Sangsangkamaysa nga Itandudotayo ti Nagan ni Jehova
“O itan-okyo ni Jehova a maibuyog kaniak, ket itandudotayo a sangsangkamaysa ti naganna.”—SALMO 34:3.
1. Ania ti nasayaat nga ulidan ni Jesus bayat ti ministeriona ditoy daga?
IDI rabii ti Nisan 14, 33 K.P., ni Jesus ken dagiti apostolna indaydayawda ni Jehova babaen ti kanta iti makinngato a siled iti maysa a balay idiay Jerusalem. (Mateo 26:30) Dayta ti naudi a pannakipagkanta ni Jesus kadagiti apostolna. Maitutop laeng nga ingngudona ti panagtataripnongda babaen ti kanta ti panangidaydayaw. Sipud ngamin idi nangrugi ti ministerio ni Jesus ditoy daga, indaydayawna ni Amana ken sireregta nga impakaammona ti naganna. (Mateo 4:10; 6:9; 22:37, 38; Juan 12:28; 17:6) Kasla inulitna ti nabara nga awis ti salmista: “O itan-okyo ni Jehova a maibuyog kaniak, ket itandudotayo a sangsangkamaysa ti naganna.” (Salmo 34:3) Anian a nagsayaat nga ulidan a tuladentayo!
2, 3. (a) Kasanotay nga ammo nga adda naimpadtuan a kaitungpalan ti Salmo 34? (b) Ania ti usigentayo iti daytoy nga artikulo ken iti sumaruno?
2 Sumagmamano nga oras kalpasan a nakipagkanta ken ni Jesus, naimatangan ni apostol Juan ti naidumduma a pasamak. Nakitana ti pannakapapatay ti Apona ken ti dua a kriminal kadagiti pagtutuokan a kayo. Dagiti soldado a Romano tinukkolda dagiti saka ti dua a kriminal tapno nabibiitda a matay. Ngem kinuna ni Juan a saanda a tinukkol dagiti saka ni Jesus. Natayen ni Jesus idi inasitgan dagiti soldado. Iti Ebangheliona, tinukoy ni Juan dayta a pasamak kas kaitungpalan ti sabali a paset ti Salmo 34: “Awan maysa a tulangna ti marumekto.”—Juan 19:32-36; Salmo 34:20, Septuagint.
3 Adu pay a punto iti Salmo 34 ti makapainteres kadagiti Kristiano. Gapuna, iti daytoy nga artikulo ken iti sumaruno, repasuentayo dagiti kasasaad idi insurat ni David ti salmo. Kalpasanna, usigentayo ti mismo a linaon ti salmo.
Ni David Linibasanna ni Saul
4. (a) Apay a napulotan ni David kas ti sumaruno nga ari iti Israel? (b) Apay a ni Saul ‘inayatna’ ni David iti kasta unay?
4 Idi ubing pay ni David, ni Saul ti ari idiay Israel. Nupay kasta, nagbalin a nasukir ni Saul isu a napukawna ti anamong ni Jehova. Gapuna, kinuna kenkuana ni propeta Samuel: “Pinisang ni Jehova ti naarian a panagturay ti Israel manipud kenka ita nga aldaw, ket sigurado nga itednanto dayta iti padam a tao a nasaysayaat ngem sika.” (1 Samuel 15:28) Idi agangay, ni Jehova binilinna ni Samuel a pulotanna ni David, ti inaudi nga anak ni Jesse, kas ti sumaruno nga ari ti Israel. Kabayatanna, limmiday ti biag ni Ari Saul gapu ta napukawna ti espiritu ti Dios. Gapu ta nasigo a tumutokar ni David, naipan idiay Gibea tapno pagserbianna ti ari. Nakaliwliwa ken ni Saul ti musika ni David, ket ti ari ‘inayatna ni David iti kasta unay.’—1 Samuel 16:11, 13, 21, 23.
