CHAPIT 5
“ Tout trezò sajès ”
1-3. Nan ki kad Jezi te bay sèmon an nan ane 31 epòk nou an, e poukisa moun ki t ap koute l yo te etone ?
NOU nan prentan ane 31 epòk nou an. Jezi Kris toupre Kapènawòm, yon vil ki gen anpil aktivite e ki nan nòdwès kot lanmè Galile. Jezi pase tout nuit lan ap priye poukont li sou tèt yon mòn ki nan zòn nan. Granmmaten, li rele disip li yo, e li chwazi 12 ladan yo, li rele yo apot. Pandan tan sa a, yon gwo foul moun — ladan yo, genyen ki sot byen lwen — suiv Jezi nan zòn sa a, e yo rasanble nan yon plato ki nan mòn nan. Yo chofe pou yo tande sa l gen pou l di e pou yo jwenn gerizon anba maladi yo genyen. Jezi pa desevwa yo. — Lik 6:12-19.
2 Jezi pwoche bò kote foul la, e li geri tout moun ki malad. Finalman, lè pa gen youn pami yo ki santi doulè gwo maladi, li chita, e li kòmanse anseye yoa. Pawòl li te di jou sa a dwe etone moun ki t ap koute l yo. Vrèmanvre, yo pa janm tande okenn moun k ap anseye jan l anseye a. Pou l bay ansèyman l yo plis pwa, li pa site ni tradisyon oral, ni raben juif yo ki gen gwo renome. Okontrè, plizyè fwa, li site Ekriti Ebrayik yo ki enspire. Mesaj li a dirèk, li sèvi ak mo ki senp, e sans mesaj la klè. Lè l fin pale, foul la etone. An reyalite, se nòmal pou yo etone. Se moun ki pi saj ki pase sou tè a yo sot koute ! — Matye 7:28, 29.
3 Nan Pawòl Bondye a, yo ekri sèmon sa a ansanm ak anpil lòt bagay Jezi te di e l te fè. L ap bon pou nou egzamine sa Labib di sou Jezi, paske se nan li “ tout trezò sajès ” yo ye (Kolosyen 2:3). Ki kote l te jwenn sajès sa a, anpalan de kapasite li genyen pou l itilize konesans ak konpreyansyon yon fason pratik ? Ki jan l te demontre li gen sajès, e ki jan nou menm, nou ka suiv egzanp li ?
“ Ki kote mesye sa a jwenn sajès sa a ? ”
4. Ki kesyon moun ki t ap koute Jezi nan Nazarèt yo te soulve, e poukisa ?
4 Pandan youn nan toune predikasyon Jezi yo, li te vizite Nazarèt, vil kote li te leve a, e li te kòmanse anseye nan sinagòg ki te nan vil sa a. Anpil nan moun ki t ap koute l yo te sezi, e yo t ap mande : “ Ki kote mesye sa a jwenn sajès sa a ? ” Yo te konn fanmi l, anpalan de paran l ansanm ak frè ak sè l yo, e yo te konnen li te soti nan kategori moun ki pòv (Matye 13:54-56 ; Mak 6:1-3). Sandout tou, yo te okouran bòs chapant sa a, ki pale byen an, pa t pase nan okenn nan gwo lekòl rabinik yo (Jan 7:15). Konsa, kesyon yo a te sanble lojik.
5. Dapre sa Jezi te fè konnen, nan ki sous sajès li a te soti ?
5 Sajès Jezi te demontre a pa t soti senpleman nan lespri li ki te pafè. Pi devan nan ministè li, pandan l t ap anseye nan tanp lan devan tout moun, Jezi te fè konnen sajès li a te soti nan yon sous ki pi wo lontan. Li te di : “ Sa m ap anseye a pa soti nan mwen, men li soti nan moun ki voye m nan. ” (Jan 7:16). Wi, Papa a, ki te voye Pitit Gason an, se li menm ki te vrè sous sajès Jezi a (Jan 12:49). Sepandan, ki jan Jezi te resevwa sajès nan men Jewova ?
6, 7. Nan ki sans Jezi te resevwa sajès nan men Papa l ?
