Isa ka Libro Gikan sa Dios

“Ang tagna wala mag-abot paagi sa kabubut-on sang tawo, kundi ang mga tawo nagpamulong gikan sa Dios samtang ginatuytuyan sila sang balaan nga espiritu.”​—⁠2 PEDRO 1:⁠21.

1, 2. (a) Ngaa nagaduhaduha ang iban kon bala ang Biblia mapuslanon sa pagkabuhi karon? (b) Ano ang tatlo ka pamatuod nga magamit naton sa pagpamatuod nga ang Biblia gikan sa Dios?

MAPUSLANON bala ang Biblia para sa mga tawo nga nagakabuhi sa paghinampot sang ika-21 nga siglo? Ginahunahuna sang iban nga indi ini mapuslanon. “Wala sing tawo nga maggamit sing 1924 nga edisyon sang libro sa chemistry para sa klase sang chemistry karon​—⁠madamo na ang natun-an tuhoy sa chemistry sugod sadto,” sulat ni Dr. Eli S. Chesen, nga nagapaathag kon ngaa sa banta niya kinaraan na ang Biblia. Daw makatarunganon ining argumento. Kay man, madamo na ang natun-an sang tawo tuhoy sa siensia, kapagros sang panghunahuna, kag pamatasan sang tawo sugod sang panahon sang Biblia. Busa, ang iban nagapalibog: ‘Paano ang subong sini ka dumaan nga libro sibu nga maghisanto sa siensia? Paano ini makaunod sing laygay nga praktikal para sa pagkabuhi karon?’

² Ang Biblia mismo ang nagahatag sing sabat. Sa 2 Pedro 1:​21, ginasugiran kita nga ang mga manalagna sang Biblia “nagpamulong gikan sa Dios samtang ginatuytuyan sila sang balaan nga espiritu.” Sa amo, ginapakita sang Biblia nga isa ini ka libro gikan sa Dios. Apang, paano naton mapapati sini ang iban? Binagbinagon naton ang tatlo ka pamatuod nga ang Biblia Pulong sang Dios: (1) Nagasibu ini sa siensia, (2) nagaunod ini sing wala nagalubad nga mga prinsipio nga praktikal para sa pagkabuhi karon, kag (3) nagaunod ini sing espesipiko nga mga tagna nga natuman na, subong ginapamatud-an sang maragtason nga mga katunayan.

Isa ka Libro nga Nagahisanto sa Siensia

3. Ngaa wala mabutang sa katalagman ang Biblia bangod sang mga natukiban sang siensia?

³ Ang Biblia indi isa ka libro sang siensia. Apang, isa ini ka libro sang kamatuoran, kag ang kamatuoran makabatas sa pagtilaw sang tion. (Juan 17:17) Ang Biblia wala mabutang sa katalagman bangod sang mga natukiban sang siensia. Kon nagahambal ini tuhoy sa mga butang nga may kaangtanan sa siensia, indi ini makitaan sing dumaan nga “sientipiko” nga mga teoriya nga mga mito lamang. Sa kamatuoran, nagaunod ini sing mga pinamulong nga indi lamang sibu sa siensia kundi nagasumpakil man sa ginabaton nga mga opinyon sadto. Binagbinaga, halimbawa, ang paghisantuanay sang Biblia kag sang medikal nga siensia.

4, 5. (a) Ano ang wala mahangpan anay sang dumaan nga mga manugbulong tuhoy sa balatian? (b) Ngaa si Moises walay duhaduha nga nakahibalo sang medikal nga mga buhat sang Egiptohanon nga mga manugbulong?

⁴ Wala anay mahangpan sing bug-os sang dumaan nga mga manugbulong kon paano nagalapta ang balatian, ukon narealisar nila ang pagkaimportante sang katinlo sa pagtapna sa balatian. Madamo sang dumaan nga mga buhat sang pagpamulong ang makangilil-ad kon ipaanggid sa mga talaksan karon. Ang isa sang pinakadaan nga mga sinulatan tuhoy sa medisina amo ang Ebers Papyrus, isa ka koleksion sang ihibalo sang mga Egiptohanon tuhoy sa pagpamulong, nga napetsahan sang mga 1550 B.⁠C.⁠E. Nagaunod ini sing mga 700 ka remedyo para sa nanuhaytuhay nga balatian “halin sa kinagtan sang buaya tubtob sa nagangutngot nga kuko sang tudlo sa tiil.” Ang kalabanan sining mga remedyo halos wala sing epekto, apang ang iban sini tuman ka makatalagam. Subong bulong sa pilas, ang isa sang mga resita nagarekomendar sing tai sang tawo nga ginsamo sa iban pa nga elemento.

