Քրիստոսը՝ մարգարեությունների կենտրոնում
«Յիսուսի [մասին] վկայութիւնը մարգարէութեան հոգին է» (ՅԱՅՏՆՈՒԹԻՒՆ 19։10)։
1, 2. ա) Մ.թ. 29–ից սկսած՝ ի՞նչ հարցի առջև էր կանգնած Իսրայելը։ բ) Ի՞նչ է քննարկվելու այս հոդվածում։
ՄԵՐ թվարկության 29 թվականն է։ Ամբողջ Իսրայելը խոստացված Մեսիայի մասին է խոսում։ Հովհաննես Մկրտչի ծառայությունը ավելի է մեծացրել մարդկանց սպասողականության զգացումը (Ղուկաս 3։15)։ Հովհաննեսը հերքում է, թե ինքը Քրիստոսն է։ Հիսուս Նազովրեցուն մատնանշելով՝ նա ասում է. «Ես.... վկայեցի թէ Սա է Աստուծոյ Որդին» (Յովհաննէս 1։20, 34)։ Շուտով բազմությունները սկսում են գնալ Հիսուսի հետևից, որպեսզի լսեն նրա ուսուցումները և բժշկվեն նրա կողմից։
2 Հետագա ամիսներին Եհովան մեծաթիվ վկայություններ է տալիս իր Որդու առնչությամբ։ Նրանք, ովքեր ուսումնասիրել են Գրությունները և տեսնում են Հիսուսի գործերը, հիմնավոր պատճառ ունեն նրան հավատալու։ Սակայն ընդհանուր առմամբ Աստծու ուխտյալ ժողովուրդը հավատ չի ցուցաբերում։ Համեմատաբար քչերն են ընդունում, որ Հիսուսը Քրիստոսն է՝ Աստծու Որդին (Յովհաննէս 6։61–70)։ Ի՞նչ կանեիր, եթե ապրելիս լինեիր այն ժամանակ։ Կընդունեի՞ր, որ Հիսուսը Մեսիան է և կդառնայի՞ր նրա հավատարիմ հետևորդը։ Քննենք Հիսուսի ինքնությունը փաստող մի վկայություն, որը հենց Հիսուսն է տալիս, երբ իրեն մեղադրում են Շաբաթը խախտելու մեջ, և տեսնենք, թե ավելի ուշ ինչ ապացույցներ է նա բերում, որպեսզի ամրացնի իր հավատարիմ աշակերտների հավատը։
Հիսուսն ինքն է վկայություն տալիս
3. Ո՞ր հանգամանքները պատճառ դարձան, որ Հիսուսն իր մասին վկայող փաստարկներ բերի։
3 Մ.թ. 31–ի Պասեքի ժամանակներն են։ Հիսուսը գտնվում է Երուսաղեմում։ Նա հենց նոր է բժշկել մի մարդու, որը 38 տարի հիվանդ է եղել։ Հրեաները, սակայն, հալածում են Հիսուսին այդ բժշկումը Շաբաթ օրը անելու համար։ Նրանք նաև Հիսուսին մեղադրում են Աստծուն հայհոյելու մեջ և ուզում են սպանել նրան այն պատճառով, որ նա Աստծուն անվանում է իր Հայրը (Յովհաննէս 5։1–9, 16–18)։ Հիսուսը պաշտպանում է իրեն։ Նրա խոսքերը իրենցից ներկայացնում են երեք զորավոր փաստարկներ, որոնք կօգնեն ցանկացած ազնվասիրտ հրեայի իմանալ, թե ով է նա իրականում։
4, 5. Ո՞րն էր Հովհաննեսի ծառայության նպատակը, և որքանո՞վ էր նրա ծառայությունն արդյունավետ։
4 Նախ Հիսուսը մատնացույց է անում իր նախակարապետի՝ Հովհաննես Մկրտչի վկայությանը։ Նա ասում է. «Դուք [մարդիկ] ուղարկեցիք Յովհաննէսի մօտ. եւ նա վկայութիւն տուաւ ճշմարտութեանը։ Նա այն ճրագն էր՝ որ վառվում էր եւ լոյս էր տալիս. եւ դուք կամեցաք մի առ ժամանակ ուրախանալ նորա լոյսովը» (Յովհաննէս 5։33, 35)։
