Si Rahab—Ginpakamatarong Bangod sang mga Buhat sang Pagtuo

HUNAHUNAA lamang! Ang isa ka makihilawason ginpakamatarong gikan sa punto-de-vista sang Dios. “Indi gid mahimo!” mahimo itu-aw sang madamo. Apang, amo sina ang natabo sa makihilawason nga si Rahab sang Jerico, isa ka siudad sa dumaan nga Cana⁠an.

Ang manunulat sang Biblia nga si Santiago nagarekord: “Ang tawo ginapakamatarong bangod sang mga binuhatan, indi lamang bangod sang pagtuo. Sa among bagay si Rahab nga makihilawason wala bala man pagpakamatarunga bangod sang mga binuhatan, sang ginbaton niya ang mga manugbalita kag ginpalakat niya sila sa liwan nga dalan? Kay subong nga ang lawas patay kon walay espiritu, amo man ang pagtuo patay kon walay mga binuhatan.” (Santiago 2:​24-26) Ngaa ginpakamatarong si Rahab? Ano ang ginhimo niya nga nakabaton sia sinang pinasahi nga tindog upod sa Dios?

Ang mga Israelinhon Nagapakari!

Balikan naton ang tuig 1473 B.C.E. Handurawa ang danyag. Ang Jerico nakutahan sing malig-on. Ang balay ni Rahab nga makihilawason nahamtang sa ibabaw sang mga pader sang siudad. Gikan sa sining mataas nga duog, mahimo niya makita sa sidlangan ang nagaawas nga tubig sang suba sang Jordan. (Josue 3:15) Sa nasidlangan nga pangpang, mahimo nga nakit-an niya ang pagkampo sang mga Israelinhon, nga may kapin sa 600,000 ka hangaway. Pila lamang ka milya ang ila kalayuon!

Nabalitaan ni Rahab ang mga pagpakig-away sang Israel. Nabalitaan man niya ang mga pagpakita sang gahom ni Jehova, ilabi na ang pagbukas sing mapalagyuhan nga alagyan para sa mga Israelinhon sa Dagat nga Mapula. Pat-od gid, kon amo, nga ang nagaawas nga mga tubig sang Jordan indi mangin sablag. Makatalagam ini nga tion! Ano ang himuon ni Rahab?

Si Rahab Nagtindog

Wala magdugay, ginaabiabi ni Rahab ang duha ka wala ginapaabot nga mga bisita​—⁠mga lampitaw gikan sa kampo sang Israel. Nagapangita sila sing dalayunan, kag ginpadayon niya sila sa iya puluy-an. Apang nabalitaan sang hari sang Jerico ang pag-abot nila. Gilayon niya nga ginpadala ang iya mga opisyal nga mga manugpatuman sing kasuguan agod dakpon sila.​—⁠Josue 2:​1, 2.

Sang mag-abot ang mga opisyal sang hari, si Rahab nagtindog dampig kay Jehova nga Dios. “Paguwaa ang mga tawo nga nag-abot sa imo,” sugo sang mga opisyal sang hari. Gintago ni Rahab ang mga lampitaw sa mga pinuno nga lino nga nahantal sa iya atop. Sia nagsiling: “Huo, ang mga lalaki nag-abot sa akon, apang wala ko mahibalui kon tagadiin sila. Kag sa tion nga inugtakop sang gawang [sang siudad], sang madulom na, ang mga tawo nagguwa. Kon diin magkadto ang mga lalaki wala ako makahibalo. Lagsa sila gilayon, kay malambot ninyo sila.” (Josue 2:​3-5) Ginhimo ina sang mga tinawo sang hari​—⁠sa wala pulos.

Ginpatalang ni Rahab ang mga kaaway. Gilayon sia nga naghimo sing dugang pa nga mga tikang nga nagpakita sang iya pagtuo kay Jehova paagi sa mga binuhatan. Nagsaka sia sa atop kag nagsiling sa mga lampitaw: “Nakahibalo ako nga ang duta ginhatag sa inyo ni Jehova nga inyo Dios.” Ginabaton ni Rahab nga ang tanan nga mga pumuluyo sang duta nagakahadlok bangod nabalitaan nila nga “ginpamala [sang Dios] ang tubig sang Dagat nga Mapula” sa atubangan sang mga Israelinhon 40 ka tuig sang una. Nakahibalo man ang mga tawo nga ginlaglag sang mga Israelinhon ang duha ka hari sang mga Amornon. “Sa pagkabati namon sini,” siling ni Rahab, “natunaw ang amon tagipusuon, kag wala na sing nabilin nga espiritu sa bisan kay sin-o nga tawo bangod sa inyo, kay si Jehova nga inyo Dios amo sia ang Dios sa langit sa ibabaw kag sa duta sa idalom.”​—⁠Josue 2:​8-11.

