Ginluwas nga Buhi sa Dakung Kapipit-an
“Ini amo sila ang nagguwa sa dakung kapipit-an, kag ginbunakan nila ang ila mga panapton nga malaba kag ginpaputi sila sa dugo sang Kordero.” —BUGNA 7:14.
1. Sin-o ang magaabiabi sa mga ginbanhaw sa dutan-on nga pagkabanhaw?
KON ang dimaisip nga kadam-an bangunon sa ‘pagkabanhaw sang mga matarong kag mga dimatarong,’ indi sila pagabuhion liwat sa isa ka walay unod nga duta. (Binuhatan 24:15) Magabugtaw sila sa ginpauswag sing matahom nga mga palibot kag makasapo nga ang puluy-an, panapton, kag bugana nga pagkaon ginhanda para sa ila. Sin-o ang magahimo sining tanan nga mga paghanda? Sing maathag, may mga tawo nga magakabuhi sa bag-ong kalibutan antes magasugod ang dutan-on nga pagkabanhaw. Sin-o? Ginapakita sang Biblia nga sila amo ang mga makalampuwas sa nagapakari nga dakung kapipit-an. Tuhoy sa tanan nga mga panudlo sang Biblia, sa walay duhaduha amo ini ang labing makawiwili—nga ang pila ka matutom makalampuwas nga buhi sa dakung kapipit-an kag indi na kinahanglan nga mapatay pa. Ini nga paglaum ginapamatud-an sa Balaan nga Kasulatan.
Subong sang mga Adlaw ni Noe
2, 3. (a) Ano ang mga pagkaanggid sang mga adlaw ni Noe sa aton tion? (b) Ano ang ginapakita sang pagkalampuwas ni Noe kag sang iya panimalay sa Anaw?
2 Sa Mateo 24:37-39, ginpaanggid ni Jesucristo ang mga adlaw ni Noe sa katapusan nga mga adlaw, diin nasapwan naton karon ang aton kaugalingon. Sia nagsiling: “Subong sang mga adlaw ni Noe, amo man ang presensia sang Anak sang tawo. Kay subong sa sadtong mga adlaw sa wala pa ang anaw, sila nagakaon kag nagainom, nagapangasawa kag nagapamana, tubtob sa adlaw nga nagsulod si Noe sa arka; kag wala sila maghatag sing igtalupangod tubtob nga nag-abot ang anaw kag nag-anod sa ila nga tanan, mangin amo man ang presensia sang Anak sang tawo.”
3 Gin-anod sang tugob-globo nga Anaw ang tanan nga wala magtalupangod sang nagapaandam nga mensahe sang Dios. Apang, wala sini maanod si Noe kag ang iya panimalay. ‘Nagsulod sila sa arka,’ subong sang ginsiling ni Jesus. Bangod sang ila diosnon nga debosyon, si Jehova nag-aman sa ila sing paagi agod makalampuwas. Ginapatuhuyan sang 2 Pedro 2:5, 9 ang pagkalampuwas ni Noe kag sang iya panimalay sang ini magsiling: “Gintipigan niya [sang Dios] si Noe, isa ka manugbantala sang pagkamatarong, kaupod sang iban nga pito sang gin-anaw niya ang kalibutan sang mga tawo nga didiosnon. Si Jehova makahibalo magluwas sang mga tawo nga may diosnon nga debosyon gikan sa pagtilaw.” Ginpaanggid ni Jesus ang adlaw ni Noe sa katapusan nga mga adlaw agod ipakita nga ang katawhan sa kabilugan indi magapamati sa nagapaandam nga mensahe sang Dios. Walay sapayan, paagi sa pagpaanggid ginpalig-on man niya nga si Noe kag ang iya panimalay nagtuman kay Jehova nga Dios, nagsulod sa arka, kag nakalampuwas sa daku nga Anaw. Ang paglampuwas ni Noe kag sang iya panimalay nagatudlo sa paglampuwas sang matutom nga mga alagad sang Dios sa katapusan sining kalibutan.
