Footnote

a Iti Biblia, ti orihinal a sasao a naipatarus kas “subbot” kaipapananna ti maysa a gatad, wenno banag a napateg, a naibayad. Kas pagarigan, ti Hebreo a berbo a ka·pharʹ kangrunaan a kaipapananna ti abbongan wenno “kalupkopan.” (Genesis 6:​14) Gagangay a tumukoy dayta iti pannakaabbong iti basol. (Salmo 65:3) Ti nainaig a nombre a koʹpher ket tumukoy iti naibayad a gatad tapno maibanag daytoy a panangabbong, wenno panangsaka. (Exodo 21:30) Iti umasping a pamay-an, ti Griego a sao a lyʹtron, a masansan a maipatarus kas “subbot,” ket mabalin a maipatarus met kas “gatad a pangsaka.” (Mateo 20:28; The New Testament in Modern Speech, ni R. F. Weymouth) Inusar dagiti Griego a mannurat dayta a termino a tumukoy iti maited a bayad tapno masubbot ti balud iti gubat wenno tapno maluk-atan ti maysa nga adipen.