‘Malaksid a ni Jehova ti Mangbangon iti Balay . . .’
SADINOMAN ti paggigiananyo, adda ti sumagmamano a lugar a, maipaay kadakayo, maysa a pagtaengan. Dagiti estilo ti pagtaengan ken metodo ti panagbangon dakkel panagdudumada. Dagiti kalapaw a pitak ken sangsanga, dagiti balay a troso, ti pinabrika a konkreto a balbalay—kasla awan pagpatpatinggaan ti listaan. Dadduma mariknada a nanam-ayda iti kalapaw a pan-aw kas iti rikna dagiti dadduma kadagiti natibtibker a pagtaengan. Apay a kasta daytoy?
Ti nanam-ay a rikna, pannakakontento, agpannuray ti dakkel unay kadagiti pakikadkaduaan ti maysa. (Proverbio 18:24) Agpapan pay amin a kinasileng ken kinapintas nga ituktukon ti lubong, ti pagtaengan isut’ nainkasigudan a kayat ti maysa a pagturongan maipaay iti talna ken liwliwa. Ngem, no ikeddeng babaen kadagiti report maipapan iti moderno-aldaw a panagbiag iti pagtaengan, awan garantia a makasarak a kanayon ti maysa ti kinatalna ken liwliwa idiay pagtaengan. Iti kaaduanna, dagidiay makipagtataeng kadakayo—ti pamiliayo—mabalin a pakiranudanda ti talnayo wenno dadaelenda dayta. Ania, ngarud, ita ti sekreto ti panangibangon ti naragsak, natalna a pagtaengan?
Panangipatakder ti Balay
“No saan a ni Jehova ti mangbangon iti balay, agbannogda a barengbareng dagiti mangbangon,” kuna ti umuna a bersikulo ti Salmo 127. Dagidiay makiramraman iti panagipatakder kadagiti pasdek a pagdayaw iti pudno a Dios, a ni Jehova, makitadat’ kinapudno daytoy. Nupay dagiti nasigo a trabahador iboluntarioda ti panawen ken pigsada maipaay iti nasiglat a panangibangon kadagiti nasasayaat a Kingdom Hall, ti pammendision ni Jehova ti manggarantisar ti panagballigi. Uray dagiti agbuybuya masansan a makitada nga adda naisalsalumina a banag nga agtigtignay. Kas pangarigan, maysa a magasin a nangipadamag ti maysa kadagita a proyekto idiay Colchester, Inglatera, inaramatna ti paulo a “Ni Jehova ket Nakaragragsak.”
Nupay kasta, ti balligi kadagiti ganuat malaksid kadagiti literal a proyekto ti panagbangon agpannuray met ti bendision ni Jehova. Usigen ti sasao ni Salomon iti maikatlo a bersikulo ti Salmo 127: “Kitaenyo! Dagiti annak isuda ti pagpatawid ni Jehova; ket ti bunga ti tian isu ti panggunggonana.” Ni Jehova naisalsalumina met a Managbangon a di maartapan no maipapan kadagiti pamilia, ket dagiti nagannak addaanda iti naisangsangayan a pribilehio kas katrabahuanna, wenno katulonganna.a (Hebreo 11:10) Kasano a magundawayan dagiti nagannak a Kristiano daytoy napribilehiuan a pannakikadua ket makaibangon a sibaballigi ti naragsak, natalna a sangakabbalayan, a mangyeg dayaw iti Namarsua, a ni Jehova a Dios?
Ti Naballigi a Panangibangon ti Pamilia
Ti nasken nga elemento iti naballigi a panagbangon isu ti nasayaat a plano ti arkitekto, wenno blueprint. Iti panagbangon kadagiti agtutubo a managdayaw iti Dios, awan kasayaatanen a plano wenno blueprint ngem ti naipaltiing a Saona, ti Biblia. (2 Timoteo 3:16, 17) “Iruammo ti ubing iti dalan a rebbengna a papanan; ket uray inton lakayen saannanto a pagpanawan,” insurat ni Salomon. (Proverbio 22:6) Ti “rebbengna a papanan” ket isut’ dalan ni Jehova, ket no daytat’ suroten dagiti nagannak, ituktukonda kadagiti annakda ti inanama a tumanor kas matalek nga ad-adipen ti Dios.
Ti natibker a pasdek kasapulanna met ti natibker a materiales a pagpatakder. Maysa a bisita a taga Africa idiay Europa narigatna a patien a dadduma kadagiti patakder a nakitkitana ket ginasgasut a tawen ti kadaandan. Kasla maysa a palgaak kenkuana ti makakita kadagiti naaandor a materiales a naus-usar kadagitoy a patpatakder. Iti kasumbangirna, no dagiti managbangon kissayanda dagiti materiales, masansan a dagiti resulta ti makadidigra, wenno makapapatay pay. Pudno met daytoy iti panangpadakkel kadagiti annak.