5. Apay a nagbaliw ti panangtrato ni Saul ken ni David, isu nga ania ti inkapilitan nga inaramid ni David?
5 Iti panaglabas ti panawen, impakita ni Jehova nga an-anamonganna ni David. Isu ket tinulongan ni Jehova a mangparmek iti higante a Filisteo a ni Goliat ken sinuportaranna ni David agingga a nagbalin a mararaem idiay Israel gapu iti kinasigona a makigubat. Ngem gapu iti panangbembendision ni Jehova ken ni David, nagimon ni Saul agingga a kinaguranan ni David. Iti namindua a gundaway bayat a toktokaren ni David ti arpana iti sanguanan ni Saul, isu ket ginayang ari. Iti dayta a dua a gundaway, nalisian ni David ti gayang. Idi insikat ni Saul ti biag ni David iti maikatlo a gundaway, nabigbig ti masanguanan nga ari ti Israel a kasapulanna ti agtalaw. Idi agangay, gapu iti agtultuloy a panangikagumaan ni Saul a mangtiliw ken mangpapatay kenkuana, inkeddeng ni David ti agkamang iti lugar a saan a sakup ti Israel.―1 Samuel 18:11; 19:9, 10.
6. Apay nga impapatay ni Saul ti amin nga umili ti Nob?
6 Bayat ti panagturongna iti beddeng ti Israel, naginana iti siudad ti Nob, ti nagsaadan ti tabernakulo ni Jehova. Agparang nga addada agkabannuag a lallaki a kadua ni David a nagtalaw. Naammuan ni Saul a pinakan ida ti nangato a padi ken intedna ken ni David ti kampilan a naalana ken ni Goliat idi pinapatayna daytoy. Gapu iti ungetna, impapatay ni Saul ti amin nga umili iti dayta a siudad, agraman ti 85 a papadi.―1 Samuel 21:1, 2; 22:12, 13, 18, 19; Mateo 12:3, 4.
Nalisianna Manen ti Ipapatay
7. Apay a saan a natalged ti lugar a Gat a nagkamangan ni David?
7 Manipud iti Nob, nagpalaud ni David iti agarup 40 a kilometro nga agturong iti Gat a teritoria dagiti Filisteo, ti ili ni Goliat ken iturturayan ni Ari Aquis. Nalabit nga impagarup ni David nga imposible nga isu ket biroken ni Saul iti lugar a Gat. Ngem di nagbayag, dagiti adipen ti ari ti Gat nairupaanda ni David. Idi nangngeg ni David nga isu ket nabigbigda, “nagbuteng iti kasta unay maigapu ken Aquis nga ari ti Gat.”—1 Samuel 21:10-12.
8. (a) Ania ti ibaga kadatayo ti Salmo 56 maipapan iti kapadasan ni David idiay Gat? (b) Kasano a nalisian ni David ti gistay pakatayanna?
8 Gapuna, dagiti Filisteo tiniliwda ni David. Nalabit nga iti daytoy a tiempo a pinutar ni David ti naimpusuan a salmo a sadiay ket impakpakaasina ken ni Jehova: “Ikabilmo dagiti luak iti lalat a boteliam.” (Salmo 56:8 ken superskripsion) Inyebkasna ngarud ti panagtalekna a saan a lipaten ni Jehova ti saem a nariknana no di ket siaayat nga aywanan ken salaknibanna. Nangpanunot met ni David iti estratehia a mangallilaw iti ari dagiti Filisteo. Nagpammarang ngarud a kasla agmauyong. Idi makita ni Ari Aquis, tinubngarna dagiti adipenna gapu iti panangipanda kenkuana iti maysa nga “agmauyong.” Nalawag a binendisionan ni Jehova ti estratehia ni David. Napapanaw ni David manipud iti siudad, iti kasta nalisianna manen ti gistay pakatayanna.―1 Samuel 21:13-15.
9, 10. Apay nga insurat ni David ti Salmo 34, ken siasino ti mabalin a pampanunoten ni David idi pinutarna dayta a salmo?
9 Saan nga ibaga ti Biblia no nagkamang met idiay Gat dagiti kakadua ni David wenno nagtalinaedda kadagiti kabangibang a purok ti Israel tapno mabantayanda ni David. Aniaman kadagita, sigurado a naragsakanda idi insalaysay ni David no kasano ti panangispal manen kenkuana ni Jehova. Iti sidong dayta a pasamak a naisurat ti Salmo 34, kas ipakita ti superskripsion. Iti umuna a pito a bersikulo ti salmo, ni David indaydayawna ti Dios gapu iti panangispalna kenkuana ken inawisna dagiti kakaduana nga idaydayawda met ni Jehova kas ti Naindaklan a Manangisalakan iti ilina.―Salmo 34:3, 4, 7.