Unang-Siglo nga Sulundan
4. Sa katumanan sang pinamulong ni Jesus, anong mga hitabo ang nagdul-ong sa pagkalaglag sang Jerusalem sang 70 C.E.?
4 Si Jesus nagpamulong man nahanungod sa mga hitabo nga mahanabo sa katapusan sining kalibutan. Sa Mateo 24:21, 22, aton mabasa: “Nian magaabot ang dakung kapipit-an nga wala pa sing subong nga nahanabo kutob sa ginsuguran sang kalibutan tubtob karon, wala, kag indi na gid mahanabo. Sa katunayan, kon wala mapalip-ot yadtong mga adlaw, walay unod kuntani ang maluwas; apang bangod sang mga pinili palip-uton yadtong mga adlaw.” Ining mga pinamulong may una nga katumanan sadtong unang siglo sang aton Kumon nga Dag-on. Sang 66 C.E., ang siudad sang Jerusalem ginlikupan sang Romanong mga hangaway sa idalom ni Cestius Gallus. Mahimo na mapukan sang Romanong mga hangaway ang pader sang templo, kag madamong Judiyo ang handa na sa pag-ampo. Apang, sa wala ginapaabot kag sa wala mahibalui nga rason, ginpaisol ni Cestius Gallus ang iya mga hangaway. Sang nakita nila ang pag-isol sang mga Romano, ginsunod sang mga Cristiano ang mga pinamulong ni Jesus, nga ginpamulong madamong tinuig na ang nakaligad: “Kon makita ninyo ang Jerusalem nga ginalikupan sang mga hangaway, nian hibalua ninyo nga ang kahapayan niya malapit na. Nian yadtong sa Judea magsugod sa pagpalagyo sa mga bukid, kag yadtong sa tunga niya magguwa, kag yadtong sa kaumhan dili na magsulod sa iya.” (Lucas 21:20, 21) Ang nangin Cristiano nga mga Judiyo, ang mga pinili, gilayon nga nagbiya sa gintagudilian nga siudad sang Jerusalem kag busa nakalampuwas sa makangilidlis nga kalaglagan nga nag-abot sa sini sang ulihi. Sang 70 C.E., ang Romanong mga hangaway sa idalom ni Heneral Tito nagbalik. Nagkampo sila sa palibot sang Jerusalem, ginlikupan ang siudad, kag ginhapay ini.
5. Sa anong kahulugan ang kapipit-an sang Jerusalem ginpalip-ot sang 70 C.E.?
5 Ginasugid sang Judiyong istoryador nga si Josephus nga 1,100,000 ka Judiyo ang napatay, samtang 97,000 ang nakalampuwas kag gindala nga bihag. Yadtong di-Cristiano nga Judiyong mga nakalampuwas indi gid ang “mga pinili” sang tagna ni Jesus. Nagahambal sa mabinatuon nga Judiyong pungsod, si Jesus nagsiling: “Yari karon! Ang inyo balay ginabayaan nga mamingaw. Kay nagasiling ako sa imo, Kutob karon indi ninyo ako makita tubtob nga magsiling kamo, ‘Pakamaayuhon sia nga nagakari sa ngalan ni Jehova.’ ” (Mateo 23:38, 39) Wala sing rekord nga ang mga Judiyo, nga nakibon sa Jerusalem, sa ulihi nga higayon nagbaton kay Jesus subong Mesias, nangin mga Cristiano, kag natigayon ang kahamuot ni Jehova. Walay sapayan, ang kapipit-an nga nag-abot sa Jerusalem sang 70 C.E. ginpalip-ot. Ang katapusan nga paglikop sang Romanong hangaway wala magdugay. Naghatag ini sing kahigayunan para sa iban nga mga Judiyo nga makalampuwas, kag dalhon sa lainlain nga mga bahin sang Romanong Emperyo subong mga ulipon.
Ang Dakung Kadam-an sang mga Nakalampuwas
6, 7. (a) Anong dakung relihiosong siudad ang pagalaglagon pa, subong bahin sang anong dimatupungan nga kapipit-an? (b) Ano ang gintagna ni Juan nahanungod sa nagapakari nga dakung kapipit-an sining kalibutan?