⁵ Ining sinulatan tuhoy sa medikal nga mga remedyo sang mga Egiptohanon ginsulat nga dungandungan sa unang mga libro sang Biblia, nga naglakip sa Mosaikong Kasuguan. Si Moises, nga natawo sang 1593 B.⁠C.⁠E., nagdaku sa Egipto. (Exodo 2:​1-10) Bangod ginpadaku sa panimalay ni Paraon, si Moises “gintudluan sing tanan nga kaalam sang mga Egiptohanon.” (Binuhatan 7:22) Kilala niya “ang mga manugbulong” sa Egipto. (Genesis 50:1-3) Ang ila bala indi epektibo ukon makatalagam nga mga buhat sa pagpamulong nakaimpluwensia sa iya mga sinulatan?

6. Anong pagsulundan sa pagpaninlo sa Mosaikong Kasuguan ang kabigon nga rasonable sang medikal nga siensia karon?

⁶ Sa kabaliskaran, ang Mosaikong Kasuguan naglakip sing mga pagsulundan sa pagpaninlo nga kabigon sang medikal nga siensia karon subong rasonable. Halimbawa, ang sugo may kaangtanan sa militar nga mga kampamento nagpatuman nga ilubong nila ang ila tai sa guwa sang kampamento. (Deuteronomio 23:13) Isa ini ka abanse gid nga tikang sa pagpangamlig. Nakabulig ini nga indi mahigkuan ang kuluhaan sing tubig kag nakahatag sing pangamlig batok sa kagaw nga ginadala sang langaw kag sa iban pa nga mga balatian nga nagakutol gihapon sing minilyon ka kabuhi kada tuig, kalabanan sa imol nga mga pungsod.

7. Anong mga pagsulundan sa pagpaninlo sa Mosaikong Kasuguan ang nakabulig agod mapunggan ang paglapta sang makalalaton nga mga balatian?

⁷ Ang Mosaikong Kasuguan may iban pa nga mga pagsulundan sa pagpaninlo nga nagbulig sa pagtapna sang paglapta sang makalalaton nga mga balatian. Ang isa ka tawo nga may makalalaton nga balatian ukon ginasuspetsahan nga nagabalatian sini ginapain. (Levitico 13:​1-5) Ang mga panapton ukon mga suludlan nga natandog sang sapat nga napatay (ayhan bangod sang balatian) ginalabhan anay ukon ginahugasan antes gamiton liwat ukon ginahaboy. (Levitico 11:​27, 28, 32, 33) Ang bisan sin-o nga tawo nga nakatandog sa patay ginakabig nga dimatinlo kag dapat magsunod sa isa ka padugi sang pagpaninlo nga nagalakip sing paglaba sa iya mga panapton kag pagpaligo. Sa sulod sang pito ka adlaw nga panahon sang pagkadimatinlo, dapat niya likawan ang pisikal nga pagtandog sa iban.​—⁠Numeros 19:​1-13.

8, 9. Ngaa masiling nga ang pagsulundan sa pagpaninlo sa Mosaikong kasuguan abanse na sadto pa?

⁸ Ining pagsulundan sa pagpaninlo nagapahayag sing kaalam nga abanse na sadto pa. Daku ang natun-an sang medikal nga siensia karon tuhoy sa paglapta kag pagtapna sa balatian. Halimbawa, bangod sang pag-uswag sa medisina sang ika-19 nga siglo, natukiban ang antisepsis​—⁠pagpaninlo agod mabuhinan ang mga impeksion. Subong resulta, nabuhinan sing daku ang mga impeksion kag ang hilaw nga mga kamatayon. Sang tuig 1900, ang kalawigon sang kabuhi sugod sa tion sang pagkabun-ag sa madamo nga pungsod sa Europa kag Estados Unidos kubos sa 50. Sugod sadto, naglawig pa ini sing daku, indi lamang bangod sa pag-uswag sang medisina sa pagkontrol sa balatian kundi bangod man sang napauswag nga pagpaninlo kag kahimtangan sang pagkabuhi.