Iti pannakaiyinaw, umawat dagiti annak ti genetiko a tawid nga iparparangarang ti kinaimperpekto gaput’ basol. (Salmo 51:5) Iti sabali a pannao, adda pagkurangandan manipud pay pangrugian. Masapul a kontraen daytoy dagiti Kristiano a nagannak babaen ti panagreggetda a panangibangon kadagiti naandor, nadiosan a kualidad kadagiti annakda. (1 Corinto 3:10-15) Malaksid no maaramidan daytoy, uray kasano kagaget a pasayaaten dagiti nagannak iti dadduma a tay-ak, kas iti panangipaay ti kasapulan dagiti annakda a lallaki ken babbai iti kasayaatan a taraon, kawes, ken pagtaengan, barengbareng laeng ti panagbangonda.
Isut’ gapuna a ti nadiosan a pammagbaga kadagiti nagannak, nangnangruna kadagiti amma, ket: “Idalanyo ida [dagiti annak] iti disiplina ken panangiturong panunot ni Jehova.” (Efeso 6:4) Ti disiplina ken panangiturong panunot ni Jehova ramanenna dagiti kasayaatan a plano ken materiales a pagbangon. Ti panangusar kadakuada agbunganto iti agnanayon a gunggona para iti intero a pamilia.
Panangsanay iti Pagtrabahuan
Agpapan pay kadagiti kasayaatan a naiwayat a plano, adda latta dagiti di namnamaen a pakarigatan bayat ti aniaman a panagbangon. Kasta met, rebbeng nga adalen dagiti nagannak a padaanan dagiti di namnamaen a problema iti inaldaw-aldaw a panagbiag dagiti miembro ti pamilia ket sisasaganada koma a mangtaming kadagita. Kasano a maaramidan daytoy?
Ti nasayaat a komunikasion dagiti dua a nagannak ket nasken. No sikakararag a pagsaritaan ti ama ken ina ti panagrang-ay dagiti agtutubo, makakitadanto ti sumagmamano a paset a pakaipaayandat’ komendasion ken iti dadduma a sadiay kasapulan pay ti ad-adu a “panagbangon.” Apaman a maammuanen dagita a pagkapuyan, mabalin a makapagtignayen a dua dagiti nagannak ket mangalada kadagiti maiyanatup nga addang tapno sanguen ida.
Ngem nalabit dakkel ti pamiliayo, ket mabalin a panunotenyo: ‘Kasanomi a maibagay ti panagreggetmi iti indibidual a kasapulan ti nagadu nga annakmi?’ Apay a dikay ipaay ti panagsanay iti pagtrabahuan tapno makapagtitinnulong dagiti annakyo iti maysa ken maysa? Dagiti agaprentis agserbida iti adu a tawtawen a mangsursuro kadagiti kinalaing iti sibay dagiti nasanayen iti dayta a trabaho. Nalabit iti panagadal ti pamiliayo, mabalinyo a padasen a kiddawen iti anakyo a tin-edyer nga ilawlawagna ti sumagmamano a bambanag kadagiti ub-ubing. Ti kinamapagtalkan, panagpili ti gagayyem, panangparmek kadagiti dakes nga impluensia idiay eskuelaan, ken dadduma pay, ket topiko a mabalin a salaysayen a naimbag dagiti natataengan ken ub-ubing nga annak. Babaen ti panangituding kadagiti natataengan nga annak iti kakasta a pudno iti biag a proyekto, matulonganyo ida a maasaas iti pannakabalin ti pannakaawat ken iti abilidadda a mangisuro bayat nga isursuroda dagiti ub-ubing iti rebbengda a maammuan. (Hebreo 5:14) Mainayonto pay ditoy ti gunggona a masukay ti pudpudno a kinasinged kadagiti annak.
Nalabit ti pamiliayo ket bassit, a maymaysa laeng ti anakyo. No kasta, adut’ gundawayyo a mangammo ken mangtarus iti anakyo. Silalagipkayo koma, nupay kasta, iti peggad a maispoil ti anakyo babaen ti panamagbalinyo kenkuana a sentro unay ti atensionyo. Addada tallo kadakayo, saan aya? Gapuna agaramid a sangsangkamaysa. Daytoy ti makaisuro kenkuana a makikomunikar kadagiti dadduma ken mangiturong ti atension iti ruar, iti kasta isut’ malapdan nga agbalin a naimut.
