Kapitulo 4
Daydiay Maysa a Pinatalgedan Amin Dagiti Mammadto
1. Dagiti kinapudno maipapan ti biag ni Jesus sakbay panagtaona ti mangipakpakita ti ania maipapan ti relasionna ken Jehova?
KAS panangiladawan ti mismo a nabara a pannakirelasionna ken Jehova, kuna ni Jesus: “Ti Ama ayatenna ti Anak ket ipakitana kenkuana dagiti amin nga aramidenna.” (Juan 5:19, 20) Ti kinasinged dayta a relasion ti nangrugi idi pannakaparsuana, di mabilbilangen a milenio sakbay ti pannakaiyanakna kas tao. Isu ti bugbugtong nga Anak ti Dios, ti kakaisuna a pinarsua ni Jehova a bukbukodna. Isuaminen a dadduma idiay langit ken ditoy daga ti naparsuada babaen iti dayta dinungdungngona nga inauna nga Anakna. Isu pay met ti nagserbi kas Verbo wenno Pannakangiwat ti Dios, daydiay babaen kenkuana naikomunikar ti nadiosan a pagayatan kadagiti dadduma. Daytoy a maysa, a pakaay-ayuan la unay ti Dios, ti nagbalin a ti tao a Jesu-Kristo.—Col. 1:15, 16; Juan 1:14; 12:49, 50.
2. Iti ania a kasaknap ti panangtukoy dagiti padto ti Biblia maipapan ken Jesus?
2 Sakbay ti namilagruan a pannakaiyanakna kas tao, nailanlanaden ti pinulpullo a naipaltiing a padpadto maipapan kenkuana. Kas pinaneknekan ni apostol Pedro ken ni Cornelio, “Isu a patalgedan dagiti amin a mammadto.” (Ara. 10:43) Gapu iti kasta kadakkel ti akem ni Jesus maipapan iti nadalus a panagdayaw a naitampok idiay Biblia a kuna a ti anghel ken apostol Juan: “Agdaydayawka iti Dios; ta ti pammaneknek ken Jesus isu ti espiritu ti pammadto.” (Apoc. 19:10) Dagidiay a padpadto ti nalawag a nangipabigbig kenkuana ken nangiturong iti atension kadagiti paset ti panggep ti Dios maipapan kenkuana a makapainteres unay kadatayo itatta.
No Ania ti Impanayag Dagiti Padto
3. (a) Iti padto idiay Genesis 3:14, 15, asino ti ireprepresentar “ti uleg”? “Ti babai”? ‘Ti kaputotan ti uleg’? (b) Apay a ti ‘pannakasugat ti uleg iti ulo’ dakkel a paginteresan ti ad-adipen ni Jehova?
3 Ti umuna kadagita a padpadto ti naiyebkas kalpasan ti iyaalsa idiay Eden. Naikadua dayta iti panangukom ni Jehova a naiturong iti uleg. Kuna ni Jehova: “Siak pagginnuraenkayto iti babai ken ti kaputotam ken ti kaputotanna. Daytoy sugatennanto ta ulom ket sika sugatemto iti mukodna.” (Gen. 3:14, 15) Aniat’ kaipapanan dayta? Iti inkeddeng ti Dios a panawenna dadduma a padpadto ti nanglawlawag iti dayta ken pinadakkelda dayta. Kas resultana naammuantayo a daydiay nakaituronganna, kas inrepresentar ti uleg, ket isu ni Satanas a Diablo. “Ti babai” ket isut’ mismo a matalek a nailangitan nga organisasion ni Jehova, a kenkuana daytat’ kasla matalek nga asawana. ‘Ti kaputotan ti uleg’ ramanenna agpadpada dagiti anghel ken tattao a mangiparparangarang ti espiritu ti Diablo, dagidiay mangbusbusor ken Jehova ken ti ilina. Gaput’ pamay-an a panangusar ti Diablo iti uleg idiay Eden, matarusan manipud iti padto a ti ‘panangsugat iti uleg iti ulona’ tuktukoyenna ti pannakadadaelto daytoy immalsa nga anak ti Dios a nangpardaya ken Jehova ken nangyeg kasta unay a sinnaay iti sangatauan. Ngem no maipapan ti pakabigbigan ti “bin-i” nga isunto ti mangrumek, nagtalinaed daytoy a nasantuan a palimed.—Roma 16:25, 26.
