GALION
Ti prokonsul ti Acaya, nga iti saklang ti tugawna a mangukom ket inakusaran dagiti Judio ni Pablo a guyguyugoyenna dagiti tattao iti sabali a panagdaydayaw iti Dios. Winaswas ni Galion ti kaso gapu ta awan ti nasalungasing a linteg ti Roma. Idin, ti bunggoy kinabkabilda ni Sostenes a mangidadaulo nga opisial iti sinagoga, ngem inkeddeng ni Galion a saan met a makibiang iti daytoy.—Ara 18:12-17.
Sigun kadagiti sekular a gubuayan, nayanak ni Galion idiay Cordova, Espania, idi agarup rugrugi ti umuna a siglo K.P. Isu ti anak ti orador a ni Seneca ken ti manong ni Seneca a pilosopo. Ti orihinal a nagan ni Galion ket Lucius Annaeus Novatus. Ngem idi inamponen ti orador a ni Lucius Junius Galion, inaramatna ti nagan ti nangampon kenkuana.
Makatulong ti maysa a kitikit manipud Delphi a mangammo iti petsa ti panagakem ni Galion kas prokonsul ti Acaya. (Ara 18:12) Gapu ta pirsapirsay laengen, masapul ngarud a masangal dagiti surat iti kitikit, ngem sigurado a linaonna ti nagan ni “[Lucius Ju]nius Galion, . . . prokonsul.” Umanamong ti kaaduan a historiador a ti surat ket manipud ken Emperador Claudio Cesar ket ti numero 26 a nasarakan iti dayta tumukoy iti maika-26 a daras a pannakaitan-ok ni Claudio iti imperio. (Ni Claudio ti nangisubli iti kasasaad ti Acaya kas naisina a probinsia nga iturturayan ti senado ket ngarud addaan iti prokonsul.) Nalabit naaramid daytoy a surat idi umuna a kagudua ti 52 K.P., ta ipasimudaag ti dadduma a kitikit a ni Claudio ket naitan-ok kas emperador iti maika-27 a daras sakbay ti Agosto 1, 52 K.P. Kunaen ti maysa a Cariano a kitikit ken ti maysa a kitikit iti kalasugan a naawagan iti Aqua Claudia idiay Roma a ti maika-26 ken maika-27 a pannakaitan-ok ni Claudio iti imperio ket napasamak idi tawen ti maika-12 a periodo ti panangukomna. Daytoy a maika-12 a panangukomna ket naibatog iti Enero 25, 52 K.P., agingga iti Enero 24, 53 K.P. Ngarud, ti kinaprokonsul ni Galion iti Acaya (saad a gagangay nga agpaut iti makatawen, manipud panangrugi ti kalgaw) agparang a nangrugi iti kalgaw ti 51 K.P. agingga iti kalgaw ti 52 K.P., nupay paboran ti dadduma nga eskolar ti 52-53 K.P.
[Ladawan iti panid 861]
Paset ti maysa a kitikit a nakailanadan ti nagan a Galion (ΓΑΛΛΙΩΝ)