5 Հովհաննես Մկրտիչը ‘վառվող ու լույս տվող ճրագ էր’ այն իմաստով, որ մինչև Հերովդեսի կողմից անարդարացիորեն բանտարկվելը կատարել էր Աստծուց տրված հանձնարարությունը, այն էր՝ ճանապարհ պատրաստել Մեսիայի համար։ Հովհաննեսն ասաց. «[Որպեսզի] [Մեսիան] յայտնի լինի Իսրայէլին, նորա համար ես եկայ ջրով մկրտելու։ ....Տեսնում էի Հոգին, որ աղաւնու պէս վայր էր գալիս երկնքիցը եւ նորա վերայ մնում։ Եւ ես չ’գիտէի նորան. բայց նա որ ինձ ուղարկեց ջրով մկրտելու, նա ասեց ինձ թէ Որի վերայ որ տեսնես Հոգին վայր է գալիս եւ նորա վերայ մնում, նա է Սուրբ Հոգով մկրտողը։ Եւ ես տեսայ եւ վկայեցի թէ Սա է Աստուծոյ Որդին» (Յովհաննէս 1։26–37)։a Հովհաննեսը հատուկ ձևով նշեց, որ Հիսուսը Աստծու Որդին է՝ խոստացված Մեսիան։ Հովհաննեսի վկայությունը այնքան համոզիչ էր, որ նրա մահից մոտ ութ ամիս անց ազնվասիրտ շատ հրեաներ խոստովանեցին. «Բոլորն ինչ որ Յովհաննէսը նորա համար ասեց, ճշմարիտ էր» (Յովհաննէս 10։41, 42)։
6. Ինչո՞ւ մարդիկ, Հիսուսի գործերին նայելով, պետք է որ համոզվեին, որ Աստված թիկունք է կանգնում նրան։
6 Այնուհետև Հիսուսը բերում է մեկ այլ փաստարկ իր Մեսիա լինելը հաստատելու համար։ Նա մատնացույց է անում իր իսկ կատարած գործերին՝ որպես վկայություն այն բանի, որ Աստված թիկունք է կանգնում իրեն։ «Ես աւելի մեծ վկայութիւն ունիմ քան թէ Յովհաննէսը,— ասում է նա,— այսինքն այն գործերն, որ Հայրն ինձ տուաւ, որ կատարեմ նորանց. նոյն այն գործերն՝ որ գործում եմ, ինձ համար վկայում են, թէ Հայրն ուղարկեց ինձ» (Յովհաննէս 5։36)։ Նույնիսկ Հիսուսի թշնամիները չէին կարող հերքել այս վկայությունը, որն ընդգրկում էր բազմաթիվ հրաշքներ։ Նրանցից ոմանք ավելի ուշ հարցնում են. «Ի՞նչ անենք, որ այդ մարդը շատ նշաններ է անում» (Յովհաննէս 11։47)։ Ուրիշները, սակայն, դրականորեն են արձագանքում՝ ասելով. «Երբոր Քրիստոս գայ, արդեօ՞ք դորանցից աւելի նշաններ կ’անէ, քան որ սա արաւ» (Յովհաննէս 7։31)։ Հիսուսի ունկնդիրները բացառիկ հնարավորություն ունեին Որդու մեջ տեսնելու Հոր հատկությունները (Յովհաննէս 14։9)։
7. Ինչպե՞ս են Եբրայերեն Գրությունները վկայում Հիսուսի մասին։
