Agtaltalinaedkayo Aya a Nadalus iti Isuamin a Pamay-an?

“Pumanawkayo, pumanawkayo, rummuarkayo sadiay, dikayo mangsagid iti aniaman a banag a di nadalus; pumanawkayo iti tengngana, dalusanyo ti bagiyo, dakayo nga agawit kadagiti al-alikamen ni Jehova.”​—ISAIAS 52:11.

 1. (a) Kasano a ti naarian a bilin pinalubosanna a maisubli dagiti al-alikamen ni Jehova idiay Jerusalem? (b) Kasano a namulitan ti sumagmamano kadagidiay a basehas?

GIDDATO a nawayawayaanda​—kalpasan iti 70 a tawtawen iti pannakaadipen! Maysa a naarian a bilin idi agarup 538 K.K.P. ti nangipalubos iti nasion a Judio nga agsubli “ket bangonenna ti balay ni Jehova ti Dios ti Israel.” (Esdras 1:2, 3) Sumaruno, sabali pay ti nakaskasdaaw a napasamak: “Kasta met a ni Ari a Ciro [iti Persia] inruarna dagiti al-alikamen ti balay ni Jehova, nga innala idi ni Nabucodonosor idiay Jerusalem.” (Esdras 1:7, 8) Nairaman ditoy dagiti sagrado a basehas a minulitan ni Belsasar ken dagiti papanguluenna idi rabii ti pannakatnag ti Babilonia, babaen iti sipapasindayag a panangusar kadakuada iti panangidaydayaw kadagiti ulbod a didiosen! (Daniel 5:3, 4) Ita dagiti dati a kautibo mabalindan nga isubli dagitoy nga al-alikamen idiay Jerusalem ket usaren ida iti panangidaydayaw ken Jehova!

 2. (a) Ania a padto ni Isaias ti maipalagip kadagiti agsubli? Iti siasino ti pakaitungpalanna? (b) Apay a nabalakadanda a dida mangsagsagid kadagiti aniaman a di nadalus?

² Bayat nga agsagsaganada iti ipapanawda, di pagduaduaan a nalagip dagiti agbakbakwit a Judio ti sasao ni propeta Isaias: “Pumanawkayo, pumanawkayo, rummuarkayo sadiay, dikayo mangsagid iti aniaman a banag a di nadalus; pumanawkayo iti tengngana, dalusanyo ti bagiyo, dakayo nga agawit kadagiti al-alikamen ni Jehova.” (Isaias 52:11) Dagiti Levita, siempre, inaramidda ti aktual a panangiyakar kadagiti al-alikamen. (Numeros 1:50, 51; 4:15) Nupay kasta, impadto ni Isaias nga amin dagiti agsubli masapul a nasantuanda a mangiggem kadagiti alikamen. Gapuna amin ket kasapulan a nadalusda. Saandanto a samsamen dagiti napapateg a sanikua dagiti taga Babilonia a kas kadagiti Israelitas iti ipapanawda idiay Egipto. (Idiligyo iti Exodo 12:34-38.) Kasapulan nga awananda iti aniaman a materialistiko wenno inaagum a motibo iti panagsublida. Maipapan kadagiti “didiosen” iti Babilonia, uray ti basta panangsagid laeng iti maysa ket makamulit.a (Jeremias 50:1, 2) Babaen laeng iti panagbalin a nadalus iti isuamin a pamay-an a makapagna dagiti Judio “iti Dalan ti Kinasanto” nga agsubli idiay Jerusalem.​—Isaias 35:8, 9.

 3. Siasino itatta ti mangaw-awit iti “al-alikamen” ni Jehova? Apay a maysa a karit kadakuada ti panagtalinaedda a nadalus?

