hinaplas nga mga Cristiano sa pagbantala sang maayong balita nga sa dili madugay uyugon sang Dios ang mga pungsod sa Armagedon. Ina nga hitabo magabukas sang dalan agod ang matuod nga pagsimba mahimpit sa bug-os nga duta.
Madumduman Mo Bala?
• San-o kag ano ang mga kahimtangan sang nag-alagad sanday Hageo kag Zacarias?
• Paano mo maaplikar ang mensahe nga ginhatag nanday Hageo kag Zacarias?
• Ngaa nasapwan mo nga makapalig-on ang Zacarias 4:6?
[Mga retrato sa pahina 20]
Ang mga sinulatan nanday Hageo kag Zacarias nagapasalig sa aton sang pagsakdag sang Dios
[Retrato sa pahina 23]
“Ini bala ang tion agod magpuyo kamo sa nakisamihan nga mga balay, samtang ining balay guba?”
[Retrato sa pahina 24]
Ang katawhan ni Jehova nagapakigbahin sa paglab-ot sa ‘kalahamut-an nga mga butang sang mga pungsod’