7 Եվ վերջապես, Հիսուսը ունկնդիրների ուշադրությանն է ներկայացնում մեկ այլ անհերքելի փաստարկ։ Նա ասում է. «Գրքեր[ն են] .... որ ինձ համար վկայում են»։ Հետո ավելացնում է. «Եթէ դուք Մովսէսին հաւատայիք, ինձ էլ կ’հաւատայիք. որովհետեւ նա ինձ համար գրեց» (Յովհաննէս 5։39, 46)։ Անշուշտ, Մովսեսը ընդամենը մեկն էր նախաքրիստոնեական շրջանի այն բազմաթիվ վկաներից, որոնք գրել են Քրիստոսի մասին։ Նրանց գրությունները պարունակում են հարյուրավոր մարգարեություններ ու մանրակրկիտ տոհմաբանություններ, և դրանք բոլորը մատնացույց են անում Մեսիային (Ղուկաս 3։23–38; 24։44–46; Գործք 10։43)։ Իսկ ի՞նչ կարելի է ասել Մովսիսական օրենքի մասին։ «Օրէնքը մեզ համար դաստիարակ եղաւ դէպի Յիսուս Քրիստոսը»,— գրեց Պողոս առաքյալը (Գաղատացիս 3։24)։ Այո՛, «Յիսուսի [մասին] վկայութիւնը մարգարէութեան հոգին է [կամ՝ ողջ նպատակը, իմաստը]» (Յայտնութիւն 19։10)։
8. Ինչո՞ւ շատ հրեաներ չհավատացին Մեսիային։
8 Այս բոլոր փաստարկները՝ Հովհաննեսի հստակ վկայությունը, Հիսուսի զորավոր գործերն ու աստվածային հատկությունները, ինչպես նաև Գրությունների մեծ վկայությունը, չե՞ն համոզում քեզ, որ Հիսուսը Մեսիան էր։ Ցանկացած անհատ, ով անկեղծ սեր էր տածում Աստծու և նրա Խոսքի նկատմամբ, հեշտությամբ կհասկանար դա ու կհավատար, որ Հիսուսը խոստացված Մեսիան էր։ Սակայն իսրայելացիների մեծ մասը այդպիսի սեր չուներ։ Իր հակառակորդներին Հիսուսն ասաց. «Ճանաչում եմ ձեզ, որ Աստուծոյ սէրը չ’ունիք ձեր անձերումը» (Յովհաննէս 5։42)։ Փոխանակ որոնելու «այն փառքը որ միայն Աստուածանից է»՝ նրանք «իրարից [էին] փառք առնում»։ Զարմանալի չէ, որ նրանք համաձայն չէին Հիսուսի հետ, որը, ինչպես իր Հայրը, գարշում էր նման մտածելակերպից (Յովհաննէս 5։43, 44; Գործք 12։21–23)։
Զորացած՝ մարգարեական տեսիլքով
9, 10. ա) Աշակերտներին նշան ցույց տալու համար ընտրված ժամանակը ինչո՞ւ էր շատ տեղին։ բ) Ի՞նչ ուշագրավ բան խոստացավ Հիսուսն իր աշակերտներին։
9 Ավելի քան մեկ տարի է անցել, ինչ Հիսուսը իր Մեսիա լինելը հաստատող վերոհիշյալ փաստարկներն է բերել։ Արդեն անցել է մ.թ. 32–ի Պասեքը։ Շատերը, որ հավատում էին Հիսուսին, դադարել են նրա ետևից գնալուց, հավանաբար, հալածանքի, նյութապաշտության ու կյանքի հոգսերի պատճառով։ Մյուսները գուցե շփոթահար են եղել կամ հիասթափվել են այն բանից, որ Հիսուսը մերժել է թագավոր լինել, ինչը ժողովրդի ցանկությունն էր։ Երբ հրեա կրոնական առաջնորդները ցանկացել էին նրանից ինչ–որ երկնային նշան տեսնել, նա մերժել էր սեփական անձը փառավորող բան անել (Մատթէոս 12։38, 39)։ Այս մերժումը գուցե ոմանց շփոթության մեջ է գցել։ Բացի այդ, Հիսուսը սկսել է իր աշակերտներին հայտնել մի բան, որը խիստ անհասկանալի է թվում նրանց, այն է՝ «թէ պէտք է նորան Երուսաղէմ գնալ եւ ծերերիցը եւ քահանայապետներիցը եւ դպիրներիցը շատ չարչարանքով չարչարուիլ, սպանուիլ» (Մատթէոս 16։21–23)։
