BALAY TI AMA

Ti Hebreo a sasao a behth ʼav (pangadu a porma, behth ʼa·vohthʹ) mabalin a tumukoy (1) iti disso a pagnanaedan (De 22:21); (2) iti sangakabbalayan ti ama ti maysa a tao iti disso a pagnanaedanna (Ge 31:30; 38:11); (3) kadagidiay mangbukel iti sangakabbalayan a mismo, uray no adda dagitoy iti lugar nga adayo iti pagtaengan dagiti inapo (Ge 46:31; Uk 9:18); wenno (4), kas pannakaipatarusna iti nadumaduma a pamay-an, iti maysa a “balay ti ama,” “kangrunaan a balay,” “balay dagiti inapo,” “balay dagiti amma,” nga iti dadduma a kaso, saklawenna ti sumagmamano a pamilia. Kas pagarigan, idi tiempo ti pannakabilang dagiti Israelita idiay let-ang, uppat a pamilia ti naibilang a mangbukel iti balay dagiti amma ni Cohat. (Nu 3:19, 30; kitaenyo met ti Ex 6:14; Nu 26:20-22; Jos 7:17.) Sumagmamano a balay dagiti amma ti nangbukel iti maysa a tribu (kas iti tribu ni Levi, a buklen dagiti sangakabbalayan da Gerson, Cohat, ken Merari iti dasig ti amada).

Nupay kasta, dagiti termino a “balay dagiti amma,” wenno “balay ti ama,” “balay ni amami,” ken dadduma pay, ket saan a kanayon nga agaplikar laeng kadagiti usar nga immunan a nadakamat ditoy. (Maipaay iti nalawlawa a pannakausar ti “balay dagiti amma,” kitaenyo ti Nu 17:2, 6, a sadiay ti balay dagiti amma ket maysa a tribu.)

Bayat nga umad-adu idi ti populasion ti Israel ken bayat a mapagtataenganen ti nadumaduma a disso iti Naikari a Daga, immadu met ti bilang ti balbalay dagiti amma. Ti papadi ket inorganisar ni David iti 24 a benneg ti panagserbi sigun iti balbalay dagiti ammada, 16 a benneg ken Eleazar ket 8 ken Itamar. Ti 24 a panguluen naawaganda iti “pannakaulo maipaay iti balbalay dagiti ammada.” (1Cr 24:4-6) Babaen iti binnunot, napili ti dadduma pay kadagiti Levita maipaay iti sumagmamano nga annong, a saanen a naikabilangan ti aniaman a pannakaipangpangruna maibatay iti edad dagiti pannakaulo ti balbalay dagiti ammada.​—1Cr 24:20-31.

Tunggal balay dagiti amma dagiti Israelita ket imbagian daydiay nagtawid iti saad a pannakaulo iti dayta mainaig iti opisial nga aramid ti tribu ken iti pannakaipakat ti hustisia. (Ne 7:70, 71; 11:13) Iti pannakarambak ti Paskua idiay Jerusalem idi tiempo ni Ari Josias, nalawag a simrek dagiti umili iti paraangan ti templo sigun iti balbalay dagiti ammada tapno idatonda dagiti sakripisioda. Dagiti Levita, sigun kadagiti bennegda a naibatay iti balbalay dagiti amma, inawatda dagiti sakripisio dagiti umili ket insaganada dagita.​—2Cr 35:4, 5, 12.

Inkari ni Jesu-Kristo kadagiti pasurotna nga isu mapan tapno mangisagana iti lugar a maipaay kadakuada iti ‘balay ni Amana.’ Tuktukoyenna ditoy ti nailangitan a disso a pagnanaedan ni Jehova.​—Jn 14:2; kitaenyo ti PAMILIA.