10 Nakabirok da David ken dagiti kakaduana iti natalged a pagkamangan iti rukib ti Adullam iti kabambantayan ti Israel, agarup 15 a kilometro iti daya ti Gat. Sadiay, kimmappon kenkuana dagiti Israelita a saanen a kontento iti panangituray ni Ari Saul. (1 Samuel 22:1, 2) Idi pinutar ni David dagiti sasao iti Salmo 34:8-22, nalabit a dagita a tattao ti pampanunotenna. Napateg met kadatayo ita dagiti pammalagip a nadakamat kadagita a bersikulo, ket sigurado a magunggonaantayo bayat a detalyado a pagsasaritaantayo daytoy a makaay-ayo a salmo.
Maseknanka Met Kadi iti Kangrunaan a Pakaseknan ni David?
11, 12. Ania dagiti rason no apay a nasken nga itultuloytayo nga idaydayaw ni Jehova?
11 “Bendituekto ni Jehova iti amin a tiempo; patinayon a ti pakaidaydayawanna addanto iti ngiwatko.” (Salmo 34:1) Kas maysa nga aglemlemmeng, maseknan ni David kadagiti material a kasapulanna, ngem kas ipakita dagita a sasao, ti determinasionna a mangidaydayaw ken ni Jehova ti kangrunaan a pakaseknanna. Anian a nagsayaat a tuladentayo no maipasangotayo kadagiti pakarigatan! Addatayo man idiay eskuelaan, pagtrabahuan, pangasabaan, wenno kaduatayo dagiti padatayo a Kristiano, nasken nga ipangpangrunatayo ti panangidaydayaw ken ni Jehova. Panunotenyo laengen ti nakaad-adu a rason no apay nga aramidentayo dayta! Kas pagarigan, aglaplapusanan ti masursuro ken matagiragsaktayo manipud kadagiti nakaskasdaaw a pinarsua ni Jehova. Ken panunotenyo no ania ti nagapuananna babaen ti naindagaan a paset ti organisasionna! Nupay imperpektoda, dakkel ti pangus-usaran ni Jehova kadagiti matalek nga adipenna iti moderno a panawen. Komusta dagiti gapuanan ti Dios no idilig kadagiti gapuanan dagiti tattao a maitantan-ok iti daytoy a lubong? Sigurado nga umanamongkayo iti kinuna ni David: “Awan ti kas kenka iti tengnga dagiti didios, O Jehova, awan uray aniaman nga ar-aramid a kas iti ar-aramidmo.”—Salmo 86:8.
12 Kas ken David, matignaytayo a mangidaydayaw ken ni Jehova gapu kadagiti awan kaaspingna nga aramidna. Malaksid iti dayta, maragsakantayo a makaammo nga agturturayen iti Pagarian ti Dios daydiay permanente nga Agtawid ken ni David, ni Jesu-Kristo. (Apocalipsis 11:15) Kaipapananna nga asidegen ti panungpalan daytoy a sistema ti bambanag. Agpegpeggad ti masakbayan ti nasurok nga innem a bilion a tattao. Masapul a sigaganat nga ipakaammotayo ita ti maipapan iti Pagarian ti Dios ken no ania ti asidegen nga ibanagna agpaay iti sangatauan ken tulongan ida a makidanggay kadatayo a mangidaydayaw ken ni Jehova. Iti aniaman a gundaway, masapul nga iyun-unatayo ti panangtulong kadagiti tattao tapno ipangagda koma daytoy a “naimbag a damag” sakbay a naladaw ti amin.―Mateo 24:14.
13. (a) Asino ti ipaspasindayag ni David, ken siasino dagiti nagtignay? (b) Kasano a dagiti napakumbaba a tattao mayad-adanida ita iti kongregasion Kristiano?