⁹ Apang, linibo ka tuig pa antes matun-an sang medikal nga siensia kon paano nagalapta ang balatian, ang Biblia naghatag sing makatarunganon nga mga tikang subong mga pangamlig batok sa balatian. Indi makapakibot nga si Moises nakahambal nga ang mga Israelinhon sa kabilugan sang iya adlaw nagakabuhi sing tubtob sa 70 ukon 80 ka tuig ang edad. (Salmo 90:10) Paano nahibaluan ni Moises yadtong mga pagsulundan sa pagpaninlo? Ginapaathag ini sang Biblia mismo: Ang Kasuguan “ginpaliton paagi sa mga anghel.” (Galacia 3:19) Huo, ang Biblia indi isa ka libro sang tawhanon nga kaalam; isa ini ka libro gikan sa Dios.

Isa ka Praktikal nga Libro Para sa Pagkabuhi Karon

10. Bisan pa natapos ang Biblia sang halos 2,000 ka tuig ang nagligad, ano ang matuod tuhoy sa laygay sini?

¹⁰ Ang mga libro nga nagatanyag sing laygay daw madali magdaan kag sa indi madugay ginabag-o ukon ginaislan. Apang tumalagsahon gid ang Biblia. “Ang imo mga pahanumdom napamatud-an nga masaligan gid,” siling sang Salmo 93:⁠5. Bisan pa natapos ang Biblia sang halos 2,000 ka tuig ang nagligad, ang mga pulong sini maaplikar gihapon karon. Kag pareho lang ang epekto kon iaplikar ini bisan ano man ang duag sang aton panit ukon ang pungsod nga aton ginapuy-an. Binagbinaga ang pila ka halimbawa sang wala nagalubad, “masaligan gid” nga laygay sang Biblia.

11. Sang nagligad nga pila ka dekada, ano ang ginpapati sa madamong ginikanan tuhoy sa pagdisiplina sa kabataan?

¹¹ Sang nagligad nga mga dekada madamo nga ginikanan​—⁠bangod sang epekto sang “bag-ong mga ideya” tuhoy sa pagpadaku sa bata​—⁠ang naghunahuna nga indi dapat pagdisiplinahon ang bata. Nahangawa sila nga kon estriktuhan ang kabataan basi mahalitan ang ila emosyon kag mabuhinan ang ila kompiansa sa kaugalingon. Nag-insister ang sinsero nga mga manuglaygay nga haganhaganon lamang sang mga ginikanan ang pagtadlong sa ila kabataan. Madamo sina nga mga eksperto ang “nagapanugyan [karon] sa mga ginikanan nga mangin estrikto sila diutay, nga magdisiplina sila liwat,” report sang The New York Times.

12. Ano ang kahulugan sang Griegong nombre nga ginbadbad “pagdisiplina,” kag ngaa kinahanglan sang kabataan ina nga pagdisiplina?

¹² Apang, halin pa sang una, ang Biblia nagtanyag sing espesipiko, balanse nga laygay tuhoy sa tema sang paghanas sa bata. Nagalaygay ini: “Mga amay, indi ninyo pagpaakiga ang inyo mga anak, kundi padayon sila nga padakua sa disiplina kag sa nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova.” (Efeso 6:4) Ang Griegong nombre nga ginbadbad “pagdisiplina” nagakahulugan sing “pagpadaku, paghanas, pagtudlo.” Ang Biblia nagasiling nga ang pagdisiplina, ukon pagtudlo, isa ka pamatuod sang gugma sang mga ginikanan. (Hulubaton 13:24) Ang kabataan magauswag kon hatagan sing maathag nga mga panuytoy sa moral nga magabulig sa ila sa pagpalambo sang ila ikasarang sa pagkilala sa husto kag sayop. Ang nagakaigo nga pagdisiplina nagapalig-on sa ila; nagasugid ini sa ila nga ang ila mga ginikanan nagaulikid sa ila kag sa kon ano nga sahi sang tawo mangin amo sila sa ulihi.​—⁠Ipaanggid ang Hulubaton 4:​10-13.

13. (a) Kon tuhoy sa pagdisiplina, ano ang ginapaandam sang Biblia sa mga ginikanan? (b) Ano nga sahi sang pagdisiplina ang ginarekomendar sang Biblia?