6 Bisan pa nga ang kalaglagan sang Jerusalem sang 70 C.E. nagdala gid sing “dakung kapipit-an” sa sadtong relihioso nga siudad, ang daku nga katumanan sang mga pinamulong ni Jesus mahanabo pa sa ulihi. Ang daku pa nga relihiosong siudad, ang Babilonya nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion, magaagom sing makamamatay nga dakung kapipit-an nga pagasundan sa gilayon sang dimatupungan nga kapipit-an sa tanan iban pa nga bahin sang sistema sang mga butang ni Satanas. (Mateo 24:29, 30; Bugna 18:21) Mga 26 ka tuig pagkatapos nalaglag ang Jerusalem, si apostol Juan, sa Bugna 7:9-14, nagsulat nahanungod sining dakung kapipit-an nga nagalakip sa bug-os nga kalibutan. Ginpakita niya nga isa ka dakung kadam-an sang katawhan ang makalampuwas sa sini.
7 Ining mga makalampuwas, nga ginatawag ang “dakung kadam-an,” nakilal-an paagi sa desidido nga mga buhat nga ila ginahimo. Suno sa Bugna 7:14, ang isa sa 24 ka gulang nagsiling kay Juan: “Ini amo sila ang nagguwa sa dakung kapipit-an, kag ginbunakan nila ang ila mga panapton nga malaba kag ginpaputi ini sa dugo sang Kordero.” Huo, ginahimaya sang dakung kadam-an si Jehova subong ang ginhalinan sang ila kaluwasan. Nagatuo sila sa ginpatulo nga dugo ni Jesus kag may matarong nga tindog sa atubangan sang ila Manunuga kag sang iya gintangdo nga Hari, si Jesucristo.
8. Anong maayong kaangtanan ang nagaluntad sa tunga sang “dakung kadam-an” kag sang mga nagkalabilin sang hinaplas nga mga kauturan ni Jesus?
8 Karon, halos lima ka milyon ka katapo sang dakung kadam-an ang nagakabuhi sa idalom sang aktibo nga pagpangulo sang langitnon nga Hari nga si Jesucristo. Nagapasakop sila kay Cristo kag nagapakig-upod sing suod sa iya hinaplas nga mga kauturan nga yari pa sa duta. Nahanungod sa pagpakig-upod sang dakung kadam-an sa sining mga hinaplas, si Jesus nagasiling: “Sa pagkamatuod ginasiling ko sa inyo, Kon paano ninyo ini ginahimo sa labing kubos sining akon mga utod, ginhimo ini ninyo sa akon.” (Mateo 25:40) Bangod dimakagod sila nga naghatag sing bulig sa hinaplas nga mga kauturan ni Cristo, ang dakung kadam-an ginhukman nga nakahimo sing maayo kay Jesus mismo. Nagabulig ini sa ila sa pagtigayon sing malig-on nga kaangtanan upod kay Jesucristo kag kay Jehova nga Dios. May pribilehiyo sila nga magbuylog sa hinaplas nga nagkalabilin nga mangin mga Saksi sang Dios kag mga manugdala sang iya ngalan.—Isaias 43:10, 11; Joel 2:31, 32.
Pagpabilin nga Nagamata
9, 10. (a) Ano ang dapat naton himuon agod mahuptan ang aton matarong nga tindog sa atubangan sang Anak sang tawo? (b) Paano kita dapat magpanghikot agod “magpabilin nga nagabugtaw”?
9 Dapat huptan sang dakung kadam-an ang ila matarong nga tindog sa atubangan sang Anak sang Dios sa walay langan, nga nagakinahanglan sang pagpabilin nga nagabantay tubtob sa katapusan. Maathag ini nga ginpabutyag ni Jesus sang sia nagsiling: “Hatagi ninyo sing igtalupangod ang inyo kaugalingon nga ang inyo mga tagipusuon indi gid mabug-atan sang sobra nga pagkaon kag lakas nga pag-inom kag mga kabalaka sa kabuhi, kag sa hinali ina nga adlaw magaabot sa inyo sa gilayon subong sang siod. Kay magaabot ini sa tanan nga nagapuyo sa nawong sang bug-os nga duta. Magpabilin nga nagabugtaw, nian, nga sa tanan nga tion nagaampo nga kabay nga magamadinalag-on kamo sa pagpalagyo sa sining mga butang nga gindestinar nga mahanabo, kag sa pagtindog sa atubangan sang Anak sang tawo.”—Lucas 21:34-36.