Aramiden a Kalat ti Panagkaykaysa ti Pamilia
Siempre, ad-adu pay ti adda iti panangibangon ti pamilia ngem basta panangidadaulo ti panagadal ti Biblia ken panangbalakad ken panangdisiplina. Kuna ni Salomon: “Awan sabali a naim-imbag nga agpaay iti tao ngem iti makanna koma ken mainumna ken iti panangparag-ona iti kararuana iti kinaimbag ti nagbannoganna.” (Eclesiastes 2:24) Awan duadua a tagtagiragsaken ti pamiliayo ti taraonda no daytat’ naimas pannakaisaganana. Iyur-urnosyo met laeng aya a mangan a sangsangkamaysa ti pamiliayo? Mabalin a saan a kanayon a posible daytoy no ti nagduduma a miembro ti pamilia ket addadat’ pagtrabahuan, iti eskuelaan, wenno dadduma pay nga as-asikasuen. Ngem, masansan, adda met maysa a pannangan iti aldaw a mabalinyo a panagsasango kas maysa a pamilia. Aniat’ makatulong a maipaay iti makaay-ayo nga atmospera idiay lamisaan ti pamilia?
Maysa a kabsat us-usarenna ti okasion a mangpataud ti maysa a saludsod iti Biblia a pagsasaritaan amin nga adda. Siempre, lisianna a mabainan dagidiay di makaammo iti sungbat. Dadduma agisalaysaydat’ kapkapadasanda iti tay-ak ti ministerio. Babaen ti panangisentro kadagiti naespirituan a bambanag, ti oras ti pannangan agbalinda nga okasion a pangpabileg iti intero a pamilia. (Kitaenyo ti Roma 14:19.) Pudno, iti dadduma a paset ti lubong, saanda nga ugali ti agpapatang bayat ti pannangan. Kaskasdi, ti silalagip a panagregget a masalimetmetan ti naragsak nga atmospera ket napateg. Kuna ti Proverbio 15:17: “Nasaysayaat ti pangaldaw a natnateng nga addaan ayat ngem ti napalukmeg a baka ket gura ti kakuyogna.”
Ti panagrelaks ken panangbaliw iti kukuaenyo ket adda met lugarda iti biag ti Nakristianuan a pamilia. Us-usaren dagiti masirib a nagannak ti kakasta nga okasion a pangpabileg ti nateokratikuan a yunit ti pamilia. Kasano?
Nupay nakalaklaka a palubosan dagiti agtutubo a mapan ken suroten ti kabukbukodanda nga intereses, adda peggad iti daytoy. Kas pangarigan, anian a di nainsiriban ti panangpalubos kadagiti agtutubo a maigamer unay kadagiti ay-ayam a mamagpeggad iti biagda wenno iti parte ti bagbagida! (1 Timoteo 4:8) Agingganat’ mabalin, pilienyo dagiti ar-aramid a mangiraman ti kada miembro ti pamilia. Mabalin a dawaten ti ama ti opinion ken ideyada ket tudinganna ti tunggal maysa ti aramidenna kas panagsagana.
Kas maysa a pamilia mabalinyo aya a palawaen ti ayatyo ken awisen dagiti dadduma a kameng ti kongregasion a makiraman iti ragragsak ti pamiliayo? Dagiti natataengan a kameng ti kongregasion masansan tagiragsakendat’ makiraman iti espiritu ti pamilia, nangnangruna no ti mismo a pampamiliada ket awanda iti asideg wenno saanda nga agbibiag maitunos kadagiti Nakristianuan a prinsipio. (Santiago 1:27) Kadagiti adu a kongregasion, addada pamilia a maymaysat’ naganak. Buyogen ti panagraem iti nateokratikuan a kinaulo ken Nakristianuan a kababalin, mabalinan dagiti panglakayen ken dagiti dadduma ti mangted iti naespirituan a pagkamangan kadagiti kamkameng ti kasta a pampamilia. (Isaias 32:1) Adu nga “ulila nga anak” nagbalinda a natimbeng nga ulo ti pamilia kas bunga ti naayat nga interes nga impakita ti nataengan a Kristiano.—Salmo 82:3.
Ti panangibangon ti Nakristianuan a sangakabbalayan ket narigat a trabaho. Ngem iti tulong ni Jehova, pudpudno a maapresiaryonto a “dagiti annak isuda ti pagpatawid ni Jehova; ti bunga ti tian isu ti panggunggonana.” (Salmo 127:1, 3) Agbalinda a gubuayan ti dayaw saan laeng a kadagiti nagannak a Kristiano no di ket kasta met ken Jehova a Dios, ti Namarsuada.
[Dagiti Footnote]
a Kinapudnona, ti sasao a Hebreo agpaay iti “dagiti mangbangon” (Sal 127 bersikulo 1) ken “dagiti annak” (Sal 127 bersikulo 3) ket agpadpada a maipagarup a naggaput’ ramut a kaipapananna a “mangbangon.” Mainayon pay, iti Hebreo ti sao a “balay” mabalin a tuktukoyenna ti “pagtaengan” wenno ti “pamilia.” (2 Samuel 7:11, 16; Mikias 1:5) Gapuna, ti panangibangon ti balay ket nainaig iti panangibangon ti sangakabbalayan. Ti bendision ni Jehova ket agpadpada a nasken kadagitoy nga ar-aramid.