4. Kasano a ti linea ti inapo ni Jesus nakatulong a nangilasin kenkuana kas ti naikari a Bin-i?
4 Kalpasan ti agarup 2,000 a tawtawen ti natauan a historia nangted pay ni Jehova ti kanayonan a detalye. Impamatmatna a ti Bin-i ti agparang iti linea ti pamilia ni Abraham. (Gen. 22:15-18) Nupay kasta, ti linea a mangiturong iti Bin-i ti agpannuray saan laeng a babaen ti nainlasagan a kaputotan no di ket iti panangpili ti Dios. Agpapan pay ayat ni Abraham ken anakna nga Ismael, a naiyanak babaen ken Agar nga adipen a babai, nabatad a kinuna ni Jehova: “Ngem ti tulagko buangayekto ken Isaac, isu a yanakto kenka ni Sara.” (Gen. 17:18-21; 21:8-12) Iti kamaudiananna napatalgedan dayta a tulag, saan nga iti inauna nga anak ni Isaac a ni Esau, no di ket ken Jacob, a nagtaudan dagiti 12 a tribo ti Israel. (Gen. 28:10-14) Idi agangay naipamatmat a ti Bin-i maiyanakto iti tribo ni Juda, iti balay ni David.—Gen. 49:10; 1 Cron. 17:3, 4, 11-14.
5. Uray pay idi karrugi ti naindagaan a ministerio ni Jesus, ania pay ti namagbalin a nalawag nga isu ti Mesias?
5 Nasurok a 700 a tawen a nasapsapa, ninaganan ti Biblia ti Betlehem kas lugar ti pakaipasngayan ti Bin-i kas tao ngem impanayagna pay nga isu met daydiay addan “nanipud idi ugma nanipud iti panawen a di nakedngan,” nanipud idi tiempo nga isut’ maparsua idiay langit. (Mik. 5:2) Ti panawen a panagparangna ditoy daga kas daydiay Pinulotan ni Jehova, ti Mesias, ti naipadto babaen ken mammadto a Daniel. (Dan. 9:24-26) Ket idi napulotan iti nasantuan nga espiritu, maysa a timek manipud langit ti nangipabigbig kenkuana. (Mat. 3:16, 17) Gapuna, kalpasan panagbalinna a pasurot ni Jesus, maikuna a sipapasnek ni Felipe: “Nasarakanmi daydi insurat ni Moises, iti Linteg, ken dagiti Mammadto, ni Jesus, a taga Nazaret, nga anak [babaen ti panangtagibi] ni Jose.”—Juan 1:45.
6. (a) Kalpasan ti ipapatay ni Jesus, aniat’ nabigbig dagiti paspasurotna? (b) Asino, kangrunaanna, ti ‘kaputotan ti babai,’ ket aniat’ kaipapanan ti panangsugatna iti ulo ti uleg?
6 Kalpasan dayta, nailasin dagiti paspasurot ni Jesus a literal a pinulpullo a propetiko a panangtukoy kenkuana ti nailagalaga iti naipaltiing a Kasuratan. Kalpasan ti ipapatay ken panagungarna, personal nga “impalawagna kadakuada dagiti amin a Sursurat a mangsarita iti maipapan kenkuana.” (Luc. 24:27) Kaawatan ita a ni Jesus, kangrunaanna, ti ‘bin-i wenno kaputotan ti babai,’ daydiay mangsugat ti ulo ti “uleg” iti pamay-an a ni Satanas iti kamaudianan marumekrumekto iti pannakapukawen. Babaen ken Jesus nga amin a karkari ti Dios iti sangatauan, amin dagiti bambanag a sipapasnek nga il-iliwentayo, matungpaldanton.—2 Cor. 1:20.