6 Lespri sen Jewova t ap travay nan kè ak nan lespri Jezi. Konsènan Jezi antanke Mesi yo te pwomèt la, Izayi te predi : “ Lespri Jewova dwe poze sou li, lespri sajès ak entèlijans lan, lespri konsèy ak fòs la, lespri konesans lan ak lespri lakrentif pou Jewova a. ” (Izayi 11:2). Avèk lespri Jewova ki poze sou Jezi e k ap gide panse l ak desizyon l, èske yon moun ap etone dèske pawòl ak aksyon Jezi yo te reflete sajès pi wo nivo a ?
7 Jezi te resevwa sajès nan men Papa l yon lòt fason ki pwofon. Jan nou te wè sa nan chapit 2 a, nan moman anvan Jezi te vin viv sou tè a, moman ki te dire yon kantite tan moun pa ka konte, li te gen posiblite absòbe panse Papa l sou bagay yo. Li difisil pou n imajine pwofondè sajès Pitit Gason an te resevwa bò kote Papa l pandan li t ap travay antanke “ ouvriye abil ” Bondye nan kreyasyon tout lòt bagay, ni sa ki gen vi, ni sa ki pa gen vi. Se avèk rezon, anvan Pitit Gason an te vin viv sou tè a, yo te pale de li kòm sajès an pèsòn (Pwovèb 8:22-31 ; Kolosyen 1:15, 16). Toutolon ministè Jezi sou tè a, li te kapab sèvi ak sajès li te ranmase bò kot Papa l nan syèl lab (Jan 8:26, 28, 38). Kidonk, nou pa ta dwe etone devan kantite konesans ak pwofondè konpreyansyon ki te reflete nan pawòl Jezi yo, oswa devan bon jijman ki te evidan nan chak aksyon li.
8. Antanke moun k ap suiv Jezi, ki jan nou ka vin gen sajès ?
8 Antanke moun k ap suiv Jezi, nou menm tou, nou dwe chèche sajès nan men Jewova, li menm ki sous sajès (Pwovèb 2:6). Natirèlman, Jewova pa fè mirak pou l ban nou sajès. Sepandan, li pa manke pa reponn priyè sensè nou fè pou nou jwenn sajès ki nesesè pou nou reyisi degaje nou avèk pwoblèm ki gen nan lavi a (Jak 1:5). Nou dwe fè anpil efò pou nou jwenn sajès sa a. Nou bezwen kontinye chèche l “ tankou trezò kache ”. (Pwovèb 2:1-6.) Wi, nou dwe kontinye fouye fon nan Pawòl Bondye a ki revele sajès li, e nou dwe viv ann amoni ak sa nou aprann. Egzanp Pitit Gason Jewova a gen yon enpòtans kapital nan ede nou vin gen sajès. Annou egzamine plizyè domèn kote Jezi te demontre sajès, e annou aprann ki jan nou ka imite l.
Pawòl sajès
9. Ki sa k te fè ansèyman Jezi yo gen sajès konsa ?
9 Moun yo rasanble bò kot Jezi an foul, jis pou yo tande l k ap pale (Mak 6:31-34 ; Lik 5:1-3). E se pa etonan, paske lè Jezi ouvri bouch li, se pawòl sajès eksepsyonèl ki soti ! Ansèyman l yo reflete yon konesans pwofon nan Pawòl Bondye ak yon kapasite san parèy pou l ale nan rasin bagay yo. Ansèyman l yo atire moun toupatou e yo pratik nan tout epòk. Annou reflechi sou kèk egzanp sajès nou jwenn nan pawòl Jezi yo, li menm yo te predi ki t ava “ Konseye estrawòdinè ” a. — Izayi 9:6.