10 Այս դեպքերից հետո հաջորդ ինը–տասը ամիսները Հիսուսի համար «այս աշխարհից Հօր մօտ փոխադր[վելու]» (ԷԹ) ժամանակներ են (Յովհաննէս 13։1)։ Խորապես անհանգստանալով իր հավատարիմ աշակերտների մասին՝ Հիսուսը նրանցից մի քանիսին խոստանում է հենց այն, ինչը որ մերժել էր անհավատ հրեաներին՝ երկնային նշան։ «Ճշմարիտ ասում եմ ձեզ,— դիմում է Հիսուսը նրանց,— այստեղ կանգնողներից կան ոմանք, որ մահ չեն ճաշակ[ի], մինչեւ որ մարդի Որդին տեսնեն իր թագաւորութիւնովը գալիս» (Մատթէոս 16։28)։ Ակնհայտ է, որ Հիսուսը չի ասում, թե իր աշակերտներից ոմանք կապրեն մինչև Մեսիական Թագավորության հաստատման ժամանակը՝ 1914 թվականը։ Հիսուսը նկատի ունի այն, որ իր ամենամտերիմ աշակերտներից երեքին ցույց է տալու մի տպավորիչ նախաշող, որը պատկերելու է թագավորական իշխանություն ունեցողի իր փառքը։ Այդ տեսիլք–նախապատկերը կոչվում է այլակերպություն։
11. Նկարագրեք այլակերպության տեսիլքը։
11 Վեց օր անց Հիսուսը Պետրոսի, Հակոբոսի ու Հովհաննեսի հետ վեր է ելնում մի բարձր լեռ, հավանաբար, Հերմոն լեռը։ Այստեղ նա «նորանց առաջին կերպարանափոխուեցաւ, եւ նորա երեսը փայլեց ինչպէս արեգակը, եւ նորա հանդերձները լոյսի պէս սպիտակ եղան»։ Հայտնվում են Մովսես ու Եղիա մարգարեները, և նրանք խոսում են Հիսուսի հետ։ Այս զգայացունց իրադարձությունը տեղի է ունենում հավանաբար գիշերը, ինչով և այն առանձնապես տպավորիչ է։ Փաստորեն, այդ ամենն այնքա՛ն իրական է թվում, որ Պետրոսն առաջարկում է երեք վրան կանգնեցնել, մեկը՝ Հիսուսի, մյուսը՝ Մովսեսի, իսկ երրորդը՝ Եղիայի համար։ Մինչ Պետրոսը խոսում է, մի լուսավոր ամպ ծածկում է նրանց, իսկ մի ձայն այդ ամպի միջից ասում է. «Դա է իմ սիրելի Որդին, որին ես հաւանել եմ. դորան լսեցէք» (Մատթէոս 17։1–6)։
12, 13. Այլակերպության տեսիլքն ինչպիսի՞ ազդեցություն թողեց Հիսուսի աշակերտների վրա և ինչո՞ւ։
12 Ճիշտ է, Պետրոսը այդ դեպքից կարճ ժամանակ առաջ վկայել էր, որ Հիսուսն է «Քրիստոսը՝ կենդանի Աստուծոյ Որդին» (Մատթէոս 16։16)։ Բայց պատկերացրե՛ք. այժմ նա լսում է, որ Աստված ինքն է վկայություն տալիս՝ դրանով իսկ հաստատելով իր օծյալ Որդու ինքնությունն ու դերը։ Այլակերպության տեսիլքը որքա՜ն է զորացնում Պետրոսի, Հակոբոսի ու Հովհաննեսի հավատը։ Այժմ, երբ նրանց հավատը ամրացել է, նրանք ավելի լավ են պատրաստված՝ դիմավորելու գալիք դեպքերը և կատարելու այն կարևոր դերը, որ ունենալու են ապագա ժողովում։
