NALULOK A KABABALIN
Tigtignay a mangyanninaw iti awan babainna a kababalin, kababalin a mangiparangarang iti kinaawan panagraem, panangumsi pay ketdi iti linteg ken autoridad. Ti Hebreo a sao a zim·mahʹ ket naipatarus a “nalulok a kababalin” ken “nalulok a moral.” (Le 18:17; 19:29) Ti Griego a termino nga a·selʹgei·a (nalulok a kababalin) mabalin met a maipatarus a “kinalulok iti moral; kinaderrep; awanan bain a kababalin; kinaalas ti kababalin.” (Ga 5:19, Rbi8 ftn; 2Pe 2:7, Rbi8 ftn) Saan laeng a seksual nga imoralidad ti pagaplikaran ti tunggal maysa kadagitoy a termino. Ti ar-aramid a kas iti ragup a panangrames (Uk 19:25; 20:6), panagbalangkantis (Jer 13:27; Eze 23:44), ken panagibukbok iti dara (Sal 26:9, 10; Eze 22:9; Os 6:9) ket ibilang ti Kasuratan kas nalulok a kababalin. Ti “tao nga awanan prinsipio” isu daydiay maikunkuna a mangigakgakat iti nalulok a kababalin, ket dagidiay mangibilang “kas ay-ayam” ti kasta a kababalin naibilangda a maag, wenno nakababbaba ti moralidadda.—Isa 32:7; Pr 10:23.
“Manipud iti Puso.” Ipamatmat ni Jesus a ti nalulok a kababalin iyanninawna no ania ti adda iti kaunggan ti maysa a tao. Kunaenna: “Manipud iti uneg, manipud iti puso dagiti tattao, rummuar dagiti makadangran a panagrasrason: dagiti pannakiabig, . . . dagiti pannakikamalala, . . . nalulok a kababalin . . . Amin dagitoy a nadangkes a banag rummuarda manipud iti uneg ket tulawanda ti tao.” (Mr 7:20-23) Ti nalulok a kababalin ket maysa kadagiti “aramid ti lasag,” maysa kadagiti nainlasagan a tarigagay a “makibimbinnusor iti kararua.” “Dagidiay mangannurot iti kakasta a banag saandanto a tawiden ti pagarian ti Dios,” kunaen ti Sao ti Dios.—Ga 5:19, 21; 1Pe 2:11.
Naibaga kadagiti Kristiano a mangay-ayat iti lawag ti kinapudno: “Kas iti aldaw magnatayo koma a sitatakneng, saan a kadagiti naariwawa a panagragragsak ken panagbarbartek, saan nga iti maiparit a pannakidenna ken nalulok a kababalin.” (Ro 13:13; Jn 3:19-21) Kunaen ni apostol Pedro: “Ta ti tiempo a naglabas [sakbay a nagbalinda nga ad-adipen ti Dios] umdasen a panagaramidyo iti pagayatan dagiti nasion idi nagturongkayo kadagiti aramid ti nalulok a kababalin.” (1Pe 4:3) Idi binagbagaan ni apostol Pablo dagiti Kristiano, dineskribirna ti dana dagiti nailubongan a nasion a sigud a nakitimpuyoganda kas adda “iti kinasipnget no maipapan iti isip, ken naisina iti biag a kukua ti Dios . . . Yantangay napukawda ti isuamin a moral a riknada, inyawatda ti bagbagida iti nalulok a kababalin tapno aramidenda ti tunggal kita ti kinarugit buyogen ti kinaagum.”—Efe 4:17-19.
Nupay kasta, ti sumagmamano nga agkunkuna nga ad-adipen ti Dios ken ni Kristo simiasida iti dalan ti lawag ket imparangarangda ti awan babainna ken naingar a kababalin maibusor iti linteg ken autoridad ti Dios. Nagleddaang ni Pablo gapu kadagidiay adda iti kongregasion idiay Corinto, ta saanda a nagbabawyan ti “kinarugitda ken ti pannakiabig ken ti nalulok a kababalin nga inar-aramidda,” iti laksid ti pammagbagana a pagbabawyanda ti kasta nga ar-aramid. (2Co 12:21) Pinakdaaran ni Pedro dagiti nagkauna a Kristiano nga addanto dagiti ulbod a mannursuro a tumaud iti mismo a nagtetengngaanda ket adunto ti sumurot kadagiti aramidda a nalulok a kababalin, a makagapu iti pannakaumsi ti dalan ti kinapudno. (2Pe 2:1, 2) Ti sasao ni Jesus kadagiti kongregasion idiay Pergamo ken Tiatira, nga insurat ni apostol Juan idi agarup 96 K.P., ipasimudaagna a ti padto ni Pedro matungtungpal idin iti dayta a tiempo. (Apo 2:12, 14, 18, 20) Da Pedro ken Judas inyebkasda ti pannakaukom a dumteng kadagidiay nalulok ti kababalinda.—2Pe 2:17-22; Jud 7.
Gapu ta kayatda a sulbogen ken allilawen ti dadduma iti kongregasion Kristiano, ikalkalintegan dagidiay nalulok ti kababalinda a dakkel ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios ken palabsenna ti basbasolda, yantangay bigbigenna ti kinaimperpektoda ken ti nainlasagan a kinakapuyda. Ngem ni Judas a kabsat ni Jesus iti ina nagsao maipapan kadakuada kas “di nadiosan a tattao, a pagbalbalinenda ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Diostayo kas pambar maipaay iti nalulok a kababalin ken liblibakenda ti kakaisuna a Makinkukua kadatayo ken Apotayo, ni Jesu-Kristo.” (Jud 4) Awan serserbi ti panangikuna ti kakasta a tattao nga an-annurotenda ti Nakristianuan a sursuro. Ti panagserbida ket saan a makaay-ayo iti Dios; umasping dayta iti kinuna ti masirib a mannurat iti Israel: “Ti sakripisio dagidiay nadangkes ket nakarimrimon. Anian nga ad-adda pay no ti maysa iyegna dayta a napakuyogan iti nalulok a kababalin.”—Pr 21:27.
Iti sidong ti Linteg, kasta met laeng a panangmatmat ti nayebkas maibusor iti nalulok a kababalin. Saan a nagbalbaliw ti Dios mainaig itoy a banag. Nayetnag ti bilin maibusor iti nalulok a kababalin, ket ipapatay idi ti dusa. (Le 18:17; 20:14) Kiniddaw ni David iti Dios a saanna nga ikkaten ti biagna a maikanunong kadagiti “tattao a nakabasol iti dara, a kadagiti imada adda nalulok a kababalin.”—Sal 26:9, 10.
Babaen kada mammadto Jeremias ken Ezequiel, ni Jehova pinakdaaranna ti Israel nga ukomenna ida gapu iti nalulok a kababalinda agpadpada iti pisikal ken iti naespirituan a pamay-an.—Jer 13:26, 27; Eze 16:27, 43, 58; 22:9; 23:21-49; 24:13.