Asinoak?

Panunotem daytoy nga eksena: Awan pay sangapulo a minuto nga adda ni Karen iti maysa a party idi adda nangngegna a boses a pamiliar kenkuana.

Timmaliaw ni Karen ket nakitana ti gayyemna a ni Jessica a nakaiggem iti dua a kaluklukat a bote ti beer. Inyawat ni Jessica ken Karen ti maysa sa imbagana, “Saankan nga ubing. Ag-enjoy-ka met, a.”

Saan koma a kayat ni Karen nga awaten ngem gayyemna ni Jessica. Ken saan a kayat ni Karen a panunoten ni Jessica nga isu ket killjoy. Maysa pay, nasingpet ni Jessica, ket no umin-inum, saan met ngarud a dakes dayta. ‘Beer lang met, saan met a drugs,’ napanunot ni Karen.

No sika ni Karen, ania ti aramidem?

Tapno maaramidmo ti husto iti kasta a situasion, masapul nga am-ammom a talaga ti bagim ken ammom dagiti sursurotem a prinsipio. Iti kasta, sika ti mangkontrol iti biagmo, saan ket a sabali a tao.—1 Corinto 9:26, 27.

Kasanom a maaramid dayta? Makatulong no sungbatam ti uppat a saludsod.

No ammom dagiti abilidad ken dagiti nasayaat a kababalinmo, dumakkel ti kompiansam iti bagim.

PAGTULADAN ITI BIBLIA: Kinuna ni apostol Pablo: “Uray pay no saanak a nasigo [wenno, nalaing] iti panagsasao, pudno unay a saanak a kasta no iti pannakaammo.” (2 Corinto 11:6) Nauneg ti pannakaammona iti Kasuratan, isu a di nagpaapekto uray nababa ti panagkita ti dadduma kenkuana. Dina impalubos a bumaba ti kompiansana gapu iti madi a komentoda.—2 Corinto 10:10; 11:5.

AM-AMMUEM TI BAGIM: Isuratmo ti maysa nga abilidad wenno talentom.

Ita, mangibagaka iti nasayaat a kababalinmo. (Kas pagarigan, nadungngoka kadi? naparabur? mapagtalkan? managsapsapa?)

No kasano a mapugsat ti nalagda a kawar no adda nakapuy a pasetna, pagdaksam met no agpaabakka kadagiti pagkapuyam ta alisto laeng nga agbaliw ti patpatiem ken dagiti prinsipiom.

PAGTULADAN ITI BIBLIA: Ammo ni Pablo dagiti pagkapuyanna. Pagragsakanna a tungpalen ti linteg ti Dios, ngem insuratna: “Makitak iti kamkamengko [wenno, bagik] ti sabali a linteg a makigubgubat iti linteg ti panunotko ken mangiturturong kaniak a kautibo [wenno, balud] iti linteg ti basol.”—Roma 7:22, 23.

AM-AMMUEM TI BAGIM: Ania a pagkapuyan ti masapul a labanam?

Agluganka kadi iti taksi sa ibagam iti drayber nga irikusrikusnaka agingga a maibusan iti gasolina? Awan serserbina dayta—ken nagastos pay!

Ti punto? No ammom dagiti planom nga aramiden, adda direksion ti biagmo. Adda sigurado a papanam ken ammom no kasanoka a makadanon sadiay.

PAGTULADAN ITI BIBLIA: Kinuna ni Pablo: “Ti wagas a panagtarayko di mapagduaduaan.” (1 Corinto 9:26) Kayatna a sawen, dina impalubos nga uray ania lattan ti mapasamak kenkuana. Nagplano sa inkarigatanna nga aramiden dayta.—Filipos 3:12-14.

AM-AMMUEM TI BAGIM: Isuratmo ti tallo a planom iti sumaruno a tawen.

No dimo maitakderan dagiti patpatiem, marigatanka nga agdesision. Kas iti chameleon a mangbaliwbaliw iti kolorna tapno bumagay iti aglawlawna, baliwbaliwam met ti desisionmo depende iti kayat dagiti kakaduam. No kasta ti aramidem, ipakpakitam a saanmo a talaga nga am-ammo ti bagim.

Ngem no dagiti patpatiem ti nakaibatayan dagiti ar-aramidem, ipakpakitam a saanka nga agpapaimpluensia iti sabsabali.

PAGTULADAN ITI BIBLIA: Mabalin a tin-edyer pay laeng ni propeta Daniel idi ‘inkeddengna iti pusona’ a tungpalen dagiti bilin ti Dios uray no nayadayo iti pamiliana. (Daniel 1:8) Ipakita dayta a saan a nagpaimpluensia ni Daniel iti sabsabali. Tinakderanna dagiti patpatienna.

AM-AMMUEM TI BAGIM: Ania dagiti patpatiem? Kas pagarigan: Mamatika kadi iti Dios? No wen, apay a kombinsidoka nga adda Dios?

Patiem kadi a pagimbagam dagiti moral a prinsipio a naggapu iti Dios? No wen, apay?

Ania ngarud ti kayatmo a pagbalinan—maysa a natnag a bulong nga itayabtayab ti angin wenno maysa a kayo a di maan-ano uray nakapigpigsa ti bagyo? No am-ammom a talaga ti bagim ken dagiti sursurotem a prinsipio, agbalinka a kas iti dayta a kayo. Ket makatulong dayta tapno masungbatam ti saludsod nga, Asinoak?