Aniat’ Kaipapanan ti Ipapatay ni Jesus Kadakayo?
“AMIN dagiti buyot iti daga a nagmartsan, amin dagiti buyot iti taaw a naibangonen, amin dagiti parliamento a nagtugawen, ken amin dagiti ar-ari a nagturayen, no pagtitiponen, saanda a nakaapektar unay ti biag ti tao ditoy daga a napigpigsa ngem iti daytoy agsolsolo a personalidad.” Kastat’ insurat ni James A. Francis maipapan ken Jesu-Kristo.
Matmatmatan dagiti tattao ni Jesus iti nadumaduma a pamay-an, ngem ti Biblia ti mangipabigbig kenkuana kas Anak ti Dios ken kas tao nga addaan managsakripisio a panagayat. Insitar ni Jesus ti maysa a kangrunaan a pamay-an a panangipakitana iti dayta nga ayat idi a kinunana maipapan ti bagina: “Ti Anak ti tao saan nga immay tapno pagserbian, no di ket tapno agserbi ken itedna ti biagna a maysa a subbot kadagiti adu.”—Mateo 20:28.
Aniat’ pateg daytoy a subbot? Apay a kasapulan dayta? Asino dagiti nasubbot? Iti kinapudnona, aniat’ kaipapanan ti ipapatay ni Jesus kadakayo?
Ania Dayta?
Ti subbot ket isut’ banag a mangwayawaya. Ti panangsubbot iti maysa ket kaipapananna ti panangispal kenkuana manipud pannakakayaw wenno dusa babaen iti panangbayad ti maysa a gatad. Iti naespirituan a kaipapananna, “ti panangsubbot” ket kaipapananna ti panangiyeg ti pannakaispal manipud basol ken iti dusana. Isut’ gapuna a natay ni Jesus. Kas ti insurat ni Kristiano nga apostol Pablo: “Ta dagiti supapak ti basol isu ni patay, ngem ti naparabur a sagut ti Dios isu ti biag nga agnanayon ken Jesu-Kristo nga Apotayo.”—Roma 6:23.
Ti pangsubbot a gatad sigun iti Kasuratan ket nainaig iti panangbayad ti maysa a subbot. Kuna ti Salmo 49:6-9: “Dagiti agtalek iti kinabaknangda, ket pagpasindayagda ti kaadu dagiti sanikuada, awan kadakuada ti makabalin babaen iti aniaman a pamuspusan a manubbot iti kabsatna, ken mangted man iti Dios iti subbot kenkuana; (ta ti pannakasubbot ti biagda nangina unay ket saan a magawidan) tapno agbiag koma laeng nga agnanayon a dina koma makita ti abut.” Ti subbot ket isut’ pananggatang nga aramiden ti Dios, saan a babaen iti asinoman nga imperpekto a tao.
Apay a Kasapulan?
Kasapulan ti subbot agsipud ta ti immuna a natauan nga amatayo, a ni Adan, nagbasol. Iti kasta napukawna ti awan inggana a perpekto a biag, nainkalintegan ti pannakasentensiana ken patay, ket idi agangay isut’ natay. (Genesis 2:15-17; 3:1-7, 17-19; 5:5) Kas kaputotanna, natawidtayo ti basol ken ipapatay. “Gapu iti maymaysa a tao ti basol simrek ditoy lubong ken ti ipapatay gapu iti basol,” insurat ni Pablo, “ket iti kasta ti ipapatay immay kadagiti isuamin a tattao agsipud ta isuda nagbasolda amin.” (Roma 5:12) Wen, “matayda amin ken Adan.” (1 Corinto 15:22) Gapuna siuumiso a kinuna ni salmista David: “Adtoy a nayanakak iti kinadakes, ket iti basol impasngaynak ni inak.”—Salmo 51:5.
