Dagiti Natay​—Matulonganda Kadi Dagiti Sibibiag?

NABAYAGEN a patien dagiti tattao a kabaelan dagiti natay a tulongan dagiti sibibiag. Nailadawan dayta iti nagkauna a sarsarita nga insurat ti Griego a dumadaniw a ni Homer. Maipapan dayta ken Odysseus, a pagaammo met kas Ulysses. Kas bannuar iti dayta a sarsarita, magagaran unay a mangammo no kasano a makasubli iti nakayanakanna nga isla ti Ithaca. Gapu iti dayta, nagdaliasat iti lubong dagiti natay tapno agkonsulta iti maysa a natayen a pumaparmata.

Gapu ta adu ti manginanama a sungbatan dagiti natay ti makariribuk a salsaludsodda, nagkonsultada kadagiti mannakiuman iti espiritu. Maturogda met kadagiti panteon dagiti inapoda wenno adda dagiti espiritistiko a ritual nga aramidenda. Talaga kadi a posible a makaipaay iti karkarna a tulong dagiti natay?

Nasaknap a Kaugalian

Isursuro ti adu a kangrunaan a relihion iti lubong a mabalin ti makisarita kadagiti natay. Kuna ti Encyclopedia of Religion a ti “necromancy, wenno ti pannakiuman iti kararua dagiti natay, ket kangrunaanna a maysa a kita ti panagpadles.” Kunana pay a “nasaknap” dayta nga aramid. Pinasingkedan dayta ti New Catholic Encyclopedia babaen ti panagkunana a “ti nadumaduma a kita ti necromancy ket maar-aramid iti intero a lubong.” Di ngarud pakasdaawan a pinadasen ti dadduma kadagiti napeklan a miembro ti adu a relihion ti makiuman iti lubong dagiti espiritu!

Nupay daytoy a pannakiuman kadagiti natay “ket kinondenar unay ti Simbaan,” kuna ti New Catholic Encyclopedia, “namin-adu a nadakamat dayta a kaugalian idi Middle Ages ken Renaissance” wenno idi maika-14 agingga iti maika-16 a siglo. Ngem ania ti ibaga ti Biblia maipapan iti dayta?

Rumbeng Kadi a Makiumanka Kadagiti Natay?

Idi un-unana, imbilin ni Jehova a Dios iti ilina: “Awan koma ti masarakan kenka nga . . . asinoman nga agimtuod iti natay.” (Deuteronomio 18:9-13) Apay nga imparit dayta ni Jehova? No posible a makapagsinnarita ti sibibiag ken ti natay, saan kadi a kinamanagayat iti biang ti Dios ti panangipalubosna iti kasta? Ngem kinaagpaysona, imposible ti kasta a komunikasion. Kasanotayo nga ammo?

Maulit-ulit nga isursuro ti Biblia nga awan puot dagiti natay. Sigun iti Eclesiastes 9:5, “dagiti sibibiag sipapanunotda a mataydanto; ngem no maipapan kadagiti natay, saanda a pulos sipapanunot iti aniaman.” Kuna ti Salmo 146:3, 4: “Dikay ikabil ti panagtalekyo kadagiti natan-ok, wenno uray iti anak ti naindagaan a tao, a kenkuana awan pannakaisalakan. Ti espirituna pumanaw, isu agsubli iti dagana; iti dayta nga aldaw mapukaw dagiti panunotna.” Dinakamat met ni propeta Isaias a dagiti natay ket “inutil ken patay.”​—Isaias 26:14.

Ngem adu ti mamati a babaen kadagiti espiritistiko nga aramid, nakasaritada dagiti natay nga ay-ayatenda. Adu ti nakapadasen iti kasta isu a nalawag nga adda la ketdi nakasaritada iti lubong dagiti espiritu. Ngem kas ipakita dagiti teksto iti ngato, saan a dagiti natay ti nakasaritada. Asino ngarud?

Asino ti Kasarsaritada?

Ipakaammo ti Biblia nga adda dagiti espiritu nga annak ti Dios a nagrebelde iti Nangaramid kadakuada ket nagbalinda a sairo wenno demonio. (Genesis 6:1-5; Judas 6, 7) Isuda ti mangisaksaknap iti ulbod a kapanunotan a sibibiag latta dagiti tattao kalpasan a natayda. Tapno mamati dagiti tattao iti dayta, agpammarang dagitoy a demonio nga isuda dagiti natay nga adda iti lubong dagiti espiritu a makisarsarita kadagiti sibibiag.

Isalaysay ti Biblia ti inaramid ni Ari Saul ti Israel. Kalpasan nga inlaksid ni Jehova gapu iti isusukirna, ginandatna ti nagkonsulta iti natayen a ni propeta Samuel babaen iti mannakiuman iti espiritu. Adda naawat ni Saul a mensahe manipud iti lubong dagiti espiritu ngem saan a naggapu ken Samuel. Kinapudnona, idi sibibiag pay ni Samuel, dinan kayat a kasarita ti ari. Kabusor met ni Samuel dagiti mannakiuman iti espiritu. Kinaagpaysuanna, ti impormasion a naawat ni Saul ket naggapu iti maysa a demonio a nagpammarang nga isu ni Samuel.​—1 Samuel 28:3-20.

Dagiti demonio ket kabusor ti Dios, ken napeggad ti makiuman kadakuada. Gapuna, imbilin ti Biblia: “Dikay bumaw-ing kadagiti mannakiuman iti espiritu, ket dikay makiuman kadagiti propesional a managipadles iti paspasamak, iti kasta agbalinkayo a narugit babaen kadakuada.” (Levitico 19:31) “Asinoman nga agimtuod iti natay,” impakdaar ti Deuteronomio 18:11, 12, ket mangar-aramid iti “nakarimrimon ken Jehova.” Kinapudnona, ti “panagkiddaw [ni Saul] iti maysa a mannakiuman iti espiritu tapno agimtuod” ket maysa kadagiti inaramidna a pakakitaan ti dina kinamatalek isu a pinapatay ni Jehova.​—1 Cronicas 10:13, 14.

Asino ngarud ti pagpatulongam no kasapulam ti kasayaatan a giya no adda dagiti pakariribukam a saludsod wenno problema? Sigun iti Biblia, ni Jehova a Dios ti “Naindaklan a Mannursuro.” No agkonsultaka iti Biblia a Saona a kaduam dagiti ay-ayatem ken iyaplikaryo dagiti isursurona, arigna a “dagiti bukodmo a lapayag makangngegto iti sao iti likudam a kunkunana: ‘Daytoy ti dalan. Magnakayo iti dayta.’” (Isaias 30:20, 21) Nupay saan a namnamaen dagiti Kristiano ita nga aktual a mangngegda ti timek ti Dios, maiwanwanna ida babaen iti Biblia. Wen, kas man la ibagbaga ni Jehova: ‘Siak ti pagpaiwanwanam.’

NAPANUNOTMO KADIN?

● Ania ti panangmatmat ti Dios iti pannakiuman kadagiti natay?​—Deuteronomio 18:9-13.

● Makaipaay kadi dagiti natay iti impormasion kadagiti sibibiag? Apay a kasta ti sungbatmo?​—Eclesiastes 9:5.

● Asino ti mapagtalkan a pakagun-odantayo iti giya?​—Isaias 30:20, 21.