¹³ Apang ang Biblia nagapaandam sa mga ginikanan sa sining bagay sang pagdisiplina. Indi gid dapat pag-abusuhan sang mga ginikanan ang ila awtoridad. (Hulubaton 22:15) Indi gid dapat pagpintasan ang bisan sin-o nga bata. Ang pisikal nga kasingki wala sing duog sa pamilya nga nagasunod sa Biblia. (Salmo 11:5) Amo man ang kasingki sa emosyon​—⁠ang masakit nga mga tinaga, pirme nga pagmulay, kag makasalaklaw nga mga pag-uliga, ini tanan makapasubo gid sa bata. (Ipaanggid ang Hulubaton 12:⁠18.) Sing maalamon, ang Biblia nagapaandam sa mga ginikanan: “Dili ninyo pagpaakiga ang inyo mga anak, agod nga indi magluya ang ila buot [ukon, “kay magaluya ang ila tagipusuon,” Phillips].” (Colosas 3:21) Ginarekomendar sang Biblia ang mga tikang agod malikawan ang mga problema. Sa Deuteronomio 11:​19, ginapanugyanan ang mga ginikanan nga kon nagalingawlingaw sila himuslan nila ining tinion nga mapasalop sa ila kabataan ang moral kag espirituwal nga mga prinsipio. Ining maathag, rasonable nga laygay sa pagpadaku sa kabataan mapuslanon man karon subong sang panahon anay sang Biblia.

14, 15. (a) Ngaa indi lamang maalamon nga laygay ang ginahatag sang Biblia? (b) Anong mga panudlo sang Biblia ang makabulig sa mga lalaki kag mga babayi sang magkatuhay nga mga kaliwatan kag mga pungsod nga tamdon ang isa kag isa sing alalangay?

¹⁴ Indi lamang maalamon nga laygay ang ginahatag sang Biblia. Ang mensahe sini nagatandog sa tagipusuon. Ang Hebreo 4:​12 nagasiling: “Ang pulong sang Dios buhi kag gamhanan kag matalom pa sa bisan ano nga espada nga duha sing sulab kag nagalapos tubtob sa nautlan sang kalag kag espiritu, kag sang mga lutalutahan kag ila utok, kag may ikasarang sa paghantop sang mga hunahuna kag mga tinutuyo sang tagipusuon.” Binagbinaga ang isa ka halimbawa sang makapahulag nga gahom sang Biblia.

¹⁵ Ang mga tawo karon ginabahinbahin sang mga kaliwatan, mga pungsod, kag mga tribo. Ining artipisyal nga balagbag isa ka kabangdanan sang pagpamatay sa inosente nga mga tawo sa mga inaway sa bug-os nga kalibutan. Ang Biblia, sa pihak nga bahin, nagaunod sing mga panudlo nga nagabulig sa mga lalaki kag mga babayi sang magkatuhay nga mga kaliwatan kag mga pungsod nga tamdon ang isa kag isa sing alalangay. Halimbawa, ang Binuhatan 17:​26 nagasiling nga ang Dios ‘naghimo gikan sa isa ka tawo sing tagsa ka pungsod sang mga tawo.’ Ginapakita sini nga isa lamang ang kaliwatan​—⁠ang kaliwatan sang tawo! Ang Biblia dugang pa nga nagapalig-on sa aton nga ‘magmanug-ilog sa Dios,’ nga tuhoy sa iya ini nagasiling: “[Sia] wala sing ginapasulabi, kundi sa tagsa ka pungsod ang tawo nga nagakahadlok sa iya kag nagahimo sing pagkamatarong kalahamut-an sa iya.” (Efeso 5:1; Binuhatan 10:​34, 35) Para sa mga nagatinguha gid sa pagsunod sa mga panudlo sang Biblia, ining ihibalo may makapahiusa nga epekto. Ginatandog sini ang pinakatudok nga bahin​—⁠ang tagipusuon sang tawo​—⁠ginarumpag ang hinimo sang tawo nga mga balagbag nga nagabahinbahin sa katawhan. Epektibo gid bala ini sa kalibutan karon?

16. Magsugid sing isa ka eksperiensia nga nagapakita nga ang mga Saksi ni Jehova isa ka matuod internasyonal nga paghiliutod.