³ Dagiti Saksi ni Jehova itatta masapul met nga agbalinda a nadalus kas agaw-awit iti “al-alikamen” ni Jehova. Inadaw ni apostol Pablo dagiti sasao ni Isaias ket inyaplikarna ida kadagiti Kristiano idi kaaldawanna, a kunkunana: “Agdalustay koma iti isuamin a kinarugit ti lasag ken espiritu, nga an-anayentayo ti kinasanto iti panagbuteng iti Dios.” (2 Corinto 6:17–7:1) Malaksid iti panagbiag iti di nadalus a lubong, masapul a makidangadangtayo iti natawidtay a panagannayas nga agbasol. (Genesis 8:21) Ti Jeremias 17:9 ipalagipna kadatayo: “Ti puso manangallilaw a nakarkaro ngem dagiti amin a banag ket isu napalalo a nagdakes. Asino ti makaammo kenkuana?” Dadduma allilawenda ti bagbagida ken dagiti dadduma iti panamati a ti kabibiagda ket nadalus ken makaay-ayo iti Dios, ngem iti kinapudnona saan met a kasta ti kasasaad. Al-alagadenda ti maysa a porma iti kinamanaginsisingpet. Kasapulan ngarud nga isaludsod ti tunggal maysa kadatayo, ‘Ar-aramidek kadi amin a kabaelak nga agbalin a nadalus iti imatang ni Jehova iti isuamin a pamay-an?’ Tapno matulongantay a mangaramid itoy, ipamaysatay ita dagiti uppat a dasig iti kinadalus.

Kinadalus iti Pisikal: Maysa a Prioridad

 4. (a) Apay a ti kinadalus iti pisikal maysa a kangrunaan a banag iti ili ni Jehova? (b) Apay a mabalin a narigat no dadduma ti panangtaginayon iti nangato a pangrukodan iti kinadalus?

⁴ Ti kinadalus iti pisikal ket maysa a kangrunaan a banag iti ili ni Jehova itatta kas met idi ugma. (Exodo 30:17-21; 40:30-32) Ta ngamin, tartratuentay kadi dagiti “al-alikamen ni Jehova” nga addaan iti panagraem no ti buok, ima, rupa, ngipen, wenno kukotayo ket nadungritda, wenno no agpasngawtay iti nabuyok nga angot iti bagbagitayo? Nalaka laeng, nupay kasta, a palubosan ti nababa a pangrukodan ti lubong a makaimpluensia kadatayo.​—Roma 12:2.

 5. (a) Apay a napateg unay a salimetmetantay a nangato ti pangrukodantay iti moral? Mangted kadagiti lokal a pangarigan no kasano a maiyaplikar daytoy a balakad. (b) Kasano a makatulong dagiti panglakayen?

⁵ Kasanotay a makatakder a kas naidumduma manipud iti lubong no umanamongtay met kadagiti nababa a pangrukodan ti lubong? Saan kadi a ti maysa a narugit a pagtaengan wenno maysa a nadungrit a lugar ti pagdaydayawan ti mangiyeg iti ‘pakatabbaawan ti sao ti Dios’? (Tito 2:5) Ngem no sanayentay ti naimbag a personal a kinadalus, pidutentay dagiti nakawara kadagiti lugar ti kumbension, tumulong iti panangmantener iti Kingdom Hall, ken aywanan ti pagtaengantayo​—uray ti kanunumoan a pagianan​—no nadalimanek ken nadalus, mangipaaytayo iti pannakaidaydayaw iti Dios! (Idiligyo iti 1 Pedro 2:12.) Dakayo a panglakayen, mangipaaykay iti nasayaat a personal nga ulidan iti kinamanagdaldalus. Dikay “agkitakit” iti panangipaay iti umno a balakad no kasapulan.​—Aramid 20:20.

 6. Ania koma ti pangrukodan iti kawestayo para iti gimgimong ken panagserbi iti tay-ak?

⁶ Kumosta met ngay ti aruaten nga us-usarentayo no agdaydayawtay bayat iti panaggigimong wenno iti panagserbi iti tay-ak? Saan kadi a masapul a ‘naemma ken nanakman’? (1 Timoteo 2:9; Hebreo 10:23-25) Saankay nga agrasrason a kasapulantay laeng ti agaruat a nalaing no addaantay paset iti gimong. Ti napalalot’ kinakasualna a kawes ket saan a naemma ken di maiyanatup para iti panagdaydayaw. Dagiti perdin a bag, ken natupitupi wenno narugitan a Biblia dida met makaawis iti mensahe ti Pagarian.

Panangliklik iti Mental a Pannakarugit

 7. Aniat’ tulbek iti mental a kinadalus, sigun iti Filipos 4:8?

⁷ Idiay Filipos 4:8 imbalakad ni Pablo: “Kamaudiananna, kakabsat, dagiti aniaman a bambanag a napudno, dagiti aniaman a bambanag a nadayaw, dagiti aniaman a bambanag a nalinteg, dagiti aniaman a bambanag a nadalus, dagiti aniaman a bambanag a makaay-ayo, dagiti aniaman a bambanag a naimbag ti damagda, no adda aniaman a kinasingpet, ken no adda aniaman a kinadayaw, panunotenyo dagitoy a bambanag.” Nupay kasta, sadinoman a lugar marauttayo kadagiti pannakasulisog a mangtan-aw “kadagiti ‘nauneg a palimed ni Satanas.’”​—Apocalipsis 2:24.