10. Ki bèl kalite Jezi ankouraje nou pou nou devlope, e poukisa ?
10 Sèmon sou montay la nou te mansyone nan kòmansman chapit la se pi gwo koleksyon ansèyman Jezi kote redaktè a pa entèwonp li pou l rakonte yon lòt bagay ki te pase, oswa sa lòt moun te di. Nan sèmon sa a, Jezi pa senpleman ban nou konsèy pou nou chèche gen yon langaj ak yon konduit ki kòrèk. Konsèy li yo ale pi lwen pase sa. Piske Jezi byen konnen panse ak santiman mennen nan pawòl ak aksyon, li ankouraje nou pou nou devlope bèl kalite nan lespri nou ak nan kè nou tankou karaktè dou, yon swaf pou sa ki jis, yon tandans pou nou gen mizèrikòd e pou nou pasifik, e pou nou devlope lanmou pou lòt moun (Matye 5:5-9, 43-48). Etan n ap devlope kalite sa yo nan kè nou, kòm rezilta n ap vin gen yon langaj kòrèk ak yon bon konpòtman, nonsèlman ki fè Jewova plezi, men tou ki ankouraje bon relasyon ak lòt moun. — Matye 5:16.
11. Ki jan, lè Jezi bay konsèy sou move konduit, li ale nan rasin bagay yo ?
11 Lè Jezi bay konsèy sou move konduit, li ale nan rasin bagay yo. Li pa senpleman di nou pou nou pa fè vyolans. L al pi lwen pase sa, li avèti nou pou nou pa kite kòlè jèmen nan kè nou (Matye 5:21, 22 ; 1 Jan 3:15). Li pa senpleman entèdi zak adiltè. Olye l fè sa, li avèti nou konsènan pasyon ki kòmanse nan kè a e ki mennen nan zak trèt konsa. Li avèti nou pou nou pa kite je nou fè nou gen dezi ki pa kòrèk e pou nou pa kite l soulve pasyon lakay nou (Matye 5:27-30). Jezi dirije atansyon sou koz yo, pa senpleman sou sentòm yo. Li pale de atitid ak dezi ki mennen nan peche. — Sòm 7:14.
12. Ki jan moun k ap suiv Jezi yo konsidere konsèy li yo, e poukisa ?
12 Se pa ti sajès ki genyen nan pawòl Jezi yo ! Nou pa bezwen mande jan “ foul moun yo te rete bouch ouvè devan fason li anseye ”. (Matye 7:28.) Antanke moun k ap suiv li, nou konsidere konsèy saj li yo kòm yon modèl pou lavi nou. Nou chèche kiltive bèl kalite li te rekòmande yo, tankou mizèrikòd, lanmou, viv anpè ak lòt moun, e nou konnen lè nou aji konsa, n ap poze fondasyon pou yon konduit ki fè Bondye plezi. N ap fè efò pou nou derasinen nan kè nou santiman negatif ak dezi negatif li te mete nou an gad kont yo, tankou gwo kòlè ak dezi ki imoral, piske nou konnen lè nou aji konsa, sa ap ede nou evite move konduit. — Jak 1:14, 15.
Yon lavi sajès ap dirije
13, 14. Ki sa k montre Jezi te sèvi ak bon jijman nan fason li te chwazi mennen vi l ?
13 Jezi te demontre sajès nonsèlman an pawòl, men tou ann aksyon. Tout lavi li, sètadi desizyon l te konn pran, fason l te wè tèt li, e fason l te konn boule ak lòt moun, se te yon demonstrasyon sajès nan tout bèl aspè kalite sa a. Annou reflechi sou kèk egzanp ki montre sa ki t ap dirije Jezi se te “ sajès pratik ak kapasite refleksyon ”. — Pwovèb 3:21.
14 Sajès gen ladan l bon jijman. Jezi te sèvi ak bon jijman nan fason li te chwazi mennen lavi l. Èske w ka imajine lavi li te ka mennen pou tèt li, tankou kay li te ka bati, biznis li te ka mete sou pye oswa gwo renome li te ka genyen nan monn nan ? Jezi te konnen yon lavi ki konsakre nan pousuiv bagay sa yo, “ se vanite e se kouri dèyè van ”. (Eklezyas 4:4 ; 5:10.) Yon lavi konsa se foli, e sa ann opozisyon ak sajès. Jezi te chwazi kenbe lavi l senp. Li pa t enterese nan fè lajan oswa nan chèche gen yon pakèt byen materyèl (Matye 8:20). Ann amoni ak sa li te konn anseye, li te kenbe je l konsantre sou yon sèl objektif : fè volonte Bondye (Matye 6:22). Avèk sajès, Jezi te konsakre tan l ak enèji l nan enterè Wayòm nan, ki pi enpòtan lontan e ki bay plis rekonpans lontan pase bagay materyèl (Matye 6:19-21). Konsa, li kite yon egzanp ki merite pou moun imite.