Ti pannakaispal manipud pannakailunod iti basol ken ipapatay ket nasken tapnon ti asinoman a kaputotan ni Adan ket umawat ti biag nga awan inggana. Idinto a ti imperpekto a tattao saanda a maipaay daytoy a subbot, siaayat nga impaay dayta ni Jehova baeten ken Jesu-Kristo. Kaskasdi, aniat’ nagatang babaen iti subbot? Ay ket, idi nagbasol ni Adan, napukawna ti agnanayon a perpekto a natauan a biag, agraman amin dagiti kalinteganna ken panginanamaanna. Gapu itoy, dayta met laeng a banag ti nagatang babaen iti daton a subbot ni Jesus.
No Aniat’ Namagbalin a Posible iti Dayta
Natungpal ti kinahustisia iti panaglak-am ti sangatauan iti ipapatay, ti supapak ti basol. Gapuna ti subbot ket isut’ ebkas ti naayat a kinamanangaasi ti Dios. Ti perpekto a natauan a biag ni Jesus, agraman amin dagiti kalintegan ken panginanamaanna, naipaay ken patay ket pulos a saanen a naipasubli, ta isut’ saanen a napagungar kas tao a lasag ken dara no di ket kas maysa nga imortal nga espiritu a parsua. (1 Corinto 15:50; 1 Pedro 3:18) Ti ngarud naidaton a natauan a biag ni Jesu-Kristo nagtultuloy nga addaan ti makagatang, wenno makasubbot, a pannakabalin.
Kas maysa nga awan basolna a tao, timmakder ni Jesus iti posision nga umasping iti orihinal nga inokuparan ni perpekto nga Adan. Gaput’ panagtulnogna iti Dios agingga ken patay, napagbalin ni Jesus a naindaklan a Nangato a Padi, ket indatagnat’ pateg ti perpekto a natauan a datonna idiay langit. (Hebreo 9:24-26) Gapu ta inawat ti Dios daytoy makagatang a gatadna, mabalinen a subboten ni Jesus dagiti manamati a kaputotan ni Adan manipud basol ken ipapatay babaen ti panangiyaplikarna iti pateg ti datonna kadakuada. (1 Corinto 6:20; 7:23; 1 Juan 2:1, 2) Iti kasta ni Jesus “nagbalin nga isu ti makin-aramid ti agnanayon a pannakaisalakan kadagiti isuamin nga agtulnog kenkuana.” (Hebreo 5:8, 9) Daytoy ti mamagbalin a posible kadakuada a magun-odan ti nalinteg a takder iti imatang ti Dios baeten ti Anakna.
Asinoda dagiti Nasubbot?
Asinoda, ngarud, dagiti magunggonaan iti subbot? Dagiti tattao a mangalagad pammati iti daytoy a sagana ket dumtengda iti pannakitunos iti Dios. Babaen ti panagserbida a simamatalek kenkuana, mabalin a mawayawayaanda manipud basol ken iti supapakna nga ipapatay ket umawatdanto ti biag nga awan inggana.—Juan 17:3.
Mabalinan ti umuna a tao nga ikeddeng no isut’ agtulnog iti Dios wenno saan. Pinilina ti sumukir. “Ket ni Adan saan a naallilaw,” ngem isut’ natay kas sipapakinakem a managbasol. (1 Timoteo 2:14) Kaskasdi, dagiti ngay kaputotan ni Adan? Mabalindat’ agpili no agserbida iti Dios iti ingganat’ kabaelan ti imperpekto nga abilidadda wenno sumukirda iti Namarsuada.—Josue 24:15.
Immay ni Jesus “tapno itedna ti biagna a subbot dagiti adu.” (Marcos 10:45) Ngem asinoda dagiti “adu”? Kaawatan a di nairaman ni Adan agsipud ta isut’ tao a perpekto nga inggagarana a pilien ti sumukir iti Dios ken natay kas maysa nga awan panagbabawina, sipapakinakem a managbasol. Ngem ti met ngay dakkel a pamiliana, nga agbilang ti binilbilion? Babaen iti katupagna a gatad, natimbangan ni Jesu-Kristo ti natawid a pannakailunod ti pamilia ni Adan. (Idiligyo ti 1 Timoteo 2:5, 6.) Maipaay kadagiti “adu” a manamati, inyaplikar ni Jesus ti merito ti makasubbot a gatadna.