 8. Kasano a mabalin a maiyilustrar dagiti peggad nga ipaay dagiti nadumaduma a porma ti panaglinglingay? Mangted kadagiti lokal a pangarigan.

⁸ Kas pangarigan, ti nalaka a pannakagun-od kadagiti pornograpiko ken nalabes ti kinaranggasna a material ti nagresulta kadagiti serioso a problema para kadagiti sumagmamano nga agus-usar iti videocassette recorders. Idiay Europa, maysa a naasawaan a kabsat a lalaki ti agbuya kadagiti narugit a tapes kalpasan a napan naturog ti asawana. Ti bukel ti kinadakes ket naitukit a nalaing, a nagbunga iti pannakiabig. (Idiligyo iti Santiago 1:14, 15.) Iti maysa a lugar idiay Africa, maysa a grupo dagiti agtutubo a Saksi ti nangbulod kadagiti narugit a tapes manipud kadagiti gagayyemda idiay eskuelaan ket binuyada ida bayat ti kaawan dagiti nagannakda. Maysa a panglakayen idiay Nigeria, nupay kasta, napaliiwna: ‘Ti dakdakkel a peggad ti masansan nga adda kadagiti regular a programa iti TV a mangiparang met iti kinaranggas, krimen, gubat, eksena iti seksual a panagdenna, ken pananggura iti kinatarnaw iti panagasawa.’ Dagiti nalaka a pagiwarnak a makaguyugoy, magasin a pornograpiko, dagiti makaparasuk iti sekso a nobela, sine, ken narugit a musika ket nasaknapda met a peggad.

 9. (a) Apay a masapul a napilitayo no aniat’ denggen, buyaen, ken basaentayo? (b) Kasanot’ masapul a panagtignaytayo no maipasangotay iti di makaay-ayo a banag?

⁹ Ditay mabalin a rugitan dagiti is-isiptayo kadagiti bambanag a “nakababain uray saritaen laeng.” (Efeso 5:12) Gapuna agbalin a napili no ania ti denggen, buyaen, ken basaenyo. Agsalukagkayo ken agtignay a dagus nga agkedked kadagiti di makaay-ayo a bambanag. (Salmo 119:37) Sapulen daytoy ti pudpudno a panangkontrol, a nalabit a piguratibo a ‘gubgubatenyo ti bagiyo ken iturayan dayta a kas adipen.’ (1 Corinto 9:27) Kanayon a laglagipen, nupay kasta, nga aniaman a buyaentayo a nalimed ket mapaliiw “Daydiay saan a makita.” (Hebreo 11:27) Gapuna liklikanyo ti aniaman a mapagduaduaan. “A padasenyo no ania ti pagayatan ti Apo.”​—Efeso 5:10.

“Agtultuloy a Nasalukag” Tapno Agtalinaed a Nadalus iti Moral

10. (a) Aniat’ maysa a rason no apay nga adu ti nababalaw wenno nailaksid iti tunggal tawen? (b) Ania a prinsipio iti Biblia ti masapul a mangiwanwan iti konduktatayo no agbakbakasion ken agtartrabaho?

¹⁰ Idiay Efeso 5:5 impakdaar ni Pablo: “Ta pagaammoyo unay, nga amin a mannakikamalala, wenno tao a narugit wenno naagum​—isu a panagrukbab kadagiti didiosen​—awan ti aniaman a tawidda iti pagarian ni Kristo ken ti Dios.” Kaskasdi, rinibribo iti tunggal tawen ti nababalaw wenno nailaksid gapu iti seksual nga imoralidad​—‘panagbasol a maibusor iti bagina met laeng.’ (1 Corinto 6:18) Masansan, a dayta ket bunga laeng ti saan a “panagsalukag maiyannurot iti sao [ti Dios].” (Salmo 119:9) Adu a kakabsat, kas pangarigan, ikkatenda ti moral a panagsalukagda kabayatan dagiti panawen ti bakasion. Baybay-anda ti nateokratikuan a pannakikadkadua, mangirugida iti pannakigayyem kadagiti bakasionista a taga lubong. Gaput’ panangikalinteganda a dagitoy ket ‘pudno a nagsayaatda a tattao,’ sumagmamano a Kristiano ti nakiraman kadakuada kadagiti mapagduaduaan nga ar-aramid. Umasping iti dayta, dadduma ti nagbalin a sobra ti pannakigayyemda kadagiti katrabahuanda. Maysa a Kristiano a panglakayen napadekket unay iti maysa nga empleada ta pinanawanna ti pamiliana ket nakikabbalay kenkuana! Nagbunga iti pannakailaksidna. Anian ti kinaumiso dagiti sasao ti Biblia, “Dagiti dakes a pannakikuykuyog dadaelenda dagiti nasayaat a kababalin”!​—1 Corinto 15:33.