10 Agod magmadinalag-on sa pagtindog sa atubangan sang Anak sang tawo, dapat naton matigayon ang iya kahamuot, nga indi naton mahimo matigayon kon ginatugutan naton ang aton kaugalingon nga maimpluwensiahan sang panghunahuna sang kalibutan. Ang kalibutanon nga panghunahuna makasululay kag mahimo nga magahaylo sa isa nga magpatuyang sa undanon nga mga kalipayan ukon mabug-atan sing tuman sang mga problema sa kabuhi amo kon ngaa indi na niya padayon nga mauna ang mga interes sang Ginharian. (Mateo 6:33) Ina nga dalanon nagapaluya sa espirituwal sa isa ka tawo kag mahimo bangdan sang indi niya pagsapak sa iya mga responsabilidad sa Dios kag sa iban. Mahimo sia mangin diaktibo ukon magabutang sa katalagman sang iya duog sa kongregasyon paagi sa paghimo sing mabug-at nga sala, ayhan magapakita pa gani sing dimahinulsulon nga panimuot. Ang tagsa ka indibiduwal sa dakung kadam-an dapat magahatag sing igtalupangod sa iya kaugalingon. Dapat sia magpabilin nga nahamulag sa sining didiosnon nga kalibutan kag mga buhat sini.—Juan 17:16.
11. Ang pag-aplikar sa anong Makasulatanhon nga mga prinsipio ang makabulig sa aton sa paglampuwas sa Armagedon?
11 Bangod sina, si Jehova nag-aman sang aton kinahanglanon sa kalalangan sang iya Pulong, sang iya balaan nga espiritu, kag sang iya kitaon nga organisasyon. Dapat naton ini himuslan sing lubos. Dugang pa, dapat kita mangin mapangamuyuon kag matinumanon sa Dios kon luyag naton matigayon ang iya kahamuot. Isa pa, dapat naton palambuon ang daku nga pagdumot sa kon ano ang malain. Ang salmista nagsiling: “Wala ako maglingkod upod sa mga tawo nga butigon; kag indi ako magsimpon sa mga malikumon. Ginadumtan ko ang katilingban sang mga manughikot sing malaut kag indi maglingkod upod sa mga malauton. Dili pagkuhaa ang akon kalag upod sa mga makasasala, ukon ang akon kabuhi upod sa mga tawo nga nakasala sa dugo.” (Salmo 26:4, 5, 9) Sa Cristianong kongregasyon, dapat latiran sang mga lamharon kag mga tigulang ang ila pagpakig-upod sa mga tawo nga indi dedikado kay Jehova. Agod matigayon ang kahamuot sang Dios, manikasog kita nga mangin walay kasawayan kag walay dagta gikan sa kalibutan. (Salmo 26:1-5; Santiago 1:27; 4:4) Busa, mapat-od naton nga sa Armagedon, indi kita pagpapason ni Jehova upod sa mga didiosnon.
Ang Iban “Indi Na Gid Mapatay”
12, 13. (a) Antes ginbanhaw si Lazaro, anong mga pulong ang ginbungat ni Jesus nga wala mahangpi sing lubos ni Marta? (b) Ang pinamulong ni Jesus nahanungod sa iban nga ‘indi na mapatay’ wala nagakahulugan sang ano?
12 Makalilipay hunahunaon ang paglampuwas sa katapusan sining sistema sang mga butang kag ang posibilidad nga indi na gid mapatay. Amo ini ang paglaum nga ginhatag sa aton ni Jesus. Antes niya ginbanhaw ang iya pinalangga nga abyan nga si Lazaro, si Jesus nagsiling sa utod nga babayi ni Lazaro nga si Marta: “Ako ang pagkabanhaw kag ang kabuhi. Ang nagatuo sa akon, bisan mapatay sia, magakabuhi; kag ang kada isa nga nagakabuhi kag nagatuo sa akon indi na gid mapatay. Nagatuo ka bala sini?” Si Marta nagtuo sa pagkabanhaw, apang wala niya nahangpan ang tanan nga ginsiling ni Jesus.—Juan 11:25, 26.