15. Ki jan moun k ap suiv Jezi yo ka demontre yo kenbe yon je senp, e poukisa se fason ki saj pou yo mennen lavi yo ?
15 Moun k ap suiv Jezi jodi a wè sajès ki genyen lè yon moun kenbe yon je senp. Kidonk, yo evite mete yon pwa lou sou tèt yo nan fè dèt ki pa nesesè e nan kouri dèyè bagay nan monn nan ki mande twòp atansyon ak twòp enèji (1 Timote 6:9, 10). Anpil moun pran dispozisyon pou yo senplifye fason y ap mennen vi yo yon fason pou yo pase plis tan nan ministè kretyen an, petèt menm yo sèvi antanke moun k ap preche Wayòm nan aplentan. Pa gen lòt fason pou yon moun mennen lavi l ki pi saj pase sa, paske lè yon moun mete enterè Wayòm nan nan plas li dwe mete l la, kòm rezilta, li jwenn pi gwo kè kontan ak pi gwo satisfaksyon ki te ka genyen. — Matye 6:33.
16, 17. a) Ki jan Jezi te demontre li modès e li reyalis nan sa li t ap atann de tèt li ? b) Ki jan nou ka montre nou modès e nou reyalis nan sa nou atann de tèt nou ?
16 Labib asosye sajès ak modesti, ki gen ladan l konsyan yon moun konsyan de limit li (Pwovèb 11:2). Jezi te modès e li te reyalis nan sa li te konn atann de tèt li. Li te konnen li pa t apral konvèti tout moun ki tande mesaj li a (Matye 10:32-39). Epitou li te rann li kont te gen yon limit nan kantite moun li menm pèsonèlman li t ap kapab atenn. Konsa, avèk sajès, li te konfye moun ki t ap suiv li yo travay fè disip la (Matye 28:18-20). Avèk modesti, li te rekonèt yo t ap gen pou yo “ fè travay ki pi gwo pase ” sa l te fè, paske yo t apral atenn plis moun plis kote e pandan yon peryòd tan ki pi long (Jan 14:12). Jezi te rekonèt li menm tou li te bezwen èd. Li te aksepte èd zanj yo ki te vin sèvi l nan dezè a, e li te aksepte èd zanj ki te vin fòtifye l nan jaden Jetsemane a. Nan moman li te plis bezwen èd, Pitit Gason Bondye a te rele osekou. — Matye 4:11 ; Lik 22:43 ; Ebre 5:7.
17 Nou menm tou, nou bezwen modès e nou bezwen reyalis nan sa nou atann de tèt nou. Se sèten nou vle travay ak tout nanm nou e nou vle lite avèk fòs nan travay predikasyon ak travay fè disip la (Lik 13:24 ; Kolosyen 3:23). Anmenmtan, nou bezwen sonje Jewova pa konpare nou ak lòt moun, e nou menm tou nou pa ta dwe fè sa (Galat 6:4). Sajès pratik ap ede nou fikse objektif ki reyalis ann amoni ak kapasite nou e ann amoni ak sitiyasyon pa nou. Anplis, sajès ap gide moun ki nan pozisyon responsablite yo pou yo rekonèt yo gen limit e yo bezwen èd ak ankourajman detanzantan. Modesti ap pèmèt moun sa yo aksepte èd sa a avèk rekonesans, e y ap rekonèt Jewova kapab sèvi ak yon kwayan menm jan avèk yo pou l vin tounen pou yo “ yon èd ki bay fòs ”. — Kolosyen 4:11.
18, 19. a) Ki sa k montre Jezi te rezonab e li te pozitif nan fason li te konn boule ak disip li yo ? b) Poukisa nou gen bonjan rezon pou nou pozitif e pou nou rezonab nan fason n ap boule youn ak lòt e ki jan nou ka fè sa ?