11. Apay a masapul a maimatonan a nalaing dagiti Nakristianuan a panagtitipon?

¹¹ Manipud idiay Sud Africa dumteng daytoy a report: “Maysa pay a peggad a mangdangran iti kinalinteg iti moral dagiti adu ket isu dagiti dadakkel a parti . . . a sumagmamano kadakuada ti maangay kalpasan dagiti sesion ti kumbension distrito.” Nupay kasta, dagiti babbabassit a Nakristianuan a panagtitipon a nasayaat ti pannakaimatonna ti mammano nga agturong iti “aglablabes a panagragragsak.” (Galacia 5:21) No dagiti inumen a de alkohol ti maiserbi, aramidenyo dayta nga addaan iti panangaywan ken iti kinatimbeng. “Ti arak mangrabrabak,” ket iti sidong ti impluensiana, sumagmamano a kakabsat ti nakapukaw kadagiti panagsalukagda iti moral wenno nangriing kadagiti matmaturog a pagkapuyanda. (Proverbio 20:1) Gapuna, dua nga agtutubo a ministro ti nakiraman kadagiti ar-aramid ti homoseksual kalpasan ti pannakaigamerda iti alkohol.

12, 13. (a)Kasanot’ panangikalintegan ti dadduma iti imoral a kondukta? Apay a makaallilaw dayta a panagrasrason? (b) Kasanotay a makapagtalinaed a nasalukag a maibusor kadagiti pakadangran iti nasayaat a moral?

¹² No masulisogkayo nga agbasol, lagipenyo nga, uray no kasano ti panagparangtayo a nadalus iti ruar, ti makin-uneg a kababalintayo isut’ nasken. (Proverbio 21:2) Sumagmamano ti nabatad a makarikna a pakawanen ti Dios dagiti paulit-ulit a panagaliwaksayda iti imoral nga aramid agsipud ta nakapuyda. Ngem saan kadi a daytoy ket “pagbalbalinenda a derrep ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Diostayo.” (Judas 4) Dadduma ipagarupda pay a “dinatayo makita ni Jehova.” (Ezekiel 8:12) Laglagipenyo, nupay kasta, nga “awan ti aniaman a parsua a saan a sipapanayag iti imatangna, no di ket dagiti isuamin a banag addada a lamolamo ken agdadata kadagiti mata Daydiay pagidatagantayo.”​—Hebreo 4:13.

¹³ Gapuna agsalukagkayo a maibusor kadagiti mangdangran iti nadalus a moral! “Ngem ti pannakikamalala ken ti amin a kita ti kinarugit wenno ti agum saan man la koma a madukit kadakayo, kas maiyannugot kadagiti sasanto; ket uray dagiti naalas a panagsasao, ken dagiti awan kapapay-anna ken dagiti panangsursuron, bambanag a di maipaay.” (Efeso 5:3, 4) “Guraenyo ti dakes,” uray no kasanot’ mabalin a karagsakna dayta iti bagitayo.​—Roma 12:9.

Panagtalinaed a Nadalus iti Naespirituan

14, 15. (a) Kasano nga insarang ti dadduma ti bagbagida iti naespirituan a pannakarugit? (b) Kasano a dagiti apostata inusarda dagiti ‘ngiwatda tapno dadaelen dagiti kaarrubada’? (c) Kadagiti ania a pamay-an a dagiti apostata ket talaga a saanda a nadalus, ket aniat’ nalipatanda?

