Ti Umuna nga Ar-ari
18 Kalpasan ti sumagmamano a tiempo, iti maikatlo a tawen ti tikag,+ kinuna ni Jehova ken ni Elias: “Mapanka ken Ahab, ket pagtuduekto iti rabaw ti daga.”+ 2 Iti kasta, napan ni Elias ken ni Ahab, bayat ti nakaro a bisin+ idiay Samaria.
3 Kabayatanna, inayaban ni Ahab ni Abdias, nga agay-aywan iti sangakabbalayanna. (Dakkel ti panagbuteng ni Abdias ken ni Jehova, 4 ta idi imbilin ni Jezebel+ a mapapatay dagiti propeta ni Jehova, nangala ni Abdias iti 100 a propeta ket biningayna ida iti sag-50 sa inlemmengna ida iti kueba, ken inik-ikkanna ida iti tinapay ken danum.) 5 Kinuna ni Ahab ken ni Abdias: “Mapanka iti amin nga ubbog ken amin a tanap* iti daga. Bareng makasarakta iti karuotan nga umanay a pagaraban dagiti kabalio ken mulo tapno saan a matay amin a tarakentayo.” 6 Iti kasta, nagbingayanda ti daga a sursorenda. Nagduma ti nagturongan da Ahab ken Abdias.
7 Bayat nga adda ni Abdias iti dalan, simmabet kenkuana ni Elias. Nabigbigna a dagus ket nagruknoy ken kinunana: “Sika kadi dayta, apok nga Elias?”+ 8 Insungbat ni Elias: “Wen, siak. Mapanka ket ibagam iti apom, ‘Adda ditoy ni Elias.’” 9 Ngem kinunana: “Ania ti basolko ta iyawatmo daytoy adipenmo ken Ahab tapno papatayennak? 10 Ammo ni Jehova a sibibiag a Diosmo nga impabiroknaka ni apok iti tunggal nasion wenno pagarian. Idi imbagada nga, ‘Awan ditoy,’ pinagsapatana ti pagarian ken ti nasion a saandaka a masarakan.+ 11 Sa ita ibagam kaniak, ‘Mapanka ket ibagam iti apom: “Adda ditoy ni Elias.”’ 12 Inton makapanawak, ipannaka ti espiritu ni Jehova+ iti lugar a saanko nga ammo, ket inton ibagak ken Ahab ngem dinaka masarakan, sigurado a patayennak. Agbuteng ken Jehova daytoy adipenmo manipud pay ubingak. 13 Diyo kadi nadamag ti inaramidko idi imbilin ni Jezebel a mapapatay dagiti propeta ni Jehova, no kasano nga inlemmengko iti kueba ti 100 a propeta ni Jehova a sag-50 ti tunggal grupo ken inik-ikkak ida iti tinapay ken danum?+ 14 Sa ita ibagam kaniak, ‘Mapanka ket ibagam iti apom: “Adda ditoy ni Elias.”’ Sigurado a papatayennakto.” 15 Ngem kinuna ni Elias: “Isapatak iti nagan ni Jehova a panguluen dagiti armada, ti sibibiag a Dios a pagserserbiak,* agpakitaak kenkuana ita nga aldaw.”
16 Iti kasta, napan ni Abdias iti ayan ni Ahab ket imbagana dayta, isu a napan ni Ahab iti ayan ni Elias.
17 Apaman a nakita ni Ahab ni Elias, kinunana: “Sika kadi daydiay nangyeg iti nakaro a didigra* iti Israel?”
18 Insungbat ni Elias: “Saanak a nangyeg iti didigra iti Israel, no di ket sika ken ti pamilia ni amam, ta sinukiryo dagiti bilin ni Jehova ken nagserbikayo kadagiti Baal.+ 19 Ita, ummongem ti intero nga Israel iti sanguanak idiay Bantay Carmelo,+ agraman ti 450 a propeta ni Baal ken ti 400 a propeta ti sagrado a poste*+ a mangmangan iti lamisaan ni Jezebel.” 20 Gapuna, pinaayaban ni Ahab ti intero nga Israel ken inummongna dagiti propeta idiay Bantay Carmelo.
21 Inasitgan ni Elias ti amin nga umili ket kinunana: “Kasanonto kabayag nga agallaallatiwkayo iti nagduma a kapanunotan?*+ No ni Jehova ti pudno a Dios, sumurotkayo kenkuana;+ ngem no ni Baal, sumurotkayo kenkuana!” Ngem saan a simmungbat dagiti umili. 22 Kinuna ngarud ni Elias kadagiti umili: “Siak laengen ti nabati a propeta ni Jehova,+ idinto ta adda 450 a propeta ni Baal. 23 Mangtedkayo iti dua nga urbon a kalakian a baka. Mangpilida iti maysa kadagita a baka sa guduaguduaen ken iparabawda iti kayo, ngem saanda a pasgedan. Isaganak met ti maysa a baka sa iparabawko iti kayo, ngem saanko a pasgedan. 24 Kalpasanna, umawagkayo iti nagan ti diosyo,+ ket umawagakto iti nagan ni Jehova. Ti Dios a sumungbat babaen ti apuy isu ti pudno a Dios.”+ Insungbat ti amin nga umili: “Mayat ti imbagam.”
