Pananggun-od iti Pannakaammo—Ita ken iti Agnanayon
TI ALEMAN a doktor a ni Ulrich Strunz nangisurat iti serye dagiti libro a napauluan Forever Young. Kunana a ti panagwatwat, nutrision, ken nasayaat nga estilo ti panagbiag ket mangpasalun-at ken mabalin a mangpapaut iti biag. Kaskasdi, saanna nga inkari kadagiti agbasbasa a mabalinda ti agbiag nga agnanayon no surotenda ti balakadna.
Nupay kasta, adda maysa a kita ti pannakaammo a talaga a mangyeg iti biag nga agnanayon. Iti sabali a bangir, no agbiagka nga agnanayon, agnanayon met a mabalinmo ti gumun-od iti napateg a pannakaammo. Inkararag ni Jesus iti Dios: “Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo maipapan kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken iti daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Depinarentayo pay nga umuna ti “agnanayon a biag” satay kitaen no ania dayta a pannakaammo ken no kasano a magun-odmo dayta.
Sigun iti Biblia, ti Namarsua asidegen a pagbalinenna ti daga a literal a paraiso, a mangyeg iti napaut a biag. Tapno maipasdek dayta a paraiso, kasapulan ti dakkel nga aksion, nga umasping iti Layus idi kaaldawan ni Noe. Ti Mateo kapitulo 24, bersikulo 37 agingga 39, ipakitana nga indilig ni Jesus ti tiempotayo iti “kaaldawan ni Noe,” a dagiti tattao ‘saanda nga inkankano’ ti napeggad a kasasaadda. Saanda met nga inkankano ti mensahe nga inkasaba ni Noe. Ket dimteng ti “aldaw a simrek ni Noe iti daong” ket daydi Layus dinadaelna amin a nangilaksid iti dayta a pannakaammo. Naispal ti biag ni Noe ken dagiti kakaduana iti daong.
Impasimudaag ni Jesus a dumteng iti panawentayo ti umasping nga “aldaw.” Dagidiay mangipangpangag iti pannakaammo a nainaig iti dayta a pasamak saandanto laeng a makalasat no di ket manamnamada ti biag nga agnanayon. Kanayonanna, dagiti natay nga adda iti lagip ti Dios mapagungardanto buyogen ti namnama a saandanto a matay manen. (Juan 5:28, 29) Imutektekanyo no kasano nga inyebkas ni Jesus dagita a dua a kapanunotan. Idi makisasao ken ni Marta maipapan iti panagungar dagiti natay, kinunana: “Ti mangwatwat iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto; ket tunggal maysa a sibibiag ken mangwatwat iti pammati kaniak saanto a pulos matay.” Ipakita dagiti ebidensia nga asideg unayen daytoy nga “aldaw,” ket nalabit a ‘saankanton a pulos matay.’—Juan 11:25-27.
Kalpasanna, inyimtuod ni Jesus ken ni Marta: “Patiem kadi daytoy?” Insungbatna: “Wen, Apo.” No kasta ti imtuoden ni Jesus kenka ita, ania ti sungbatmo? Nalabit a marigatanka a mamati iti posibilidad a dikanto pulos matayen. Ngem uray no kasta ti reaksionmo, awan duadua a kayatmo a patien dayta no mabalbalin. Panunotem no kasano kaadu ti masursurom no ‘saankanto a pulos matay’! Iladawanmo iti panunotmo a tagtagiragsakem dagiti amin a banag a kayatmo ita a sursuruen ken aramiden ngem awan panawenmo a mangaramid kadagita. Ken panunotem laengen a mabalinmo manen a makadua dagidi pimmusay a patpatgem! Ania a pannakaammo ti mamagbalin a posible kadagita a banag, ken kasano a magun-odmo dayta?
Pannakaammo a Mangyeg iti Biag—Kabaelantayo a Gun-oden
Ditay kadi kabaelan a gun-oden dayta a pannakaammo maipapan iti Dios ken ni Kristo? Kabaelantayo. Pudno nga awan patinggana ti pannakaammo kadagiti ar-aramid ti Namarsua. Nupay kasta, saan a tuktukoyen ni Jesus ti astronomia wenno maysa kadagiti sabali a siensia idi innaigna ti “pannakaammo” ken “agnanayon a biag.” Ti Proverbio kapitulo 2, bersikulo 1 ken 5, ipasimudaagna a ti ‘sasao’ ken ‘dagiti bilin’ iti Biblia ket napateg iti “mismo a pannakaammo ti Dios.” Ken mainaig ken ni Jesus, ipasimudaag ti Juan 20:30, 31 a kasapulantayo dagiti banag a naisurat iti Biblia tapno ‘maaddaantayo iti biag.’
