Ni Jehova ti Kamangtayo
“Agsipud ta kinunam: ‘Ni Jehova ti kamangko,’ . . . awanto ti didigra a mapagteng kenka.”—SALMO 91:9, 10.
1. Apay a maikunatayo a ni Jehova ti kamangtayo?
NI Jehova ti pudno a pagkamangan ti ilina. No naan-anay a dedikadotayo kenkuana, mabalin a ‘maimamegtayo iti tunggal pamay-an, ngem saan a mailetan a di makagunay; mariribukan, ngem saan a naan-anay nga awanan ruaran; maidadanes, ngem saan a mabaybay-an iti rigat; maituang, ngem saan a madadael.’ Apay? Agsipud ta ited ni Jehova kadatayo ti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay.” (2 Corinto 4:7-9) Wen, tulongannatayo ti nailangitan nga Ama a mangtaginayon iti nadiosan a panagbiag, ket mabalintayo nga ipangag ti sasao ti salmista: “Agsipud ta kinunam: ‘Ni Jehova ti kamangko,’ ti met laeng Kangatuan pinagbalinmo a pagnaedam; awanto ti didigra a mapagteng kenka.”—Salmo 91:9, 10.
2. Ania ti maikuna maipapan iti Salmo 91 ken ania ti ipanamnamana?
2 Mabalin a ni Moises ti nangisurat iti linaon ti Salmo 91. Ti paulona tukoyenna ni Moises kas ti nangputar iti maika-90 a Salmo, sa pinasarunuan dayta ti Salmo 91 nga awan ti naiballaet a sasao a mangtukoy iti sabali a mannurat. Mabalin a nakanta ti Salmo 91 iti kastoy a pamay-an: adda maysa nga umuna nga agkanta (91:1, 2), sa sungbatan ti maysa a grupo (91:3-8). Posible a maysa a timek ti sumaruno a mangngegan (91:9a) ket sungbatan ti maysa a grupo (91:9b-13). Kalpasanna, adda maysa a mangkanta kadagiti maudi a sasao (91:14-16). Aniaman ti pamay-an a nakanta dayta, ti maika-91 a Salmo ket mangipanamnama iti naespirituan a kinatalged kadagiti napulotan a Kristiano kas maysa a grupo ken kadagiti dedikado a kakaduada kas maysa a bunggoy.a Usigentayo daytoy a salmo manipud iti panangmatmat dagiti kasta nga adipen ni Jehova.
Natalged iti ‘Nalimed a Lugar ti Dios’
3. (a) Ania ‘ti nalimed a lugar ti Kangatuan’? (b) Ania ti matagiragsaktayo no ‘agdagustayo iti sidong ti mismo a salinong Daydiay Mannakabalin-amin’?
3 Inkanta ti salmista: “Ti asinoman nga agnanaed iti nalimed a lugar ti Kangatuan ikagumaannanto ti mangala iti pagdagusan iti sidong ti mismo a salinong Daydiay Mannakabalin-amin. Kunaekto ken Jehova: ‘Sika ti kamangko ken salindegko, Diosko, a pagtalkakto.’” (Salmo 91:1, 2) ‘Ti nalimed a lugar ti Kangatuan’ ket piguratibo a lugar a pagtaklinantayo, ken nangnangruna kadagiti napulotan, a kangrunaan a puntiria ti Diablo. (Apocalipsis 12:15-17) Natalipuposnatay amin koma no awan iti salaknib a tagtagiragsakentayo kas naespirituan a bisita ti Dios a nagtaeng kenkuana. Babaen ti ‘panagdagus iti sidong ti mismo a salinong Daydiay Mannakabalin-amin,’ matagiragsaktayo ti pannalaknib, wenno salinong, nga ipaay ti Dios. (Salmo 15:1, 2; 121:5) Awanen ti nataltalged wenno natibtibker pay a salindeg ngem iti Soberano nga Apotayo, ni Jehova.—Proverbio 18:10.