7. Mainayon iti pakabigbigan daydiay tuktukoyenna kadagitoy a padpadto, ania pay ti makagunggona nga usigen?
7 No damo a mabasayo ti sumagmamano kadagitoy a padpadto nalabit maisaludsodyo, kas met laeng daydiay Etiope a eunuko, “Asino ti pangisasawan ti mammadto iti daytoy?” Ngem saan a pinagtalna ti eunuko dayta a banag idi inawatna ti sungbatna. Kalpasan ti panagimdengna a naimbag ti panangilawlawag nga inted ni Felipe, nalasin ti lalaki a ti panangapresiar no kasanot’ panangtungpal ni Jesus iti padto ti umaw-awag ti panagtignay iti biangna, babaen ti panagpabautisarna. (Ara. 8:32-38; Isa. 53:3-9) Kasta met aya ti panagtignaytayo? No dadduma daydiay wagas a pannakaipresentar ti maysa a padto ti mangtignay unay kadatayo, wenno mabalin a nasagid ti pusotayo babaen kadagiti konklusion a naadaw iti Biblia idi naipakita ti kaitungpalanna.
8. Uppat a propetiko a padron maipapan ken Jesu-Kristo ti nausigda ditoy. Pagpanunotan dagiti salsaludsod ken kasuratan a naipaay ditoy a mangipakita no kasano a makaapektar dagitoy a padpadto kadatayo. Usigenyo ida a saggaysa.
8 Kitaenyo no kasano ti kinapudno daytoy kadagiti sumaganad a propetiko a karkari ken padron maipapan ken Jesu-Kristo. Dagiti salsaludsod ket agpaay kadakayo a sungbatan babaen iti tulong dagiti naisitar a kasuratan.
(1) Kasano a ti rekord maipapan ti ranta ni Abraham a mangidaton ken Isaac tulongannatayo a mangapresiar ti inaramid ni Jehova a nangipaay ti subbot babaen iti Anakna? (Juan 3:16; Gen. 22:1-18 [kitaenyo no kasano a nailadawan ni Isaac idiay Ge 22 bersikulo 2.])
Ania a panagtalek ti itden daytoy kadatayo? (Roma 8:32, 38, 39)
Ngem aniat’ kasapulan iti biangtayo? (Gen. 22:18; Juan 3:36)
(2) Iti panangilasin ken Jesus kas ti mammadto a kapada ni Moises, ipalagip kadatayo ti Biblia ti ania a nainget a responsabilidad? (Ara. 3:22, 23; Deut. 18:15-19)
Aniada ti sumagmamano a bambanag a nasao ni Jesus kadatayo, ken apay a naintiempuanda itan? (Mat. 28:18-20; 19:4-9; 18:3-6)
(3) Iti panangilawlawagna no aniat’ iyan-anniniwan ti kinapadi ni Aaron, iti ania kadagiti makaay-ayo a kualidad ni Jesus kas nangato a padi ti pangiturturongan ti Biblia iti atension? (Heb. 4:15–5:3; 7:26-28)
Gapuna kasanot’ rebbeng a panagriknatayo maipapan iyaadani iti Dios babaen ti kararag baeten ni Kristo a maipaay ti tulong a mangparmek kadagiti pagkapuyantayo?
(4) Gapu iti kinatan-ok ti daton ni Jesus (a nangsukat kadagiti amin a naidaton iti sidong ti Linteg ni Moises), apay a rebbeng agannadtay unay a liklikan a matnag iti ugali a panagaramid ti aniaman a banag nga ammotayo a di makaay-ayo iti Dios? (Heb. 10:26, 27)
No pudno nga apresiarentayo ti namnama ti biag a napagbalin a posible kas bunga ti daton ni Jesus, ania a bambanag ti anepantay nga aramiden? (Heb. 10:19-25)
Kasanotay a Maipakita ti Pammatitayo ken Kristo?
9. Apay nga awan pakaisalakanan kadatayo malaksid ken Jesu-Kristo?
9 Kalpasan ti panangitudona iti nangato a pagukoman idiay Jerusalem no kasanot’ pannakatungpal ti padto ken Jesus, napigsa ti panangpatingga ni apostol Pedro: “Ket awan ti sabali a pakaisalakanan uray siasino, ta awan ti sabali a nagan iti babaen ti langit a naited kadagiti tao a pakabalinantayo a maisalakan.” (Ara. 4:11, 12; Sal. 118:22) Amin a putot ni Adan ti managbasolda, gapuna ti ipapatayda dumteng kas ti pannakailunod iti basol ket awan meritona a maiyaplikar kas subbot nga agpaay iti asinoman. Ngem ni Jesus ti perpekto, ket ti panangtedna ti biagna ti addaan pategna kas daton. (Sal. 49:6-9; Heb. 2:9) Impaayna iti Dios ti maysa a subbot nga apagpag-isu a katupag iti pateg daydiay napukaw ni Adan nga agpaay kadagiti putotna. Kasano a nakagunggona daytoy kadatayo?—1 Tim. 2:5, 6.