13 Indi buot silingon ni Jesus nga ang iya matutom nga mga apostoles padayon nga magakabuhi sa unod kag indi na gid mapatay. Sa kabaliskaran, ginpakita niya sang ulihi nga ang iya mga disipulo mapatay. (Juan 21:16-23) Sa pagkamatuod, ang paghaplas sa ila paagi sa balaan nga espiritu sang Pentecostes 33 C.E. nagkahulugan nga dapat sila mapatay agod mabaton nila ang ila langitnon nga panublion subong mga hari kag mga saserdote. (Bugna 20:4, 6) Busa, sa pagligad sang tion, ang tanan nga unang-siglo nga mga Cristiano napatay. Apang, ginsiling ni Jesus ang ginhimo niya para sa isa ka katuyuan. Ang iya mga pinamulong nahanungod sa pagkabuhi nga indi na mapatay pagatumanon. Paano?
14, 15. (a) Paano ang pinamulong ni Jesus nahanungod sa iban nga ‘indi na gid mapatay’ matuman? (b) Ano ang kahimtangan sining kalibutan, apang ano ang paglaum sang mga matarong?
14 Una, ang matutom nga hinaplas nga mga Cristiano indi gid makaagi sing walay katapusan nga kamatayon. (Bugna 20:6) Subong man, ang mga pinamulong ni Jesus nagatudlo sa isa ka espesipiko nga tion nga ang Dios magapasilabot sa mga hilikuton sang tawo kag magapapas sang kalautan sa duta, subong sang ginhimo niya sang adlaw ni Noe. Ang mga matutom nga masapwan nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios sa sina nga tion indi mapatay paagi sa mga buhat sang paghukom sang Dios. Sa baylo, kaangay ni Noe kag sang iya panimalay, may kahigayunan sila nga makalampuwas sa kalaglagan sang kalibutan. Ina nga paglaum malig-on, bangod napasad ini sa mga panudlo sang Biblia kag ginpamatud-an sang mga halimbawa. (Ipaanggid ang Hebreo 6:19; 2 Pedro 2:4-9.) Ang katumanan sang tagna sang Biblia nagapakita nga sa dili madugay ang karon nga kalibutan nga ginahuman sang dimatarong nga katilingban sang tawo pagatapuson sa kalaglagan. Ang karon nga kahimtangan indi mabaliskad, kay ang kalibutan indi na mahimo mabag-o sa sobra nga kalaut. Ang ginsiling sang Dios nahanungod sa kalibutan sang adlaw ni Noe matuod man sa kalibutan karon. Ang tagipusuon sang kalabanan nga katawhan napun-an sing kalautan, kag ang ila panghunahuna malaut sa tanan nga tion.—Genesis 6:5.
15 Gintugutan ni Jehova ang mga tawo sa paggahom sa duta sa mga siglo nga wala sing diosnon nga pagpasilabot, apang ang ila tion halos natapos na. Sa dili madugay pagalaglagon ni Jehova ang tanan nga malauton sa duta, subong sang ginasiling sang Biblia. (Salmo 145:20; Hulubaton 2:21, 22) Apang, indi niya pagalaglagon ang mga matarong upod sa mga malauton. Wala gid ginhimo sang Dios ina nga butang! (Ipaanggid ang Genesis 18:22, 23, 26.) Ngaa laglagon niya yadtong nagapanikasog nga mag-alagad sa iya sing matutom, upod ang diosnon nga kahadlok? Makatarunganon lamang nga ang matutom nga mga sumilimba ni Jehova nga nagakabuhi kon magasugod ang dakung kapipit-an mangin kalahamut-an sa iya itululok kag indi malaglag, kon paano si Noe kag ang iya panimalay wala nalaglag sang ang malauton nga kalibutan sang iya adlaw ginlaglag. (Genesis 7:23) Pagaamligan sila sang Dios kag makalampuwas sa katapusan sining kalibutan.
