Ti Biag ken Ministerio ni Jesus

Pagilasinan ti Maudi nga Al-aldaw

ITATTAN malemen ti Martes. Bayat a situtugaw ni Jesus idiay Bantay dagiti Olivo, a tantannawaganna ti templo iti baba, da Pedro, Andres, Santiago, ken ni Juan immayda kenkuana nga is-isuda. Maseknanda maipapan iti templo, yantangay impadto ni Jesus nga ‘awanto ti matda ditoy a maysa a bato iti rabaw ti maysa a dinto marba.’

Ngem nalawag nga ad-adu pay ti adda iti isipda bayat nga umadanida ken Jesus. Iti sumagmamano a lawas sakbayna, isut’ nagsao maipapan iti “kaaddana,” maysa a tiempo “inton maiparangarang ti Anak ti tao.” Ket iti immun-una nga okasion, imbagana kadakuada maipapan “ti panungpalan ti sistema dagiti bambanag.” Gapuna dagiti apostol ket nausiusoda unay.

“Ibagam kadakami,” kunada, “kaanonto ti pannakaaramid dagitoy [a mangibunga ti pannakadadael ti Jerusalem ken ti templona], ket anianto ti pagilasinan iti kaaddam ken iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag?” Iti epektona, nagkatlo a paset ti saludsodda. Umuna, kayatda a maammuan maipapan ti panungpalan ti Jerusalem ken ti templona, kalpasanna maipapan ti kaadda ni Jesus iti pannakabalin ti Pagarian, ken kamaudiananna maipapan ti panungpalan ti intero a sistema dagiti bambanag.

Iti naunday a sungbatna, sinungbatan ni Jesus amin a tallo a paset ti saludsod. Isut’ nangted ti pagilasinan a mangilasin inton agpatingganton ti Judio a sistema dagiti bambanag; ngem isut’ nangted ti ad-adu pay. Isut’ nangted met ti pagilasinan a mangiriing kadagiti masanguanan nga adalanna nga agbibiagdan bayat iti kaaddana ket asidegen ti panungpalan ti intero a sistema dagiti bambanag.

Bayat ti panaglabas dagiti tawen, nangrugi a makitan dagiti apostol ti kaitungpalan ti padto ni Jesus. Wen, dagiti mismo bambanag nga impadtona nangrugida a mapasamak idi kaaldawanda. Gapuna, dagiti Kristiano a sibibiag 37 a tawen kamaudiananna, idi 70 K.P., saanda a nakellaat iti pannakadadael ti sistema a Judio agraman templona.

Nupay kasta, ti kaadda ni Kristo ken ti panungpalan ti sistema dagiti bambanag saanda a napasamak idi 70 K.P. Ti kaaddana iti pannakabalin ti Pagarian maaramidto a maud-udi. Ngem kaano? Ti panangusig iti padto ni Jesus ti mangipanayag iti daytoy.

Impadto ni Jesus nga addanto “gubgubat ken damdamag ti gubgubat.” “Ta tumakderto ti nasion a bumusor iti sabali a nasion,” ket addanto bisbisin ken ginggined, ken dagiti angol. Dagiti adalanna maguradanto ken mapapatayda. Tumpuarto dagiti ulbod a mammadto ket adunto dagiti maallilawda. Ti kinadakes lumanlanto, ket ti ayat dagiti adu lumamiisto. Maigiddato iti dayta, ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga kas maysa a pammaneknek iti amin a nasion.

Numan pay ti padto ni Jesus addaan ti limitado a kaitungpalan sakbay ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P., ti dakkel a kaitungpalanna mapasamak kabayatan ti kaaddana ken iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag. Ti naannad a panangrepaso ti paspasamak ti lubong nanipud 1914 ipalgakna a ti napateg a padto ni Jesus addan iti kangrunaan a kaitungpalanna nanipud iti dayta a tawen.

Ti sabali pay a paset ti pagilasinan nga inted ni Jesus isut’ panagparang “makarimon a mamagwalwalang.” Idi 66 K.P. nagparang daytoy banag a makarimon iti porma “dagiti nagkampamento a buybuyot” ti Roma a nanglakub ti Jerusalem ket dinadadaelda ti bakud ti templo. “Ti makarimon a mamagwalwalang” nagtakder iti rebbeng a dina pagtakderan koma.

Iti dakdakkel a kaitungpalan ti pagilasinan, ti banag a makarimon isu ti Liga de Naciones ken ti kasunona, nga isut’ Naciones Unidas. Daytoy nga organisasion ti sangalubongan a talna ket matmatmatan ti Kakristianuan kas ti kasukat ti Pagarian ti Dios. Anian a makarimon! Iti agangay, ngarud, dagiti napolitikaan a pannakabalin a kadua ti NU bueltaandanto ti Kakristianuan (ti antitipiko a Jerusalem) ket isuntot’ pagwalangwalangenda.

Gapuna impadto ni Jesus: “Ta addanto dakkel a rigat a nanipud idi punganay ti lubong agingga ita, awan pay kasta a napasamak ket awanto metten iti uray kaano.” Nupay ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P. ket pudno a dakkel a rigat, nga adda nasurok a sangamilion ti naipadamag a napapatay, daytat’ saanen a dakdakkel a rigat ngem iti daydi sangalubongan a Layus idi kaaldawan ni Noe. Gapuna ti kangrunaan a kaitungpalan daytoy a paset ti padto ni Jesus ket matungpalto pay laeng. Mateo 24:2-22; 13:40, 49; Marcos 13:3-20; Lucas 21:7-24; 19:43, 44; 17:20-30; 2 Timoteo 3:1-5.

◆ Aniat’ nakatignayan ti saludsod dagiti apostol, ngem kaawatan nga aniat’ adda pay iti is-isipda?

◆ Ania a paset ti padto ni Jesus ti natungpal idi 70 K.P., ngem aniat’ saan a napagteng idi?

◆ Kaanot’ immuna a kaitungpalan ti padto ni Jesus, ngem kaano a maaddaan ti kangrunaan a kaitungpalanna?

◆ Ania ti banag a makarimon iti umuna ken maudi a kaitungpalanna?

◆ Apay a ti dakkel a rigat ket awan ti maudi a kaitungpalanna iti pannakadadael ti Jerusalem?