18 Jak 3:17 di : “ Sajès ki soti anlè a [...] rezonab. ” Jezi te rezonab e li te pozitif nan fason li te konn boule ak disip li yo. Li te byen konn defo yo genyen, epoutan, se sa ki bon li te konn chèche lakay yo (Jan 1:47). Li te konnen yo t ap gen pou yo abandone l nan nuit yo t apral arete l la, men li pa t gen dout sou fidelite yo (Matye 26:31-35 ; Lik 22:28-30). An twa fwa, Pyè te di li pa menm konn Jezi. Malgre sa, Jezi te fè siplikasyon an favè Pyè, e li te eksprime konfyans li nan fidelite l (Lik 22:31-34). Lè Jezi t ap priye Papa l nan dènye nuit li pase sou tè a, li pa t konsantre l sou fot disip li yo te fè. Okontrè, li te pale yon fason pozitif konsènan fason yo t ap viv jiska nuit sa a, li di : “ Yo obsève pawòl ou. ” (Jan 17:6). Malgre enpèfeksyon yo, li te konfye yo travay predikasyon Wayòm nan ak travay fè disip la (Matye 28:19, 20). Konfyans ak lafwa li te eksprime nan yo sandout te fòtifye yo pou yo fè travay li te kòmande yo pou yo fè a.
19 Moun k ap suiv Jezi yo gen rezon pou yo imite egzanp li nan domèn sa a. Si Pitit Gason Bondye a, ki te pafè, te pasyan nan fason l te konn boule ak disip li yo ki enpafè, alewè pou nou menm ki pechè, pou nou pa ta montre nou rezonab nan fason n ap boule youn ak lòt (Filipyen 4:5) ! Olye pou nou konsantre nou sou defo adoratè menm jan avèk nou yo, li bon pou nou chèche sa ki bon lakay yo. Li saj pou nou sonje se Jewova ki atire yo (Jan 6:44). Konsa, se sèten, li dwe wè kèk bon bagay lakay yo, e nou dwe fè menm jan an. Yon etadespri pozitif ap ede nou nonsèlman pou nou ‘ pase sou transgresyon ’ lòt moun, men tou pou nou chèche nan ki domèn nou kapab felisite yo (Pwovèb 19:11, Ford Porter). Lè nou eksprime konfyans nou nan frè ak sè kretyen nou yo, nou ede yo pou yo fè tout sa yo kapab nan sèvis y ap bay Jewova e pou yo jwenn lajwa nan sèvis sa a. — 1 Tesalonisyen 5:11.
20. Ki sa nou ta dwe fè avèk trezò sajès ki san parèy nou jwenn nan istwa ki nan Evanjil yo, e poukisa ?
20 Vrèmanvre, istwa lavi ak ministè Jezi nan Evanjil yo se yon trezò sajès ki san parèy ! Ki sa nou ta dwe fè avèk kado sa a ki gen yon kokennchenn enpòtans ? Nan konklizyon Sèmon sou montay la, Jezi te ankouraje moun ki t ap koute l yo pou yo pa kontante yo tande pawòl saj li yo, men tou pou yo fè sa l di yo oswa pou yo aplike yo (Matye 7:24-27). Lè nou modle panse nou, motivasyon nou ak aksyon nou sou pawòl ak aksyon Jezi yo ki saj, sa ap ede nou jwenn pi bon lavi ki posib depi kounye a e sa ap ede nou rete sou wout lavi etènèl la (Matye 7:13, 14). Se sèten, pa gen fason ki pi bon oswa ki pi saj nou ta ka mennen lavi nou !
a Diskou Jezi te bay jou sa a, yo vin konnen l sou non Sèmon sou montay la. Jan l parèt nan Matye 5:3–7:27, li gen 107 vèsè ladan l, e sandout, yon moun te ka bay diskou sa a nan anviwon 20 minit.
b Sanble, lè “ syèl la [te] ouvri ” nan moman batèm Jezi a, li te vin kapab sonje lavi l t ap mennen anvan l te vin viv sou tè a. — Matye 3:13-17.