Gapuna, ti pannakaammo maipapan ken ni Jehova ken Jesu-Kristo kas masarakan iti Biblia ket umdas a mangipakita kenka no kasano a magun-od ti biag nga agnanayon. Ti Biblia ket naisangsangayan a libro. Ti Namarsua siaasi nga impaltiingna dayta iti pamay-an nga uray dagiti nababa ti adalda mabalinda ti maaddaan iti umdas a pannakaammo tapno magun-odda ti biag nga agnanayon. Uray iti maysa a nasaririt ken aduan iti tiempo ken ik-ikutan, adda a kanayon ti masursurona a baro a banag manipud iti naipaltiing a Kasuratan. Ti kinapudno a kabaelam a basaen daytoy nga artikulo paneknekanna nga addaanka iti abilidad a makasursuro. Ngem kasanom nga usaren dayta nga abilidad?
Iti sangalubongan, ipakita dagiti kapadasan a ti kaepektibuan a pamay-an tapno magun-odmo dayta a pannakaammo ket babaen ti personal a panagadalmo iti Biblia nga idauluan ti maysa a makinkabesadon iti material. No kasano a ni Noe inkagumaanna nga inranud ti pannakaammo kadagiti kasadaranna, dagiti Saksi ni Jehova sidadaan nga umayda iti pagtaengam tapno tulongandaka a mangusig iti Biblia. Mabalin nga usarenda ti broshur nga Ania ti Kalikaguman ti Dios Kadatayo? wenno ti libro a maitutop a napauluan iti Pannakaammo a Mangiturong iti Biag nga Agnanayon.a Uray marigatanka a mamati iti kapanunotan a ‘saanto a pulos matay’ dagiti matalek a tattao iti Paraiso a daga, masursurom ti agtalek iti daytoy a kari babaen ti tulong dagiti kastoy a panagadal iti Biblia. Isu a no tarigagayam ti agbiag nga agnanayon wenno kayatmo laeng a makita no rasonable a patien a mabalinmo ti agbiag nga agnanayon, ania ti rumbeng nga aramidem? Gundawayam ti makipagadal iti Biblia.
Kasano kapaut ti panagadal? Ti nadakamat a 32 a panid a broshur, a mabasa iti ginasut a lenguahe ket naglaon laeng iti 16 nga ababa a leksion. Wenno no maiwayaam ti maysa nga oras iti kada lawas, kasapulam laeng ti sumagmamano a bulan tapno maadalmo dagiti napateg a suheto iti Biblia babaen ti libro a Pannakaammo a Mangiturong iti Biag nga Agnanayon. Dagitoy a publikasion natulonganda ti adun a tattao a gumun-od iti adu a pannakaammo ken maaddaan iti nasged a panagayat iti Dios. Ti Namarsua gunggonaanna dagidiay pudno a mangay-ayat kenkuana, a tulonganna ida a maaddaan iti biag nga agnanayon.
Talaga a kabaelantayo ken nalaka a magun-od ti mangted-biag a pannakaammo. Ti intero a Biblia, wenno ti pasetna, ket naipatarus iti nasurok a 2,000 a lenguahe. Dagiti Saksi ni Jehova iti 235 a pagilian pagragsakanda ti mangipaay iti personal a tulong ken naibatay-Biblia a publikasion tapno ad-adda a mapaunegmo ti pannakaammom.
Personal a Panagadal
Personal a banag ti relasionmo iti Dios a Namarsua kenka. Sika laeng ti mabalin a mangtaginayon ken mangpatibker iti dayta, ken isu laeng ti makaipaay kenka iti biag nga agnanayon. Gapuna, masapul nga itultuloymo ti personal a panangadal iti naisurat a Saona. No adda regular a mangsarungkar ken tumulong kenka, nalaklaka a maiwayaam ti agadal.
Yantangay ti Biblia ken dagiti katulongan iti panagadal iti Biblia naglaonda iti “mismo a pannakaammo iti Dios,” maitutop unay nga aywanam dagita tapno mausarmo ida iti adu a tawen. (Proverbio 2:5) No agbibiagka iti napanglaw a pagilian, nalabit a saan nga adu a libro ti nausarmo iti eskuelaan, a nagadalka kangrunaanna babaen ti panagdengngeg ken panagpaliiw. Idiay Benin, kas pagarigan, nasurok a 50 a lenguahe ti maus-usar. Gagangay dagiti indibidual a nalaing nga agsao iti uppat wenno lima a lenguahe, nupay dida pulos naaddaan iti bukod a libro kadagitoy a lenguahe. Maysa a saguday ti abilidadmo nga agadal babaen ti panagdengngeg, panagpaliiw, ken panagmennamenna. Kaskasdi, dakkel ti maitulong dagiti libro iti panagadalmo.