13 “Gapu ken Jehova agpasindayagto ti kararuak; dagidiay naemma mangngegdanto ket agrag-odanto.” (Salmo 34:2) Saan nga ipaspasindayag ditoy ni David ti aniaman a personal a nagapuananna. Kas pagarigan, saanna nga impannakkel ti panangallilawna iti Ari ti Gat. Ammona a ni Jehova ti nangsalaknib kenkuana idiay Gat ken nalisianna ti peggad gapu iti tulong ni Jehova. (Proverbio 21:1) No kasta, ni Jehova ti ipaspasindayag ni David, saan ket a ti bagina. Gapu iti kasta nga inaramidna, dagiti naemma nayadanida ken Jehova. Intan-ok met ni Jesus ti nagan ni Jehova, isu a dagiti napakumbaba ken nalaka a maisuro a tattao nayadanida iti Dios. Iti kaaldawantayo, dagiti naemma iti amin a nasion mayad-adanida iti sangalubongan a kongregasion dagiti napulotan a Kristiano, a ni Jesus ti Ulo. (Colosas 1:18) Matukay ti rikna dagiti kasta a naemma a tattao no mangngegda dagiti napakumbaba nga adipen ti Dios a mangitantan-ok iti naganna ken no mangngegda ti mensahe ti Biblia, a matarusanda babaen ti tulong ti nasantuan nga espiritu ti Dios.―Juan 6:44; Aramid 16:14.
Dagiti Gimong Pabilgenda ti Pammatitayo
14. (a) Nakontento kadi ni David a mangidaydayaw ken ni Jehova iti pribado lattan? (b) Ania ti inyulidan ni Jesus mainaig kadagiti taripnong agpaay iti panagdayaw?
14 “O itan-okyo ni Jehova a maibuyog kaniak, ket itandudotayo a sangsangkamaysa ti naganna.” (Salmo 34:3) Saan a nakontento ni David a mangidaydayaw ken ni Jehova iti pribado lattan. Sibabara nga inawisna dagiti kakaduana tapno sangsangkamaysa nga itandudoda ti nagan ti Dios. Umasping iti dayta, ni Jesu-Kristo, ti Dakdakkel a David, pagragsakanna nga idaydayaw ni Jehova iti publiko―iti sinagoga, kabayatan dagiti piesta iti templo ti Dios idiay Jerusalem, ken no kaduana dagiti pasurotna. (Lucas 2:49; 4:16-19; 10:21; Juan 18:20) Anian a nagragsak a pribilehio a tuladentayo ti ulidan ni Jesus no maipapan iti panangidaydayaw ken ni Jehova iti amin a gundaway a kaduatayo dagiti kapammatiantayo, nangnangruna ita bayat a ‘makitkitatayo nga umas-asidegen ti aldaw’!—Hebreo 10:24, 25.
15. (a) Ania ti epekto ti kapadasan ni David kadagiti kakaduana? (b) Kasano a magunggonaantayo iti itatabuno kadagiti gimongtayo?
15 “Nagimtuodak ken Jehova, ket sinungbatannak, ket kadagiti amin nga aliawko inispalnak.” (Salmo 34:4) Napateg ken ni David dayta a kapadasanna. Gapuna, intuloyna: “Daytoy a naparigatan immawag, ket nangngeg ni Jehova a mismo. Ket kadagiti amin a rigatna isu insalakanna.” (Salmo 34:6) No kalanglangentayo dagiti kapammatiantayo, adu ti gundawaytayo a mangisalaysay kadagiti makapabileg a kapadasantayo no kasano a tinulongannatayo ni Jehova a mangibtur kadagiti narigat a kasasaad. Makapabileg dayta iti pammati dagiti kapammatiantayo, no kasano a napabileg ti pammati dagiti kakadua ni David gapu iti insalaysayna. Kas resultana, dagiti kakadua ni David “kimmitada [ken Jehova] ket nagraniagda, ket dagiti mismo a rupada saan a mabalin a mabainan.” (Salmo 34:5) Nupay itartarayanda ni Ari Saul, saanda a nakarikna iti bain. Agtalekda a ti Dios tultulonganna ni David, ket nagraniag dagiti rupada. Umasping iti dayta, agtalek ken ni Jehova dagiti kabbaro nga interesado agraman dagidiay nabayagen a pudno a Kristiano. Yantangay personal a mapaspasaranda ti tulongna, dagiti rimmaniag a rupada ipakitana a determinadoda nga agtalinaed a matalek.