13 Այլակերպությունը անջնջելի տպավորություն է թողնում աշակերտների վրա։ Ավելի քան 30 տարի անց Պետրոսը գրում է. «[Հիսուսը] Հայր Աստուածանից պատիւ եւ փառք առաւ, երբոր այն մեծվայելչութեան փառքիցն այնպիսի ձայն եկաւ նորան թէ Դա է իմ սիրելի Որդին որին ես հաւանել եմ։ Եւ այս ձայնը մենք լսեցինք երկնքիցն եկած, երբոր նորա հետ այն սուրբ սարումն էինք» (Բ Պետրոս 1։17, 18)։ Հովհաննեսը նույնպես անչափ տպավորված է այդ իրադարձությամբ։ Դրանից ավելի քան 60 տարի անց նա, ըստ ամենայնի, հենց դա նկատի ունի, երբ գրում է. «Նորա փառքը տեսանք՝ ինչպէս Հօրից եղած միածնի փառք» (Յովհաննէս 1։14)։ Սակայն այլակերպությունը միակ տեսիլքը չէ, որ տրվում է Հիսուսի հետևորդներին։
Աստծուն նվիրված մարդկանց հասկացողությունն ավելի է խորանում
14, 15. Ի՞նչ իմաստով Հովհաննես առաքյալը պետք է մնար մինչև Հիսուսի գալը։
14 Հարությունից հետո Հիսուսը հայտնվում է իր աշակերտներին Գալիլեայի ծովի մոտ։ Այստեղ նա Պետրոսին ասում է. «Եթէ ես կամենում եմ, որ [Հովհաննեսը] կենայ, մինչեւ ես գամ. քե՞զ ինչ» (Յովհաննէս 21։1, 20–22, 24)։ Այս խոսքերը նշանակո՞ւմ են, որ Հովհաննեսը մյուս առաքյալներից ավելի երկար է ապրելու։ Ակներևաբար, այո, քանի որ նա այս դեպքից հետո մոտավորապես 70 տարի շարունակում է հավատարմորեն ծառայել Եհովային։ Բայցևայնպես, Հիսուսի այս խոսքերն ուրիշ իմաստ էլ ունեն։
15 «Մինչեւ ես գամ» արտահայտությունը մեզ հիշեցնում է Հիսուսի՝ «մարդի Որդին.... իր թագաւորութիւնովը գալիս» խոսքերը (Մատթէոս 16։28)։ Հովհաննեսը ‘կենում’, կամ՝ մնում է մինչև Հիսուսի գալը այն իմաստով, որ նրան հետագայում տրվում է մարգարեական տեսիլք Հիսուսի՝ թագավորական իշխանությամբ գալու մասին։ Իր կյանքի վերջում, աքսորված լինելով Պատմոս կղզի, նա ստանում է Հայտնությունը՝ իր բոլոր ապշեցուցիչ մարգարեական նշաններով ու դեպքերով, որոնք պետք է տեղի ունենան «Տիրոջ օրվա» ընթացքում։ Հովհաննեսն այն աստիճան է տպավորված այդ հափշտակիչ տեսիլքներով, որ երբ Հիսուսն ասում է՝ «այո. ես շուտով գալիս եմ», նա պատասխանում է՝ «ամէն։ Եկ, Տէր Յիսուս» (Յայտնութիւն 1։1, 10 ՆԱ; 22։20)։
16. Ինչո՞ւ է կարևոր, որ մենք շարունակենք զորացնել մեր հավատը։
16 Առաջին դարում ապրող ազնվասիրտ մարդիկ ընդունում են, որ Հիսուսը Մեսիան է, ու հավատ են ընծայում նրան։ Նրանց հավատը զորացման կարիք ունի մի քանի պատճառներով. այս անկեղծ անհատները կարևոր գործ պետք է անեն. ժողովուրդը հիմնականում հավատ չի ցուցաբերում. առջևում փորձություններ են սպասվում։ Իր հավատարիմ հետևորդներին քաջալերելու նպատակով Հիսուսը իր Մեսիա լինելը