Si Rahab nakiluoy: “Busa karon, sumpa sa akon tungod kay Jehova, sanglit nga nagmalulo ako sa inyo, nga kamo magmalulo man sa panimalay sang akon amay, kag hatagi ako sing matuod nga tandaan. Kag luwason ninyo nga buhi ang akon amay kag ang akon iloy kag ang akon mga utod nga lalaki kag ang akon mga utod nga babayi kag ang tanan nga ila.”​—⁠Josue 2:​12, 13.

Ang mga lalaki nagsugot kag nagsugid kay Rahab kon ano ang himuon. Gikan sa iya bintana, dapat niya ihigot ang lubid nga escarlata nga ginpadalus-usan niya sa mga lampitaw pakadto sa duta sa guwa sang mga pader sang Jerico. Tipunon niya ang iya panimalay sa iya balay, diin magapabilin sila para maamligan. Ginhatag ni Rahab sa nagtaliwan nga mga lampitaw ang mapuslanon nga impormasyon nahanungod sa kahimtangan sang duta kag gintudluan niya sila kon paano mapatalang ang mga nagalagas sa ila. Ginhimo ini sang mga lampitaw. Sa tapos mahigot ang lubid nga escarlata kag matipon ang mga katapo sang iya panimalay, si Rahab naghulat sa dugang pa nga mga hitabo.​—⁠Josue 2:​14-24.

Ano ang ginhimo ni Rahab? Ti, ginpamatud-an niya nga ang iya pagtuo yara sa Labing Gamhanan nga Dios, nga si Jehova! Magakabuhi sia suno sa iya mga talaksan. Huo, kag ginpakamatarong sia bangod sinang mga buhat sang pagtuo.

Narumpag ang mga Kuta!

Nagligad ang pila ka semana. Ginaupdan sang mga saserdote​—⁠ang iban may budyong nga sungay sang karnero kag ang iban nagalulan sang balaan nga kaban sang katipan​—⁠ginapalibutan sang mga hangaway sang Israel ang Jerico. Ginhimo nila ini sing makaisa kada adlaw sa anom na ka adlaw. Apang, sa sining ikapito nga adlaw, anom ka bes na sila nga nagmartsa palibot sa siudad. Karon nagamartsa sila liwat!

Natapos ang ikapito nga pagmartsa, ang tunog sang mga budyong nagaalingawngaw. Karon ang mga Israelinhon nagsinggit sing mabaskog. Sa sina, ginrumpag ni Jehova ang maamligon nga mga kuta sang Jerico. Ang bahin lamang nga nagasupurta sang balay ni Rahab ang nagapabilin nga nagatindog. Ang iban nga bahin sang siudad kag ang mga pumuluyo sini nalaglag. Bangod ang iya pagtuo napamatud-an sang mga buhat, ang mahinulsulon nga makihilawason nakalampuwas upod sang iya panimalay, kag nagpuyo sia kaupod sang katawhan ni Jehova.​—⁠Josue 6:​1-25.

Pagtan-aw sa mga Kinaiya ni Rahab

Si Rahab isa ka mapisan nga babayi, kay yara sa iya atop ang mga pinuno sang lino nga ginbulad sa adlaw. Ang mga nahot sini ginahimo nga lino. May natago man nga mapula nga hilo sa balay ni Rahab. (Josue 2:​6, 18) Gani ayhan nagahimo sia sing lino kag mahimo nga makahibalo sia magpanglugom. Huo, si Rahab isa ka mapisan nga babayi. Labaw sa tanan, may matinahuron sia nga pagkahadlok kay Jehova.​—⁠Ipaanggid ang Hulubaton 31:​13, 19, 21, 22, 30.

Kamusta ang iban pa nga propesyon ni Rahab? Indi lamang sia tagdumala sang isa ka balay-dalayunan. Indi, ginapakilala sia sang Kasulatan paagi sa paggamit sang Hebreo kag Griegong mga tinaga nga nagakahulugan sing babayi nga manubo sing lupad. Halimbawa, ang Hebreong tinaga nga zoh·nahʹ pirme may kaangtanan sa dinagakaigo nga relasyon. Sa mga Canaanhon ang pagkamakihilawason indi isa ka malain nga negosyo.