Apresiarenyo ti Tulong Dagiti Anghel
16. Kasano nga us-usaren ni Jehova dagiti anghelna a mangsalaknib kadatayo?
16 “Ti anghel ni Jehova agpakpakarso iti intero nga aglikmut dagidiay agbuteng kenkuana, ket alawenna ida.” (Salmo 34:7) Saan a pinanunot ni David nga isu laeng ti ispalen ni Jehova. Pudno a ni Jehova pinulotanna ni David kas ti sumaruno nga ari iti Israel; ngem ammona nga inusar ni Jehova dagiti anghelna a mangbantay kadagiti amin a matalek nga adipenna, prominente man dagitoy wenno nanumo. Iti kaaldawantayo, dagiti pudno nga agdaydayaw natagiragsakda met ti pannalaknib ni Jehova. Iti Nazi nga Alemania—agraman idiay Angola, Malawi, Mozambique, ken adu pay a pagilian—inyussuat dagiti autoridad ti pannakaikisap dagiti Saksi ni Jehova. Ngem napaay dagiti panagreggetda. Nagtultuloy ketdi a rimmang-ay dagiti adipen ni Jehova kadagita a pagilian bayat a sangsangkamaysa nga intandudoda ti nagan ti Dios. Apay? Gapu ta us-usaren ni Jehova dagiti nasantuan nga anghelna a mangsalaknib ken mangiwanwan kadagiti adipenna.―Hebreo 1:14.
17. Kadagiti ania a pamay-an a tumultulong dagiti anghel?
17 Kanayonanna, kabaelan dagiti anghel ni Jehova nga imaniobra dagiti bambanag tapno maikkat manipud iti ili ni Jehova ti asinoman a mangitibkol kadagiti dadduma. (Mateo 13:41; 18:6, 10) Ken uray ditay madmadlaw dayta, ikkaten dagiti anghel ti aniaman a bangen iti panagserbitayo iti Dios, ken saluadandatayo manipud kadagiti bambanag a mamagpeggad iti relasiontayo ken ni Jehova. Kangrunaan iti amin, iwanwanwanda ti trabahotayo a mangipakaammo iti “agnanayon a naimbag a damag” kadagiti isuamin a tao, agraman kadagiti lugar a napeggad ti mangasaba. (Apocalipsis 14:6) Masansan a maisalaysay kadagiti publikasion dagiti Saksi ni Jehova ti sumagmamano a kapadasan a mangpaneknek a tumultulong dagiti anghel. a Nakaad-adu ti kasta a kapadasan isu nga imposible a naiparparna laeng dagita.
18. (a) Ania ti aramidentayo tapno agtultuloy a tulongandatayo dagiti anghel? (b) Ania dagiti mausig iti sumaruno nga artikulo?
18 Tapno agtultuloy a salakniban ken iwanwandatayo dagiti anghel, masapul nga itultuloytayo nga itan-ok ti nagan ni Jehova uray iti sidong ti ibubusor. Laglagipenyo nga agpakpakarso dagiti anghel ti Dios iti laeng “aglikmut dagidiay agbuteng [ken Jehova].” Ania ti ipasimudaag dayta? Ania ti panagbuteng iti Dios, ken kasano a mapatanor dayta? Apay a ti naayat a Dios kayatna nga agbutengtayo kenkuana? Dagitoy a saludsod ti mausig iti sumaruno nga artikulo.
[Footnote]
a Kitaenyo ti Dagiti Saksi ni Jehova―Manangiwaragawag iti Pagarian ti Dios, panid 550; 2005 Tinawen a Libro Dagiti Saksi ni Jehova, panid 53-4; Ti Pagwanawanan, Marso 1, 2000, panid 5-6; Enero 1, 1991, panid 27; ken Pebrero 15, 1991, panid 26.
Ania ti Sungbatyo?
• Ania dagiti pakasuotan nga inibturan ni David bayat ti kinaagtutubona?
• Kas ken David, ania ti kangrunaan a pakaseknantayo?
• Ania ti panangmatmattayo kadagiti Nakristianuan a gimong?
• Kasano nga us-usaren ni Jehova dagiti anghelna a tumulong kadatayo?
[Mapa iti panid 21]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
Rama
Gat
Ziklag
Gibea
Nob
Jerusalem
Betlehem
Adullam
Keila
Hebron
Zif
Hores
Carmelo
Maon
En-gedi
Asin a Baybay
[Credit Line]
Mapa: Kukua ti Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel
[Ladawan iti panid 21]
Uray idi aglemlemmeng, intandudo ni David ti nagan ni Jehova
[Ladawan iti panid 23]
Mapabileg ti pammatitayo bayat a mangmangngegtayo dagiti makaparegta a kapadasan a maisalaysay kadagiti Nakristianuan a panagtataripnongtayo