¹⁴ Sumagmamano ti nangisarang iti bagbagida kadagiti posible a naespirituan a pannakarugit babaen iti panagdengngegda kadagiti narelihiusuan a brodkas iti radio ken telebision. Iti maysa a lugar idiay Africa, sumagmamano ti nagbuya kadagiti drama iti TV a nangiparang kadagiti an-anito iti nakaugalian nga animist a relrelihion iti makaay-ayo a panangmatmat. Ni apostol Pablo, nupay kasta, nangpakdaar maipapan iti ad-adda a makadangran a peggad​—dagiti apostata a “riribukenda ti pammati dagiti dadduma.” (2 Timoteo 2:16-18) Dagita nga indibidual addada pay laeng ita! (2 Pedro 2:1-3) Ket no dadduma nagballigida iti panangtulawda kadagiti panagpampanunot dagiti dadduma. Kas iti kunaen ti Proverbio 11:9: “Ti nadangkes a tao dadaelenna gapu iti ngiwatna ti kaarrubana.”

¹⁵ Dagiti apostata masansan a makaay-ayoda iti bagi, nga iruprupirda a napaidamantayo kadagiti wayawaya, agraman ti wayawaya a mangibuksil iti Biblia para iti bagbagitayo. (Idiligyo iti Genesis 3:1-5.) Iti kinapudnona, dagitoy a manangtulaw awanen sabali a maitukonda no di dagiti makapasarwa a sursuro ti “Babilonia a Dakkel.” (Apocalipsis 17:5; 2 Pedro 2:19-22) Dadduma makaawisda iti lasag, a pilitenda dagiti dati a kakaduada nga “agrelaks laeng” agsipud ta ti nanumo a trabaho ti panangaskasaba iti binalaybalay ket “di nasken” wenno “di nainkasuratan.” (Idiligyo iti Mateo 16:22, 23.) Pudno, dagita a nalamuyot a managsarita mabalin nga agparangda a nadalus iti ruar iti pisikal ken iti moral a pamay-an. Ngem iti uneg narugitda iti naespirituan, a pinalubosanda ti kinapangas, agwaywayas a panagpampanunot. Nalipatandan amin ti nasursuroda maipapan ken Jehova, ti nasantuan a naganna ken dagiti kualidadna. Saandan a bigbigen amin a naadalda maipapan iti kinapudno iti Biblia​—ti naranga a namnama iti Pagarian ken ti paraiso a daga ken ti panangibaliktad kadagiti ulbod a doktrina, kas iti Trinidad, ti kinaawan ti ipapatay ti natauan a kararua, ti agnanayon a pannakatutuok iti impierno nga apuy, ken purgatorio​—wen, amin dagitoy dimteng kadakuada baeten ti “matalek ken naannad nga adipen.”​—Mateo 24:45-47.

16. Kasano a dagiti nalinteg nailasatda “babaen iti pannakaammo”?

¹⁶ Makapainteres unay, maysa nga adipen ti sirkito idiay Francia napaliiwna: “Sumagmamano a kakabsat naallilawda agsipud ta awananda iti naan-anay a pannakaammo.” Gapuna ti Proverbio 11:9 kunaenna: “Gapu iti pannakaammo maispalto ti nalinteg.” Daytoy saanna a kayat a sawen ti panangipaay kadagiti apostata iti panangimdeng wenno panangsukimat kadagiti sursuratda. Imbes ketdi, kaipapananna ti idadateng iti “naan-anay a pannakaawat a maipaay iti panangammo iti palimed ti Dios” babaen iti napasnek a personal a panagadal iti Biblia ken kadagiti naibasar iti Biblia a publikasion ti Sosiedad. No addaan iti daytoy a naan-anay a pannakaammo, asinonto ti agbalin a nausioso unay a mangipangag iti aniaman panagsasao dagiti apostata? Awan koma ti asinoman a “mangallilaw kadakayo kadagiti sasao a makauy-uyot”! (Colosas 2:2-4) Dagiti ulbod a narelihiusuan a propaganda manipud aniaman a gubuayan ti masapul a maliklikan kas iti sabidong! Pudno unay, agsipud ta ti Apotayo ket inusarna ti “matalek ken naannad nga adipen” a mangidanon kadatayo “kadagiti sao ti biag nga agnanayon,” apay a kalikagumantayo ti mapan agsapul iti sabali a lugar?​—Juan 6:68.

Agtalinaedkayto Aya a Nadalus?