4. Ania dagiti pangsilo “ti managtiliw iti tumatayab,” ni Satanas, ket kasanotayo a makalapsut?
4 Innayon ti salmista: “Ta isu [ni Jehova] ispalennakanto iti silo ti managtiliw iti tumatayab, iti angol a mamataud kadagiti panagrigat.” (Salmo 91:3) Iti nagkauna nga Israel, ti managtiliw iti tumatayab ket masansan nga agusar iti silo wenno appan. Ti sumagmamano a silo ti “managtiliw iti tumatayab,” ni Satanas, isu ti dakes nga organisasionna ken “dagiti makaallilaw nga aramid.” (Efeso 6:11, footnote, ti New World Translation of the Holy Scriptures—With References) Adda dagiti nakalemmeng a silo iti dalantayo a mangituggod iti kinadakes ken mangdadael iti espiritualidadtayo. (Salmo 142:3) Ngem gapu ta inlaksidtayo ti kinadakes, “ti kararuatayo ket kas iti tumatayab a nakalapsut iti silo.” (Salmo 124:7, 8) Anian a yamantayo ta inispalnatayo ni Jehova iti dakes a “managtiliw iti tumatayab”!—Mateo 6:13.
5, 6. Ania nga “angol” ti nangyeg kadagiti ‘pakarigatan,’ ngem apay a saan a mapasaran dayta ti ili ni Jehova?
5 Dinakamat ti salmista ‘ti angol a mamataud kadagiti panagrigat.’ Kas iti makaakar a sakit, adda dagiti ‘mangparigat’ iti natauan a pamilia ken kadagiti mangitantandudo iti kinasoberano ni Jehova. Maipapan iti daytoy, insurat ti historiador, a ni Arnold Toynbee: “Sipud idi nagngudo ti Gubat Sangalubongan II, nagdoble ti bilang dagiti independiente nga estado gapu iti nasionalismo . . . Dumegdegdeg ti pannakasinasina ti agdama a kasasaad ti sangatauan.”
6 Iti intero a historia, adda dagiti turay a nangpakaro iti mamagsisina a sangalubongan a susik. Kinalikagumanda met ti pannakaidayawda wenno ti nadumaduma nga imahen wenno simbolo. Ngem saan a pulos nga ipalubos ni Jehova a mapasaran ti matalek nga ilina ti kasta nga “angol.” (Daniel 3:1, 2, 20-27; 6:7-10, 16-22) Kas agiinnayat a sangalubongan nga agkakabsat, itedtayo ken ni Jehova ti naipamaysa a debosion, salimetmetantay ti Nainkasuratan a neutralidad, ken awan panangidumduma a bigbigentayo nga “iti tunggal nasion anamongan [ti Dios] ti tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg.” (Aramid 10:34, 35; Exodo 20:4-6; Juan 13:34, 35; 17:16; 1 Pedro 5:8, 9) Nupay agsagabatayo kadagiti ‘pakarigatan’ babaen ti pannakaidadanes kas Kristiano, naragsak ken natalgedtayo iti naespirituan “iti nalimed a lugar ti Kangatuan.”
7. Kasano a salaknibannatayo ni Jehova “babaen kadagiti pawisna”?
7 Gapu ta kamangtayo ni Jehova, maliwliwatayo kadagitoy a sasao: “Babaen kadagiti pawisna bangenannanto ti iyaasideg kenka, ket iti sidong dagiti payakna agkamangkanto. Ti kinapudnona maysanto a dakkel a kalasag ken baluarte.” (Salmo 91:4) Salaknibannatayo ti Dios, no kasano a ti tumatayab salaknibanna dagiti sibongna. (Isaias 31:5) ‘Babaen dagiti pawisna bangenanna ti iyaasideg kadatayo.’ No an-anagen, ‘dagiti pawis’ ti tumatayab isu dagiti payakna. Dayta ti pangsalukob ti tumatayab kadagiti sibongna tapno salaknibanna ida kadagiti rumaut. Kas kadagiti sibong, natalgedtayo iti piguratibo a pawis ni Jehova gapu ta nagkamangtayo iti pudno a Nakristianuan nga organisasionna.—Ruth 2:12; Salmo 5:1, 11.
