LESON 1
Byenfè moun jwenn lè yo gen metriz
KI SA METRIZ YE?
Metriz gen ladan l kapasite pou n
aprann ret tann lè n anvi yon bagay
reflechi anvan n aji
fini yon travay menmsi nou pa renmen l
mete enterè lòt moun anvan pa n
SA K FÈ METRIZ ENPÒTAN?
Plis yon timoun gen metriz, se plis li pi fasil pou l evite fè yon bagay ki mal, menmsi l ta renmen fè l. Yon lòt bò, yon timoun ki pa gen metriz ap plis gen tandans pou l
agresif
fè depresyon
fimen, pran dwòg epi bwè twòp alkòl
vle manje sa ki pa bon pou li
Angela Duckworth, yon pwofesè sikoloji nan inivèsite Pennsilvani, te fè yon etid ki montre timoun ki aprann gen metriz yo gen mwens pwoblèm sante, yo aprann jere lajan e yo respekte lalwa lè yo vin granmoun. Se sa k fè pwofesè a di: “Metriz pa janm twòp pou yon moun.”
FASON W KA ANSEYE PITIT OU POU L GEN METRIZ
Aprann di non, e se pou non an vle di non.
PRENSIP BIBLIK: “Se pou ‘Wi’ nou vle di wi, e se pou ‘Non’ nou vle di non.” — Matye 5:37.
Lè yon timoun ap eseye fè paran l ba l yon bagay li vle, li konn kriye oubyen fè gwo rèl, e pafwa menm devan lòt moun. Si paran an ba li sa l ap kriye pou li a, l ap tou pran sa pou yon abitid, l ap konnen li ka kontinye fè sa nenpòt lè l bezwen yon bagay nan men paran l.
Men, si paran an di non, e li pa ba l sa l bezwen an, timoun nan ap aprann yon gwo verite nan lavi a ki se: Nou pap toujou jwenn sa n vle. Men sa yon sikològ ki rele David Walsh di: “Nou pa sezi wè moun ki gen plis kè kontan yo se moun ki aprann leson sa a. Epitou, nou pap montre nou renmen pitit nou si nou kite yo grandi ak ide ki fè yo kwè yo ka toujou jwenn nenpòt sa yo vle.a”
Si w pa bay pitit ou tout sa l anvi menm kote a, l ap pi fasil pou l gen metriz pi devan. Pa egzanp, l ap vin gen plis metriz si l ta jwenn tantasyon pou l pran dwòg, fè sèks san l poko marye oubyen nenpòt lòt bagay ki ta ka yon danje pou li.
Ede l konprann ni byen ni mal gen rezilta pa yo.
PRENSIP BIBLIK: “Kèlkeswa sa yon moun simen, se sa l ap rekòlte tou.” — Galat 6:7.
Pitit ou dwe konprann kèlkeswa sa l fè ap gen rezilta, donk, l ap jwenn move rezilta si l pa gen metriz. Pa egzanp, si pitit gason w fache pou ti krik ti krak, lòt moun gendwa gen tandans evite l. Men, si l aprann kontwole tèt li lè yo pwovoke l oubyen l aprann tann avèk pasyans olye l entèwonp moun, lòt moun ap renmen l. Ede pitit ou konprann l ap viv pi byen lè l aprann gen metriz.
Aprann li met sa k pi enpòtan yo anvan.
PRENSIP BIBLIK: “Rekonèt bagay ki pi enpòtan yo.” — Filipyen 1:10.
Lè nou gen metriz, li ede n evite fè sa ki mal, men tou, li ede n fè sa nou oblije fè menm lè n ka pa anvi fè yo. Li enpòtan pou pitit ou aprann konnen ki sa k pi enpòtan, epi fè yo anvan. Pa egzanp, li dwe fin fè devwa l anvan l jwe.
Ba l bon egzanp.
PRENSIP BIBLIK: “Mwen ban nou egzanp, yon fason pou nou menm tou, nou fè menm jan mwen fè pou nou an.” — Jan 13:15.
Pitit ou ap wè jan w aji lè yon bagay kontrarye w. Grasa egzanp ou, ede l wè bagay yo byen mache lè yon moun montre li gen metriz. Pa egzanp, lè pitit ou fè yon bagay ki mal, èske w fè kòlè sou li oubyen w rete kalm?
a Sitasyon sa a soti nan yon liv ki gen tit: No: Why Kids — of All Ages — Need to Hear It and Ways Parents Can Say It. (Non: Rezon ki fè timoun tout laj bezwen tande mo sa a ak fason paran yo kapab di l).