17, 18. Apay a nasken ti panangpatanor iti (a) kinadalus iti pisikal, (b) kinadalus iti mental, (c) kinadalus iti moral, ken (d) kinadalus iti naespirituan?

¹⁷ Gapuna adu ti kasapulan iti panagtalinaed a nadalus iti imatang ni Jehova a Dios. Ti panangsalimetmet iti bagbagitayo, ti pagtaengantayo, ti kawestayo, ken dagiti Kingdom Hall tayo a nadalus iti pisikal isut’ mangarkos iti mensahe iti Pagarian. Ti panagtalinaedtayo a nadalus iti mental tulongannatayo nga agtalinaed a nadalus iti moral ken iti naespirituan. Daytoy ti mangsapul iti panangipangag iti balakad ni apostol Pablo idiay Filipos 4:8, a salimetmetantay iti is-siptayo dagiti bambanag a napudno, nadalus, ken nadayaw.

¹⁸ Maapresiartay met a nalaing a kasapulan nga agtalinaedtayo a nadalus iti moral agpadpada iti sao ken aramid. Siiinget a pakdaarannatayo ni Jehova a dagidiay agar-aramid iti aniaman a porma ti imoralidad saandanto a tawiden ti Pagarian ti Dios. (1 Corinto 6:9-11) Uray no kasano ti maipagarup a kinaragsak dagita a narugit a bambanag, no agmulatayo iti lasag, agapittayto iti panagrupsa iti lasag. (Galacia 6:8) Kamaudiananna, napateg ti panagtalinaed a nadalus iti naespirituan, nadalus iti doktrina. Dagita a kinadalus ti tumulong kadatayo a mangsalimetmet iti kinasin-aw iti puspuso ken is-isiptayo. Gapuna matignaytay a kankanayon a mangsukimat kadagiti pampanunot ni Jehova kadagiti bambanag​—saan nga iti bukodtayo.

19. Aniat’ makatulong agpadpada kadagiti napulotan ken ti “dakkel a bunggoy” iti panagtalinaed a nadalus iti isuamin a pamay-an?

¹⁹ Din agbayag ti kangrunaan a promotor iti kinarugit​—ni Satanas a Diablo​—agraman dagiti demoniona, maigarangugongdanton iti mangliwengliweng nga abut. Inton dumteng dayta, sapay koma ta amin nga ad-adipen ni Jehova​—dagiti napulotan ken kameng ti “dakkel a bunggoy”​—agtalinaedda a nadalus kas mangtagtagikua kadagiti basehas ni Jehova. (Apocalipsis 7:9, 13-15; 19:7, 8; 20:1-3) Ti pannakidangadang ket awan sardayna ken narigat. Laglagipenyo, nupay kasta, nga ited ni Jehova a siwayawaya ti “espiritu ti kinasanto.” (Roma 1:4) Ti nadalus nga organisasionna, agraman dagiti panglakayen, sisasaganada met a bumadang kadatayo babaen iti panangitukon kadagiti naimbag, Nainkasuratan a pammalakad. Buyogen iti kasta a tulong ken iti bukodtay a determinasion, makapagtalinaedtayo a nadalus iti isuamin a pamay-an!

[Dagiti Footnote]

Salsaludsod a Pangrepaso

◻ Apay a dagiti Judio a nagsubli manipud Babilonia ket kasapulan a nadalusda?

◻ Kasano a maipaayantay ti atension ti kinadalus iti pisikal?

◻ Kasano a masalaknibantay ti is-isiptayo manipud iti pannakarugit?

◻ Kasanot’ panagtalinaedtayo a nasalukag a maibusor kadagiti pagpeggadan iti moral?

◻ Kasano a mapagtalinaedtay ti kinadalustayo iti naespirituan?

[Ladawan iti panid 16]

Dagiti pagtaengantayo masapul nga agbalinda a modelo iti kinadalus

[Ladawan iti panid 17]

Dagiti Kristiano kasapulan nga usarenda ti umiso a pangngeddeng iti panangliklikda kadagiti video tapes ken programa iti TV a mabalin a mangrugit ti isip

[Ladawan iti panid 18]

Dagiti babassit a panagtitipon mabalin a makapabilegda iti moral

[Ladawan iti panid 19]

Dagiti naregta a Saksi agtalinaedda a nadalus iti naespirituan ket makasarakda ti proteksion ken rag-o babaen iti napasnek a panagadal iti Biblia