փաստող բազմաթիվ ապացույցներ է բերել, ինչպես նաև տվել է մարգարեական տեսիլքներ, որոնք խորացրել են աշակերտների հասկացողությունը։ Այսօր մենք շարունակում ենք գտնվել «Տիրոջ օրում»։ Շուտով Քրիստոսը կոչնչացնի Սատանայի ողջ ամբարիշտ համակարգը ու կազատի Աստծու ժողովրդին։ Մենք նույնպես պետք է զորացնենք մեր հավատը՝ լիովին օգտվելով մեր հոգևոր բարօրության համար Եհովայի տված բոլոր միջոցներից ու ձեռնարկումներից։
Օգնություն՝ խավարի ու նեղության միջով անցնելու համար
17, 18. Առաջին դարում ի՞նչ ցայտուն հակադրություն կար Հիսուսի հետևորդների և Աստծու նպատակներին հակառակվողների միջև, ու դեպքերն ի՞նչ ընթացք ստացան այս երկու խմբերի համար։
17 Հիսուսի մահից հետո աշակերտները քաջաբար կատարում են նրա պատվերը, որն է՝ վկայել նրա մասին «Երուսաղէմումը եւ բոլոր Հրէաստանի եւ Սամարիայի մէջ մինչեւ երկրի ծայրերը» (Գործք 1։8)։ Չնայած հալածանքներին՝ Եհովան օրհնում է նորաստեղծ քրիստոնեական ժողովը՝ նրան հոգևոր լույս տալով և նոր աշակերտների թիվն ավելացնելով (Գործք 2։47; 4։1–31; 8։1–8)։
18 Ինչ վերաբերում է բարի լուրի հակառակորդներին, նրանց ապագան գնալով ավելի մռայլ է դառնում։ «Ամբարիշտների ճանապարհը խաւարի նման է,— կարդում ենք Առակաց 4։19–ում,— նորանք չ’գիտեն թէ ինչով են գայթակղ[վ]ում»։ ‘Խավարը’ ծանրանում է մ.թ. 66–ին, երբ հռոմեական զորքերը պաշարում են Երուսաղեմը։ Առանց որևէ ակնհայտ պատճառի պաշարումը ժամանակավորապես դադարեցնելուց հետո հռոմեական զորքերը մ.թ. 70 թ.–ին վերադառնում են և քաղաքը հիմնահատակ ավերում։ Ըստ հրեա պատմաբան Հովսեպոսի՝ մեկ միլիոնից ավելի հրեաներ են սպանվում։ Հավատարիմ քրիստոնյաները, սակայն, փրկվում են։ Ինչպե՞ս։ Երբ առաջին պաշարումը հանվում է, նրանք, հնազանդվելով Հիսուսի պատվերին, փախչում են (Ղուկաս 21։20–22)։
19, 20. ա) Մինչ այս համակարգը մոտենում է իր վախճանին, Աստծու ժողովուրդը ինչո՞ւ վախենալու պատճառ չունի։ բ) Ինչի՞ վերաբերյալ Եհովան ուշագրավ հասկացողություն տվեց իր ժողովրդին 1914 թ.–ից տասնյակ տարիներ առաջ։
19 Մենք էլ ենք գտնվում նման իրավիճակում։ Գալիք մեծ նեղությունը կործանելու է Սատանայի ողջ ամբարիշտ աշխարհը։ Բայց Աստծու ժողովուրդը վախենալու պատճառ չունի, քանի որ Հիսուսը խոստացել է. «Ահա ես ձեզ հետ եմ ամեն օր մինչեւ աշխարհքի վերջը» (Մատթէոս 28։20)։ Իր երկրային աշակերտների հավատը զորացնելու և սպասվող դեպքերին նրանց պատրաստելու նպատակով Հիսուսը մի նախաշող տվեց, որը պատկերում էր իր՝ Մեսիական Թագավորի երկնային փառքը։ Ի՞նչ կարելի է ասել այսօրվա մասին։ 1914 թ.