8. Kasano a dakkel a kalasag ken baluarte ti ‘kinapudno’ ni Jehova?
8 Agtalektayo iti ‘kinapudno,’ wenno kinaumiso. Mayarig dayta iti maysa a dakkel a kalasag idi un-unana, a masansan a kasla ridaw ti sukogna ken husto ti kadakkelna a mangsalaknib iti intero a bagi ti tao. (Salmo 5:12) Ti panagtalek iti kasta a salaknib ikkatenna ti panagbutengtayo. (Genesis 15:1; Salmo 84:11) Kas iti pammatitayo, ti kinapudno ti Dios ket dakkel a kalasag kadagiti sumsumged a gayang ni Satanas ken mangsangga kadagiti panangkabil ti kabusor. (Efeso 6:16) Maysa met dayta a baluarte, natibker a mangsalaknib a turod ket sitatalged a makapagtakdertayo iti likudanna.
‘Saantayto nga Agbuteng’
9. Apay a nakaam-amak ti rabii, ngem apay a ditay agbuteng?
9 Maipapan iti pannalaknib ti Dios, kuna ti salmista: “Saankanto nga agbuteng iti aniaman a banag a makapaalinggaget iti rabii, wenno uray iti pana a sumiag iti aldaw, wenno uray iti angol a magna iti daguyemyem, wenno uray iti pannakadadael nga agagaw iti tengnga ti aldaw.” (Salmo 91:5, 6) Gapu ta adu ti maar-aramid a kinadakes iti kasipngetan, nakaam-amak ti rabii. Iti tengnga ti naespirituan a kinasipnget nga agraraira ita iti lubong, masansan a dagiti bumusbusor kadatayo mangusarda kadagiti nasikap a pamay-an tapno dadaelenda ti espiritualidadtayo ken pasardengenda ti panangasabatayo. Ngem ‘ditay kabuteng ti aniaman a banag a makapaalinggaget iti rabii’ gapu ta salaknibannatayo ni Jehova.—Salmo 64:1, 2; 121:4; Isaias 60:2.
10. (a) Ania ti nalabit tuktukoyen ‘ti pana a sumiag iti aldaw,’ ket ania ti reaksiontayo iti dayta? (b) Ania ti “angol a magna iti daguyemyem,” ket apay a ditayo kabuteng dayta?
10 ‘Ti pana a sumiag iti aldaw’ nalabit tukoyenna ti berbal a panangbabalaw. (Salmo 64:3-5; 94:20) Bayat nga itultuloytayo nga idatag dagiti pudno nga impormasion, awan ti maaramidan dagiti napanayag a panangbusor iti sagrado a panagserbitayo. Maysa pay, ditayo kabuteng ti “angol a magna iti daguyemyem.” Maysa daytoy a piguratibo nga angol a timmaud gapu iti nalulok ken agbugbugsot ti espiritualidadna a lubong nga adda iti pannakabalin ni Satanas. (1 Juan 5:19) Agresulta daytoy iti agpegpeggad nga isip ken puso, a mamagbalin kadagiti tattao nga ignorante maipapan ken ni Jehova, kadagiti panggepna, ken iti naayat a probisionna. (1 Timoteo 6:4) Iti tengnga daytoy a kinasipnget, ditay agbuteng, yantangay tagtagiragsakentayo ti aglaplapusanan a naespirituan a lawag.—Salmo 43:3.
11. Ania ti mapasamak kadagidiay makapasar iti ‘panangagaw iti tengnga ti aldaw’?
11 Ditay met pagbutngan ‘ti pannakadadael nga agagaw iti tengnga ti aldaw.’ Ti “tengnga ti aldaw” nalabit tukoyenna ti maaw-awagan a pannakalawlawag ti lubong. Aglak-am iti naespirituan a pannakadadael dagidiay tumulad iti materialistiko a panangmatmatna. (1 Timoteo 6:20, 21) Bayat a simamaingel nga ipakaammotayo ti mensahe ti Pagarian, ditay kabuteng ti asinoman kadagiti bumusbusor kadatayo, ta ni Jehova ti Mannalaknib kadatayo.—Salmo 64:1; Proverbio 3:25, 26.
12. “Mapasagto” ti rinibu iti sikigan ti siasino, ken iti ania pamay-an?