Ang paggamit ni Jehova sa isa ka makihilawason nagapakita sang iya daku nga kaluoy. Ang naguwa nga mga dagway mahimo makadaya sa aton, apang ang Dios “nagatulok sa tagipusuon.” (1 Samuel 16:⁠7) Gani, ang matarong sing tagipusuon nga mga makihilawason nga nagahinulsol sa ila pagkamakihilawason makabaton sing kapatawaran ni Jehova nga Dios. (Ipaanggid ang Mateo 21:​23, 31, 32.) Si Rahab mismo nagtalikod sa sala padulong sa matarong nga dalanon nga may balaan nga kahamuot.

Ang Israelinhon nga mga lampitaw nagkabuhi suno sa Kasuguan sang Dios, gani wala sila magdayon sa balay ni Rahab tungod sang imoral nga mga rason. Ayhan ang ila rason amo nga indi mahimo suspetsuhan ang pagkadto nila sa balay sang isa ka makihilawason. Ang posisyon sini sa kuta sang siudad mahimo nga magapahapos man sang pagpalagyo. Maathag nga gintuytuyan sila ni Jehova pakadto sa isa ka makasasala nga ang tagipusuon naapektuhan gid sing maayo sang mga balita tuhoy sa balaan nga mga pagpakig-angot sa mga Israelinhon nga naghinulsol sia kag nagbalhin sang iya mga dalanon. Ang pinamulong sang Dios nga laglagon sang Israel ang mga Canaanhon bangod sang ila imoral nga mga buhat, kag ang pagpakamaayo niya kay Rahab kag ang paglutos sa Jerico, nagapamatuod nga ang mga lampitaw wala maghimo sing imoralidad.​—⁠Levitico 18:​24-30.

Kamusta ang mga pulong ni Rahab agod patalangon ang mga nagalagas sa mga lampitaw? Ginkahamut-an sang Dios ang ginhimo niya. (Ipaanggid ang Roma 14:⁠4.) Ginrisgo niya ang iya kaugalingon agod maamligan ang iya mga alagad, nagahatag sing pamatuod sang iya pagtuo. Samtang ang may malain sing katuyuan nga pagbutig malain sa mata ni Jehova, ang isa ka tawo indi obligado nga isugid ang matuod nga impormasyon sa mga tawo nga indi nagakabagay sa sini. Bisan si Jesucristo wala maghatag sang bug-os nga detalye ukon direkta nga mga sabat kay basi magadala ini sing halit. (Mateo 7:6; 15:​1-6; 21:​23-27; Juan 7:​3-10) Sing maathag, ang ginhimo ni Rahab nga pagpatalang sa kaaway nga mga opisyal dapat tamdon sa sinang kapawa.

Ang Padya ni Rahab

Paano ginpadyaan si Rahab tungod sang pagpakita sing pagtuo? Ang pagluwas sa iya sang ginlaglag ang Jerico isa gid ka pagpakamaayo gikan kay Jehova. Sang ulihi, napamana niya si Salmon (Salma), ang anak sang pangulo sa kamingawan nga si Naason sang tribo ni Juda. Subong mga ginikanan sang diosnon nga si Boaz, sanday Salmon kag Rahab naangot sa linya sang kaliwatan nga nagadul-ong kay Hari David sang Israel. (1 Cronica 2:​3-15; Rut 4:​20-22) Sing importante pa, ang anay makihilawason nga si Rahab isa sang apat ka babayi lamang nga ginhingadlan sa genealohiya ni Mateo tuhoy kay Jesucristo. (Mateo 1:​5, 6) Daw ano nga kabulahanan gikan kay Jehova!

Bisan pa indi Israelinhon kag isa anay ka makihilawason, si Rahab tumalagsahon nga halimbawa sang isa ka babayi nga nagpamatuod bangod sang iya mga binuhatan nga may bug-os nga pagsalig sia kay Jehova. (Hebreo 11:​30, 31) Kaangay sang iban, ang pila sa ila nagbiya sang pangabuhi nga makihilawason, magabaton sia sing isa pa ka padya​—⁠ang pagkabanhaw gikan sa minatay padulong sa kabuhi sa paraiso nga duta. (Lucas 23:43) Bangod sang iya pagtuo nga ginaupdan sang mga binuhatan, natigayon ni Rahab ang kahamuot sang aton mahigugmaon kag mapinatawaron nga langitnon nga Amay. (Salmo 130:​3, 4) Kag pat-od gid nga ang iya maayong halimbawa nagapalig-on sa tanan nga nagahigugma sa pagkamatarong nga magtulok kay Jehova nga Dios para sa kabuhi nga walay katapusan.

[Piktyur sa pahina 23]

Si Rahab ginpakamatarong bangod ang iya mga binuhatan nagpamatuod nga may pagtuo sia

[Piktyur sa pahina 24]

Ang mga arkeologo nakakutkot sing nagkalabilin sang dumaan nga Jerico, lakip ang diutay nga bahin sang kuta anay

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.