–ին այդ նախաշողը իրականություն դարձավ։ Այն որքա՜ն է զորացրել Աստծու ժողովրդի հավատը։ Այդ իրականությունը չքնաղ ապագայի խոստում ունի, և Եհովայի ծառաները ժամանակի ընթացքում ավելի մեծ հասկացողություն են ստացել դրա վերաբերյալ։ Այսօրվա խավարող աշխարհում «արդարների ճանապարհը ծագող լոյսի պէս է. որ գնալով լուսաւորվում է, մինչեւ որ կատարեալ օր է դառնում» (Առակաց 4։18)։
20 Արդեն նախքան 1914 թվականը օծյալ քրիստոնյաների մի փոքր խումբ սկսել էր Տիրոջ վերադարձի մասին կարևոր ճշմարտություններ հասկանալ։ Օրինակ՝ այդ խմբի անդամները հասկացան, որ այդ վերադարձը անտեսանելի է լինելու, ինչը ներդաշնակ է այն խոսքերի հետ, որ երկու հրեշտակները մ.թ. 33–ին ասացին աշակերտներին, մինչ Հիսուսը բարձրանում էր երկինք։ Այն բանից հետո, երբ ամպը ծածկեց Հիսուսին աշակերտների տեսադաշտից, հրեշտակներն ասացին. «Այս Յիսուսը, որ ձեզանից վերացաւ երկինքը, այսպէս կ’գայ ինչպէս նորան տեսաք երկինքը գնալիս» (Գործք 1։9–11)։
21. Ի՞նչ է քննարկվելու հաջորդ հոդվածում։
21 Հիսուսի համբարձվելը տեսան միայն նրա հավատարիմ հետևորդները։ Ինչպես այլակերպության դեպքում էր, դա տեղի չունեցավ հանրության առջև. աշխարհը նույնիսկ տեղյակ չէր պատահածից։ Նույնը լինելու էր, երբ Քրիստոսը վերադառնար թագավորական իշխանությամբ (Յովհաննէս 14։19)։ Միայն նրա հավատարիմ օծյալ աշակերտներն էին հասկանալու, որ նա ներկա է որպես Թագավոր։ Հաջորդ հոդվածում մենք կտեսնենք, թե այդ հասկացողությունը ինչ մեծ ազդեցություն էր թողնելու նրանց վրա, ինչի շնորհիվ միլիոնավոր մարդիկ էին հավաքվելու նրանց շուրջ՝ դառնալով Հիսուսի երկրային հպատակները (Յայտնութիւն 7։9, 14)։
[ծանոթագրություն]
a Ակներևաբար, Հիսուսի մկրտության ժամանակ միայն Հովհաննեսը լսեց Աստծու ձայնը։ Այն հրեաները, որոնց դիմեց Հիսուսը, «ոչ [Աստծու] ձայնը լսեցի[ն] երբէք, եւ ոչ նորա կերպարանքը տեսա[ն]» (Յովհաննէս 5։37)։
Հիշո՞ւմ եք
• Երբ Հիսուսին մեղադրեցին Շաբաթը խախտելու և Աստծուն հայհոյելու մեջ, նա ի՞նչ փաստարկներ բերեց, որպեսզի ցույց տար իր Մեսիա լինելը։
• Հիսուսի առաջին աշակերտները ի՞նչ օգուտ ստացան այլակերպությունից։
• Ի՞նչ ի նկատի ուներ Հիսուսը, երբ ասաց, որ Հովհաննեսը պետք է մնա մինչև իր գալը։
• 1914–ին ինչի՞ նախաշողը իրականություն դարձավ։
[նկարներ 10–րդ էջի վրա]
Հիսուսը իր Մեսիա լինելը հաստատող փաստարկներ բերեց
[նկար 12–րդ էջի վրա]
Այլակերպությունը հավատ զորացնող տեսիլք էր
[նկար 13–րդ էջի վրա]
Հովհաննեսը պետք է մնար մինչև Հիսուսի ‘գալը’