12 Intuloy ti salmista: “Sangaribu ti mapasagto iti mismo a sikigam ken sangapulo a ribu iti makannawanmo; kenka saanto nga umasideg dayta. Babaen laeng kadagiti matam a kumitakanto ket kitaem ti mismo a pannakadusa dagidiay nadangkes.” (Salmo 91:7, 8) Gapu ta dida inaramid a kamangda ni Jehova, adu ti ‘mapasag’ iti naespirituan nga ipapatay iti ‘mismo a sikigantayo.’ No an-anagen, “sangapulo a ribu” ti mapasag iti ‘makannawan’ dagiti agdama a naespirituan nga Israelita. (Galacia 6:16) Ngem napulotantayo man a Kristiano wenno dagiti dedikado a kakaduada, natalgedtayo iti “nalimed a lugar” ti Dios. ‘Kumitatayo ket kitaentayo ti pannakadusa dagidiay nadangkes,’ nga agapit iti rigat iti komersial, narelihiosuan, ken dadduma a pamay-an.—Galacia 6:7.
‘Awan ti Didigra a Mapagteng Kadatayo’
13. Aniada a didigra ti dinto mapagteng kadatayo, ken apay?
13 Nupay marmarba ti kinatalged daytoy a lubong, ipangpangrunatayo ti Dios ket pakirdennatayo ti sasao ti salmista: “Agsipud ta kinunam: ‘Ni Jehova ti kamangko,’ ti met laeng Kangatuan pinagbalinmo a pagnaedam; awanto ti didigra a mapagteng kenka, ket awanto ti uray maysa a saplit nga umasideg iti toldam.” (Salmo 91:9, 10) Wen, ni Jehova ti kamangtayo. Ngem ‘pagnaedantayo’ met ti Kangatuan a Dios, a pakasarakantayo iti kinatalged. Itandudotayo ni Jehova kas ti Sapasap a Soberano, ‘agnaed[tayo]’ kenkuana kas ti Gubuayan ti kinatalgedtayo, ket ipakaammo ti naimbag a damag ti Pagarianna. (Mateo 24:14) Iti kasta, ‘awanto ti didigra a mapagteng kadatayo’—aniaman kadagiti didigra nga immun-una a nadakamat iti daytoy a salmo. Uray no mapasarantayo dagiti didigra a kas iti ginggined, allawig, layus, bisin, ken panangdangran ti gubat, saanda a dadaelen ti pammati wenno ti naespirituan a kinatalgedtayo.
14. Kas ad-adipen ni Jehova, apay a ditay maapektaran kadagiti makapapatay a didigra?
14 Dagiti napulotan a Kristiano ket kas kadagiti ganggannaet nga agnanaed kadagiti tolda a naisina iti daytoy sistema ti bambanag. (1 Pedro 2:11) ‘Awan ti uray maysa a saplit nga umasideg iti toldada.’ Nailangitan man wenno naindagaan ti namnamatayo, saannatayo a paset ti lubong, ket saantay a naapektaran kadagita a naespirituan a makapapatay a didigrana kas iti imoralidad, materialismo, palso a relihion, ken panagdayaw iti “atap nga animal” ken iti ‘ladawanna,’ ti Naciones Unidas.—Apocalipsis 9:20, 21; 13:1-18; Juan 17:16.
15. Kadagiti ania a benneg a tagtagiragsakentayo ti tulong dagiti anghel?
15 Maipapan iti salaknib a tagtagiragsakentayo, innayon ti salmista: “Mangtedto [ni Jehova] kadagiti bukodna nga anghel iti bilin maipapan kenka, tapno saluadandaka iti amin a daldalanmo. Kadagiti imada sakruyendakanto, tapno saanmo a maidungpar ta sakam iti aniaman a bato.” (Salmo 91:11, 12) Naikkan dagiti anghel iti pannakabalin a mangsalaknib kadatayo. (2 Ar-ari 6:17; Salmo 34:7-9; 104:4; Mateo 26:53; Lucas 1:19) Saluadanda ‘ti amin a daldalantayo.’ (Mateo 18:10) Kas mangiwarwaragawag iti Pagarian, tagtagiragsakentayo ti panangiwanwan ken panangaywan dagiti anghel tapno ditay maitibkol iti naespirituan. (Apocalipsis 14:6, 7) Uray ‘dagiti bato,’ kas kadagiti panangipawil iti trabahotayo, dida naparukma ken naikkat ti anamong ti Dios kadatayo.