¹⁶ Huo, sa pagkamatuod! Kilala ang mga Saksi ni Jehova sa ila internasyonal nga paghiliutod, nga nagahiusa sa katawhan gikan sa nanuhaytuhay nga ginhalinan nga sa kinaandan indi mahidaiton sa isa kag isa. Sang mag-inaway ang duha ka tribo sa Rwanda, halimbawa, gin-amligan sang mga Saksi ni Jehova sa tagsa ka tribo ang ila Cristianong kauturan nga mga lalaki kag mga babayi sa pihak nga tribo, walay sapayan sang peligro sa ila kabuhi sang ginahimo ini. Sa isa ka hitabo, gintago sang isa ka Hutu nga Saksi sa iya balay ang anom ka katapo sang Tutsi nga pamilya nga kaupod niya sa kongregasyon. Sing makapasubo, ang Tutsi nga pamilya natukiban sang ulihi kag ginpatay. Bangod sini, naakig gid ang mga manugpatay sa Hutu nga utod kag sa iya pamilya, gani nalagyo sila sa Tanzania. Madamo sing kaanggid sini nga mga halimbawa ang ginreport. Ginabaton dayon sang mga Saksi ni Jehova nga ining paghiusa nangin posible lamang bangod ang ila tagipusuon ginatandog sang nagapahulag nga gahom sang mensahe sang Biblia. Ang pagpahiusa sang Biblia sa katawhan sa sining madumot nga kalibutan isa ka gamhanan nga pamatuod nga gikan ini sa Dios.

Isa ka Libro sang Matuod nga Tagna

17. Paano ang mga tagna sang Biblia indi kaangay sang hinimo-sang-tawo nga mga pagpanagna?

¹⁷ “Wala sing tagna sang Kasulatan ang naggikan sa kaugalingon nga pagpatpat,” siling sang 2 Pedro 1:⁠20. Wala pag-usisaa sang mga manunulat sang Biblia ang nagakatabo sa kalibutan sang ila tion kag dayon naghaumhaum kon ano ang mahimo matabo pasad sa ila personal nga pagpatpat sa sining mga hitabo. Wala man sila maghambal sing indi maathag nga mga pagpanagna nga mahimo ibagay sa bisan ano nga hitabo sa palaabuton. Subong isa ka halimbawa, binagbinagon naton ang isa ka tagna sa Biblia nga tuman ka espesipiko kag nagtagna sang baliskad gid sa ginapaabot sang mga tawo nga nagkabuhi sadto.

18. Ngaa ang mga pumuluyo sang dumaan nga Babilonia walay duhaduha nga nagbatyag sing daku nga kalig-unan, apang ano ang gintagna ni Isaias tuhoy sa Babilonia?

¹⁸ Sang ikapito nga siglo B.⁠C.⁠E., ang Babilonia amo ang daw indi malutos nga kapital sang Emperyo sang Babilonia. Ang siudad nagasanga sa ulot sang Suba Eufrates, kag ang tubig sang suba ginhimo nga isa ka masangkad, madalom nga kalog kag mga kanal. Naamligan man ang siudad sang doble nga mga pader, nga ginapapag-on sang nagadepensa nga mga torre. Wala sing duhaduha nga ang mga pumuluyo sang Babilonia nagbatyag sing daku nga kalig-unan. Apang, sang ikawalo nga siglo B.⁠C.⁠E., antes ang Babilonia makalab-ot sa kahitaasan sang himaya sini, si manalagna Isaias nagtagna: “Ang Babilonia . . . mangin subong sang ginlaglag sang Dios ang Sodoma kag Gomorra. Indi na ini pagtawohan, ukon pagpuy-an kutob sa kaliwatan pa kaliwatan. Kag ang Arabianhon indi magpatindog sing layanglayang didto, kag ang mga manugpahalab sang karnero indi magpaluko sang ila mga panong didto.” (Isaias 13:​19, 20) Talupangda nga ang gintagna indi lamang nga laglagon ang Babilonia kundi permanente nga madulaan ini sing mga pumuluyo. Daw ano ini kakahas nga pagpanagna! Mahimo ayhan nga ginsulat ni Isaias ang iya tagna sa tapos niya makita ang kahapayan sang Babilonia? Ang maragtas nagasabat nga indi!