Uray no nailet ti pagtaengam, ipamuspusam nga adda lugar ti Biblia ken dagiti nainaig a publikasion. Idulinmo ida iti lugar a nalakam a maala ken saanda a nalaka a madadael.
Sangapamiliaan a Panagadal
No maysaka a nagannak, interesadoka koma a mangtulong kadagiti annakmo a maaddaan iti isu met laeng a pannakaammo a gunggun-odem. Kadagiti napanglaw a pagilian, nayugali dagiti nagannak nga isuro kadagiti annakda ti adu a kasapulan a paglaingan (skill) iti panagbiag kas koma iti panagluto, panagurnong iti kayo, panagsakdo, panagtalon, panagkalap, ken panagisubor iti merkado. Makaisuro a talaga dayta no kasano ti agbiag. Ngem adu a nagannak ti saan a mangisursuro kadagiti annakda ti pannakaammo a mangiturong iti biag nga agnanayon.
Aniaman ti kasasaadmo, nalabit a mariknam nga awan ti wayam. Ammo met dayta ti Namarsua. Maipapan iti panangisuro kadagiti annak dagiti daldalan ti Dios, imutektekam no ania ti kinuna idi ni Jehova: “Masapul nga iyukuokmo ida iti anakmo ken sawem ti maipapan kadagita no agtugawka iti balaymo ken no magnaka iti dalan ken no agiddaka ken no bumangonka.” (Deuteronomio 6:7) Maibasar iti dayta, apay a dika mangaramid iti bukodmo a programa ti panangisuro, kas iti sumaganad:
1. “No agtugawka iti balaymo”: Ikagumaam ti maaddaan iti regular a pannakisarita, nalabit linawas, kadagiti annakmo iti pagtaengan, no kasano a kasta met ti nalabit inaramid kenka ti maysa a tao. Mangipapaay dagiti Saksi ni Jehova kadagiti naibatay-Biblia a publikasion a maitutop iti panangisuro kadagiti ubbing aniaman ti edadda.
2. “No magnaka iti dalan”: Makisaritaka kadagiti annakmo iti di pormal a pamay-an maipapan ken ni Jehova, iti pamay-an a kas iti panangisurom kadakuada no kasano ti agbiag wenno no ipaayam ida kadagiti pagannurotan iti di pormal a pamay-an.
3. “No agiddaka”: Iti kada rabii, agkararagka a kaduam dagiti annakmo.
4. “No bumangonka”: Adu a nagannak ti naaddaan kadagiti makagunggona a resulta iti panangusig iti teksto ti Biblia iti kada agsapa. Dagiti Saksi ni Jehova us-usarenda ti bokleta a Panangsukimat kadagiti Kasuratan iti Inaldawb kas pagibatayan iti panangusig.
Kadagiti napanglaw a pagilian, kasta unay ti panangikagumaan ti adu a nagannak tapno masigurado a maysa kadagiti annakda ti makaragpat iti nangato a sekular nga edukasion. Iti kasta a pamay-an, addanto mangaywan kadagiti nagannak inton kumapsutdan. Ngem no adalem ti Biblia ken tulongam ti amin nga annakmo a mangaramid met iti dayta, magun-odmo ti pannakaammo a mamagbalin a posible kenka ken iti pamiliam ti biag nga agnanayon.
Dumtengto ngata ti aldaw nga ammotayo ti amin a banag? Saan. Bayat nga agtultuloy ti daga nga agdaliasat iti awan patinggana nga uniberso, agtultuloy met a gumun-odtayo iti pannakaammo. Kinapudnona, kuna ti Eclesiastes 3:11: “Tunggal banag inaramid [ti Dios] a napintas iti tiempona. Uray ti tiempo a di nakedngan insaadna iti pusoda, tapno ti sangatauan saanna a pulos masarakan ti aramid nga inaramid ti pudno a Dios manipud pangrugian agingga iti pagnguduan.” Ti pananggun-od iti pannakaammo ket maysa a pagragsakan a saanto pulos nga agpatingga.
[Footnotes]
a Agpada nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
b Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
[Blurb iti panid 5]
“Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo . . .”
[Dagiti Ladawan iti panid 7]
Tulongam ti pamiliam a gumun-od iti pannakaammo ita ken iti agnanayon