10. Ilawlawag ti maysa a pamay-an a nagunggonaantayo ti dakkel iti daton ni Jesus.
10 Pinagbalinna a posible ti pannakaaddana kadatayo ti nadalus a konsiensia gapu ti pannakapakawan ti basol—banag nga adayo a dakdakkel a nagun-odan ti Israel ngem ti nagun-odanda kadagiti animal a datdaton iti sidong ti Linteg ni Moises. (Ara. 13:38, 39; Heb. 9:13, 14) Ti pannakaaddatay iti daytoy, siempre, sapulenna nga agbalintayo a pudno iti bagbagitayo ken maaddaantay koma ti napaypayso a pammati ken Jesu-Kristo. Personal met laeng aya nga apresiarentayo no kasano kadakkel ti pannakasapultayo ti daton ni Kristo? “No kunaentayo: ‘Awan basolmi,’ allilawentayo ti bagitayo met laeng ket ti kinapudno awan kadatayo. No ipudnotayo dagiti basbasoltayo, isu ti mapagtalkan ken nalinteg a mamakawan kadagiti basbasoltayo ken mangugas kadatayo iti amin a kinakillo.”—1 Juan 1:8, 9.
11. Apay a ti pannakaitaneb iti danum nasken a banag ti intay pannakagun-od ti nadalus a konsiensia iti Dios?
11 Siempre, dadduma nga agkunkuna nga ammoda a managbasolda ken kunada a mamatida met ken Kristo, a makiramramanda pay met bassit iti panangibagbaga kadagiti dadduma maipapan ti Pagarian ti Dios kas inaramid ni Jesus, ti kaskasdi nga agkurangda pay met ti naan-anay a pammati ken Jesus. Iti ania a pamay-an? Kas ipakita ti Biblia, idi dagiti tattao idi umuna a siglo nagbalinda a manamati, kasanot’ panangidemostrada iti publiko iti dayta? Nabautisaranda. Apay? Ngamin ta imbilin ni Jesus a dagiti ad-adalan ti mabautisaranda. (Mat. 28:19, 20; Ara. 8:12; 18:8) No talaga a matignay ti puso ti tao gapu iti naayat a sagana nga inaramid ni Jehova baeten ken Jesu-Kristo, isut’ saan nga agkedked. Isut’ agaramid ti aniaman a kasapulan a panagbalbaliw iti biagna, idedikarna ti bagina iti Dios ket isimbolona daytoy babaen iti pannakaitaneb iti danum. Kas ipakpakita ti Biblia, babaen ti panangidemostra ti pammati iti kastoy a pamay-an nga isu ti ‘mangidawdawat ti Dios iti nadalus a konsiensia.’—1 Ped. 3:21.
12. No bigbigentayo a nakaaramidtay ti basol, aniat’ rebbeng nga aramidentayo iti dayta, ken apay?
12 Ngem uray pay kalpasan dayta, tumpuarto latta dagiti kababalin ti basol. Ania ngaruden? “Isuratko kadakayo dagitoy a bambanag tapno dikay koma agbasol,” kuna ni apostol Juan. Gapuna ditay koma laglag-anen a palabsen ti basoltay mismo, uray no daytat’ tignay, sao wenno kababalin. “Ket no addanto siasinoman a makabasol, addaantayo ti manangibabaet iti Ama, nga isu ni Jesu-Kristo, a nalinteg. Ket isu ti daton ti kappia gapu kadagiti basbasoltayo, ket saan laeng a gapu kadagiti basbasoltayo no di pay ket gapu iti isuamin a lubong.” (1 Juan 2:1, 2) Kayat kadi a sawen dayta nga, uray aniat’ aramidentayo, no agkararagtayo iti Dios, ‘Pakawanennakami kadagiti basbasolmi,’ sumayaaten dagiti isuamin a bambanag? Saan. Ti palimed ti pannakapakawan isut’ pudpudno a panagbabawi. Mabalin a kasapulan met ti tulong manipud kadagiti panglakayen ti kongregasion Kristiano. Masapul a bigbigentayo ti kinadakes ti naaramid ken mangrikna ti napasnek a panagbabawi iti dayta tapno makapagaramidtayo ti napasnek met a panagregget a mangliklik ti pannakaulit dayta. (Ara. 3:19; Sant. 5:13-16) No aramidentay daytoy, maipasigurado kadatayo ti tulong ni Jesus. Gaput’ pammatitayo iti makaabbung ti basol a pateg ti datonna, posible ti pannakaisubli iti pabor ni Jehova, ket nasken daytoy no kayattayo a makaay-ayo ti panagdaydayawtayo kenkuana.