16. Kasano a nagduma ti idadarup ti “bumaro a leon” ken ti “kobra,” ket ania ti tignaytayo kadagita?
16 Intuloy ti salmista: “Ti urbon a leon ken ti kobra ibaddekmonto; ipayatmonto ti burboran a bumaro a leon ken ti dakkel nga uleg.” (Salmo 91:13) No kasano a ti bumaro a leon sipapanayag a dumarup, sipapanayag a busorendatayo ti dadduma babaen ti panangipaulogda kadagiti linteg a nairanta a mangpasardeng iti panangasabatayo. Ngem adda met dagiti di ninamnama a panangraut kas kadagiti kobra a kumagat manipud iti nalemmeng a lugarna. Gapu ta dida kayat ti agpadlaw, rumaut no dadduma dagiti klero babaen ti panangusarda kadagiti lehislador, hues, ken dadduma pay. Ngem buyogen ti suporta ni Jehova, sitatakneng a mapantayo iti korte, tapno ‘idepensa ken legal nga ipasdek ti naimbag a damag.’—Filipos 1:7; Salmo 94:14, 20-22.
17. Kasano a maipayattayo ti “burboran a bumaro a leon”?
17 Dinakamat ti salmista a maipayat “ti burboran a bumaro a leon ken ti dakkel nga uleg.” Narungsot ti burboran a bumaro a leon, ken nalabit dakkel a reptilia ti nadakamat nga uleg. (Isaias 31:4) Kasano man karungsot ti burboran a bumaro a leon a sipapanayag a dumarup, piguratibo nga ipayattayo dayta no agtulnogtayo iti Dios imbes a kadagiti arig leon a tattao wenno organisasion. (Aramid 5:29) Iti kasta, dinatayo mabalin a dangran iti naespirituan ti mangipangpangta a “leon.”
18. Siasino ti mabalin nga ipalagip kadatayo “ti dakkel nga uleg,” ket ania ti rumbeng nga aramidentayo no marauttayo?
18 Iti Griego a Septuagint, “ti dakkel nga uleg” ket naawagan a “dragon.” Nalabit ipalagipna kadatayo “ti dakkel a dragon, ti kadaanan a serpiente, daydiay naawagan iti Diablo ken Satanas.” (Apocalipsis 12:7-9; Genesis 3:15) Mayarig ni Satanas iti nakabutbuteng a reptilia a makapapatay ken mangalun-on iti biktimana. (Jeremias 51:34) No padasen ni Satanas a siluan ken parukmaennatayo babaen dagiti pakarigatan iti lubong sanatay alun-onen, masapul a lumapsut ket ipayattayo daytoy “dakkel nga uleg.” (1 Pedro 5:8) Nasken nga aramiden dayta dagiti napulotan a natda no kayatda a makiraman iti pannakatungpal ti Roma 16:20.
Ni Jehova—Ti Mangisalakan Kadatayo
19. Apay a ni Jehova ti pagkamangantayo?
19 No maipapan iti pudno nga agdaydayaw, kastoy ti kuna ti Dios babaen ti salmista: “Agsipud ta kaniak insaadna ti panagayatna, isu ilisikto met. Salaknibakto agsipud ta naammuanna ti naganko.” (Salmo 91:14) Ti sasao a “salaknibakto” literal a kaipapananna ti, “isaadko iti nangato a disso,” kayatna a sawen, saan a madanon. Ni Jehova ti pagkamangantayo kas agdaydayaw kenkuana nangnangruna ta ‘inayattayo [ti Dios].’ (Marcos 12:29, 30; 1 Juan 4:19) Iti kasta, ‘ilisinatayo’ ti Dios kadagiti kabusor. Nikaanoman saantayo a matalipupos ditoy daga. Imbes ketdi, maisalakantayo gapu ta ammotayo ti nagan ti Dios ket buyogen ti pammati nga umawagtayo iti dayta. (Roma 10:11-13) Ken determinadotayo a ‘magna iti nagan ni Jehova iti agnanayon.’—Mikias 4:5; Isaias 43:10-12.