16. Anong makatilingala nga mga butang ang mahanabo sa bag-ong kalibutan, nga nagakahulugan sing ano para sa mga makalampuwas?
16 Nian ano ang mahanabo? Sa bag-ong kalibutan, ang nagabulong nga mga kabulahanan magailig sa katawhan samtang ang kapuslanan sang halad-gawad ni Jesus ginapadapat sing bug-os. Ang Biblia nagasugid nahanungod sa simbuliko nga “suba sang tubig sang kabuhi, nga matin-aw subong sang katya, nga nagailig gikan sa trono sang Dios kag sang Kordero sa tunga sang malapad nga dalan sini. Kag sa sini nga pangpang sang suba kag sa sina nga pangpang may mga kahoy sang kabuhi nga nagahatag sing napulog-duha ka sari sang bunga, nga nagapatubas sang iya bunga sa tagsa ka bulan. Kag ang mga dahon sang kahoy bulong sa mga pungsod.” (Bugna 22:1, 2) Makalilipay isiling, ina nga “bulong” nagalakip sang pagdaug sa Adamikong kamatayon mismo! “Ginlamon niya sing dayon ang kamatayon, kag pahiran sang Soberanong Ginuo nga si Jehova ang luha sang tanan nilang nawong.” (Isaias 25:8) Busa, yadtong makalampuwas sa dakung kapipit-an pasulod sa bag-ong kalibutan indi na kinahanglan nga magaatubang sing kamatayon!
Isa ka Pat-od nga Paglaum
17. Daw ano ka pat-od ang paglaum nga ang iban makalampuwas sa Armagedon kag “indi na gid mapatay”?
17 Makasalig bala kita sing bug-os sa sining makatilingala nga paglaum? Huo! Ginpakita ni Jesus kay Marta nga may tion nga ang mga tawo magakabuhi kag indi na gid mapatay. (Juan 11:26) Dugang pa, sa kapitulo 7 sang Bugna nga ginhatag ni Jesus kay Juan, ginsugid sadto nga isa ka dakung kadam-an ang magaguwa sa dakung kapipit-an, nga makalampuwas sini. Makapati bala kita kay Jesucristo kag sa maragtason nga kasaysayan sang Anaw sang adlaw ni Noe? Sa walay duhaduha! Dugang pa, ang Biblia nagasaysay sang iban pa nga mga hitabo nga gintipigan sang Dios nga buhi ang iya mga alagad sa mga panag-on sang paghukom kag sa pagkapukan sang mga pungsod. Mapaabot bala ang kubos pa gikan sa iya sa sining tion sang katapusan? May butang bala nga imposible sa Manunuga?—Ipaanggid ang Mateo 19:26.
18. Paano ginapasalig sa aton ang kabuhi sa matarong nga bag-ong kalibutan ni Jehova?
18 Paagi sa pag-alagad sing matutom kay Jehova karon, ginapasalig sa aton ang kabuhi nga walay katapusan sa iya bag-ong kalibutan. Para sa indi maisip nga minilyon, ang kabuhi sa sinang bag-ong kalibutan matigayon paagi sa pagkabanhaw. Apang, sa aton adlaw, minilyon sang katawhan ni Jehova—huo, isa ka dakung kadam-an nga walay tawo ang makaisip ukon makalatid—ang may pinasahi nga pribilehiyo nga makalampuwas nga buhi sa dakung kapipit-an. Kag indi na kinahanglan sila mapatay.
Ipaathag Palihug
◻ Paano ang paglampuwas sa Armagedon ginlandong sang adlaw ni Noe?
◻ Ano ang dapat naton himuon agod makapabilin nga nagatindog kon magaabot si Jesus sa pagpadapat sang mga paghukom ni Jehova?
◻ Ngaa makasiling kita nga ang mga makalampuwas sa Armagedon kinahanglan nga “indi na gid mapatay”?
[Retrato sa pahina 15]
Ang mga Cristiano nakapalagyo sa kapipit-an sang Jerusalem