13. (a) Ilawlawag ti sabali pay a pamay-an a nagunggonaantayo iti daton ni Jesus. (b) Apay a ti serbisiotayo iti Dios saanna a tinegged daytoy a gunggona? (c) Ngem no pudno nga addaantay ti pammati, aniat’ ar-aramidentay koma?
13 Linuktan met ti daton ni Jesus ti gundawaytayo ti biag nga awan inggana—idiay langit nga agpaay iti “bassit nga ipastoran,” ken iti Paraiso a daga agpaay iti binilbilion pay iti sangatauan. (Luc. 12:32; Apoc. 20:11, 12; 21:3, 4) Saan a gunggona daytoy a naganartayo. Uray kasano kadakkel ti ar-aramidentayo iti serbisio ni Jehova, ditay pulos makaibangon ti kasta a merito a ti Dios ti makaut-utang ti biag kadatayo. Ti biag nga agnanayon isu “ti naparabur a sagut ti Dios . . . ken Jesu-Kristo nga Apotayo.” (Roma 6:23; Efe. 2:8-10) Nupay kasta, no addaantay ti pammati iti dayta a sagut ken panangipateg iti pamay-an a napagbalin a posible dayta, iparangarangtayo dayta. Iti pannakaawattayo nga anian a nakaskasdaaw ti panangusar ni Jehova ken ni Jesus iti panangibanagna kadagiti pagayatanna ken no anian a nagpateg ti intay amin panangsurot a naimbag kadagiti addang ni Jesus, pagbalinentayo ngarud ti Nakristianuan a ministerio a maysa kadagiti kapapatgan a banag iti biagtayo. Mapaneknekan ti pammatitayo manipud iti nauneg a panagrikna ti intay panangibagbaga kadagiti dadduma maipapan iti nakaskasdaaw a sagut ti Dios.—Idiligyo iti Aramid 20:24.
14. Kasano a ti kasta a pammati ken Jesu-Kristo addaan ti mamagkaykaysa nga epekto?
14 Anian a nagsayaat, mamagkaykaysa nga epekto ti adda iti kasta a pammati! Babaen iti dayta naiyadanitayo ken Jehova, iti Anakna ken iti maysa ken maysa iti kongregasion Kristiano. (1 Juan 3:23, 24) Pagragsakennatayo a siaasi nga impaay ni Jehova iti Anakna “ti nagan a natantan-ok ngem iti amin a nagan [malaksid ti nagan ti Dios], tapno iti nagan ni Jesus isuamin a tumeng agparintumeng, dagiti adda sadi langit, dagiti adda iti daga ken dagiti adda iti uneg ti daga, ken amin a dila ipudnoda a ni Jesus isu ti Apo tapno pakaidayawan ti Dios Ama.”—Fil. 2:9-11.
Repaso a Pagsasaritaan
● Idi nagparangen ti Mesias, apay a ti kinataona ti nalawag kadagidiay pudpudno a mamati iti Sao ti Dios?
● Kasano ti rebbeng a panangapektar kadatayo dagiti naimpadtuan a padron a natungpal ken Jesus, kas nailadawan iti panid 34?
● Iti ania a pamay-an a nagunggonaantayon iti daton ni Jesus? Kasano ti intay panangipakita ti panangapresiar iti dayta?
[Kahon/Dagiti lawadan iti panid 34]
Dagiti Propetiko a Padron Maipapan ken Jesus—Kasanot’ Panangapektarna Kadakayo?
Ni Abraham mangidatdaton ken Isaac
Ni Moises kas pannakangiwat ti Dios
Ni Aaron kas nangato a padi
Animal a datdaton