20. Iti ngudo ti Salmo 91, ania ti inkari ni Jehova iti matalek nga adipenna?
20 Iti ngudo ti Salmo 91, kuna ni Jehova iti matalek nga adipenna: “Umawagto kaniak, ket sungbatakto. Addaakto kenkuana iti riribuk. Isu alawekto ket padayagekto. Iti kaatiddog ti al-aldaw isu pennekekto, ket ipakitakto kenkuana ti panangisalakanko.” (Salmo 91:15, 16) Ipangagnatayo ti Dios no agkararagtayo kenkuana sigun iti pagayatanna. (1 Juan 5:13-15) Adu unayen a rigat ti napasarantayo gapu iti ibubusor nga insungsong ni Satanas. Ngem dagiti sasao nga “addaakto kenkuana iti riribuk” isagananatayo kadagiti pakasuotan iti masanguanan ken ipanamnamana nga isalakannatayo ti Dios inton madadael daytoy dakes a sistema.
21. Kasano a naipadayagen dagiti napulotan?
21 Iti laksid ti nakaro nga ibubusor ni Satanas, dagiti napulotan a sibibiag ita ti maipadayagto idiay langit iti tiempo nga inkeddeng ni Jehova—kalpasan ti “kaatiddog ti al-aldaw” ditoy daga. Kaskasdi, dagiti nakaskasdaaw a panangispal ti Dios nangyegdan iti naespirituan a pannakaipadayag dagiti napulotan. Ket anian a pribilehioda a mangidaulo kas Saksi ni Jehova ditoy daga kadagitoy maudi nga al-aldaw! (Isaias 43:10-12) Ti kadakkelan a panangispal ni Jehova iti ilina ket mapasamakto kabayatan ti naindaklan a gubat ti Armagedon inton alangonenna ti kinasoberanona ken santipikarenna ti nasantuan a naganna.—Salmo 83:18; Ezequiel 38:23; Apocalipsis 16:14, 16.
22. Siasinonto ti ‘makakita iti panangisalakan ni Jehova’?
22 Napulotantayo man a Kristiano wenno dedikado a kakaduada, ti Dios ti pangnamnamaantayo iti pannakaisalakan. Kabayatan “ti naindaklan ken nakaam-amak nga aldaw ni Jehova,” maisalakanto dagidiay simamatalek nga agserbi iti Dios. (Joel 2:30-32) Datayo a mangbukel iti “dakkel a bunggoy” a makalasat iti baro a lubong ti Dios ken agtalinaed a matalek agingga iti maudi a pannubok ti ‘mapennekto iti atiddog nga al-aldaw’—biag nga agnanayon. Pagungarennanto met ti umariwekwek. (Apocalipsis 7:9; 20:7-15) Pagrag-oan unay ni Jehova a ‘makitatayo ti pannakaisalakan’ babaen ken Jesu-Kristo. (Salmo 3:8) Gapu iti kasta a naindaklan a namnama nga agur-uray kadatayo, masapul nga itultuloytayo ti agpaisuro iti Dios iti panangbilang iti al-aldawtayo, banag a pakaidayawanna. Babaen ti sao ken aramidtayo, itultuloytayo koma a paneknekan a ni Jehova ti kamangtayo.
[Footnote]
a Dagiti mannurat iti Kristiano a Griego a Kasuratan dida sinalaysay ti Salmo 91 maibatay kadagiti padto maipapan iti Mesias. Siempre, ni Jehova ti kamang ken salindeg ni Jesu-Kristo kas tao, uray dagiti napulotan a pasurot ni Jesus ken dagiti dedikado a kakaduada kas maysa a grupo iti daytoy “tiempo ti panungpalan.”—Daniel 12:4.
Ania ti Sungbatyo?
• Ania ti “nalimed a lugar ti Kangatuan”?
• Apay a ditay agbuteng?
• Iti ania nga anag nga ‘awanto ti didigra a mapagteng kadatayo’?
• Apay a maikunatayo a ni Jehova ti mangisalakan kadatayo?
[Ladawan iti panid 17]
Ammoyo kadi no kasano a dakkel a kalasag kadatayo ti kinapudno ni Jehova?
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Tulongan ni Jehova dagiti adipenna a mangibanag iti ministerioda iti laksid ti di ninamnama nga iraraut ken napanayag nga ibubusor
[Credit Line]
Cobra: A. N. Jagannatha Rao, Trustee, Madras Snake Park Trust