19. Ngaa wala matuman sing bug-os ang tagna ni Isaias sang Oktubre 5, 539 B.⁠C.⁠E.?

¹⁹ Sang gab-i sang Oktubre 5, 539 B.⁠C.⁠E., napukan ang Babilonia sa mga hangaway sang Medo-Persia sa idalom ni Ciro nga Daku. Apang, ang tagna ni Isaias wala matuman sing bug-os sadtong tion. Pagkatapos ini maagaw ni Ciro, ang ginapuy-an nga Babilonia​—⁠bisan pa indi na subong sang una​—⁠nagpadayon pa sa sulod sang mga siglo. Sang ikaduha nga siglo B.⁠C.E, halos sang tion nga ginkopya ang Dead Sea Scroll ni Isaias, ginbihag sang mga Parthianhon ang Babilonia, nga sadtong tion isa ka butang nga ginaawayan sang mga pungsod sa palibot. Nagreport ang Judiyong istoryador nga si Josephus nga “daku nga kadamuon” sang mga Judiyo ang nagapuyo didto sang unang siglo B.⁠C.⁠E. Suno sa The Cambridge Ancient History, ang mga negosyante sang Palmyrene nagtukod sing mauswagon nga kolonya sang negosyo sa Babilonia sadtong 24 C.⁠E. Gani, bisan tubtob sang unang siglo C.⁠E., ang Babilonia wala pa gihapon mahapay sing bug-os; apang, madugay na nga nasulat ang tulun-an ni Isaias antes sadto.​—⁠1 Pedro 5:⁠13.

20. Ano ang pamatuod nga ang Babilonia sang ulihi nangin isa lamang ka “tinumpok sang mga bato”?

²⁰ Patay na si Isaias sang ang Babilonia wala na sing mga pumuluyo. Apang subong gid sang gintagna, ang Babilonia sang ulihi nangin isa lamang ka “tinumpok sang mga bato.” (Jeremias 51:37) Suno sa Hebreong iskolar nga si Jerome (natawo sang ikap-at nga siglo C.⁠E.), sang iya adlaw ang Babilonia isa ka ginapangayaman nga duog diin nagalagaw ang “tanan nga sahi sang mga sapat,” kag nahapay gihapon ini tubtob karon. Ang pagpasag-uli sa Babilonia subong isa ka pangganyat para sa mga turista mahimo nga magaganyat sa mga bisita, apang ang “mga anak kag mga kaliwat” sang Babilonia nadula na sing dayon, subong sang gintagna ni Isaias.​—⁠Isaias 14:⁠22.

21. Ngaa natagna sang matutom nga mga manalagna ang palaabuton sing sibu gid?

²¹ Si manalagna Isaias wala maghaumhaum kon ano ang mahimo matabo. Wala man niya ginsulat liwat ang maragtas agod paguwaon nga isa ka tagna. Si Isaias isa ka matuod nga manalagna. Amo man ang tanan nga iban pa nga matutom nga manalagna sang Biblia. Ngaa nahimo sining mga tawo ang wala mahimo sang bisan sin-o nga mga tawo​—⁠ang sibu gid nga pagtagna sing palaabuton? Maathag ang sabat. Ang mga tagna naghalin sa Dios sang tagna, si Jehova, “ang Isa nga nagapahayag sa ginsuguran kon ano ang mangin katapusan.”​—⁠Isaias 46:⁠10.

22. Ngaa dapat gid naton tinguhaan nga palig-unon ang bunayag sing tagipusuon nga mga tawo nga usisaon nila mismo ang Biblia?

²² Gani takus bala usisaon ang Biblia? Nahibaluan naton nga takus gid ini! Apang madamo nga tawo ang indi pa kumbinsido. Naghimo sila sing mga opinyon tuhoy sa Biblia bisan wala pa nila mabasa ini. Dumduma ang propesor nga ginsambit sa pamuno sang nauna nga artikulo. Nagsugot sia nga tun-an ang Biblia, kag sa tapos mausisa sing maayo ang Biblia, naghinakop sia nga isa ini ka libro gikan sa Dios. Sang ulihi nagpabawtismo sia subong isa sang mga Saksi ni Jehova, kag karon isa na sia ka gulang! Tinguhaan gid naton nga palig-unon ang bunayag sing tagipusuon nga mga tawo nga usisaon nila mismo ang Biblia kag dayon maghimo sing opinyon tuhoy sini. Nagasalig kita nga kon usisaon nila mismo ini sing bunayag, marealisar nila nga ining tumalagsahon nga libro, ang Biblia, isa gid matuod ka libro para sa tanan nga tawo!

Mapaathag Mo Bala?

◻ Paano mo magamit ang Mosaikong Kasuguan sa pagpakita nga ang Biblia indi gikan sa tawo?

◻ Anong wala nagalubad nga mga prinsipio sa Biblia ang praktikal para sa pagkabuhi karon?

◻ Ngaa indi mahimo nga ang tagna sa Isaias 13:​19, 20 ginsulat sa tapos ini matabo?

◻ Dapat naton palig-unon ang bunayag sing tagipusuon nga mga tawo nga himuon ang ano, kag ngaa?

[Retrato sa pahina 17]

Ginrekord ni Moises ang mga pagsulundan sa pagpaninlo nga abanse na sadto pa