Dagiti nasubbot a manamati ramanenna agpadpada dagiti Judio ken Gentil, wenno tattao ti nasnasion. Kuna ni Pablo: “Iti kasta ngarud gapu iti maymaysa a salungasing nagpaay kadagiti amin a tattao ti pannakadusa, kasta met gapu iti maysa nga aramid ti kinalinteg, nagpaay kadagiti amin a tattao a pakapalintegan ti biag.” (Roma 5:18) Babaen iti ipapatayna iti maysa a kayo, “ni Kristo sinubbotnatayo [dagiti Judio] iti pannakailunod ti Linteg idi naaramid a lunod gapu [kadakuada], ta adda a naisurat: ‘Mailunod ti isuamin a maibitin iti kayo.’” (Galacia 3:13; Deuteronomio 21:23) Isingasing ti Roma 4:11 dagiti Gentil idi a kinunana a nupay ni Abraham, nga ama dagiti Judio, saan pay idi a nakugit, isut’ nagbalin nga “ama dagiti amin a mamati uray saanda a nakugit.” Ngarud, ti daton a subbot ni Jesus gunggonaanna dagiti manamati a Judio ken Gentil.
Ti kurso a suroten ti tunggal indibidual determinarenna no isut’ magunggonaan manipud daton ni Jesus. Kas ken Adan, saan a maipapilit kadagiti sipapakinakem a managdakdakes ti merito ti subbot ken biag nga agnanayon. Kas kinuna ni Kristo: “Ti mamati iti Anak adda biagna nga agnanayon; ngem ti saan nga agtulnog iti Anak saannanto a makita ti biag, no di ket ti pungtot ti Dios agtaeng kenkuana.” (Juan 3:36) Ti subbot ket pagbalinenna met a posible ti panagungar kadagidiay natayen nga addat’ lagip ti Dios. (Juan 5:28, 29) No mapaneknekan a natulnogda ken manangipategda, ti pannakaiyaplikar ti gunggona ti subbot kadakuada kaipapananna nga agbiagdanton nga agnanayon. Ngem kadagidiay agbibiag kadagitoy “maudi nga al-aldaw,” addat’ posibilidad ti biag nga awan inggana a saanen a kasapulan pay a matayda.—2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:3-14, 21, 34; Juan 11:25, 26.
Dagiti Makagapu ti Panagyaman
Asinoman nga agtarigagay a magunggonaan manipud iti subbot rebbeng a maaddaan nauneg a panangipateg iti dayta. Ket anian a maiyanatup ti kasta a panagyaman! Tutal, ti subbot kinasapulannat’ aglaplapusanan nga ayat iti biang ti Dios ken ni Kristo.
Impakita ni Jehova a Dios ti dakkel nga ayatna a nangipaay ti subbot babaen ti ipapatay ti Anakna. Kuna ni Jesus: “Ta kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong nga intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno amin a mangalagad ti pammati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon. Ta saan nga imbaon ti Dios ti Anakna iti lubong, a mangukom iti lubong, no di ket tapno ti lubong maisalakan gapu kenkuana.” (Juan 3:16, 17) Diyo aya apresiaren daytoy a panangiparangarang ti ayat ti Dios?
Panunotenyo pay ti kinauneg ti ayat ni Jehova iti panangisaganana ti subbot. Sakbay a naibaon ti Anak ti Dios ditoy daga tapno agbiag ken matay kas perpekto a tao, isut’ addan a sibibiag. Isu idi “ti anak nga inauna kadagiti amin a naparsua,” a babaen kenkuana “naparsua dagiti amin nga adda kadagiti langlangit ken daga, makita ken saan a makita.” (Colosas 1:13-16) Anian ti panagayat ni Jehova iti Anakna! Nupay kasta, saan a basta nangibaon ti Dios ti asino lattan kadagiti minilion a nalinteg nga anghelna ditoy daga. Dakkel unay ti ayatna iti sangatauan a gapu itoy imbaonna ti inauna nga Anakna.