25 Kinuna ni Elias kadagiti propeta ni Baal: “Mangpilikayo iti maysa nga urbon a kalakian a baka ken dakayo ti umuna a mangisagana ta ad-adukayo. Ngem diyo pasgedan dayta inton umawagkayo iti nagan ti diosyo.” 26 Gapuna, innalada ti baka a naited kadakuada, insaganada dayta, ket immaw-awagda iti nagan ni Baal manipud agsapa agingga iti tengnga ti aldaw. Imbagada: “O Baal, sungbatannakami!” Ngem awan ti timek ken awan ti sumungsungbat.+ Nagsagkisagkingda iti aglawlaw ti altar nga inaramidda. 27 Idi tumengngan ti aldaw, inuyaw ida ni Elias ket kinunana: “Ipapatiyo ti umawag uray ta dios met a kunayo!+ Nalabit adda nauneg a pampanunotenna wenno napan timmakki.* Wenno mabalin a matmaturog ket rumbeng nga adda mangriing kenkuana!” 28 Impapatida nga impigsa ti timekda ken sinugatsugatda ti bagida iti imuko ken gayang, sigun iti kaugalianda, agingga a nadigusda iti darada. 29 Malem idin ngem intultuloyda latta ti ar-aramidenda* agingga iti oras a panangidatag iti daton a bukbukel iti rabii, ngem awan latta ti timek ken awan ti sumungsungbat. Awan ti dumdumngeg kadakuada.+
30 Kalpasanna, kinuna ni Elias iti amin nga umili: “Umasidegkayo kaniak.” Gapuna, immasidegda kenkuana. Tinarimaanna ti nadadael nga altar ni Jehova.+ 31 Nangala ni Elias iti 12 a bato, sigun iti bilang dagiti tribu ti annak ni Jacob, a nangibagaan ni Jehova: “Agbalinto nga Israel ti naganmo.”+ 32 Dagita a bato ti pinangbangonna iti altar+ a pakaidaydayawan ti nagan ni Jehova. Kalpasanna, nangkali iti kanal iti aglikmut ti altar. Ti kalawa ti kanal ket umdas a pakaimulaan ti dua a sea a sukat* ti bukbukel. 33 Kalpasanna, inurnosna dagiti kayo, ginuduaguduana ti urbon a baka, sa imparabawna kadagiti kayo.+ Kinunana: “Punnuenyo ti uppat a dadakkel a karamba iti danum ket ibukbokyo iti daton a mapuoran ken kadagiti kayo.” 34 Imbagana manen: “Ulitenyo,” ket inulitda dayta. Kinunana pay: “Maminsan pay,” ket inaramidda iti maikatlo a daras. 35 Nagliplippias ti danum iti aglikmut ti altar. Pinunnona pay ti kanal iti danum.
36 Iti oras a pannakaidatag ti daton a bukbukel iti rabii,+ immasideg ni propeta Elias iti altar ket kinunana: “O Jehova, a Dios da Abraham,+ Isaac,+ ken Israel, maammuan koma ita nga aldaw a sika ti Dios iti Israel ket siak ti adipenmo ken inaramidko amin dagitoy kas iti imbagam.+ 37 Sungbatannak, O Jehova! Sungbatannak tapno maammuan dagitoy a tattao a sika, Jehova, ti pudno a Dios ken kayatmo nga agsubli ti pusoda kenka.”+
38 Iti kasta, nagtinnag ti apuy manipud ken Jehova ket inuramna ti daton a mapuoran,+ dagiti kayo, bato, tapok, ken pinagmagana ti kanal.+ 39 Idi nakita daytoy dagiti umili, dagus a nagruknoyda ket imbagada: “Ni Jehova ti pudno a Dios! Ni Jehova ti pudno a Dios!” 40 Kinuna ni Elias kadakuada: “Tiliwenyo dagiti propeta ni Baal! Diyo ipalubos nga adda uray maysa a makalibas kadakuada!” Dagus a tiniliwda ida ket insalog ida ni Elias iti karayan* ti Kison+ sa pinapatayna ida sadiay.+
41 Kinuna ni Elias ken ni Ahab: “Sumang-atka, mangan ken uminumka, ta adda mangmangngegko a napigsa a tudo.”+ 42 Gapuna, simmang-at ni Ahab ket nangan ken imminum, idinto ta napan ni Elias idiay tuktok ti Carmelo sa nagrukob iti daga ken indekketna ti rupana iti nagbaetan dagiti tumengna.+ 43 Kinunana iti katulonganna: “Pangngaasim ta sumang-atka ket kumitaka iti baybay.” Gapuna, simmang-at ket kimmita iti baybay sa kinunana: “Awan ti nakitak.” Namimpito a kinuna ni Elias, “Agsublika.” 44 Iti maikapito a daras, kinuna ti katulonganna: “Adda nakitak nga ulep a kas kadakkel ti dakulap ti tao nga agpangpangato manipud iti baybay.” Kinuna ni Elias: “Mapanka ken Ahab ket ibagam, ‘Isaganam ti karuahem! Sumalogkan ta saanka a makapanaw no maabutannaka ti tudo!’” 45 Kabayatanna, simmipnget ti tangatang gapu kadagiti ulep, nagangin, ket nagtudo iti napigsa.+ Intultuloy ni Ahab a patarayen ti karuahena nga agturong idiay Jezreel.+ 46 Ngem inikkan ni Jehova ni Elias iti naisangsangayan a bileg. Inggalut ni Elias ti badona iti siketna* sa nagtaray ket linumbaanna ni Ahab nga agturong idiay Jezreel.