Panunotenyo, pay met, ti kinauneg ti ayat nga impakita ni Jesus maipapan iti subbot. Kas espiritu a parsua idiay langit, isu idi ti “mamangulo nga agobra” ti Dios. Pudno, “dagiti bambanag a pagra-oan [ti Anak ti Dios] isuda dagiti annak dagiti tao.” (Proverbio 8:22-31) Kaskasdi, saan a nalaka para kenkuana a panawan ti langit, agraman dagiti makaay-ayo a sirkumstansia a naitimpuyog ken Amana ken dagiti linaksalaksa a nalinteg nga anghel. Manipud nailangitan a puestona, makita ti Anak ti Dios dagiti dakes a kasasaad ditoy daga ken ti panangrabngis ti basol ken ipapatay iti sangatauan. Ammona met a ti panangipaay ti subbot kaipapanannat’ ipapatayna. Kaskasdi, “innalana ti galad nga adipen a naaramid a kapadpada dagiti tao. Ket . . . nagpakumbaba a naknakemna a nagtulnog agingga ken patay.” Gapu iti kasta a kinamatalek, napagungar ni Jesus iti nadayag a nailangitan a biag. (Filipos 2:5-11) Anian nga ayat ti impakitana maipapan iti subbot! Apresiarenyo aya ti inaramid ni Jesus?
Aniat’ Aramidenyo?
Ti prelado nga Ingles iti Chichester a ni Richard (c. 1198–1253) naminsan nagkararag a dagiti lallaki ken babbai umayda koma “iti pannakaammo a silalawag ken Jesu-Kristo, tapno isut’ ayatenda un-unay, ken ad-adda pay koma ti panangsurotda kenkuana.” Pudno a ti daton a subbot ni Jesus mangted nasin-aw a rason iti panangammo, panangayat, ken panangsurot kenkuana.
No saan koma a maigapu iti subbot, kas managbasol mataytayo koman nga awanan namnama, ta “ti pannilud ni patay isu ti basol.” (1 Corinto 15:56) Iti kasta, tapno maisalakan manipud ken patay nga isut’ ibungana gapu ti pannakasilud ken basol, aniat’ masapul nga aramidenyo? Masapul nga ammuenyo ti maipapan ti probision ti Dios a maipaay ti pannakaisalakan baeten ken Jesu-Kristo. Kalpasanna masapul nga idemostrayo nga al-alagadenyo ti pammati iti subbot. Kasano? Babaen ti panangipakita ti naimpusuan a panangipateg iti dayta, panangipaay a naan-anay ti bagiyo iti Dios, ken panangibagbaga kadagiti dadduma maipapan iti daytoy nakaskasdaaw a probision wenno sagana a maipaay iti pannakaisalakan.
Daytoy a kurso ti mangikabil kadakayo a kadua ti “dakkel a bunggoy” a “naggapu iti dakkel a rigat, ket binugguanda dagiti pagan-anayda ket pinapudawda ida iti dara ti Kodero,” ni Jesu-Kristo. (Apocalipsis 7:9, 14) Ti namnamada ket biag nga awan inggana iti paraiso a daga. (Lucas 23:43) Wen, ket mabalinyo ti agbalin a paset dayta naragsak a bunggoy, no ti ipapatay ni Jesus ket pudno a nasudi kadakayo.
[Ladawan iti panid 4]
Ni awan basolna a Jesus adda iti isu met laeng a posision nga umasping iti dayta orihinal nga inukoparan ni perpekto nga Adan
[Ladawan iti panid 6]
Apresiarenyo met laeng aya ti pudpudno a kaipapapan ti ipapatay ni Jesus?